شیرین‌کامی گلستانی‌ها از بوی تند آمونیاک / ۹۰ هزار گلستانی «شستان»دار شدند

گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، علی قاسمعلی؛ توزیع عادلانه خدمات و تلاش برای توسعه متوازن در کشور یکی از رویکرد‌های مشترک در همه دولت‌های گذشته تا کنون بود و مسئولان ارشد کشور در سالیان اخیر تلاش کردند با ایجاد بنگاه‌های مولد اقتصادی در استان‌های کم برخوردار زمینه بهبود معیشت مردم را فراهم کنند. پس از انتزاع گلستان از مازندران در سال ۱۳۷۶، تلاش‌های متعددی برای جبران کاستی‌های زیرساختی در بخش اقتصادی گلستان در دستور کار قرار گرفت که راه‌اندازی و احداث پتروشیمی یکی از این مباحث بود. با مصوبه دولت وقت در سال ۱۳۸۴، فرآینده احداث یک واحد پتروشیمی در استان گلستان آغاز شد و در آبان ماه سال بعد (۱۳۸۵) پذیره نویسی برای تامین بخشی از سرمایه مورد نیاز این ابر پروژه اقتصادی اجرایی شد.

بین سال‌های ۹۱ تا ۹۴ هزار نفر از اهالی گلستان بخشی از پس انداز خود را برای بهره مندی از سود و عایدی حاصل از این پروژه به خرید سهام پتروشیمی اختصاص دادند. بخشی دیگری از مردم که پول نقد نداشتند به سراغ فروش طلا، ماشین، ملک، جواهر رفتند و بالاخره چند سهم از این پروژه را خریدند تا سرمایه‌ای مطمئن برای آینده خود منظور کرده باشند.۲ یا ۳ شرکت بومی، میدان‌دار اجرای این پروژه شدند و حتی در سال ۱۳۸۶ کلنگ احداث این پروژه بر زمین زده شد.۳۰۰ هکتار زمین در ۱۵ کیلومتری شمال آق قلا برای این پروژه جا نمایی شد و در چشم برهم زدنی مجوز آب، برق، محیط زیست و.. تحصیل شد. در ماه‌های اول ساخت و ساز‌هایی صورت گرفت، اما به ناگاه این پروژه به دلایل نامعلومی متوقف شد.

گلستانی‌ها چند سالی صبوری کردند تا شاید گره از این پروژه گشوده شود، اما ابهامات متعدد و توقف مطلق پروژه سبب شد تا ده‌ها هزار سهام دار پروژه از این روند ناراضی و صد‌ها نفر دست به دامن مرجع قضایی شده و کارزار به محکه و قاضی کشیده شود.

ورود دستگاه قضا به حل مساله پتروشیمی

با وجود همه تلاش مجموعه قضایی، اما پیچیدگی‌های خقوقی این پروژه اجازه نداد تا فرایند رسیدگی سرعت خوبی داشته باشد تا اینکه ۱۶ سال بعد، در سفر استانی اژه‌ای، رییس قوه قضاییه به گلستان در سال ۱۴۰۰، به درخواست شاکیان این پروژه جواب مثبت داد و مقرر شد تا پرونده شکایت علیه مدیران مدعی اجرای پتروشیمی در یک دادگاه ویژه با اختیارات تام و خارج از تشریفات معمول در دست رسیدگی قرار بگیرد و پرونده چند هزار صفحه‌ای پتروشیمی تعیین تکلیف شود. در ادامه و در فرایند رسیدگی تعدادی از مدیران بدوی شرکت دستگیر و مالکیت مادی و معنوی پروژه از آن‌ها خلع ید شود. همزمان با سفر رییس جمهور به گلستان در اسفند ماه ۱۴۰۰، آیت الله رییسی دستور داد تا وزارت نفت و اقتصاد با استفاده از توان هلدینگ‌های دولتی، سرمایه مورد نیاز این پروژه را تامین کنند.

واگذاری پتروشیمی گلستان به خلیج فارس 

در ادامه کار بر اساس فرآیندی رسمی، هلدینگ خلیج فارس از بین همه متقاضیان سرمایه گذاری در این پروژه به عنوان سرمایه گذار نهایی برگزیده شد و بر اساس تفاهم نامه سازمان بورس و اوراق بهادار، استانداری گلستان و شرکت پتروشیمی خلیج فارس، فرآیند احداث پتروشیمی گلستان وارد فاز جدیدی شد.

در طرح بدوی پتروشیمی گلستان، مقرر بود که در این مجتمع اوره و آمونیاک تولید شود؛ اما به سبب برخی از شائبه‌ها مبنی بر اقتصادی نبودن تولید آمونیاک در گلستان این موضوع با حضور مقامات اجرایی، قضایی و سرمایه گذاران مورد بحث و بررسی قرار گرفت که در نهایت مقرر شد تا همین فرآیند ادامه یابد و سایر گزینه ها از دستور کار خارج شود.

در ادامه کار سرمایه ثبتی شرکت از ۴۷ میلیارد تومان (بیش از نیمی از آن سهم آورده ۹۰ هزار سهامدار بود) به ۵۰۰ میلیارد افزایش یافت و مقرر شد تا هلدینگ خلیج فارس ۳۰ هزار میلیارد تومان در این پروژه سرمایه گذاری کند.

