چرا وزارت بهداشت حق تولید واکسن اسپوتینگ وی را به یک شرکت دارویی متخلف داده است؟

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در نامه‌ای به حجت الاسلام رئیسی، رئیس قوه قضاییه در خصوص تولید مشترک واکسن اسپوتنیگ وی با شرکت اکتوور در ایران، سوابق این شرکت را مطرح کرده و خواستار رسیدگی به تخلفات این شرکت شدند.

در این نامه آمده است:

در روز‌های گذشته، خبر تولید واکسن مشترک ایران و روسیه آمد و اولین محموله بانک سلولی آن وارد کشور شد. هم چنین اعلام شد که این واکسن، در شرکت اکتوور (Actover co) تولید خواهد شد. واگذاری این امتیاز طلایی به این شرکت و سابقه این شرکت سبب شد تا این نامه آماده شود.

• رتبه‌ نخست در بدهکاری ارزی در میان شرکت‌های دارویی: نام شرکت اکتوور بیش از هر چیز با نام ارز دولتی گره خورده و در لیست‌های ارزی منتشره از سوی بانک مرکزی همواره یکی از صدرنشینان دریافت ارز دولتی برای واردات بود. جالب اینجاست که شرکت اکتوور با این حجم بالای دلار‌های ارزان دریافتی نامش در فهرست ۲۰ شرکت متخلف ارزی نیز ثبت شده است. مرداد ماه سال ۹۸ بود که دکتر همتی، رییس کل بانک مرکزی، طی یک نامه به رییس‌جمهوری، اسامی ۲۰ شرکتی را افشا کرد که در مجموع ۳.۵ میلیارد یورو ارز دولتی دریافت کرده، اما سرنوشت حدود یک میلیارد یورو از این ۳.۵ میلیارد یورو مبهم باقی مانده است. شرکت اکتوور در میان ۲۰ شرکت دارویی در این فهرست، در صدر در عدم رفع تعهد ارزی خود قرار دارد! این شرکت، مبلغی بیش از ۱۶۳ میلیون یورو ارز دولتی دریافت کرده و بیش از ۲۵ میلیون ۵۰۰ هزار یوروی آن رفع تعهد نشده است.

• پرونده‌های حوزه‌ دارویی مورد مربوط به تولید لوزارتان سرطان‌زا: در سال ۱۳۹۸، شهرام شعیبی، سخنگوی سازمان غذا و دارو با اشاره به اینکه داروی لوزارتان در هشت کارخانه داخلی تولید می‌شود، گفت: «تن‌ها لوزارتان یک شرکت داخلی (اکتوور) از ماده موثر هندی دارای ناخالصی تولید شده است و داروی تولیدی هفت کارخانه دیگر هیچ منع مصرفی ندارند.» در ژانویه ۲۰۱۹ این دارو به دلیل سرطان‌زایی در بیشتر کشور‌های دنیا جمع آوری شد. این در حالی است که گزارش مورخ ۱۳ تیر سال ۱۳۹۸ روزنامه‌ی شرق نشان می‌دهد که سازمان غذا و داروی ایران تا شش ماه پس از آگاهی از این مساله هنوز دستور جمع آوری لوزارتان را صادر نکرده بود.

• مدیرعامل شرکت: نهاله نراقی طاهباز، تبعه‌ کشور اسپانیا و مدیرعامل شرکت اکتوور است. نهاله نراقی طاهباز، علاوه بر شرکت اکتوور، نائب‌رئیس هیئت مدیره شرکت «تراپیکال دراگ اینداستری کیش» نیز است. شرکتی که سعید نمکی، وزیر بهداشت پیش از این به عنوان موسس و مدیرعامل آن مشغول فعالیت بوده است و البته هرگز در روزنامه رسمی اعلام نشد که این مسئول سهام خود در آن را واگذار کرده باشد. نراقی در صنعت دارو به روابط ویژه‌اش با اسپانیا شناخته می‌شود و البته سعید نمکی علاقه‌مند به روابط با اسپانیا، با یک جست و جوی ساده نام او به عنوان عضو اصلی هیات مدیره انجمن دوستی ایران و اسپانیا به چشم می‌خورد. آخرین واگذاری سهام سعید نمکی هم در سال ۱۳۹۵ حاشیه‌ساز شد؛ او سهم‌الشرکه خود را به نازنین جوادی‌نیا از مدیران شرکت‌های خانواده نراقی واگذار کرد.

• مصاحبه: خانم نهاله نراقی طاهباز دو مصاحبه با BBC mondo به زبان اسپانیایی انجام می‌دهد. وی که به عنوان یک بازرگان جوان در حوزه‌ی دارویی شناخته می‌شد، در سال ۸۰ در مورد وضعیت زنان در ایران و اصلاحات نظام کشور و نیز در سال ۸۵ اظهارنظر ایشان در مورد فعالیت‌های هسته‌ای کشور و گره زدن آن با معیشت مردم و اقدامات دیپلماتیک را ثبت کرده است!

• گرانفروشی: داروی ضد افسردگی سرترالین وارداتی اکتوور (هر عدد ۴۷۵۰ ریال) دو برابر قیمت سرترالین وارداتی بهستان دارو (۲۰۰۰ ریال) و سه برابر قیمت سرترالین تولیدی حکیم دارو (۱۳۰۰ ریال) یا سبحان دارو (۱۲۰۰ ریال) است. در سال ۲۰۱۸ سیرتاکونازول وارداتی اکتوور (۱۲۰۰۰ ریال) که دارویی ضد قارچ است، تقریبا دو برابر قیمت داروی رقبای این شرکت بوده است.

• مجوز تولید رمدسیویر و فاویپیراویر: سازمان غذا و داروی آمریکا چند ماه پیش مجوز استفاده اضطراری از این دارو را با این استدلال که شواهدی مبنی بر کوتاه شدن دوره بهبود مبتلایان به کووید۱۹ در اثر استفاده از این دارو یافت شده، به رمدسیویر داد در حالی است که سازمان جهانی بهداشت با اشاره به نتایج یک آزمایش ۶ ماهه از درمان‌های کووید-۱۹، اعلام کرد که نتایج این مطالعه «شواهد قطعی» نشان داده است که تاثیر داروی «رمدسیویر» و «هیدروکسی کلروکین» در درمان موارد شدید کووید-۱۹ کم یا هیچ است. داده‌های این مطالعات متناقض به نظر می‌رسند. هم چنین در گزارش نهایی NIH ذکر شده است که این دارو در کاهش نرخ مرگ و میر بیماران مبتلا به کرونا تفاوت قابل توجهی ایجاد نمی‌کند و بر نرخ مرگ و میر موثر نیست. داروی فاویپیراویر در مطالعاتی که در دنیا و ایران روی تعداد زیادی از بیماران انجام شد مشخص شده است که هیچ اثر مثبتی روی کووید ۱۹ نداشته است. این در حالی است که برای موثرنشان دادن این دارو‌ها بر درمان کرونا تبلیغ‌های فراوانی انجام گردید. شرکت اکتوور یکی از شرکت‌های اصلی در تولید دو داروی رمدسیویر و فاویپیراویر است.

اینکه چرا وزارت بهداشت با توجه به سابقه شرکت آکتوور، امتیاز ساخت واکسن مشترک با کشور روسیه را به این شرکت داده است، جای سوال دارد؟ این دلایل نشان می‌دهند که واگذاری تولید واکسن به این شرکت، ممکن است سلامت مردم عزیز ایران را به خطر اندازد. از جنابعالی خواستاریم که برای رفع این مشکل، پیگیری‌های لازم را انجام بفرمایید.