روند فروش نفت ایران چگونه با وجود تحریم‌ها صعودی شد؟

 به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، ایران از جزئیات افزایش ۲/۲ برابری صادرات نفت کشور در ۱۸۰ روز نخست امسال گزارش داده است: بانک مرکزی در نماگر اقتصادی ۶ ماه نخست امسال، گزارش می‌دهد که درآمد‌های نفتی ایران در نیمه اول ۱۴۰۰ حدود ۱۰ میلیارد دلار بیشتر از مدت مشابه سال قبل بوده است. به این ترتیب که ۶ ماهه اول ۱۳۹۹ میزان درآمد‌های نفتی ایران ۸ میلیارد و ۵۵۸ میلیون دلار بوده و این رقم در ۶ ماهه اول ۱۴۰۰ به ۱۸ میلیارد و ۶۷۷ میلیون دلار رسیده است. افزایش ۱۱۸ درصدی یا به تعبیری 2/2 برابری درآمد‌های صادراتی نفت ایران درحالی رقم خورده که مقامات کشور از بازگشت تمام این درآمد‌های ارزی به کشور خبر می‌دهند.

رئیس جمهور در این باره تصریح کرد: صادرات نفتی ایران به حدی افزایش یافته که ما دیگر نگران صادرات آن نیستیم. صادرات نفت در دولت سیزدهم ۴۰ درصد افزایش یافته و پول حاصل از صادرات نیز در حال بازگشت به کشور است.

اما این افزایش صادرات و درآمد ارزی مربوط به فروش نفت خام، فرآورده‌های نفتی، گاز طبیعی، مایعات و میعانات گازی صادر شده چگونه رخ داده است؟ مدیرعامل شرکت ملی نفت می‌گوید: میزان فروش نفت خام و میعانات گازی در مقایسه با چند ماه گذشته یا در مقایسه با قبل از دولت سیزدهم افزایش قابل توجهی داشته و تمام مطالبات حاصل از فروش نفت و میعانات گازی را هم دریافت می‌کنیم. امروز از یک روش و یا از یک مدل بازاریابی تبعیت نمی‌کنیم. بازاریابی برای فروش نفت در جهان شمایل مختلفی به خود گرفته و ما هم می‌توانیم از اشکال مختلف بازاریابی استفاده کنیم. در چند ماه اخیر ما در شرکت ملی نفت فعالیت گسترده‌ای را در حوزه بازاریابی داشتیم و همین موضوع میزان فروش را افزایش داد.

اما علت دیگر افزایش فروش نفت ایران، احیای برخی از بازار‌های از دست رفته طی دوران تحریم بوده است. مدیرعامل شرکت ملی نفت توضیح می‌دهد: در دولت سیزدهم، ما بازار‌هایی که به دلیل تحریم و یا به دلیل سیاست‌های خاصی از دست دادیم، دوباره برگردانیم. در حال حاضر نام آن‌ها را نمی‌توان گفت، اما امروز بازار نفت ایران گسترده‌تر شده است.

موضوع دیگری که در فروش نفت و بازگشت منابع حاصل از آن مؤثر بوده، استفاده از تمام ظرفیت‌ها، از جمله بخش خصوصی است.

همچنین ردیابی نفتکش‌ها و گزارش منابع ثانویه بازار جهانی نفت خام نشان می‌دهد تعداد نفتکش‌هایی که نفت ایران را به چین انتقال می‌دهند، در چندماه اخیر بیشتر شده است. در روز‌های اخیر، خبرگزاری بلومبرگ از افزایش ۵۳ درصدی صادرات نفت ایران و ونزوئلا به چین طی سال گذشته میلادی خبر داد و نوشت که چندماهی است پالایشگاه‌های مستقل و کوچک چینی حجم نفت بیشتری را از این دو کشور خریداری می‌کنند.

بر اساس آمار‌های شرکت اطلاعات کالا کپلر، چین در سال گذشته میلادی روی‌هم‌رفته ۳۲۴ میلیون بشکه نفت (معادل حدود ۸۸۷ هزار بشکه در روز) از ایران و ونزوئلا خریداری کرده که ۵۳ درصد بیشتر از سال ۲۰۲۰ است. تخمین شرکت کپلر این است که ایران در سال ۲۰۲۱ دو برابر سال ۲۰۲۰ نفت صادر کرده و چین بزرگترین خریدار نفت ایران در این دوره بوده است.

اگرچه ایران تحت تحریم نفتی و بانکی آمریکاست، اما شرایط عرضه و تقاضا در بازار جهانی نفت خام به شکلی است که امروز کشور‌ها برای تأمین انرژی مورد نیاز خود و همین طور مقابله با قیمت‌های بالای نفت حاضرند تحریم‌ها را نادیده بگیرند. این سیگنال‌های قیمتی و ساختاری بازار نفت به موفقیت اقدامات ایران در زمینه بازاریابی کمک کرده است. به تازگی، قیمت هر بشکه نفت خام شاخص برنت ۸۵ دلار و ۷۰ سنت بود که تقریباً قله قیمت نفت طی ۸ سال اخیر محسوب می‌شود. همین مسئله نیز در رشد درآمد‌های ارزی حاصل از فروش نفت مؤثر بوده است.

یک استاد دانشگاه تهران با اشاره به اینکه مهم‌ترین عوامل افزایش تولید و صادرات نفت ایران در ماه‌های اخیر، تعامل با مشتریان خارجی، وجود فضای جدید در مذاکرات و نیاز بازار بوده، می‌گوید: با بازاریابی‌های گسترده در دولت جدید، علاوه‌بر مشتریان سنتی، مشتریان جدیدی به خریداران نفت ایران اضافه شدند. گشایش‌هایی در زمینه دریافت پول صادرات نفت اتفاق افتاده و تهاتر نیز به افزایش درآمد صادرات نفت کمک کرده است.