هلدینگ خلیج فارس که با سرمایه شرکت دولتی ملی پتروشیمی، صندوق بازنشستگی کارکنان شرکت نفت، تاپیکو (زیر مجموعه تامین اجتماعی) و تعاونی‌های استانی سهام عدالت شکل گرفته است، وارد میدان شده و آرزوی دیرینه مردم گلستان را عملیاتی و برآورده کرد.

براساس برنامه، مقرر است تا سالانه ۱.۷ میلیون تن اوره و آمونیاک در پتروشیمی گلستان تولید شود و با توجه به اینکه گلستان، از قطب‌های کشاورزی کشور محسوب می‌شود، کود شیمیایی این استان را تامین کند و سایر محصولات برای سایر استان‌های کشور ارسال شود و یا از طریق گمرک و منطقه آزاد اینچه برون راهی کشور‌های CIS شود.

دور بودن پتروشیمی گلستان از قطب‌های تولید گاز 

یکی از مهمترین چالش‌های پیش‌روی پتروشیمی گلستان، دور بودن این مرکز پتروپالایشگاهی از قطب‌های تولید گاز است که تاکنون چاره اندیشی شفافی برای آن نشده است. بسیاری از کارشناسان بر این باورند که تولید آمونیاک و اوره در واحد‌های پالایشگاهی تنها در صورتی صرفه اقتصادی دارد که مواد اولیه ارزان در اختیار پتروشیمی قرار بگیرد، در غیر این صورت ارزش افزوده ایجاد شده، چندان چشمگیر نخواهد بود که ضرورت دارد در این خصوص شفاف سازی شود.

طی روز‌های گذشته آخرین گره اداری پتروشیمی گلستان گشوده شد و سهام پتروشیمی گلستان با عنوان شستان در بازار بورس بازگشایی شد.

بازگشایی نماد بورسی پتروشیمی گلستان در فرابورس 

سیدمحمد دهنوی، معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار گلستان در این باره گفت: نماد بورسی پتروشیمی گلستان در فرابورس بازگشایی و امکان خرید و فروش سهام این پروژه برای متقاضایان امکان‌پذیر شده است.

وی در این خصوص اظهار کرد: پس از قبول افزایش سرمایه هلدینگ خلیج فارس توسط سازمان بورس و اوراق بهادار، صبح امروز نماد بورسی پتروشیمی گلستان (شستان) در بازار پایه فرابورس بازگشایی و امکان خرید و فروش سهام این پروژه برای متقاضایان امکان‌پذیر شده است.

دهنوی ادامه داد: با نتیجه بخشی این پروژه و ورود هلدینگ خلیج فارس به پروژه پتروشیمی گلستان بیش از ۳۰۰ هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری انجام و ۲ هزار شغل مستقیم و ۳ هزار شغل غیرمستقیم ایجاد خواهد شد که به عنوان بزرگترین سرمایه‌گذاری تاریخ استان گلستان محسوب می‌شود.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار گلستان خاطرنشان کرد: همچنان توصیه ما این است که صاحبان سهم در فروش سهم خود عجله نکنند، چون به امید خدا آینده‌ای درخشان در انتظار این پروژه خواهد بود.

وی افزود: به امید پروردگار در سفر دوم رییس جمهور به گلستان عملیات اجرایی پروژه پتروشیمی گلستان آغاز خواهد شدهمچنین سهامداران این پروژه در قبال افزایش سرمایه به ازای هر سهم تعداد ۳ سهم جایزه دریافت خواهند کرد

رفع موانع حقوقی 

حیدرآسیابی، رئیس کل دادگستری گلستان هم گفت: با باز شدن نماد پتروشیمی، از امروز بخش اول این طرح که گام رفع موانع حقوقی بود به پایان رسید.

آسیابی گفت: رفع موانع حقوقی پتروشیمی استان کارگروهی و تجربه موفق از تعامل و همراهی سه قوه در راستای منویات رهبر معظم انقلاب مبنی برهمکاری قوا بود.

وی افزود: از آذر ۱۴۰۰ که رئیس قوه قضاییه در سفر استانی خود دستور پیگیری برای کمک به اجرایی شدن پتروشیمی گلستان را صادر کرد و پس از آن با دستور رئیس جمهور در اسفند همان سال هم بر اجرایی شدن این پروژه تاکید شد، هماهنگی و تعامل بین دادگستری استان، استانداری و نمایندگان مردم استان در مجلس شورای اسلامی برای به ثمر رساندن این طرح آغاز شد که امروز پس از ۱۶ ماه تلاش، شاهد این گام بلند برای اجرایی شدن این طرح در استان هستیم.

او افزود: دستگاه قضایی در جهت کمک به اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی به جای رسیدگی صِرف به پرونده آنرا به عنوان یک فرصت سرمایه گزاری تلقی کرد و با این دیدگاه نوک پیکان اقدامات خود را به سمت از بین بردن موانع حقوقی و قضایی بُرد که پیگیری‌های مستمر نتیجه بخش بود.
شرکت پتروشیمی گلستان در زمینی به مساحت تقریبی ۳۰۰ هکتار در حد فاصل ۳۰ کیلومتری شهرستان گرگان، سه راه گمیشان، جاده اینچه برون حد فاصل ۱۵ کیلومتری شهرستان آق قلا دردست احداث است.