به گزارش گروه استان‌های خبرگزاری، برنامه دادرسانه به منظور بررسی باغستان قزوین مداخلات غیرقانونی دستگاه‌های اجرایی پرونده با حضور نوید حاج فتحعلی، مطالبه‌گر و شکوه کرمانشاهی، کارشناس و عضو هیئت مدیره انجمن تخصصی باغستان سنتی قزوین برگزار شد.
قطع شبانه ۲۰۰ درخت در قزوین
نوید حاج فتحعلی، مطالبه‌گر گفت: عرصه باغستان سنتی قزوین در گذشته قریب به دو برابر این مساحتی که امروز وجود دارد، بوده است توسعه شهری و تخریب‌هایی که توسط مدیریت شهری و مسئولان در آن شکل می‌گیرد انگیزه باغداری را از باغداران می‌گیرد.
حاج فتحعلی افزود: تقریبا خرداد ماه بود ساعت یک شب شهرداری قزوین یک شبه ۲۰۰ درخت را با لودر و کامیون که برای باغداران بود قلع و قمع کردند. این جای ابهام دارد که چرا شبانه این تعداد درخت را قطع کردند.
مطالبه‌گر گفت: عرصه باغستان سنتی قزوین در پاسخ به این سوال که آیا باغداران اطلاع نداشتند؟ بیان‌کرد: باغداران زمین‌های خود را تملک کردند و هزینه را به حساب دادگستری واریز کردند که بیایند و مبالغ شان را بگیرند.
وی ادامه داد: دادستانی همان شب ورود کرد و دستور توقف کار را داد، ولی تا همان لحظه‌ای که این اتفاقات بیفتد بیش از ۲۰۰ اصله از درختان کهنسال آن منطقه تقریبا از ۶۰۰، ۷۰۰ ساله در آن‌ها بود و بار پسته هم داشتند قطع کردند.
شکوه کرمانشاهی، کارشناس و عضو هیئت مدیره انجمن تخصصی باغستان قزوین گفت: باغستان سنتی قزوین در واقع رگ حیات شهر قزوین ما در منطقه خشک قرار گرفتیم تنها منابع آبی که داریم رودخانه فصلی هستند که در زمستان و بهار بخشی از بهار در آن‌ها آب جاری است.
کرمانشاهی افزود: باغستان نقش آب‌خان داری را ایفا و نقش سیل بند را دارد باغ‌های باغستان به صورت گود هستند آبی را که حاصل از سیلاب وارد باغستان می‌شود ذخیره و آن‌ها را در سفره‌های زیرزمینی می‌کند.
قزوین روی باغستان بنا شده و ریشه شهر است
عضو هیئت مدیره انجمن تخصصی باغستان قزوین تصریح کرد: تمام دشت قزوین حدود یک درصد امنیت غذایی کشور را فراهم می‌کند تمام آبی که از چاه‌های دشت قزوین استخراج می‌شود و آبیاری می‌کند در باغستان ذخیره می‌شود ما اگر باغستان را از دست بدهیم فرونشست دشت قزوین وهم از بین رفتن ظرفیت اکولوژیستی تنفسی استان را داریم در واقع با یک فرسایش خاک مواجه خواهیم بود با هجوم ریزگرد‌هایی که از منطقه کانون ریزگرد در جنوب قزوین وارد می‌شود نه فقط قزوین را خواهد گرفت بلکه به پایتخت هم خواهد رسید همه این‌ها نشان دهنده این است که قزوین روی باغستان بنا شده و ریشه شهر است اگر ما این را بخشکانیم ریشه زندگی را در قزوین خشکانده ایم.
وی ادامه داد: در مورد پل امام رضا (ع) هم این اتفاق افتاد پل امام رضا (ع) کل رینگی باغستان را شرق و غرب از بین می‌برد و بخشی از جنوب این رینگ اصلا مصوبه طرح جامع شهر نداشت. وقتی جاده‌ای کشیده می‌شود دیگر باغدار حاشیه جاده رها می‌کند، چون پتانسیل تغییر کاربری پیدا می‌کنند نهر‌ها و آبیاری قطع می‌شود.
