گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، بیشترین مصرف گاز در زمستان در بخش خانگی است و روش تنظیم تعرفهها اقدامی برای مدیریت مصرف سوخت قبل از مواجهه با بحران محسوب میشود. امسال وزارت نفت در راستای کاهش مصرف و مدیریت ناترازی گاز کشور در زمان پیک مصرف، طرح تعرفه گذاری پالکانی برای مشترکان پرمصرف را اجرایی کرد تا بخش خانگی که بیشترین میزان مصرف در کشور را دارند از طریق افزایش هزینهها خود را ملزم به رعایت الگوی مصرف کنند و در صورت استفاده بیش از این میزان، قیمت واقعی تولید گاز را بپردازند.
با توجه به اینکه تعرفه گذاری پلکانی تاثیر خود را بر تقاضای پرمصرفها میگذارد، بخشی از مصرف بسیار بالای گاز مشترکان پرمصرف از طریق اصلاح تعرفهها کنترل شده است.
سعید میرترابی؛ کارشناس حوزه انرژی درباره تعرفه گذاری پلکانی مشترکان پرمصرف گاز توسط وزارت نفت در زمستان امسال به خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو گفت: منطق تعرفه گذاری پلکانی گاز برای مشترکانی که مصرف بالایی دارند با عدالت محوری همراه است، چون مصرف کنندگان بالای انرژی به طور معمول جزو اقشار برخوردار جامعه هستند و با مصرف بیشتر از یارانه دولتی بیشتری هم بهره مند میشوند درحالیکه منابع یارانهای در جهت حمایت از اقشار ضعیف جامعه درنظر گرفته شده است و عدالت حکم میکند هر مشترکی بیشتر از الگو مصرف میکند هزینه واقعی آن را نیز بپردازد. مهمترین نکته در زمینه تعرفهگذاری پلکانی پرمصرفها و اثربخشی آن، اجرای به موقع و سیگنالدهی مناسب قیمتی است که وزارت نفت دولت سیزدهم پیش از شروع زمستان، اقدام به اجرای تعرفهگذاری پلکانی پرمصرفها کرد.
لازم به ذکر است که با اجرای طرح تعرفهگذاری پلکانی پرمصرفها در بخش گاز خانگی، صرفهجویی به میزان یک فاز پارس جنوبی اتفاق افتاده است که اهمیت اجرای این طرحها را نشان میدهد.
وی اضافه کرد: با افزایش تعرفه ها، مشترکان گاز با قیمتهای بالاتر مواجه میشوند و در نتیجه خود را ملزم به مدیریت مصرف میکنند. تعرفه گذاری پلکانی از هر جهت اقدامی قابل دفاع است. ایران سومین کشور تولیدکننده گاز جهان است، اما از نظر مصرف در سطح بالایی قرار دارد به طوریکه در مقاطعی مجبور به واردات گاز به کشور میشود و تراز کلی صادرات و واردات گاز منفی میگردد.
میرترابی درباره قرارداد سوآپ گازی با ترکمنستان برای جبران بخشی از کمبود گاز کشور گفت: میزان حجم سوآپ خیلی رقم قابل توجهی نبود. در حدود ۸۰۰ میلیون متر مکعب گاز در ایران تولید میشود و حجم سوآپ در مقایسه با این میزان مصرف ناچیز است. استانهای شمالی کشور در ماههای سرد سال دچار مشکل افت فشار گاز میشوند و قرارداد سوآپ از نظر فنی میتواند برای جبران افت فشار در این مناطق کمک کننده باشد.
وی ادامه داد: حجم سوآپ گاز با ترکمنستان کمک زیادی به میزان مصرف در کشور نمیکند به طوریکه میزان مصرف در یک استان را هم پوشش نمیدهد. ما در چند روز سرد سال با توقف صادرات گاز توانستیم میزان مصرف را کنترل کنیم ضمن اینکه امسال هوای سرد زیادی در کشور حاکم نبود.
میرترابی با بیان اینکه اقدام وزارت نفت درتعرفه گذاری مشترکان پرمصرف گاز قابل تقدیر بود، افزود: این اقدام باید زودتر انجام میگرفت. شرکتهای دولتی و ادارات زیرمجموعه در میزان مصرف سیستمهای گرمایشی و سرمایشی مدیریت ندارند. دولت باید کنترل مصرف را از دستگاههای خود آغاز کند.
این کارشناس حوزه انرژی تصریح کرد: شرکت گاز مجموعهای دولتی است و و باید برای مجموعههای دولتی چارچوبهای مشخصی جهت بهینه سازی مصرف در نظر بگیرد، زیرا این مجموعهها هزینهای بابت مصارف در بخش انرژی پرداخت نمیکنند و به همین علت میزان مصرف انرژی در این مراکز بعضا بسیار زیاد است.
میرترابی اضافه کرد: بخش خصوصی هزینه قبوض خود را باید پرداخت کند و به علت افزایش هزینه مصرف ناچار به مدیریت مصرف میشوند. بخشهای خانگی و تجاری با افزایش تعرفهها در مصرف گاز صرفه جویی خواهند کرد، اما برای بخشهای دولتی اینگونه نیست و باید به طور قطع راهکاری برای صرفه جویی آنها اندیشیده شود.
وی در پایان با احتمال افزایش صادرات گاز کشور بیان کرد: با توجه به تنشهای به وجود آمده میان اوکراین و روسیه اکنون این موقعیت میتواند برای ایران به وجود آید تا بازاری برای صادرات گاز از کشور فراهم گردد و سهم صادرات بیشتر گردد.