مهراد عباد؛ عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو، با اشاره به دیدگاههای متفاوت مطرحشده درباره ارز ترجیحی گفت: اساساً قیمتگذاری روی هر کالا باعث ایجاد فساد و رانت میشود و به همین دلیل منافع ارز ترجیحی بعضاً به جیب مردم نمیرود. ما هر سال قیمت ارز را پایین آوردهایم و این تفاوت را هر سال زیادتر کردهایم و این در حالی است که حتی یک تفاوت کوچک هم زمینه فساد را فراهم میکند. ارز ۴۲۰۰ تومانی الان مثل یک شمشیر دولبه شده است که حذف آن باعث بالاتر رفتن قیمتها میشود و ادامه آن هم باعث ایجاد تورم؛ اما حذف آن در بلندمدت خیلی به نفع مردم است، زیرا میتوان این یارانه را که ابتدای زنجیره به واردکننده پرداخت میشود، به صورت عادلانه بین مردم توزیع کرد تا گرانیهای احتمالی حاصل از حذف ارز را جبران کند.
مهراد عباد درباره راهکارهای جایگزین ارز ترجیحی اظهار داشت: پیشنهاد بنده این است که خدمات خوب به مردم ارائه شود؛ مثلاً خدمات بیمه و یا خدمات عمومی تقویت شود. به طور کلی هزینه کردن آن به صورت خدمات غیر مستقیم کمک خیلی بزرگتری به مردم میکند تا اینکه روی کالاهای خاصی در نظر گرفته شود. در هر حال تخصیص ارز ترجیحی به واردات مواد اولیه کالاها اشتباه است، زیرا تا به دست مصرفکننده برسد، چند چرخه را باید بگذراند و اکثر فسادها هم در همین فاصله رخ میدهد. به نظر من بهتر است یک آیندهپژوهی در این مسئله انجام شود تا ترس از حذف ارز ترجیحی بیمعنی شود.
عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با تأکید بر ضرورت جراحی اقتصاد ایران افزود: این موضوع مثل فرد بیماری است که نیاز به عمل جراحی دارد. اگرچه ممکن است این جراحی موجب فوت بیمار شود، اما با جراحی نکردن هم شرایط بیمار بدتر میشود. حذف ارز ترجیحی هم ممکن است در کوتاهمدت نارضایتی مردم را به دنبال داشته باشد، ولی با مدیریت صحیح میتوان این عوارض را به حداقل رساند. ما چندین نرخ ارز در کشور داریم که همه آنها عامل فساد و زمینهساز رانت هستند و کل سیاستهای ارزی کشور نیاز به اصلاحات ساختاری دارد.
وی همچنین با انتقاد از کارکرد معکوس ارز ترجیحی گفت: در مورد برخی کالاها به جای اینکه از تولیدکننده داخلی حمایت شود، از تولیدکننده خارجی و واردکننده حمایت شد. به عنوان مثال تولیدکننده داخلی مواد اولیه دارو را با نرخ آزاد یا نیمایی تهیه میکرد و این در حالی بود که واردکننده همان دارو را با تمام بستهبندیاش با ارز ترجیحی تهیه و وارد میکرد که طبیعتاً قیمت این دارو ارزانتر میشد و عملاً ضربهای به تولید داخل بود.
مهراد عباد حذف ارز ترجیحی را یک ضرورت دانسته و اظهار داشت: باید در یک بازه زمانی مشخص و از پیش تعیینشده این کالاها را از فهرست ارز ترجیحی بیرون آورند. البته تأکید میکنم که این اقدام باید از پیش تعیینشده و تدریجی باشد تا فرد بازرگان هم بتواند برای این موضوع برنامهریزی کند. همانطور که عرض کردم ممکن است در کوتاهمدت شاهد افزایش قیمت باشیم، اما قطعاً اثرات مثبت آن در بلندمدت پدیدار میشود.