کرونا چه تفاوت‌هایی را برای برگزاری انتخابات ۱۴۰۰ رقم زده؟ / وزارت کشور امکان برگزاری الکترونیکِ انتخابات شورا‌ها را دارد؟

گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو- زهرا طیبی؛ انتخابات 1400 مهم‌ترین چالش دولت دوازدهم در روزهای پایانی مسیئولیتش به شمار می‌رود. چگونگی برگزاری انتخابات از سال گذشته به چالش و بحرانی برای مسئولین تبدیل شد؛ چراکه برگزاری آن در شرایط کرونایی کشور و لزوم رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و در عین حال لزوم برگزاری انتخابات با حضور پرشور مردم مسئله‌ساز بوده و هست؛ اینکه انتخابات در چه شرایطی و چگونه باید برگزار شود تا هم موج جدیدی از بیماری آغاز نشود و در عین حال میزان مشارکت کاهش پیدا نکند.

مشارکت در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری تحت تاثیر عوامل بسیار قرار گرفته است یکی از این عوامل شیوع ویروس و نگرانی مردم از مبتلا شدن به کرونا است که می‌تواند در عدم حضور مردم پای صندوق‌های رای موثر باشد.

حیدر قاسمی رئیس شورای اطلاع رسانی اصفهان در همین رابطه بیان کرد:«مردم بیشتر از نظر ذهنی و روانی تحت تاثیر قرار می‌گیرند بنابراین باید اطمینان بخشی لازم به آن‌ها درباره رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی در شعبه‌های اخذ رای صورت گیرد.»

اقدامات وزارت کشور

در همین راستا و با توجه به نزدیک بودن انتخابات در 28 خرداد پروتکل‌های بهداشتی لازم الاجرا در انتخابات منتشرشد. این پروتکل‌ها شامل اقدامات حین اخذ رای همچون (جانمایی صندوق‌های رای زیر نظر بازرسان وزارت بهداشت، اولویت برگزاری انتخابات در فضای باز، ممنوعیت اخذ اثر انگشت پرهیز از به کارگیری افراد مسن و بیماران زمینه‌ای به عنوان عوامل اجرایی، الزام به تهویه و تامین هوای تازه در فضای سربسته و همچنین اقدامات قبل از فرآیند اخذ رای مانند پیش‌بینی شعب اخذ رای سیار در مناطق پرخطر و همینطور بیماران در قرنطینه یا بستری در بیمارستان، صحت سنجی سلامت خبرنگاران و عوامل اجرایی است.

جمال عرف رئیس ستاد انتخابات کشور در رابطه  با زمان آغاز رای‌گیری توضیح داد:« درباره زمان برگزاری انتخابات نیز بر اساس پیشنهاد وزارت کشور، ستاد ملی کرونا مصوب کرد که ما یک ساعت زودتر یعنی ۷ صبح فرآیند اخذ رای را آغاز کنیم و از آن سمت نیز بر اساس تشخیص وزیر کشور تا ساعت ۲ بامداد روز بعد امکان تمدید وجود دارد.»

عرف همچنین در رابطه با تعداد صندوق‌های رای در نظر گرفته شده گفت:«تعداد شعب اخذ آراء افزایش یافته و به این ترتیب تعداد شعب آرایی که در انتخابات چهارسال گذشته 62 هزار محل بود با 10 هزار شعبه بیشتر به 72 هزار شعبه در سراسر کشور افزایش یافته است.»

تعداد افراد حاضر در شعب اخذ رای به گفته رئیس ستاد انتخابات کشور حدودا 500 هزار نفر پرسنل اجرایی .250 هزار نفر ناظر و تعدادی هم محافظین صندوق‌ها هستند که جمعا حدود یک میلیون نفر در روز رای گیری در 72 هزار شعب اخذ رای مشغول مشارکت خواهند بود.

رئیس ستاد انتخابات کشور در رابطه با نحوه اخذ رای در روز انتخابات نیز گفت:«ازسال 98 به بعد اثر انگشت را حذف کردیم برای جایگزین کردن این موضوع از دستگاه احراز هویت استفاده می‌شود که این دستگاه به صورت آنلاین کدملی هر فرد را چک می‌کند که دارنده کارت زنده است یا خیر و اینکه رای داده یا نه و اگر این استعلام درست بود به شخص اجازه ثبت رای داده می شود.»

