احزاب پوشالی بلای جان فضای سیاسی / حزبی که در کل کشور ۱۰۰۰ عضو هم ندارد!

گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو_ محمد فخرا؛ احزاب پوشالی؛ پدیده‌ای در فضای سیاسی کشور که یکی از مهم‌ترین آفت‌های رشد تحزب‌گرایی در ایران است. احزاب پوشالی به آن دسته حزب‌هایی گفته می‌شود که علی رغم ادعای تأثیرگذاری بر فضای سیاسی کشور اما از تشکیل یک مجمع عمومی با حداقل نفرات خود عاجز است. در واقع این احزاب حتی توانایی جذب عضو برای دیدگاه و منش سیاسی خود هم ندارند اما تریبون صنفی مستقل در اختیار دارند. این پدیده موجب می‌شود با وجود این که تعداد احزاب موجود در ایران عدد بالایی باشد، در عین حال تحزب در جامعه‌ای ایران وجود نداشته باشد. در واقع ما با حباب تعدد احزاب سیاسی در کشور مواجهیم که ما را دچار خطا در تحلیل چرایی ضعف قدرت احزاب در ایران می‌کند. در نتیجه ما بجای آنکه نسبت به واقعیت موجود تصمیم سازی کنیم، اشتباها حکم به تقویت حمایت‌های دولتی و سازمانی می‌دهیم. اما در واقع سامان دهی به وضعیت احزاب پوشالی یکی از اولویت‌های اصلاح فضای سیاسی کشور است.

رئیس خانه احزاب: احزاب خودشان را جدی بگیرند

از رئیس منتخب خانه احزاب در اولین نشست خبری خود در همین باره سوال پرسیدیم. منوچهر متکی در پاسخ به سوال خبرنگار احزاب خبرگزاری دانشجو درخصوص معضل احزاب پوشالی گفت: براساس قانون، کمیسیون ماده ده احزاب شکل گرفته که در آن نمایندگان دستگاه‌های مختلف از جمله قوه قضائیه حضور دارند. این نهاد بر اساس دستورالعمل‌های موجود مجوز صادر می‌کند. طبق مصوبات این کمیسیون مجمع عمومی حزب باید با حداقل ۳۰۰ نفر از اعضای آن تشکیل شود. اخیرا این کمیسیون فعال شده و رعایت نکات فنی را در دستور کار قرار داده است. قبول داریم که این موضع حداقلی است و در واقع احزاب باید خودشان را جدی بگیرند. البته جلساتی داشتیم برای چگونگی تعامل با وزارت کشور که نقش دولت در این زمینه تقویت کنیم. اما به عقیده‌ی من احزاب خودشان را جدی نمی‌گیرند. همین امر باعث کمرنگ شدن نقش احزاب در جامعه می‌شود.

حزب ملی با کمتر از سیصد نفر عضو!

در ادامه‌ی نشست خبری متکی در پاسخ به سوال خبرنگاران درخصوص نارضایتی بعضی احزاب از شرط برگزاری مجمع عمومی با حداقل سیصد نفر از اعضای حزب برای تداوم مجوز فعالیت گفت: مرجع قانونی کمیسیون ماده ده احزاب است. اگر حزبی مدعی است که در سطح ملی فعالیت کند و نتواند سیصد نفر برای خود جمع کند قابل قبول نیست. احزابی که نتوانند این حدنصاب را تشکیل دهند به ما معرفی نمی‌شوند و در نتیجه به عنوان حزب فعال شناخته نمی‌شوند. البته اکثرا توانستند به این حدنصاب برسند ولی بعضی که نتوانستند در دست بررسی هستند.

با توجه به اظهارات رئیس خانه احزاب ایران گویا پاسخ سامان دهی به وضعیت احزاب پوشالی در کمیسیون ماده ده وزارت کشور است. پس به سراغ وزارت کشور رفتیم. عبدالله مرادی مدیرکل دفتر وزیر کشور که کاملا درجریان مصوبات کمیسیون ماده ده احزاب است.

وزارت کشور در جنگ با احزاب پوشالی

مدیرکل دفتر وزیر کشور در پاسخ به سوال خبرنگار خبرگزاری دانشجو در خصوص سامان دهی به وضعیت احزاب پوشالی گفت: ما با این مسئله به بعنوان یک مسئله‌ی واقعی مواجهیم که برخی احزاب کارکدشان محفلی است و کارکرد سیاسی ندارند. البته از سال ۹۵ که قانون احزاب اعلام شد این مسئله تا حد خوبی برطرف شد. برخی احزاب که صرفا نام یک حزب را یدک میکشیدند نتوانستند ادامه فعالیت دهند. اما این نکته همچنان دغدغه ما است. به همین خاطر اقداماتی پیش‌بینی شده و در دستور کار است که خدمتتان عرض می‌کنم. یک اینکه نیازمندی‌های احزاب را برطرف کنیم. از جمله تسهیلاتی که برای برگزاری مجامع عمومی نیاز است. دوم پرداخت یارانه احزاب؛ بدنبال تعیین شاخص هایی هستیم که احزاب را رتبه بندی کنیم و بر اساس آن یارانه را پرداخت کنیم. مواردی همچون تعداد دفاتر حزبی، در اختیار داشتن رسانه و تریبون، نظم برگزاری جلسات و مجامع و در نهایت مواضع حزب که می‌تواند شاخص ما برای پرداخت یارانه باشد. اقدام سوم دقت نظر در اجرای قانون احزاب است. از نظر ما هم شرط حضور ۳۰۰ نفر برای تشکیل مجمع حزب حداقلی است و ما هم تشویق میکنیم با نصف +۱ نفرات عضو جلسات برگزار شود. در این خصوص مکرر با احزاب در تماس هستیم و اگر خلعی احساس کنیم کمک میکنیم.

در پایان به نظر می‌رسد دید خوبی نسبت به وجود چنین معضلی در فضای سیاسی کشور با عنوان احزاب پوشالی وجود دارد. اقداماتی هم در این راستا صورت گرفته اما راه طولانی در پیش است و پیگیری‌ها در این زمینه باید ادامه داشته باشد. در آینده بیشتر در این خصوص خواهیم نوشت.