کرمانشاهی اظهار داشت: نکته اینجاست که در مورد پل امام رضا (ع) ما به عنوان نهاد‌های مردمی به شورای عالی شهرسازی و معماری اعتراض کردیم و آنجا مصوبه‌ای صادر شد و جلوی این امر گرفته و بخشی از آن‌ها کلا لغو شد پل امام رضا (ع) به عهده کمیته‌ای گذاشته شد که بخش مهم آن نیرو‌های استانی هستند و آن‌ها این فاجعه را رقم زدند.
کرمانشاهی در ادامه افزود: اهمیت باغستان برای ما فقط درختتانش نیست خاک باغستان برای ما اهمیت دارد. خاک باغستان طی هزار سال با آمدن املاح از کوهستان شکل گرفته و عمق بسیار زیاد و خاک مرغوب و بی نظیر است بنابراین حتی الان که در مسیری درخت هم وجود نداشته باشد باید آن خاک را حفظ کنیم و ثبت ملی شده است.
عضو هیئت مدیره انجمن تخصصی باغستان قزوین در پاسخ به این سوال که آیا با عبور پل از آن منطقه مخالف هستید؟ گفت: بله ما مخالفت کردیم و جلوی پروژه توسط نیرو‌های مردمی گرفته شده، ولی متاسفانه استان مجددا برای این کار اقدام کردند.
حاج فتحعلی در خصوص اعتراض باغداران به این موضوع افزود: بیش از ۸۰ الی ۹۰ درصد معترض هستند.
میراث فرهنگی با هر نوع تعدی به باغستان و عرصه آن مخالف است
خزائلی مدیر کل میراث فرهنگی استان قزوین در پاسخ به این سوال که گویا قرار است باغستان قزوین دستور تخریبش صادر شده و احداث مجتمع تجاری اداری ۱۲ طبقه در آنجا و در خبر‌ها آمده است که وی مدیر کل میراث فرهنگی قزوین وی یکی از موافقان و امضاکنندگان اصلی تغییر کاربری وسط باغ هستید آیا این درست است؟ گفت: خیر تقدم و تاخر بعضی از مجوز‌ها به آن اشاره‌ای نشده خیلی ساده خدمت شما عرض کنم این مجتمع در سنوات دور قبل از ثبت ملی باغستان مجوزش صادر شده در جلسه کمیسیون ماده ۵ که بنده هم به عنوان موافق امضا کردم جابه جایی یک طبقه از حیث کاربری و تجاری و موضوعات داخل ساختمان در داخل آن موضوع هست.
خزائلی در پاسخ به این سوال مجری که این مجوز امضا شده اظهار داشت: هیچ ربطی به مجوز کلی ندارد. بله من امضا کردم در رابطه با جابه جایی یک کاربری در جزئی از پروژه‌ای که قبل از ثبت ملی باغستان مجوز گرفته است.
مدیر کل میراث فرهنگی استان قزوین در پاسخ به صحبت‌های مجری که شما به عنوان کسی که مدیر کل میراث فرهنگی قزوین هستید حتما اهمیت باغستان را می‌دانید گفت: یک مجتمع اداری تجاری در هر طبقه‌ای باشد در عرصه باغستان مجوزی نخواهیم داد و مجوز هم نمی‌دهیم پروژه موصوف قبل از ثبت باغستان مجوزش را اخذ کرده است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا موافق یا مخالفتی ندارید؟ تصریح کرد: من قطعا با انجام این پروژه‌ها مخالفم جایگاه اداری من کاملا با انجام این پروژه‌ها مخالف است.
