یکی از صنایع مهم و پرمصرف در جهان صنعت نساجی است که اغلب کشورها کم و بیش به سهم خود جایگاهی از پیشرفت در این حوزه را از آن خود کردهاند.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، رویکرد دولتهایی که در حوزهای از صنعت و در مســیر توسعه حرکت میکنند برنامه ریزی بلندمدت برای رسیدن به محصول بوده اســت. ایجاد چرخه کامل تولید یک محصول که در بازارهای داخلی و خارجی مورد اســتفاده قرار میگیرد از لوازم اصلی سودآوری آن صنعت به شــمار میرود که این موضوع بدون برنامه ریزی بلندمدت به ســهولت انجام پذیر نخواهد بود و به صورت خلق الساعه نمیتوان توقع پیشرفت در یک صنعت را داشت.
یکی از صنایع مهم و پرمصرف در جهان صنعت نساجی است که اغلب کشورها کم و بیش به سهم خود جایگاهی از پیشرفت در این حوزه را از آن خود کرده اند. از پایههای اولیه و مهم صنعت نســاجی کشت پنبه است. پنبه را شاید بتوان گیاهی گرانمایه معرفی کرد که علاوه بر اینکه حلقه اول چرخه تولید پوشاک و از اصلیترین مواد صنعت نساجی به شمار مــی رود، فراوری آن منجر به تولید حدود ۴۰ نوع محصول دیگر از جمله تهیه خوراک دام و روغن خوراکی و صابون از تخم پنبه، الکل اتیلیک از پوست پنبه تخم، کاغذ و مقوا میشود. ویژگی هایــی از قبیل نرمی و لطافت، توان جــذب بالا، انتقال رطوبت و عرق بدن، قابلیت انعطاف، دوام، استحکام، مقاومت در مقابل فساد شیمیایی، قابلیت شست وشو با آب معمولی و نیز خشکشویی، رنگ گیــری و چاپ پذیــری، قابلیت تاکردن و ســهولت خیاطی از مهمترین خصوصیات پارچههای پنبهای اســت که آن را به الیافی جذاب تبدیل کرده است.
برخی کشــورها با علم به این موضوع کشــت پنبه را از سالها پیش شــروع کرده و اساس تولید و صادرات خود را بر این محصول وابسته کرده اند. ترکیه از جمله کشــورهایی است که با سرمایه گذاری بلندمدت توانسته است جایگاه خود در صنعت نساجی با بهره گیری از تولید و استفاده از محصول پنبه ارتقا بخشد. تولید پنبه برای صنعت نساجی ترکیه به حدی اهمیت دارد که با انجام طرحی موسوم به «گپ» و با صرف هزینه ۳۲ میلیارد دلاری تولید پنبه خود را در بازه زمانی حدودا ۳۰ ساله از ۳۲۵ هزار تن به ۸۵۰ هزار تن افزایش داده و در سال ۲۰۱۷ این رقم به ۸۷۰ هزار تن در سال رسانده است و رتبه خود را در میان کشورهای تولید کننده پنبه در جهان ارتقاء داده و پس از کشورهای چین، هند، پاکستان و بنگلادش در رتبه پنجمین کشور قرار گرفته است.
۱/۵ میلیون تن پنبه پنجمین کشور این کشور با مصرف سالانه مصرف کننده جهانی الیاف پنبه اســت و بــا توجه به کمبود میزان تولید، مصرف نیمی از نیاز خود را از طریق واردات تامین میکند. در ایران اما، دهه هفتاد را که باید اوج تولید پنبه در کشور دانست ۶۰۰ هزار تن و ۲۰۰ هزار تن الیاف بود. حجم تولید وش پنبه در دهههای بعد سطح تولید پنبه در کشور علی رغم نیاز داخلی ۲۵۰ به سطح به شــدت کاهش کرد به نحوی که در اواسط دهه ۹۰ هزار تن وش و ۸۲ هزار تن الیاف کاهش پیدا کرد به نحوی که کشور برای تامین نیازهای خود مجبور به واردات ۷۰ هزار تن الیاف شد. نیاز کشــور به الیاف پنبه در پنج سال اخیر در حدود ۱۲۵ هزار نیمی از آن در داخل تأمین شــده است و از آنجا ًن بوده که تقریباُتکه نسبت محصول دهی پنبه به الیاف یک به سه میباشد نیاز کشور ۳۷۵ هزار تن وش در ســال اســت که با این رقم سطح خودکفایی پنبه در کشور حدود ۵۰ درصد است.
بر همین مبنا طبق برنامه ریزی وزارت جهاد کشاورزی تولید وش ن برسد که با آن ُپنبه کشور در سال ۱۴۰۲ باید به حدود ۳۷۵ هزار تن الیاف پنبه استحصال و نیاز کشور را از منابع داخلی ُ هزار ت ۱۲۵ بتوان تأمین کرد. در حال حاضر نیاز کشــور به پنبه باعث شــده است که بودجهای ۱۴۲ میلیون دلاری برای واردات پنبه اختصاص داده شود. به نظر میرســد با توجه به استعداد کشور در پرورش پنبه و نیز لزوم اهتمام به خودکفایی در این محصول میتوان با برنامهای حمایتی در آینده چشم انداز پیشرفت در صنعت نساجی را از دریچه محصول پنبه مــورد تأکید قرار داده و با تمهیدات فنی موضوع صادرات این محصول را نیز بررسی نمود.