ساز‌ ناکوک مسئولان شهری در مخالفت با طرح جدید منطقه ثامن / شورای عالی شهرسازی و معماری کی طرح جدید را تصویب می‌کند؟

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، اعظم ذوالفقاری منظری؛ * طرح جدید بافت اطراف حرم مطهر در کمیسیون ماده ۵ مصوب شد. رویکرد طرح جدید حفظ هویت مذهبی و فرهنگی بافت است. در این طرح بر حقوق مالکانه مجاوران، افزایش ۲ برابری سهم اقامت ارزان و تسهیل احداث زائرسراها، احیای مسیر‌های آیینی تشرف به حرم و محور‌های فرهنگی-تاریخی، افزایش تحقق پذیری طرح با کاهش هزینه‌های اجرایی، ممانعت از برج سازی با تعیین حد ارتفاعی حداکثر ۵ و ۶ طبقه و جلوگیری از تجاری سازی به صورت احداث مجتمع‌های تجاری تأکید شده است.

براساس آنچه استانداری خراسان رضوی از طرح جدید منتشر کرده، بیش از ۳۰۰۰ پلاک اجباری خارج می‌شود و نوسازی پلاک‌های باقیمانده هم به همت مردم و ساکنان بافت صورت می‌گیرد. سرانه فضای سبز، اماکن اقامتی و کاربری‌های اجتماعی دیگر در بافت بیشتر می‌شود و به احیای ساختار‌های فرهنگی، اجتماعی و تاریخی هم در منطقه ثامن توجه می‌شود.

 

اما این طرح تا مرحله اجرا، هنوز یک گام دیگر فاصله دارد و در این مدت، مخالفان طرح جدید، فرصتی برای اظهار نظر یافته اند. یکی از شاخص‌ترین مخالفان، جواد کریمی قدوسی، نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی است که از همان روزی که خبر تصویب طرح در کمیسیون ماده ۵ منتشر شد، در توئیت هایی، مخالفت خود را با طرح جدید اعلام کرد.

 

او ابتدا در حساب توئیتری خود، معتمدیان، استاندار خراسان رضوی را خطاب قرار داد و از او درباره ادعای شورای اسلامی شهر مشهد سوال پرسید. کریمی در کسوت حمایت از شورای پنجم، به استاندار هشدار داد که اگر جایگاه قانونی اعضای شورا در تصویب طرح جدید بافت اطراف حرم، رعایت نشده باشد، آنان می‌توانند به دیوان عدالت شکایت ببرند و درخواست ابطال مصوبه کنند.

 

کریمی در پستی اینستاگرامی هم به طور مفصل انتقاداتی را مطرح کرد. به گفته نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی، بعضی از مدیران وزارت مسکن و شهرسازی، طرح‌های تفصیلی استان را که قانون گذار فرآیند و اختیار بررسی و تصویب آن را به شورا‌ها و کمیسیون ماده ۵ سپرده، از دست مدیران استانی خارج می‌کنند و به تهران می‌برند.

 

او ادامه داده است که این طرح‌ها را مدیرانی تصویب می‌کنند که با واسطه همسران و اقوام خود مشاوران طرح هستند. براساس اظهارات کریمی قدوسی، متهم اصلی ظلم به مردم مشهد در تصاحب املاک مردم در بافت اطراف حرم، وزارت مسکن است که ۵۰ درصد تملک ها، کاربری ها، تراکم‌ها و واگذاری‌ها را این وزارتخانه انجام داده است و حالا برای فرار از پاسخگویی و ترس از تعقیب قضایی، عَلَم دفاع از حقوق مردم مشهد را بلند کرده اند.

 

البته به نظر می‌رسد که صدایی که از صفحه کریمی قدوسی برخاسته، بیشتر متعلق به طبقه سرمایه گذاری است که در ۲۰ سال گذشته، مال‌ها و هتل‌های بلندمرتبه را در اطراف حرم مطهر ساخته اند و با سودای سود بیشتر، به هویت فرهنگی و مذهبی این بافت، رحم نکرده اند.

 

 

پس از آن بود که محمدرضا حیدری، رئیس شورای اسلامی شهر مشهد هم در اظهاراتی اعلام کرد که روند تصویب طرح جدید بافت اطراف حرم مطهر قانونی نبوده است، چون قبل از ورود طرح به کمیسیون ماده ۵، در شورای اسلامی شهر بررسی نشده است.

 

او گفته است که بررسی و تصویب طرح تهیه شده در کمیسیون طرح‌های تفصیلی با ایرادات قانونی مواجه است، ورود ابتدایی کیمیسیون ماده ۵ و حذف مرحله بررسی و تایید طرح تفصیلی در شورای اسلامی شهر پیش از ارسال به کمیسیون، با بند ۳۴ ماده ۸۰ قانون «تشکیلات، وظایف و انتخابات شورای اسلامی کشور» منافات دارد.

 

براساس اظهارات حیدری، روند تصویب طرح جدید بافت اطراف حرم مطهر در کمیسیون ماده ۵ خراسان رضوی با ماده ۵ قانون تأسیس شورای عالی شهرسازی، بند ۸ ماده ۳، ماده ۸ و ماده ۹ آیین نامه نحوه بررسی و تصویب طرح‌های توسعه و عمران محلی، ناحیه ای، منطقه‌ای و ملی نیز در تعارض است.

 

این اظهارات حیدری در حالی رسانه‌ای شده که مدیرکل راه و شهرسازی خراسان رضوی قبلا اظهار کرده بود که شورای شهر در تمام مراحل بررسی طرح تفصیلی بافت اطراف حرم حضور داشته و ایرادات آنان شکلی است. با این حال، محمدرضا کلایی، شهردار مشهد آب پاکی را روی دست شورای شهر ریخت و گفت که از آنچه در کمیسیون ماده ۵ تصویب شده، حمایت می‌کند.

 

او معتقد است که طرحی که قبلا ارائه شد با آنچه در کمیسیون ماده ۵ به تصویب رسید، تفاوت‌های جدی داشته و دغدغه‌های ما در طرح جدید رعایت شده است. یکی از دغدغه‌های مورد اشاره کلایی تعیین تکلیف ۱۴۳ پروژه سرمایه گذاری در بافت است که باید با محوریت دستگاه قضایی تعیین تکلیف شود.

 

او ادامه می‌دهد: به عنوان شهردار مشهد و عضو کمیسیون ماده ۵ معتقدم تصمیم منطقی که به نفع مردم، هویت شهر و نظارت کارشناسی بود، در کمیسیون ماده ۵ تصویب شد.

 

 

حالا طرح جدید بافت اطراف حرم مطهر که مشاوران آن را اعضای هیات علمی دانشگاه تهران و پژوهشگرانی از مشهد و تهران تشکیل می‌دهند، باید در شورای عالی شهرسازی و معماری نیز به تصویب برسد و پس از آن قابلیت اجرا پیدا می‌کند؛ در صورتی که طرح جدید در روز‌های آینده در شورای عالی شهرسازی و معماری تصویب شود، آغاز ۱۴۰۰ زمانی برای تغییر در بافت اطرف حرم مطهر خواهد بود.