گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو- ندا زارعی: تا پیش از اینکه ناترازی گاز به کل روزهای سال سرایت کند، یکی از اصلیترین راهکارها برای مهار آن، ذخیرهسازی گاز در مخازن است. در حال حاضر با توجه به اینکه در تمام روزها دچار ناترازی و کمبود گاز هستیم، دیگر ذخیره کردن گاز در مخازن و استفاده از آن در روزهایی که کمبود داریم به تنهایی پاسخگو نیست. در نتیجه باید مجموعهای از راهکارها را در نظر گرفت که بتوان کشور را از بحرانی که در پیش روی آن است نجات داد.
افزایش تولید گاز، ذخیرهسازی و بهینه سازی مصرف، اقداماتی است که باید توامان با یکدیگر انجام شود، در غیر این صورت نتیجه مطلوب به دست نخواهد آمد.
افزایش تولید گاز
در صورت بهینهسازی مصرف گاز در بخشهای مختلف، به مرور زمان به دلیل افزایش جمعیت، به طور طبیعی میزان مصرف نیز بیشتر خواهد شد؛ بنابراین با توجه به این موضوع، صرفا بهینهسازی مصرف نیز راهکار خروج از بحران ناترازی انرژی در کشور نیست. همراه با بهینه کردن مصرف گاز در بخشهای مختلف و همچنین ذخیرهسازی گاز، افزایش ظرفیت تولید گاز نیز یکی از راهکارهای اساسی و مهمی است که باید مورد توجه قرار بگیرد و سرمایهگذاری در این حوزه انجام شود.
ایران از نظر داشتن منابع گازی، غنی است و اگر در این حوزه سرمایهگذاری مناسبی انجام شود، میتواند با افزایش تولید، افسار بازار منطقهای را به دست بگیرد و با تبدیل شدن به هاب گازی، موقعیت سیاسی خود را نیز در منطقه بهبود ببخشد.
ذخیره برای روز مبادا
ذخیرهسازی گاز یکی دیگر از راهکارهای مهمی محسوب میشود که در حل این بحران موثر است. به این معنی که هر سال بخشی از گاز تولید شده از میادین را در مخازن خالی که ظرفیت دارند، ذخیره کنیم تا در شرایط بحرانی و کمبود گاز کشور در فصول سرد سال از آن استفاده کنیم. در حال حاضر، میزان ذخیره گاز در دنیا ۱۱ درصد و در اروپا حدود ۲۳ درصد از کل گاز مصرفی است. این عدد برای روسیه به ۱۸.۴ درصد میرسد.
بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای شورایی اسلامی، در ایران نیز ذخیرهسازی از طریق دو مخزن سراجه (استان قم) با ظرفیت ٢/١ و شوریجه (استان خراسانرضوی) با ظرفیت ٢/٢ میلیارد مترمکعب در سال صورت میپذیرد و کشور دارای ظرفیت ذخیرهسازی ٤/١ درصدی از کل مصرف است. این اعداد نشان از اهمیت ذخیرهسازی گاز در سایر کشورهای جهان و اهمیت نداشتن این موضوع در ایران دارد. در صورتی که ذخیره کردن گاز، یکی از راهکارهایی است که بارها توسط کارشناسان مختلف نیز به آن اشاره شده است.
بهینهسازی
یکی دیگراز راهکارهای از بین بردن چالش ناترازی، بهینهسازی مصرف است. این بخش که تاثیر زیادی در حل این مشکل دارد، از طرق مختلفی قابل انجام است. با کاهش مصرف گاز توسط مردم و بهینه شدن آن، تاثیر قابل توجهی در کاهش ناترازی گاز مشاهده میکنیم. از جمله فعالیتهایی که میتوانیم در جهت کاهش مصرف گاز و بهینهسازی آن انجام دهیم، میتوان به درنظر گرفتن تشویق و تنبیه برای کممصرف و پرمصرفها، نصب کنتور هوشمند برای کنترل میزان مصرف، نوسازی وسیلههای گرمایشی از جمله بخاریهای فرسوده و پرمصرف اشاره کرد.
برای انجام این راهکارها، طبیعتا باید سرمایهگذاری کرد، اما نکتهای که وجود دارد این است که اگر یک سال و به طور جدی برای بهینهسازی مصرف تلاش کنیم و دولت در این زیمنه سرمایهگذاری کند، بعد از این مدت ناترازی گاز از بین میرود و حتی شرایط صادرات گاز و تبدیل شدن به هاب گازی نیز فراهم میشود. در نتیجه برای رفه بحران ناترازی نیازی به ورادات گاز و صرف هزینه در این مسیر ندارد.