به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری فارس، حجت الاسلام سید حسن خمینی تولیت حرم مطهر حضرت امام خمینی (ره) در دیدار با جمعی از جانبازان واقعه هفتم تیر، با اشاره به اینکه شهید بهشتی به عنوان مظهر چند خصلت معرفی شده اند، اظهار داشت: در سال پایانی قبل شهادت، آنچه که ایشان را ممتاز کرده و حضرت امام نیز آن را یک صفت مهم معرفی کرده اند، «مظلومیت» است. تا جایی که امام گفته اند، «مظلومیت ایشان برای من دردآورتر از شهادتش است».
وی با اشاره به مظلومیت شهید بهشتی، گفت: ممکن است کسی بگوید مظلومیت مرحوم آقای بهشتی «صفت» ایشان است، ولی ربطی به خود ایشان ندارد؛ بدین معنا که از صفاتی است که ایشان تحصیل نکرده، بلکه تفضلی از سوی خدا اتفاقی بوده است. اما من فکر میکنم علاوه بر ویژگیهای ذاتی، خود آقای بهشتی نیز در تحصیل این صفت نقش داشته است.
سید حسن خمینی افزود: ایشان کاری به آنچه در رابطه با او میگفتند نداشت و بزرگوارانه از کنار اتهامات عبور میکرد که این عامل، این مظلومیت ایشان را مضاعف کرده است. او میتوانست به اتهامات جواب بدهد و از موضع انفعالی «ناسزا شنیدن» خودش را بیرون بیاورد، اما آقای بهشتی احساس میکرد نباید وارد این مسیر نشود.
وی در همین زمینه ادامه داد: اینکه بگوییم اگر یک نفر مظلوم باشد، خوب است یا بد، خود یک بحث مورد اختلاف است؛ چرا که ممکن است کسی بگوید ظالم نباشیم، اما «انظلام» هم بد است؛ ولی آنچه در مورد آقای بهشتی صدق میکند این است که او گرچه نمیخواست مظلوم باشد، اما در راه یک «هدف بزرگتر» مظلومیت برای او رقم خورد.
سید حسن خمینی، شهید بهشتی را نماد عقلانیت خواند و افزود: علاوه بر مظلومیت، آنچه که مرحوم آقای بهشتی را در میان اقران خود متمایز میکرد و همه روی آن تفاهم داشتند این بود که او نماد «عقلانیت» است. البته بعضیها این ویژگی را به «وقار» تعبیر میکنند، اما وقار صرفا در رفتار فردی است؛ مرحوم آقای بهشتی فراتر از رفتار، در گفتار، کردار و عملکردش عقلانیت داشت.
وی با اشاره به شباهتهای امام موسی صدر و شهید بهشتی، اظهار داشت: آقا موسی صدر که خیلی هم به آقای بهشتی نزدیک بودند-و اگر در قید حیات است خدا اسباب استخلاص ایشان را مهیا کند و اگر به رحمت خدا رفته اند رحمت، برکت و غفران خودش را بر ایشان نازل کند- نیز همین گونه بود.
حسن خمینی در ادامه افزود: همه کسانی که در رابطه با آقای صدر صحبت میکنند همین مطلب را میگویند و کسانی که از نزدیک آشنا هستند، این دو نفر را تا حدی زیادی مطابق هم میدانند. البته آقا موسی چند سالی بزرگتر از آقای بهشتی بوده و به همین دلیل هم میگویند شاید آقای بهشتی تحت تأثیر ایشان هم بوده است.
وی با اشاره به اینکه عقلانیت در دو حوزه نظری و عملی مطرح میشود، تصریح کرد: پایه عقلانیت نظری این است که انسان حرف بی دلیل را نپذیرد یا بی دلیل سخنی را رد نکند و عقلانیت عملی یعنی اینکه منافع کاری که میکنید باید بیشتر از هزینه اش باشد. یعنی حتی اگر هزینه و فایده کاری که میکنید مساوی است، باز هم آن کار عقلانی نیست. چون جمع جبری آن صفر میشود؛ پس چرا آن را انجام دهید؟!
