محمد مهاجری وکیل پایه یک دادگستری در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، اظهار کرد: کاهش سن استفاده از فضای مجازی امروزه پدیدهای شایع است و میبینیم که حتی یک کودک ۳ یا ۴ ساله هم در حالیکه حتی به قدرت تشخیص هم نرسیده است ممکن است از شبکههای اجتماعی و فضای مجازی استفاده کند.
وی اضافه کرد: کودکان پس از دوره فوق سنهای بالاتر که یک قدرت تمیز حدودی پیدا میکنند، ممکن است که آرام آرام خودشان منهای دیدن تصاویری که در شبکهها وجود دارد اقدام به ساختن حساب کاربری کرده و فعالیت خود را آغاز میکنند و ممکن است این فعالیتها بعدا جرم انگارانه شود.
این وکیل پایه یک دادگستری خاطرنشان کرد: سیاست کیفری که در این خصوص وجود داشته است، این است که پدر و مادر هم در فعالیت فرزند خود در شبکههای اجتماعی مسئولیت دارند و اینگونه نیست که ما تصور کنیم که فقط خود فرزند مقصر است و حتی اگر فرزند به سن قانونی نرسیده باشد، مسئولیت وی فرعیتر میشود.
مهاجری همچنین اضافه کرد: قانونگذار در قانون مجازات اسلامی موارد فوق را دسته بندی کرده و اگر یک کودک ۹ تا ۱۲ ساله اقدام مجرمانه ای را انجام بدهد، برخورد خفیفتری با او صورت میگیرد و یا اگر کودکی ۱۵ ساله اقدام مجرمانهای را مرتکب شود، برخورد قانونگذار با وی متفاوتتر خواهد بود و نکتهای که در اینجا بسیار مهم است مسئولیت پدر و مادر است که در قانون حمایت از اطفال و نوجوانان خیلی خوب از کلید واژه بیتوجهی و سهلانگاری استفاده کرده است.
وی در ادامه یادآور شد: بر اساس قوانین حمایت از اطفال و نوجوانان پدر و مادر در مقابل فرزند تکلیف دارند و این تکلیف چه در شبکههای اجتماعی و فضای مجازی و چه در دیگر موضوعات دارای تکلیف هستند و نخستین وظیفه آنها در این باره این است که آموزشهای اخلاقی لازم را در خصوص استفاده از ابزاری که در اختیار دارند را به فرزندان خود بیاموزند.
این وکیل پایه یک دادگستری تصریح کرد: اگر پدر و مادر اقداماتی انجام بدهند که منجر با این شود که به تهیه و تولید فیلمهای غیر اخلاقی، مبتذل و مستهجن اقدام کنند، خود پدر و مادر و اشخاصی که در این زمینه دخیل بودهاند هم میتوانند مجرم تلقی شوند.
مهاجری همچنین تاکید کرد: به موجب قانون تهیه و تولید فیلمهای مبتذل جرم انگاری شده است و بند ۷ ماده ۲۰ قانون حمایت از اطفال و نوجوانان هم به موضوع فوق اشاره کرده است.
وی در ادامه گفت: طبق اعلام رئیس پلیس فتا مشخص شده است که موضوع فیلمهایی که نوجوان ۱۴ ساله تهیه در فضای مجازی منتشر کرده است برنامه ریزی شده است و گردانندگانی دارد و پدر و مادر در این خصوص سهل انگاری و بیتوجهی کرده و طبق بند ۷ ماده قانون مجازات اسلامی، از نوجوانان فوق براز تهیه و تولید محتوای غیر اخلاقی سواستفاده شده و این مسئله جرم انگاری شده است.
مهاجری یادآور شد: برای فعالیت غیر اخلاقی کودکان و نوجوانان در فضای مجازی جرم انگاری شده است و قانون مجازات اسلامی مجازاتهایی را در این خصوص لحاظ کرده است اما همانطور که رئیس پلیس فتا با درستی اشاره کردهاند به لحاظ شرایط سنی این نوجوانان برخوردها متفاوت خواهد بود.
وی اضافه کرد: برخوردها بیش از اینکه تنبیهی باشد در مورد نوجوان ۱۴ ساله بخاطر شرایط سنی که دارند بیشتر ارشادی خواهد بود چرا که به لحاظ قوه تعقل و تدبر در آن سطحی نیست که بخواهند مجازات تنبیهی برای وی در نظر گرفته شود و مواردی مثل نگهداری در کانون اصلاح و تربیت و یا تعهدی که از والدین اینگونه کودکان و نوجوانان گرفته میشود، نوع دیگری از مجازاتهایی است که برای آنها تعیین میشود.
این وکیل پایه یک دادگستری خاطرنشان کرد: شبکههای اجتماعی در حال حاضر در شرایطی هستند که هر کسی یک صفحهای را راهاندازی کرده و فعالیتی را که میخواهد در این صفحات دنبال میکند.
مهاجری تاکید کرد: قوانین فعلی حوزه مدیریت شبکههای اجتماعی ضعیف است و باید اصلاح شوند و مسئولیت افراد و نظارتهایی که باید وجود داشته باشد نیز نیازمند تغییر هستند که از آسیبهای احتمالی که متوجه کودکان و نوجوانان است پیشگیری شود.