به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، آزمون اعزام معلمان برای فعالیت در مدارس ایرانی خارج از کشور چند سالی است که برگزار نمی‌شود و آخرین دوره آن مربوط به سال ۹۷ بود که ۲۵ هزار معلم در این آزمون شرکت کردند و ۴۰۰ نفر پذیرفته شدند.
البته هنوز هم ۱۰۰ نفر از معلمان پذیرفته شده در آزمون اعزام به خارج از کشور سال ۹۷ همچنان منتظر هستند تا نوبت اعزام آن‌ها برسد و دلیل کُندی روند اعزام ناشی از کاهش جمعیت دانش‌آموزان ایرانی در خارج از کشور است.
آنگونه که ابوالفضل کمالی سرپرست مرکز امور بین الملل و مدارس خارج از کشور گفته است: سال ۹۲ حدود ۳۸ هزار دانش‌آموز در مدارس خارج از کشور تحصیل می‌کردند که تعداد آن‌ها با رشد بسیاری کاهش یافت و طی دو سال گذشته به ۶۸۰۰ نفر رسید همین موضوع موجب شد تا اعزام معلمان از ۳۰۰ نفر در سال به ۱۰ تا ۲۰ نفر برسد.
برگزاری آزمون اعزام معلمان به خارج در سال ۱۴۰۳
با این حال با روند جزئی رشد دانش‌آموزان ایرانی در مدارس خارج از کشور و رسیدن تعداد آن‌ها به ۱۴ هزار نفر قرار است مجدد آزمون اعزام معلمان به خارج از کشور برگزار شود و تابستان سال ۱۴۰۳ این آزمون پس از ۶ سال وقفه مجدد برگزار خواهد شد.
به گفته مسئولان مرکز امور بین الملل و مدارس خارج از کشور وزارت آموزش و پرورش، تا پایان امسال بخشنامه برگزاری آزمون اعزام معلمان به خارج به استان‌ها ارسال خواهد شد و اعزام معلمان از مهر ۱۴۰۳ آغاز می‌شود و تلاش بر این است تا معلمان بیش از دو سال در انتظار اعزام نمانند.
پیش از این، داشتن حداقل ۱۴ و یا حداکثر ۲۶ سال سابقه خدمت، داشتن حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی (لیسانس) و آشنایی لازم با یک‌زبان خارجی (عربی، انگلیسی، فرانسه یا آلمانی) در حد خواندن، درک مطلب و مکالمات روزمره جزو شروط اعزام معلمان به خارج از کشور بود البته قرار است در بخشنامه جدید تغییراتی ایجاد شود.
هم‌اکنون ۴ گروه از معلمان در مدارس خارج از کشور فعالیت می‌کنند، گروه نخست، ۲۵۰ نفر از معلمان تبعی که به تبعیت از همسر خود که کارگزار جمهوری اسلامی است در مدارس مشغول به کار هستند و حقوق ریالی دریافت می‌کنند. گروه دوم، دانشجویان یا افراد ساکن خارج از کشور که حقوق ریالی دریافت می‌کنند.
گروه سوم، معلمان بومی یا محلی که حقوق ارزی دریافت می‌کنند، اما مبلغ آن همانند حقوق ریالی است و گروه چهارم معلمان اعزامی از ایران هستند که حقوق ارزی دریافت می‌کنند و طرفداران بسیاری هم دارد.
ایران، ۷۶ مدرسه در خارج از کشور دارد که ۵۹ مدرسه دولتی در ۳۹ کشور فعالیت می‌کنند و ۱۷ مدرسه غیردولتی هستند.
علاوه بر فعالیت مدارس ایرانی در خارج از کشور، ۱۴ مدرسه بین‌الملل در کشور وجود دارد که با هدف پذیرش فرزندان دیپلمات‌های خارجی، اتباع سایر کشور‌ها و افرادی که بخشی از تحصیلات خود را در خارج از کشور گذرانده و اکنون وارد کشور شده‌اند، فعالیت می‌کنند.
به گفته ابوالفضل کمالی سرپرست مرکز امور بین الملل و مدارس خارج از کشور، سه مدرسه تطبیقی در تهران فعالیت می‌کنند که رویکرد آن‌ها ثبت‌نام از دانش‌آموزانی است که می‌خواهند وارد مدارس کشور شوند، اما به زبان فارسی تسلط ندارند، این گروه از دانش‌آموزان به مدت یک تا سه سال در مدارس تطبیقی تحصیل می‌کنند و پس از آن به مدارس عادی می‌روند.
۲۲ مدرسه ویژه اتباع خارجی
هم‌اکنون ۶۰۰ هزار دانش آموز اتباع در مدارس ایران تحصیل می‌کنند و به گفته سرپرست مرکز امور بین الملل و مدارس خارج از کشور، سال گذشته با توجه به اتفاقاتی که در افغانستان رخ داد، ۲۵۰ هزار دانش‌آموز جدید افغانستانی وارد کشور شدند که نیاز به مدارس مختلف داشتند و وزارت آموزش و پرورش با فرهنگ مهمان پذیری توانست این تعداد را مدیریت کند، هم اکنون دانش‌آموزان اتباع خارجی در کنار دانش‌آموزان ایرانی در مدارس مشترک تحصیل می‌کنند همچنین ۲۲ مدرسه ویژه اتباع خارجی داریم که به سرعت در حال افزایش است.
فعالیت ۱۰ مدرسه سفارتخانه‌های خارجی در ایران
به گفته کمالی، هم اکنون ۱۰ مدرسه مربوط به سفارتخانه‌ها در کشور فعال هستند که نظارت بر مدارس سفارتخانه‌ها بیشتر و بازدید‌ها آغاز شده است البته هیچ مدرسه‌ای را تعطیل نکردیم، اما فعالیت مدارس سفارتخانه‌ها را قانونمند کردیم، اگر هدف سفارتخانه، دیپلمات‌های کشور خود باشد، مشکلی نیست، اما اگر خارج از قوانین به ثبت‌نام دانش‌آموزان ایرانی اقدام کند مثلاً ۴۰۰ تا ۵۰۰ نفر را ثبت‌نام کنند با آن برخورد می‌کنیم.
او بیان کرد: تا کنون هیچ مدرسه وابسته به سفارتخانه خارجی را تعطیل نکردیم البته به آن‌ها تذکر دادیم و گفتیم اجازه نمی‌دهیم که دانش‌آموزان ایرانی را ثبت‌نام کنید به همین دلیل تعداد دانش‌آموزان آن‌ها کاهش یافت، چون قبل از این ۴۰۰ دانش‌آموز جذب کرده بودند و به هیچ وجه دیگر نامه‌ای برای ثبت‌نام دانش‌آموزان ایرانی حتی با گذرنامه خارجی را نمی‌دهیم و اکنون تعداد دانش‌آموزان برخی از این مدارس به ۴۰ یا ۵۰ نفر رسیده است و خودشان می‌گویند که برای ما به صرفه نیست با این حال مدرسه سفارت ژاپن با تعداد ۷ دانش‌آموز در حال فعالیت است.
سفارتخانه کشور‌هایی همچون فرانسه، انگلیس، آلمان، ایتالیا و پاکستان در ایران مدرسه دارند.