راهبرد ایران پس از پایان تحریم‌های تسلیحاتی چیست؟/ ارزآوری چند میلیارد دلاری صادرات محصولات نظامی برای کشور

گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو- محمدحسین طارمی؛ تحریم‌های تسلیحاتی ایران بعد از 10 سال برداشته شد و جمهوری اسلامی می‌تواند خرید و فروش اسلحه را به کشورهای دیگر انجام دهد.

ارتباط تسلیحاتی ایران با چین و روسیه

امروزه لغو تحریم در دو حوزه رخ داده است؛ یکی در حوزه خرید و دیگری در حوزه فروش است. طبیعتاً ما برای خرید تسلیحات از کشورهای اروپایی به علت مشکلات سیاسی موفق نخواهیم بود. ایران صرفاً می‌تواند از کشور‌های شرقی یعنی کشور‌های چین و روسیه خرید داشته باشیم. زیرا تمامی بخش‌های دفاعی چین و روسیه قبلا از طرف آمریکا تحریم شده‌است.

در حوزه فروش هم دقیقاً همین مسئله وجود دارد. بحث این است که کشورهایی که از ایران تسلیحات خریداری می‌کنند، باید در مقابل آمریکا بایستند. البته منهای کشورهای اطراف جمهوری اسلامی، که برخی از آنها از جمله گروه و کشورهای محور مقاومت متحد ایران هستند و هم‌اکنون در برابر آمریکا ایستادگی می‌کنند. سایر کشور‌ها شاید نخواهند جلوی آمریکا بایستند و به همین خاطر تاثیرش دچار یک افت و خیز‌هایی می‌شود ولی موثر است.

با پایان رسیدن محدودیت تسلیحاتی ایران، چین و روسیه از مهم‌ترین کشورهایی هستند که با هدف دستیابی به منافع مشترک خود همکاری گسترده‌ای را برای فروش تسلیحات به ایران کلید خواهند زد. به نظر می‌رسد این لغو تحریم‌ها در حوزه چین و روسیه موثر است. حال اینکه کشورهای دیگر زیر بار فشار آمریکا قرار بگیرند آن چنان محتمل نیست و چون نمی‌توانند ایستادگی کنند، اقدام به خرید و فروش از ایران نمی‌کنند.

ایران جزء باشگاه فروشندگان تسلیحات می‌شود؟

بر اساس گزارش موسسه بین‌المللی پژوهش‌های صلح استکهلم (سیپری)، در پنج سال 2015 تا 2019، آمریکا در جایگاه اول و پس از آن با درصد کمتر، کشور های روسیه و فرانسه به ترتیب در جایگاه دوم و سوم جهان قرار دارند.

اینکه ما بتوانیم جزو چند کشور اول صادرکننده باشیم. دو بحث وجود دارد که یکی بحث کیفیت است و دیگری بحث کمیت. در حال حاضر زیر ساخت صنایع دفاعی ما آنقدر گسترده نیست که بتوانیم جزو چند کشور اول باشیم، ولی اگر برنامه ریزی شود درآینده میتوانیم جزو چند کشور اول در جهان باشیم.

ارزان و تاکتیکی بودن دو ویژگی بارز تسلیحات ایرانی

تجهیزات دفاعی ایران دارای یکسری ویژگی‌های خاص است. یکی از این ویژگی‌ها ارزان بودن نسبت به نمونه خارجی است. به طور مثال آمریکا 8 موشک پاتریوت پک-3 به کویت با قیمت 900 میلیون دلار فروخته است. تقریبا هر موشک بیش از 10 میلیون دلار قیمت گذاری شده است. همین موشک پدافندی در نمونه ایرانی با قیمتی حدود 50 برابر ارزانتر از موشک آمریکایی تولید می‌شود. زمانی که محصولی ارزان تر با همان قابلیت‌ها وجود داشته باشد، از همین رو به اعتقاد کارشناسان چرا نباید صنعت دفاعی ما برای دیگران جذابیت نداشته باشد؟

ویژگی دیگر تسلیحات ایرانی تاکتیکی بودن آن است. فرض کنید یک رادار روسی با 15 نفر خدمه عملیاتی میشود ولی این رادار در نسخه ایرانی با 5 نفر خدمه عملیلاتی می‌شود.

تفاوت باور ۳۷۳ با سامانه‌های اس ۳۰۰، اس ۴۰۰ و پاتریوت

پدافند باور ۳۷۳ راداری دارد که می‌تواند ۳۰۰ هدف را در برد ۳۵۰ کیلومتری مورد ارزیابی قرار دهد. این در حالی است که سامانه اس ۳۰۰ روسیه فقط قادر به شناسایی ۱۰۰ هدف در برد ۳۰۰ کیلومتری است. در بخش رهگیری بازهم پدافند هوایی باور، یک سرو گردن بالاتر از اس ۳۰۰ و حتی اس ۴۰۰ قرار دارد. باور ۳۷۳ قادر به رهگیری ۶۰ هدف در برد ۲۵۰ است این در حالی است که اس ۳۰۰ تنها قادر به رهگیری ۱۲ هدف در برد کمتر از ۲۰۰ کیلومتر است. در اس ۴۰۰ هم تعداد رهگیری تنها ۳۶ مورد است.

