گزارش |
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، حنانه جانمحمدی؛ این روز‌ها برای مردم دیار کریمان به جز دل نگرانی‌های مداوم به دلیل ماجراجویی بر فراز کوه شیوشگان، دغدغه دیگری نیز پیدا شده؛ ماجرا به یکی از آثار فاخر معماری این شهر که ۱۵ سال از ثبتش در میراث فرهنگی می‌گذرد، مربوط می‌شود. سر در دانشکده فنی دانشگاه شهید باهنر یکی از مظاهر زیبایی شهر کرمان بوده و معماری آن به عقیده کارشناسان، از معماری‌های به نام و منحصر به فرد ایرانی است.
هر چند مسئولان میراث‌فرهنگی و شهرداری کرمان عنوان می‌کنند این بنا هرگز آسیب نخواهد دید، اما شواهد نشان می‌دهد اقداماتی در حال انجام است که حریم این بنای ثبت شده در فهرست آثار ملی را با خطر جدی مواجه می‌کند.
بر اساس قوانین میراث‌فرهنگی، آثاری که ثبت‌ملی می‌شوند، باید در مدت زمان کوتاهی از سوی کارشناسان میراث‌فرهنگی تعیین عرصه و حریم شده و پس از تصویب آن، به ارگان‌ها و نهاد‌های مختلف ابلاغ شود تا هرگونه ساخت‌وساز بر اساس این مصوبه انجام شود.
بر اساس قوانین میراث‌فرهنگی، آثاری که ثبت‌ملی می‌شوند، باید در مدت زمان کوتاهی از سوی کارشناسان میراث‌فرهنگی تعیین عرصه و حریم شده و پس از تصویب آن، به ارگان‌ها و نهاد‌های مختلف ابلاغ شود تا هرگونه ساخت‌وساز بر اساس این مصوبه انجام شود.
در فصل نهم قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) آمده: امثال هرگونه تصرف و تجاوز به آثار ملی با تغییر حریم‌های مربوط به آن (موضوع ماده ۵۶۰ قانون مذکور) و تغییر و مرمت و توسعه خلاف قانون نسبت به آن‌ها جرم تلقی و همگی از موارد حقوق عامه محسوب می‌شود که دادسرا‌ها با پیگرد متخلفین، مسئول حفظ و حراست از آن هستند.
این بنای تاریخی که در حاشیه بلوار جمهوری کرمان قرار گرفته، جزیی از یک معماری با اصالت در این شهر است که هویت خاصی به این منطقه بخشیده. اگر بخواهم شناسنامه کوتاهی از این اثر ارائه بدهیم در ابتدا باید به خالق آن به نام محمود حائری زاده اشاره کنیم. ساخت سر در دانشکده فنی در اواخر دهه چهل با کمترین امکانات آغاز شد. با این حال به تازگی تصاویری در فضای مجازی با عناوینی نگران کننده، دست به دست در حال چرخش است که آه از نهاد حامیان میراث فرهنگی برآورده. گویا ساخت پلی در جوار این دانشکده باعث از بین بردن مظهر و نمای سر می شود.
سید مهران عالم زاده، شهردار کرمان با اشاره به این که این پروژه هیچ آسیبی به سردر دانشکده فنی وارد نمی‌کند، می‌گوید: شهرداری کرمان، حامی میراث فرهنگی است و در حفظ و نگهداری آثار میراثی و اماکن تاریخی در شهر تلاش فراوانی دارد. رمپ تقاطع غیرهم‌سطح این پروژه بعد از سردر دانشکده فنی است؛ بنابراین، هیچ‌گونه تخریبی در مسیر اجرای پروژه وجود ندارد.
به گفته این مقام مسئول در صورتی که معارض‌های تأسیساتی مشکلی در روند اجرای پروژه تقاطع ایجاد نکند، این پروژه در دهه فجر سال‌جاری به بهره‌برداری خواهد رسید.
این بنای تاریخی که در حاشیه بلوار جمهوری کرمان قرار گرفته، جزیی از یک معماری با اصالت در این شهر است که هویت خاصی به این منطقه بخشیده. اگر بخواهم شناسنامه کوتاهی از این اثر ارائه بدهیم در ابتدا باید به خالق آن به نام محمود حائری زاده اشاره کنیم. ساخت سر در دانشکده فنی در اواخر دهه چهل با کمترین امکانات آغاز شد. با این حال به تازگی تصاویری در فضای مجازی با عناوینی نگران کننده، دست به دست در حال چرخش است که آه از نهاد حامیان میراث فرهنگی برآورده. گویا ساخت پلی در جوار این دانشکده باعث از بین بردن مظهر و نمای سر می شود.
سید مهران عالم زاده، شهردار کرمان با اشاره به این که این پروژه هیچ آسیبی به سردر دانشکده فنی وارد نمی‌کند، می‌گوید: شهرداری کرمان، حامی میراث فرهنگی است و در حفظ و نگهداری آثار میراثی و اماکن تاریخی در شهر تلاش فراوانی دارد. رمپ تقاطع غیرهم‌سطح این پروژه بعد از سردر دانشکده فنی است؛ بنابراین، هیچ‌گونه تخریبی در مسیر اجرای پروژه وجود ندارد.