* شهید بهشتی با خرافه مخالف است
سید حسن خمینی با تاکید بر اینکه باید فایده بیشتر از هزینه باشد، قید بعدی عقلانیت را تشخیص کار مهمتر خواند و افزود: مرحوم بهشتی وقتی به حوزه مسائل نظری میرسد، با خرافه مخالف است؛ خرافه یعنی شما اعتقاداتی دارید که هیچ دلیلی برای آن ندارید. او در این راه حتی متهم به سنّی گری شده و حتی دروغی را هم به ایشان بسته اند که میگویند وقتی در نجف بوده گفته من باید به ایران بروم و بغض بعضیها را از دل ملت در بیاورم! این اتهامات احتمالا برای این بوده که سخنانی که بعضیها میگفتند را شهید بهشتی بی دلیل میدانست.
* شهید بهشتی چوب عقلانیت نظری خود را خورد
سید حسن خمینی با بیان اینکه شهید بهشتی چوب عقلانیت نظری خود را خورد و بخشی از مظلومیت ایشان از اینجا آمده است، یادآور شد: اتفاقا خیلی از کسانی که آقای بهشتی را مورد هجمه قرار داده اند، کسانی بوده اند که قبل از انقلاب در این حوزهها با ایشان اختلاف داشتند.
وی بااشاره به عقلانیت عملی شهید بهشتی، گفت: او هزینه و فایده را محاسبه میکرده و تشخیص میداده که کدام راه کمتر هزینه دارد و بیشترین فایده از چه چیزی به دست میآید؛ این نماد عقلانیت است.
* شخص امام مظهر عقلانیت است
سید حسن خمینی با تأکید بر اینکه شخص امام مظهر عقلانیت است، اظهار داشت: اتفاقا «انقلاب» در مقابل «عقلانیت» نیست، بلکه انقلاب جایی ارزش دارد که عقلانی باشد. یعنی شما میگویید نبود این سیستم از بقاء آن بهتر است و تحت هر شرایطی باید از سر راه برداشته شود. قاطبه مردم ایران تشخیص دادند و بزرگترین دلیل عقلانیت این فعل این است که جامعه عقلا یکپارچه این مطلب را خواستند.
وی با بیان این سوال که ما ۴۱ سال پس از شهادت مرحوم بهشتی چه درسی را میتوانیم از ایشان فرا بگیریم، افزود: آیا فقط یک بزرگداشت کافی است؟ البته آن هم جای خودش درست است. یا یک پله بالاتر برویم و ببینیم چگونه بهشتی روزگار خودمان شویم و سعی کنیم آن اندیشه و فکر را به روزگار خودمان تسری بدهیم و در روزگار خودمان اینگونه باشیم؟! من اگر از اینکه بنا به ادلّه بگویم چرا آقای بهشتی عقلانیت مجسم بود، در میگذرم؛ چرا که همه راجع به ایشان چنین برداشتی داشتند.
حسن خمینی با بیان اینکه راه تحقق این آرمان همین عقلانیت در حوزه نظر و عمل است، افزود: اول اینکه حرف بی دلیل را نپذیریم. اگر اینگونه شویم، آن وقت همه مجبور میشویم با دلیل حرف بزنیم. البته بعضا ادله مورد تضارب قرار میگیرد، ولی دیگر این طور نیست که هرکس از راه برسد تیری در تاریکی رها کند و یک عده هم قبول کنند! آن وقت تناقضات صحبت امثال بنده در میآید که تو دیروز این را گفتهای و امروز این را میگویی؛ وقتی رفیقت سر کار است آن را میگویی و وقتی مخالفت سر کار است این را میگویی!
* مشکلات جامعه باید مطابق آرمانها حل شود، آرمانها استقلال، آزادی، پیشرفت، رفاه مردم، دنیای بهتر، آخرت بهتر و پیاده شدن احکام دینی بوده است
وی با بیان اینکه راه دوم رسیدن به الگوی شهید بهشتی، رسیدن به عقلانیت عملی است، گفت: هیچ ایرادی ندارد که انسان بعد از مدتی اگر فهمید این راه جواب نمیدهد، راه را تغییر داده و راه کم هزینهتر را انتخاب کند. ما هدفی که داریم را در نظر بگیریم و یادمان نرود برای آن چه مسیرهایی وجود دارد؛ دائم خودمان را در آن مسیرها ارزیابی کنیم. همه خطا میکنند، ولی پافشاری بر خطا نکنیم؛ چرا که هیچ کس از ما انتظار عصمت ندارد، ولی انتظار عدالت دارند.
