به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، بدون شک اجرای قانون جرم سیاسی در دادگاههای نظام جمهوری اسلامی یکی از تحولات اساسی در قوه قضائیه بوده است. این قانون در ۲۹ اردیبهشت ماه سال ۹۵ به تصویب مجلس و تایید شورای نگهبان رسیده و گام بلندی را در راستای عدالت قضایی برداشته است. به اذعان بسیاری از اهالی رسانه و همچنین شخصیتهای سیاسی کشور، اجرای جرم سیاسی توسط قوه قضائیه در حوزه صیانت از حقوق عامه تعریف میشود، امری که شاید خلا قضایی آن سالها احساس میشد؛ بنابراین براساس اصل ۱۶۸ قانون اساسی، رسیدگی به جرایم سیاسی و مطبوعاتی علنی است و با حضور هیات منصفه در محاکم دادگستری صورت میگیرد. نحوه انتخاب، شرایط، اختیارات هیات منصفه و تعریف جرم سیاسی را قانون براساس موازین اسلامی معین میکند.
تا به امروز سه دادگاه در حوزه جرم سیاسی با حضور هیئت منصفه برگزاری شده که به ترتیب شامل دادگاههای آقایان علیرضا زاکانی، نعمت احمدی و نهایتا حسام الدین آشنا بوده است. اما به نظر میرسد دادگاه آخر با حواشی فراوانی توسط جناب آشنا روبرو شده است. حسام الدین آشنا که به عنوان متهم جرم سیاسی بابت دو مورد اتهام نشر اکاذیب باشکایت معاونت فضای مجازی دادستانی کل کشور و همچنین شکایت سرپرست دادسرای فرهنگ و رسانه، دفاعیات خود را با حضور خیل عظیمی از همراهان در دادگاه و روبروی هیئت منصفه ارائه داده بود؛ مجرم شناخته شده و همچنین با اکثریت آرا مستحق تخفیف قرار گرفت.
* محکومیت مبتنی بر آرای هیئت منصفه
اگرچه فضاسازیهای رسانهای حول اقدامات قوه قضائیه در پرونده حسام الدین آشنا از همان اول مورد توجه برخی قرار گرفته بود تا شاید با دوگانه سازی سیاسی در مسیر اصلی پرونده انحراف ایجاد نمایند، ولی برگزاری دادگاه وی به اتهام نشر اکاذیب یکی از عادلانهترین دادگاهها با محوریت جرم سیاسی و یا بهتراست بگوییم سومین دادگاه موفق جرم سیاسی در تاریخ نظام قضایی جمهوری اسلامی ایران بوده است.
نکته حائز اهمیت در پرونده حسام الدین آشنا، عدم قضاوت توسط دادگاه کیفری و یا دادگاه فرهنگ و رسانه بوده است و از آن جایی که شاکیان این پرونده نهادهای زیرنظر قوه قضائیه میباشند بنابراین این دادگاه با حضور هیئت منصفه و به منظور برگزاری عدالت قضایی و حقوق عامه مردم تشکیل شد که همین امر هرگونه شائبه سیاسی کاری و یا جبهه سازی و دوگانه سازی سیاسی را خنثی نمود.
* نشراکاذیب در سایه ابهام و تردید
به نظر میرسد جوسازی رسانهای پرونده امنیتیترین فرد نزدیک به دولت صرفا به پیش از اعلام حکم هیئت منصفه محدود نبوده و پس از اعلام جرم نیز وی با همان شیوه همیشگی خود در فضای مجازی نسبت به حکم صادره اعتراض نمود. در توئیت منتشر شده توسط حسام الدین آشنا آمده است: (قبول دارم جرمش این بود که: نظر میداد، سوال میکرد، تعجب میکرد، هشدار میداد، درخواست میکرد، ولی قبول ندارم که اسرار هویدا میکرد و اشاعه اکاذیب میکرد). این سخنان آشنا که بلافاصله پس از انتشار توسط برخی از کاربران و سمپادهای نزدیک به دولت بازنشر پیدا کرده بود؛ بیانگر اعتراض جدی رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری میباشد.
* توئیت منتشر شده پس از اعلام حکم هیئت منصفه
گاهی کنشگران در فضای مجازی به صورت عمومی خبری را اطلاع رسانی میکنند و یا از احتمالش سخن به زبان میآورند و گاهی با ادبیاتی متفاوت و ابهام گونه آن را جهت تشویق اذهان عمومی رسانهای میسازند. طبیعتا حالت دوم یکی از پرکاربردترین مدلهای مرسوم توسط آشنای دولت بوده است. بدون شک بیان اظهارات سیاسی، امنیتی و حتی اقتصادی توسط یکی از امنیتیترین شخصیتهای دولت روحانی نمیتواند به مثابه یک هشدار یا سوال فردی توسط کاربران فضای مجازی تلقی گردد، چرا که طبیعتا دسترسیهای وی به اطلاعات بالابوده و همچنین به خوبی از اثرگذاری برخی از مطالب منتشر شده توسط خودش آگاه میباشد. فردی که انواع و اقسام سناریوهای سیاسی و امنیتی را در دولت طراحی کرده به خوبی نسبت به متدها و مدلهای عملیات روانی، رسانهای آگاه بوده طبیعتا نسبت به عمق اثرگذاری توئیت هایش کاملا اشراف دارد.
آنهایی که حضور فعالی در فضای مجازی و به اصطلاح توئیتریها کف تایم لاین دارند، به خوبی نسبت به ادبیات برخی افراد امنیتی در این فضا آشنایی کامل را دارا میباشند. ادبیاتی ابهام گونه، همراه با تردید وارائه کدهای پسامتنی به گروههای سیاسی، افراد و یا حتی سایرکاربران توئیتر از جمله مواردی بوده که برای بیان مطالب خود استفاده میکنند؛ بنابراین توئیتهای فردی که یک شخصیت حقوقی با دایره اطلاعات بالایی بوده؛ حتی اگر با استفاده از ایهام و استفهام انکاری بیان شود برای مخاطبان قطعیت موضوع پیدا کرده و در صورت عدم صحت؛ مصداق بارز تشویش اذهان عمومی ونشر اکاذیب را به خود اطلاق میکند.
فارغ از همه هیاهوی رسانهای ایجاد شده توسط سومین مجرم دادگاه جرم سیاسی نظام جمهوری اسلامی، آنچه قابل توجه بوده، رسیدگی به پرونده حسام الدین آشنا بدون توجه به ملاحظات و یا مصلحت اندیشیها بوده که چنین امری شایسته قدردانی از دستگاه قضایی کشور است.