به گفته این مقام مسئول در صورتی که معارض‌های تأسیساتی مشکلی در روند اجرای پروژه تقاطع ایجاد نکند، این پروژه در دهه فجر سال‌جاری به بهره‌برداری خواهد رسید.
با تمام تین صحبتها، مشکل مردم کرمان و حامیان میراث فرهنگی، نابودی سردر دانشکده نیست بلکه پنهان شدن آن پشت خلوار‌ها بتن است. امید ابراهیمی، فعال میراث فرهنگی استان کرمان می‌گوید: در حال حاضر آن‌چه دانشکده فنی را در خطر قرار داده، نداشتن حریم مصوب است. این باعث شده که هر گونه تغییر و تحولی در حریم بنای این دانشکده اتفاق بیافتد. حتی به تازگی قرار است رو به روی آن پلی زده شود که کاملا منظر تاریخی دانشکده را به‌هم می‌زند.
ابراهیمی می‌گوید: آیا وظیفه میراث‌فرهنگی جلوگیری از چنین اتفاقاتی نیست؟ بسیاری از بنا‌های کرمان به دلیل نبود حریم ، در خطر است و حالا هم قرار هست پلی از جلوی سردر رد شود که تمام منظره آن را به‌هم می‌زند. آیا مسئولان نمی‌خواهند اقدامی برای نجات این سردر انجام دهند؟ مسئولین استان با بهانه‌ای مثل اینکه سردر تخریب نخواهد شد، مخالفان را از سرشان باز می‌کنند؛ با اینکه مشکل ما نابودی و پنهان شدن وجه این بنای اصیل در شهر کرمان است.
به گفته این حامی میراث فرهنگی، دانشکده فنی و حرفه‌ای در ۵۰ سال گذشته یک بنیاد علمی آموزشی و محل تدریس اساتید بنام معماری بوده است. تمامی ساختمان‌های این دانشکده دارای ارزش هنری و فاخری هستند. سر در دانشکده فنی در سال ۸۴ به ثبت میراث رسیده، ولی حریمی برایش تعیین نشده است.
امید ابراهیمی ادامه می‌دهد: نداشتن حریم یکی از دلایل ایجاد پل در کنار این بنای ارزشمند است. پلی که در دست احداث است، دقیقا در کنار ورودی دانشکده قرار دارد و این رمپ، منظر و زیبایی سر در را از بین می برد. مسئولین استانی در گفتگو‌های پیاپی به این مسئله اصرار داشتند که در روند ساخت پل، هیچ آسیبی به سر در وارد نشده و این بنا تخریب نخواهد شد. ولی آیا اگر منظر و نمای یک اثر را از بین ببریم، فرقی با تخریب و نابودی آن خواهد داشت؟ وقتی یک بنا منظر زیبایی نداشته باشد یعنی وجود ندارد.
امید ابراهیمی ادامه می‌دهد: نداشتن حریم یکی از دلایل ایجاد پل در کنار این بنای ارزشمند است. پلی که در دست احداث است، دقیقا در کنار ورودی دانشکده قرار دارد و این رمپ، منظر و زیبایی سر در را از بین می برد. مسئولین استانی در گفتگو‌های پیاپی به این مسئله اصرار داشتند که در روند ساخت پل، هیچ آسیبی به سر در وارد نشده و این بنا تخریب نخواهد شد. ولی آیا اگر منظر و نمای یک اثر را از بین ببریم، فرقی با تخریب و نابودی آن خواهد داشت؟ وقتی یک بنا منظر زیبایی نداشته باشد یعنی وجود ندارد.
طبق شنیده‌ها و برآورد‌ها، بسیاری از حامیان میراث فرهنگی و دانشجویان دانشگاه شهید باهنر کرمان اعتراض خود را به این جریان اعلام کردند. تا آنجا که شنیده ها حاکی از آن است که ده ها درخت چهل ساله هم در جریان ساخت پل از بین رفته اند.
اما عالم زاده، شهردار وقت کرمان حرف خود را تکرار می کند و حتی روز شنبه هفته جاری در گفتگو با یکی از سایت‌های خبری گفته که سر در دانشکده فنی ثبت ملی نبوده و نمی‌تواند ترمز کاری که شروع شده را بکشد.
به گفته او کسانی که پشت ماجرای خرابکاری میدان مشتاق بوده اند، حالا دلسوز سر در دانشکده فنی شده اند. اما ابراهیمی می‌گوید: با این که شهردار کرمان اصرار به نادیده گرفتن ماجرای پیش آمده دارد، این اثر با شماره ثبت ۱۳۹۶۷ در میراث فرهنگی به ثبت رسیده است.
تماس‌های مکرر خبرگزاری دانشجو با ریاست میراث فرهنگی استان کرمان بی نتیجه و بی پاسخ ماند. در تلاش هستیم در خبر‌های بعدی به پوشش نظر رئیسی، اساتید و دانشگاهیان این دانشکده نیز بپردازیم.
ارسال نظرات