یکی از ویژگی‌های بارز باور ۳۷۳ که این پدافند را از اس ۳۰۰ روسی و پاتریوت آمریکایی متمایز می‌کند این است که باور ۳۷۳ قادر به هدف‌گیری ۹ هدف به‌طور همزمان است که در اس ۳۰۰ به شش هدف و در پاتریوت به هشت هدف می‌رسد. اما برترین ویژگی سامانه باور۳۷۳ ساخت تماماً ایرانی آن است که باعث می‌شود تمام کدهای سیستم نرم‌افزاری پدافندی کشور در اختیار ایران باشد. همین مزیت باعث ایجاد یک سامانه پدافندی با شبکه‌ای امن در کشور خواهد شد؛ و فقط برتری اس-۴۰۰ این است که موشک‌های با سرعت بالا راهم می‌تواند هدف اصابت قرار دهد.

انقلاب پهپادی توسط ایران

می‌توان پهپاد‌ها را به‌عنوان یکی از پردرآمدترین محصولات دفاعی ایران برای بازار صادرات در نظر گرفت. ایران پیش از این، نمونه‌ای «مهاجر ۶ یا ابابیل» از پهپاد‌های خود را به کشور‌های همسو صادر کرده و این تسلیحات در مواجه با موقعیت‌های مختلف نظامی موفق ظاهر شده‌اند.

آمریکا و متحدانش به فناوری پهپادی و موشکی ایران حساسیت زیادی دارند و پهپادهای ایرانی نیز به کابوس آنان تبدیل‌شده است. نشریه صهیونیستی جروزالم پست در نوشتاری نسبتاً مفصل به قدرت و قابلیت پهپادی نیروهای نظامی ایران پرداخته است. جروزالم پست می‌نویسد: «ایران در زمینه پهپادها انقلابی را پشت سر گذاشته است و اکنون بیشترین پهپادهای جنگی را در خاورمیانه دارد.».

بررسی این موارد گواه آن است که نقش پهپادها در جنگ‌های فعلی بسیار حائز اهمیت خواهد بود. هزینه پایین تولید، روش‌ها و تکنیک‌های عملیاتی کاربردی از جمله استفاده از پرتابگرهای خودرویی و همچنین برخورداری از تسلیحات متنوع از جمله نقاط قوت پهپادهای ایرانی هستند.

ابابیل (نوع بی، اس و نوع تی)، تلاش 1، مهاجر (2،3،4،5،6)، باز، تیزپر، پروژه شاهین، سفره‌ماهی، کرار، صاعقه، طوفان، حماسه، سریر، یسیر، شاهد 129، سیمرغ، فطرس و شاهد (۱۲۱، ۱۲۹، ۱۹۱، ۱۳۳) از جمله پهپاد‌های ایرانی هستند که در مأموریت‌های مختلف مورداستفاده قرار می‌گیرند.

امتیازات راهبردی فروش تسلیحات

فروش تسلیحات به نیروهای محور مقاومت و کشورهای آفریقایی، آمریکای لاتین و جنوب شرق آسیا به تقویت پیوندهای راهبردی ایران کمک می‌کند و در سایه تقویت پیوندهای راهبردی، بازدارندگی منطقهای ایران نیز ارتقا می‌یابد. انتقال منابع ارزی از دیگر امتیازات صادرات تسلیحات به شمار میروند.

انتقال ارز و منابع مالی جهت توسعه صنایع تسلیحاتی

در طبقه بندی قدرتهای نظامی در سال 2020 ایران در رتبه 14 جهانی و دوم غرب آسیا قرار دارد. یکی از مهمترین اهداف فروش تسلیحات توسط ایران جذب منابع مالی و ارزی است. ایران بین سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۴ دستکم ۲۰۰ میلیون دلار سلاح و تجهیزات صادر کرد. بخشی از منابع ارزی از طریق فروش سلاح به بازیگران محور مقاومت و کشورهای آمریکای لاتین و آفریقا به دست آمده است.

ایران امروز به عنوان کشوری که توانسته با عرض و طول جغرافیایی بسیار گسترده، با دشمنان فرامنطقه‌ای بسیار خشن از تمامیت ارضی و حاکمیت خود دفاع کند، آمادگی صدور تسلیحات دفاعی برای هر یک از کشور‌های متقاضی را دارد. اگر ما به سمت تقویت زیر ساختهای داخلی در سالهای آینده برویم و در عین حال بازار یابی خوبی داشته باشیم، می‌توانیم جزو چند کشور صادرکننده شویم. البته این نکته به شرایط سیاست داخل و خارج کشور بستگی دارد.

تولید بیشتر، بیکاری کمتر

این لغو تحریمها تاثیر بسیار زیادی بر اشتغالزایی دارد. حتی تا زمانی هم که تحریم بودیم، 5 هزار شرکت دانش بنیان با وزارت دفاع همکاری داشتند. همین شرکتهای دانش بنیان از جوانان نخبه با مقطع تحصیلی فوقلیسانس و دکتری هستند، که از خودشان محصول تولید کرده و ارائه میدهند.

طبیعتاً این تیراژ تولید در بحث صادرات، بالاتر می‌ر‌ود. این شرکتها فعالیتشان بیشتر و شرکتها بزرگتر شده و در نتیجه اقدام به جذب نیروی انسانی بیشتری می‌کنند. با افزایش صادرات علاوه بر شرکتهای دانش بنیان، صنایع اولیه مثل کارخانه فولاد، تولید فلزات و آن دست کارخانه‌هایی که مواد اولیه تولید می‌کنند، در یک زنجیره صنعتی قوی قرار می‌گیرند.

انتهای پیام/