رئیس مرکز توسعه فناوری انتقال توان پژوهشگاه نیرو گفت: ایران با تبدیل شدن به هاب تجارت انرژی منطقه میتواند در حوزه ترانزیت برق فعالیت کند. برای تحقق این مهم نباید توسعه صادرات و تجارت برق متوقف به کنترل مصرف داخلی شود.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، نشست «تجارت منطقهای برق؛ الزامات و اولویت ها»، عصر روز ۴ شنبه ۸ بهمن با حضور جمعی از اساتید و صاحبنظران و فعالان این حوزه در پژوهشکده مطالعات فناوری برگزار شد. این نشست، ششمین پیش نشست تخصصی از هفتمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی بود که در تاریخ ۲۹ بهمن سال جاری با موضوع «تجارت منطقهای؛ اولویت راهبردی» برگزار خواهد شد. در این نشست ضمن بررسی اهمیت و الزامات تجارت منطقهای برق، ظرفیتهای کشور برای استفاده از فرصت تجارت برق به صورت صادرات و ترانزیت و وظایف نهادهای مختلف در این راستا تشریح شد.
نقش آفرینی ایران در حوزه ترانزیت برق با تبدیل شدن به هاب تجارت انرژی منطقه
در این نشست همایون برهمندپور رئیس مرکز توسعه فناوری انتقال توان با ظرفیت بالا پژوهشگاه نیرو با بیان این که در بند ۱۳ سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی بر بحث صادرات و تجارت برق تاکید شدهاست، گفت: براساس نتایج بررسیهای ما، اگر با روندی که در سال ۹۶ مطالعه شدهبود و با همان رشد مصرف پیش برویم، حدودا از ۱۴۰۶ به بعد هیچ مزیت نسبی برای صادرات برق نخواهیم داشت. اگر مصرف برق کمتر شود مزیت نسبی خواهیم داشت اگرچه انجام نمیشود.
وی با بیان اینکه زیرساختهای خوب ما در بخش تولید و انتقال برق در منطقه رتبه اول را دارد، گفت: ما با ۱۶ کشور مرز مشترک داریم. ایران در منطقهای قرار گرفتهاست که با قطبهای تولید و مصرف انرژی الکتریکی در ارتباط است؛ مناطقی همچون قفقاز و آسیای میانه. پس آیندهای که میتوان متصور بود نقش آفرینی در بحث ترانزیت برق و تبدیل شدن به هاب انرژی منطقه است.
برهمندپور تصریح کرد: ما در چشمانداز بلند مدت باید بتوانیم در ارقام و ابعاد بالا ترانزیت برق انجام دهیم. میتوان از ظرفیت کشور چه در بحث تولید و چه انتقال استفاده نمود. چشم انداز ایران در تبادلات گسترده برق در منطقه این طور است که با تمام کشورهای منطقه با حجم بالا در ارتباط باشیم. این مساله میتواند محقق شود در صورتی که زیرساختهای خود را تقویت نموده و در زیرساختهای کشورهای منطقه نیز کمک کنیم.
لزوم بهره برداری از موقعیت جغرافیایی راهبردی ایران در تجارت منطقهای برق
رئیس مرکز توسعه فناوری انتقال توان با ظرفیت بالا پژوهشگاه نیرو با اشاره به اینکه بسیاری از کشورها دارند به نوعی چشم اندازهایی برای راهاندازی شبکه جهانی انرژی ترسیم میکنند، گفت: همه این بحثهای شبکه جهانی و منطقهای برق در حد مطالعات است، اما میخواهند برای آینده این گونه برنامه ریزی کنند. این گونه اروپاییان نیز دارند بررسی میکنند تا بتوانند از پیامدهای گازهای گلخانهای نیز مصون بمانند. توسعه صادرات برق با وضعیت فعلی افزایش مصرف نمیتواند محقق شود.
وی افزود:، اما در کنار این یکی از راهکارهای توسعه نقش ایران در تجارت برق، موقعیت راهبردی ایران است و این که هاب انرژی منطقه شود. با رویکرد ترانزیت میتوانیم با تمرکز کمتر بر تولید برق، سودآوری خوبی داشتهباشیم ضمن این که یک نقشه راه و دیدگاه کلان برای توسعه کریدورها و شبکههای جهانی برق داشتهباشیم. مزیت نسبی ما حالتی است که در شمال و جنوب و شرق و غرب ایران داریم. علاوه بر مزیت نسبی که در تولید داریم، مزیت نسبی در مصرف هم داریم.
نباید توسعه صادرات را متوقف به کنترل مصرف داخلی کنیم
برهمندپور گفت: ما در ساختار شبکه برق اگر نیازهای تبادلات برون مرزی و درون مرزی را در نظر بگیریم به زیرساختی میرسیم که مطمئن شویم تضمین کننده نقش آفرینی ماست. در سبد انرژی میتوان روی انرژیهای تجدیدپذیر نیز کار کرد، اما تجربه نشان دادهاست برنامههای ما برای کنترل مصرف معمولا جواب نمیدهد و نمیتوان برای گسترش صادرات صرفا روی آن تمرکز کرد.
وی در پایان گفت: وقتی قابلیت ترانزیت داریم چرا خودمان تولید کنیم؟ شبیه همین مساله را برای هاب هوایی هم داریم. مثلا کشور دبی یا قطر نقش هاب هوایی دارد. ایران نیز میتواند چنین نقشی داشتهباشد. نیازی نیست ما ظرفیت زیادی برای تولید داشتهباشیم بعد صادرکننده شویم. میتوانیم هاب انرژی شویم. من این مساله که اول مصرف را مهار کنیم بعد صادرات را توسعه دهیم، زیاد قبول ندارم.