شعبه سیار برای بیماران کرونایی

رای دهی بیماران مبتلا به کرونا چالش دیگری برای وزارت کشور ایجاد کرده است. محسنیِ بندپی، استاندار تهران در مورد چگونگی رای‌دهی بیماران کرونایی تصریح کرد:«برای افراد مبتلا در قرنطینه خانگی شعبات سیاری در نظر گرفته شده تا افراد مبتلا که امکان حضور در شعبات اخذ رای را ندارند و افرادی که به لحاظ جسمانی شرایط حضور در شعبات را ندارند با اعزام تیم سیار و رعایت پروتکل‌های بهداشتی اخذ رای از آن‌ها به عمل خواهد امد. و 400 شعبه سیار در کلان شهر تهران برای اخذ رای در نظر گرفته شده است.»

سامانه انتخاب ایران

امیر شجاعان، رئیس کمیته فناوری اطلاعات ستاد انتخابات کشور خبر از ایجاد سامانه "انتخاب ایران" داد. این سامانه با مشخص کردن مکان فعلی شخص رای دهنده خلوت‌ترین شعبه‌های اطراف به لحاظ جمعیت را مشخص خواهد کرد تا از ایجاد ازدحام و شلوغی در شعب به جهت رعایت پروتکل‌های بهداشتی جلوگیری شود.

این سامانه علاوه بر مشخص کردن شعب خلوت، اطلاعاتی در رابطه با نامزدهای انتخابات و راهنمایی چگونگی رای‌دهی الکترونیکی و انتشار اطلاعیه‌های ستاد انتخابات کشور را نیز در اختیار مخاطب قرار می‌دهد.

انتخابات در خارج از کشور

معاون سیاسی وزیر کشور در خصوص ستاد انتخابات خارج از کشور هم گفت:«در ۱۰۱ کشور، ۱۳۳ نمایندگی، ۲۳۴ شعبه و ۴۵۰ صندوق در خارج از کشور فرایند اخذ رای انجام می‌شود.»
رییس ستاد انتخابات کشور در خصوص عدم همکاری دولت کانادا نیز اظهار داشت:«کار اخذ رأی از شهروندان مقیم ایرانی در کانادا طی تدابیر انجام گرفته در نزدیک ترین شهر امریکا به مرز کانادا صورت می‌گیرد اما اقدامی که کانادا در راستای عدم اجازه برگزاری انتخابات انجام داد، خلاف قوانین حقوق بین الملل است.»

انتخابات الکترونیک در 24 استان اجرایی می‌شود؟!

انتخابات شورای اسلامی شهر و روستا در بعضی از استان‌ها به روش الکترونیک برگزار خواهد شد در همین رابطه استاندار تهران توضیح داد:«در24 مرکز استان انتخابات شورای اسلامی شهر به صورت تمام الکترونیک برگزار می‌شود. به این صورت که شهروندان به جای تعرفه کاغذی یک کارت الکترونیک دریافت می‌کنند و به دستگاه اخذ رای مراجعه کرده و با وارد کردن کد داوطلب، رای خود را به ثبت می‌رسانند، این رای‌گیری باعث شمارش سریع و دقیق و اعلام نتایح بدون تاخیر خواهد شد.»

البته این اظهارنظر در حالی صورت گرفته که تجربه ثبت نام الکترونیک نامزدهای انتخابات شوراهای شهر و روستا موفقیت‌آمیز نبوده و سرانجام وزارت کشور مجبور به ثبت‌نام حضوری شده؛ ضمن آنکه احراز هویت الکترونیک از رای‌دهندگان در دوره‌های قبلی نیز انجام شده اما پاسخگوی انبوهی از مراجعه‌کنندگان نبوده و سرانجام به شکل دستی اطلاعات افراد ثبت شده؛ نحوه‌ی برگزاری انتخابات در روز جمعه، 28 خرداد، صحت ادعاهای مجریان انتخابات را مشخص خواهد کرد.