کرمانشاهی در ادامه این نشست تاکید کرد: به لحاظ قانونی مصوبات موخر شورای عالی شهرسازی و معماری مصوباتی هستند که وجهه قانونی دارند یعنی قبلی‌ها را ابطال می‌کنند اولا این امضایی که در مورد آن صحبت است در شهریور ۱۴۰۰ اتفاق افتاده در مورد راستای کنار بلوار آیت الله خامنه‌ای که این مجتمع روی آن ساخته می‌شود هیچ کار عملیاتی صورت نگرفته و از سال ۹۳ این عرصه ثبت ملی است و در سال ۹۷ شورای عالی شهرسازی و معماری مصوب کرده که شرایط بلوار آیت الله خامنه‌ای باید فریز شود و یکسری تغییراتی را آنجام داده یک بخشی را آورده دوباره در حریم و جزو عرصه ثبتی باغستان و در نتیجه نمی‌توانیم، چون سال ۸۹ یک مجوزی اولیه‌ای صادر شده بوده الان به نظر من و از لحاظ قانونی با ادله مصوبات شورای عالی معماری و شهرسازی در سال ۹۷ میراث فرهنگی باید جلوی این تخریب را بگیرد.
خزائلی تاکید کرد: ما اگر فرصت و شرایط قانونی جلوگیری از احداث این مجتمع را داشته باشیم حتما این کار را انجام می‌دهیم، چون در عرصه باغستان قرار گرفته و صدمه جبران ناپذیری هم به این قضیه می‌زند. اگر این فرصت بنا بر هر دلیل قانونی دیگری برای ما وجود نیاید امکان شهر شکایت در محاکم قضائی و موفقیت برای توقف این پروژه را نخواهیم داشت بنابراین به ضرس قاطع عرض می‌کنم که میراث فرهنگی با هر نوع تعدی به باغستان و عرصه آن مخالف است و از همه ابزار‌ها و فرصت‌های سازمانی برای جلوگیری از این تخریب‌ها اقدام خواهد کرد.
حمید ترابیان مجری برنامه دادرسانه در ادامه نشست افزود: باغستان قزوین ثبت ملی شده و وظیفه میراث فرهنگی استان قزوین حراست از منابع ملی این مملکت است، اما خرداد ماه شبانه ۲۰۰ اصله درخت آنجا درخت کهنسال و ارزشمند را قطع کردند شما چه کردید؟
خزائلی در پاسخ به این سوال گفت: فردای آن یعنی روز ۱۴ خرداد ماه هم زمان با سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی (ره) شکایت رسمی را تحویل مقامات قضائی کشیک استان دادیم و پیگیر این فرآیند قضائی این قضیه هم هستیم.
محمدبیگی، نماینده مردم قزوین در مجلس شورای اسلامی در ادامه این نشست افزود: ما نمایندگان باغداران هستیم و من به شدت به این زمینه اعتراض کردم منتهی حرف ما باید مسئله باغستان را برای باغداران و صاحبان باغ اقتصادی کنیم به طوری که در عین حفظ محیط زیست و نباید اجازه بدهیم درختان قطع شویم.
محمدبیگی تصریح کرد: ما درفراکسیون محیط زیست برای این موضوع وقت گذاشتیم بنده درخواست ردیف ملی برای بودجه باغستان دادم و یک ماه گذشته نامه‌ای را در ۹ بند به رئیس جمهور نوشتم با توجه به اینکه پیگیری‌های من از سازمان حفاظت محیط زیست در اثر سوء مدیریت این سازمان و ضعف شدید این سازمان نتیجه نداد نهایتا تصمیم گرفتم نامه را به شخص رئیس جمهور بنویسم.
وی ادامه داد: یک بند از این نامه به باغستان و بودجه و ردیف ملی آن اختصاص دارد علی رغم دو سال پیگیری بنده سازمان حفاظت محیط زیست نه جوابی به بنده داده و نه حاضر شده جلسه‌ای در این خصوص با ما بگذارد علی رغم اینکه از رئیس سازمان حفاظت محیط زیست خواستیم در این زمینه جلسه بگذارند برنامه‌ای گذاشته نشده ضعف‌های اجرایی شدید در این زمینه در کشور وجود دارد که موجب اعتراض بنده به رئیس جمهور شد پس نفرمایید که ما کار نکردیم ضمن اینکه ما در فراکسیون محیط زیست با کمیسیون اصل ۹۰ جلسات متعددی را در حوزه حفاظت از محیط زیست داریم که یکی از آن‌ها بحث جلوگیری از بیابان زایی و حفظ باغستان را پیگیر هستیم.
