گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، امروز کشورهای مختلف دنیا در رقابتی تنگاتنگ تلاش میکنند که جزیی از دنیای توسعه یافته شوند. دنیای توسعه یافتهای که رفاه اقتصادی و خدمات اجتماعی درآن بیشتر از کشورهای توسعه نیافته به مردم ارائه میشود. حال این سوال مطرح میشود رفاه اقتصادی که محصول توسعه یافتگی است چگونه ایجاد میشود و چه شرایط و پیش زمینههایی برای تحقق این موضوع لازم است. کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی در این باره به دانشجو پاسخ داده است.
قدرت اله امام وردی؛ اقتصاددان و استاد دانشگاه در گفتگو با دانشجو در آخرین روز سال ۱۴۰۰ در خصوص این موضوع که برای توسعه یافتگی ایران در سال آینده و سالهای پیش رو چه برنامهای باید داشته باشیم که به این هدف نائل شویم، گفت: وقتی از توسعه میگوییم، یعنی به مفهوم بسیار گستردهای اشاره میکنیم که صرفا نباید آن را در بخش اقتصاد یا تولید یا سرمایه گذاری در زیر ساختها برای ساختن برجهای مسکونی و کارخانه محدود کنیم، بلکه توسعه در زمینههای مختلفی ایجاد میشود که در هر بخش باید به منصه ظهور برسد تا بتوان گفت کشوری توسعه یافته شده ایم.
وی در این باره خاطر نشان کرد: حتی اگر بزرگترین فرودگاههای بین المللی و مجهزترین آنها را بسازیم باز هم لزوما به معنای توسعه یافتن نیست چرا که توسعه جنبه فیزیکی ندارد، بلکه جنبه نرم افزاری و جنبه غیر فیزیکی موضوع بسیار حائز اهمیت است.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: به طور مثال، زمانی میتوانیم بگوییم توسعه یافته شدیم که وقتی وارد فرودگاه امام خمینی (ره) میشویم رفتار و خدماتی که از سوی کارکنان با مردم میشود رفتار متمدنانه و حرفهای باشد. در حالی که در ایران وقتی از توسعه صحبت میشود صرفا به ساختن کارخانه و ساختمان یا ابعاد فیزیکی موضوع ورود میشود و جنبه فرهنگی و مباحث نرم افزاری مفهوم واقعی توسعه مورد بی توجهی قرار میگیرد.
قدرت اله امام وردی خاطر نشان کرد: پس وقتی از توسعه صحبت میکنیم همه زیر ساختها اعم از فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی باید آماده باشد. مثلا خدمات فرودگاهی که در فرودگاههای بین المللی منطقه به مسافران داده میشود در مقایسه با خدمات فرودگاه بین المللی ایران به مراتب بیشتر و با دقت عمل و احترام مضاعف به مسافراست، خدماتی که مسافر را جذب میکند، اما در نهایت جنبه اقتصادی آن درآمد زایی برای کشور است.
امام وردی افزود: پس در کنار توسعه فرهنگی میتوانیم توسعه اقتصادی داشته باشیم یا بالعکس، چرا که این موارد زنجیروار به هم مرتبطند و از هم تاثیر میگیرند. توسعه موضوعی همه جانبه است که باید موارد فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی آن یک به یک اجرا شود. زمانی میتوانیم بگوییم توسعه یافته شدیم که احزاب سیاسی کار حزبی انجام دهند و واقف به فعالیتهای سیاسی باشند. انسان توسعه یافته به انسانی گفته میشود که لحظهای وقت خود را در محل کار هدر نمیدهد مثل یک کارمند ژاپنی که برای توسعه کشورش هیچگاه در کارش کم نگذاشته و دقیقهای را به بطالت نگذرانده است، حتی اگر مدیر و رئیسش در محل کار حاضر نباشد.
وی درباره کلید توسعه توضیح داد: به نظر میرسد به بسیاری از دلایل هنوز تا توسعه یافتگی کامل ایران بسیار فاصله داریم، چرا که همچنان پیش مراحل توسعه، محقق نشده است. کلید توسعه آموزش است. آموزش از مهد کودک و دوران ابتدایی. کودک آموزش دیده با تفکر و منطق توسعه یافتهای رشد میکند. کودکی که یاد میگیرد با تقلب نمره بگیرد بچه توسعه یافته نمیشود، لذا برای توسعه اقتصادی باید توسعه فرهنگی را کلید بزنیم آن هم از کودکی. نکته مهم این است که رشد اقتصادی یک جنبه از مفاهیم توسعه است، بنابراین لزوما به معنای توسعه یافتگی تام نیست. درحال حاضر ما در ایران بیشتر درگیر بحث رشد اقتصادی هستیم تا توسعه اقتصادی.
استاد اقتصاد بیان داشت: باید این واقعیت را بپذیریم، کشور برای توسعه یافتن و ثروتمند شدن باید قبل از توسعه اقتصادی، در حوزههای اجتماعی و فرهنگی سرمایه گذاری کند. به حرکت درآمدن این حوزهها به معنای توسعه یافتگی اقتصادی، در آیندهای نه چندان دور خواهد بود. سرمایه گذاری در حوزههای فرهنگی، ارتقای درجات علمی فرزندان سرزمین و استفاده از علم و دانش آنها و بها دادن به آنها که به کشورهای دیگر مهاجرت نکنند توسعه را کلید میزند.
قدرت اله امام وردی در پایان گفتگو خاطر نشان کرد: توسعه یافتگی یعنی ایجاد کردن فرهنگ در بطن جامعه. در نهاد یکایک مردم یک سرزمین؛ بنابراین لازمه توسعه یافتگی، بهبود وضعیت اقتصادی در وهله اول نیست، بلکه سرمایه گذاری در مسائل فرهنگی و اجتماعی، زمینه برخورداری از اقتصادی مطلوب را فراهم میکند که سرمایه گذاران، تمایل به سرمایه گذاری در آن اقتصاد پیدا میکنند.