گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو - مرضیه کوثری: هرساله با نزدیک شدن به ایام اربعین، بازار ارز در تب و تاب فروش دلار فرو میرفت. زائران حسینی برای تامین ارز مورد نیاز خود به صرافیها مراجعه میکردند و صرفا میتوانستند دلار بخرند؛ اکثر صرافیها دینار را عرضه نمیکردند و تنها دلار بود که در بازار مبادله میشد.
در همین راستا و به دلیل فشار تقاضا برای خرید دلار، بازار ارز در این مدت نوساناتی را تجربه میکرد که باعث افزایش قیمت دلار میشد. حتی دلالان بازار ارز نیز پیشنهاد خرید دلار را با این دلیل که تبدیل دلار به دینار در عراق به صرفهتر است، به مشتریان میدادند.
امسال اما بازار ارز با رویهای متفاوت در عرضه ارز اربعین مواجه شد. در راستای سیاست "دلارزدایی" که بانک مرکزی در پیش گرفته است، عرضه دلار برای زائران کربلا به کلی حذف و ارائه دینار جایگزین آن شد؛ بطوریکه حتی در نقاط دور دست و روستایی نیز عرضه دینار به راحتی انجام پذیرفت؛ بنابراین باتوجه به ارائه خدمات بانک مرکزی برای ارز، زائران اربعین امسال نیازی به دلار نداشتند. تامین دینار بصورت اسکناس با همکاری بخش خصوصی و ظرفیتهای منطقهای که ظرف چند سال گذشته ایجاد شده بود، اتفاق افتاد.
براین اساس چند ماه قبل از اربعین حسینی بانک مرکزی با درک اینکه در این ایام تقاضای دینار افزایش میکند نسبت به تامین آن اقدام کرد . شاید اگر برای امسال هم این موضوع به روزهای آخر واگذار میشد باز هم شاهد ایجاد صفوف بلند برای خرید ارز دولتی یا سفته بازی دلالانی که هر سال این موعد را زمانی مناسب برای تلکه کردن مردم میدانند، میبودیم.
گفتنی است که دینار، پولی با واحدهای کوچک است و به دلیل اندازه غیر طبیعی که دارد، قابلیت جایگذاری در ATMهای استاندارد را ندارد؛ کامیونهای متعددی برای حمل حجم زیادی دینار لازم بوده که طی چندین ماه پیش از اربعین تدارکات آن انجام شده است؛ بنابراین حتی از لحاظ فنی و نوع پول کشور عراق، تامین دینار بجای دلار کاری دشوار بنظر میرسد اما با درایت بانک مرکزی، تامین ارز زوار به راحتی انجام شده است. نکته دیگر اینکه سال گذشته و سالهای پیش از آن، چند هفته منتهی به اربعین روزهای پر سودی برای دلالان محسوب میشد که این اتفاق امسال بهطور کامل از بین رفت.
در طی این فرایند، قیمت دلار نوسان خاصی را تجربه نکرد و همواره بین کانال ۴۸ و ۴۹ هزار تومان در رفت و آمد بود. قیمت هر هزار دینار نیز که در بازار آزاد به حدود ۳۸ هزار تومان رسیده بود، با افت پنج هزار تومانی به عدد تقریبی ۳۳ هزار تومان نزول پیدا کرد.
برطبق آخرین آمار، مجموع ارزهای فروخته شده بیش از ۱۶۰ میلیارد دینار بوده که باتوجه به اینکه میانگین هزینههای هر زائر تقریبا ۱۰۰ هزار دینار برآورد شده است، حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر تاکنون از خدمات بانک مرکزی برای اربعین بهرهمند شده اند. درواقع این اشخاص بدون نیاز به دلار و مبادله دو مرتبه آن با دینار در عراق، ارز خود را از ابتدا بصورت دینار دریافت کرده اند.