مجری برنامه دادرسانه با توجه به صحبت‌های نماینده مردم قزوین خاطرنشان کرد: نکته‌ای که است اگر کلنگی آنجا زده شود یک درخت دیگر هم قطع شود مردم دیگر از شما انتظار دارند دیگر توجیهی پذیرفته شدنی نیست.
ما قطعا مدافع حقوق مردم و محیط زیست هستیم
محمدبیگی در پاسخ به صحبت‌های مجری افزود: ما قطعا مدافع حقوق مردم و محیط زیست هستیم، اما حرف من به همه عزیزان من جمله آقای خزائلی و دوستان محیط زیستی و آقای استاندار و مسئولان اجرایی این است که کار مردم ما باید طوری پیش برود که باغستان به نفع مردم اقتصادی شود و شاکله اصلی آن به عنوان میراث فرهنگی و زیستی ما حفظ شود و زندگی باغستان و چرخه باغستان یک چرخه اقتصادی شود که باغدار راضی نشود به خشک شدن باغش که از عمد باغ را خشک کند که تبدیل به زمین کند و بعد خانه بسازد.
چرا در بستر رودخانه باراجین خلاف تمام مصوبات بالا دستی ما جاده می‌زنیم؟
کرمانشاهی در ادامه این نشست خاطرنشان کرد: من خواهشم این است که در مورد کمربند شرق در مورد آب باغستان، حق آبه‌هایی که بالا دست دارد برداشت می‌شود، بوستان باراجین که درخت هایش به نفع شهر نیستند و دارد حق آبه باغستان را برداشت می‌کند کمربندی که ما در بستر رودخانه گذاشتیم آقای مهندس خزائلی آقای رجحانی رودخانه‌ای که حق آبه ان از هزار سال پیش برای باغستان بوده این حق آبه‌ها شرعی و قانونی هستند این‌ها باید مورد رعایت قرار گیرند البته آب منطقه‌ای هم در این وسط دخیل است همه دوستان در کنار هم ما هر وقت صحبت کردیم گردن همدیگر می‌اندازند ما با یک مجموعه‌ای به عنوان مدیریت شهری مواجه هستیم که در تمام این سال‌ها ما حرف زدیم و پاسخ‌های نیمه کاره دریافت کردیم اتفاقی که افتاده نه یک طرح حفاظت و احیا برای باغستان انجام شده یک قدم اجرایی برداشته نشده و نه جلوی هیچ کدام از این پروژه‌های مخرب تا حالا گرفته شده است.
وی در ادامه افزود: چرا در بستر رودخانه باراجین خلاف تمام مصوبات بالا دستی ما جاده می‌زنیم و این جاده مسیر آب ۵۰ متری بستر رودخانه را ۲ متر بتن ریزی شده و هیچکس در این استان هیچ کاری نمی‌کند رودخانه‌ها جزو عرصه ثبتی و جزو منظرفرهنگی هستند خود شما در قوانینی که در کمیته تدوین کردید رودخانه‌ها و بستر آن‌ها را بخشی از حفاظت دانستید چرا حفاظت نمی‌شود. نهایتا چیزی که ما به عنوان مردم و باغداران می‌بینند تخریب باغستان است.
رجحانی، معاون عمرانی استاندار قزوین در پاسخ به صحبت‌های کرمانشاهی گفت: بررسی‌هایی که طی شش الی هفت ماه گذشته توسط تیم جدید مدیریت استان مستقر انجام شد. باغستان قزوین یک بخش مولد بوده یک نظام اجرایی مشخصی در گذشته داشته هجوم شهر به سمت باغستان و بزرگ شدن شهر و افزایش جمعیت و تغییر سبک زندگی و تغییر سبک اشتغال باعث شده که نظام سنتی باغستان تا حدی دچار تغییر و مخدوش شده و هیچ نظام تعاملی هم برای این تعریف نشده که این هجوم شهر باعث لطمه به باغستان نشود و چیزی که امروز می‌بینیم این هجوم کنترل نشده که باعث آسیب به باغستان شده است.