سید حسن خمینی اظهار داشت: باید مشکلات جامعه مطابق همان آرمانها حل شود. آن آرمانها استقلال، آزادی، پیشرفت، رفاه مردم، دنیای بهتر، آخرت بهتر و پیاده شدن احکام دینی بوده است. اینها را ارزیابی کنیم و اگر راه عاقلانهای دارد همان را انتخاب کنیم. راه عاقلانه کار پرفایدهتر و کم هزینهتر است.
* شهید بهشتی نماد «عقلانیت» است؛ ما امروز هم به این عنصر نیاز داریم
وی با تأکید بر اینکه امروز به امثال شهید بهشتی نیاز داریم، گفت: اگر میگوییم مرحوم آقای بهشتی نماد عقلانیت است، امروز هم ما به این عنصر نیاز داریم. چرا امام تعبیر داشته اند که باید همه با هم باشند، برای اینکه اگر همه با هم باشند راه را کم هزینهتر و فایده را بیشتر میکند. حتی اگر یک گروه خاص بتوانند به تنهایی هم به مقصد برسند- که محل تأمل است-، ولی اگر همه با هم باشند راحت تر، کم هزینهتر و پر فایدهتر به آن هدف میرسند.
* باید از توان کارشناسی کشور استفاده شود
حسن خمینی با تأکید بر اینکه باید از توان کارشناسی کشور استفاده شود، گفت: ۴۴ سال از عمر جمهوری اسلامی میگذرد و یک انبان پر از تجربه در اختیار داریم. همه چیز را همگان دانند، یک عده خاص. یک فرد، گروه یا مسئول فلان اداره باید از خرد جمعی استفاده کند؛ اجحاف و ظلم است که از خرد، کارنامه و تجربه مدیریتی جمهوری اسلامی در طول این مدت استفاده نشود.
وی با بیان اینکه تغییر عیب ندارد، اما از تجارب هم باید استفاده شود، گفت: تکرار تجربه، به عناوین و بهانههای مختلف، خلاف عقلانیت است. عقلانیت این است که ما از داشتهها و تجربیات هم استفاده کنیم. یک ملت آن روزی پیروز است که همه با هم پیروز شوند. یعنی شکست خوردگان و کسانی که نتیجه میگیرند یکپارچه دیده شوند. کسی که پیروز میشود در حقیقت از تجارب شسکته خوردهها استفاده میکند و این ایرادی هم ندارد.
* اگر میخواهیم بهشتی وار زندگی کنیم باید به عقلانیت تن بدهیم
سید حسن خمینی اظهار داشت: ما در زمانهای هستیم که مثل هر زمان دیگری به «عقلانیت» نیاز داریم. انسانها همیشه به عقلانیت نیاز دارند. اگر هم میخواهیم بهشتی وار زندگی کنیم و درس بگیریم، باید به عقلانیت تن بدهیم. اگر بتوانیم از شهدا و بزرگان درس بگیریم و زندگی آنها را محل تأمل کنیم، میتوانیم زندگی را بیشتر پیش ببریم.
وی با بیان اینکه واقعیت این است که باید در حوزه مسائل کشور همه دست به دست هم بدهند و مشکلات معیشتی را از سر راه بردارند، گفت: یکی از بحثهای مهم در عقلانیت این است که انسان امر مهم را اولویت ندهد و اهمّ را زمین بگذارد. امروز هیچ موضوعی در کشور به اهمیت حل مسائل اقتصادی نیست. البته راه حل مشکلات اقتصادی ما از حوزه سیاست میگذرد؛ و این محتاج همدلی و همراهی بیشتر است. ولی به هر نحوی هر کسی فکر میکند راه حلی برای آن وجود دارد باید عزم راسخی داشته باشد و ان شاء الله همه به آن کمک کنند.
* قصد مچ گیری و اذیت کردن نباید در کار باشد؛ همه کمک کنند
سید حسن خمینی در ادامه گفت: قصد مچ گیری و اذیت کردن نباید در کار باشد، چرا که قرار است همه ما در کنار یکدیگر کشورمان را بسازیم و من مطمئنم این مسأله هم مورد رضایت روح امام و هم مورد نظر رهبر معظم انقلاب است.
وی در پایان اظهار داشت: در راستای حل مشکلات همه باید کمک کنند، باید کسانی که تصدی امور را دارند عملکرد خود را بهبود ببخشند و کسانی که بیرون کار هستند نیز بهتر کمک و همدلی کنند تا ان شاء الله این مشکلات هم برطرف شود و کارنامه درخشان جمهوری اسلامی به خاطر موج اتفاقات سالهای اخیر در کشور، بدنام نشود.