گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو_ ندا زارعی: بعد از خروج آمریکا از برجام و نقض این معاهده بینالمللی در روز ۱۸ اردیبهشت سال ۱۳۹۷، دونالد ترامپ رئیسجمهور، جمهوریخواه این کشور اعلام کرد که مجددا تحریمهای نفتی همانند گذشته علیه صنعت نفت ایران اعمال خواهد شد.
میزان تولید نفت که به بهانه امضای برجام در سالهای ۱۳۹۴، ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ به ترتیب به دو میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه، سه میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه و سه میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه در روز رسیده بود، در سال ۱۳۹۷، با خروج آمریکا از برجام با کاهش شدیدی روبهرو شد و روند نزولی را در پی گرفت. به طوری که در سال ۱۳۹۹، میزان تولید نفت در ایران به حدود یک میلیون و ۹۹۰ هزار بشکه در روز رسید. در این سال ایران به عنوان سومین دارنده ذخایر نفت خام اوپک بدترین وضعیت تولید نفت در بیش از دو دهه اخیر را تجربه کرد.
اتمام فعالیت دولت دوازدهم و روی کار آمدن دولت سیزدهم، یکی از نقاط عطف در تاریخ چند سال اخیر صنعت نفت ایران محسوب میشود چرا که پس از آغاز کار این دولت در سال ۱۴۰۰، صنعت نفت ایران روزهای متفاوت و رو به رشدی را به خود دید. در همان سال با افزایش ۴۰۰ هزار بشکهای، میزان تولید به حدود دو میلیون و ۳۹۰ هزار بشکه در روز رسید.
پس از آن میزان تولید نفت در سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ به ترتیب با رشد ۱۶۰ و ۳۱۰ هزار بشکهای به دو میلیون و ۵۵۰ و دو میلیون و ۸۶۰ هزار بشکه در روز رسید.
در حال حاضر بر اساس آمار منتشر شده توسط سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، میزان تولید نفت ایران در سه ماه ابتدایی سال ۲۰۲۳، حدود سه میلیون و ۱۷۰ هزاربشکه در روز بوده است.
همچنین در فروردین ماه سال جاری، اوپک گزارشی منتشر کرد مبنی بر افزایش میزان تولید نفت ایران در ماه مارس و اینکه جایگاه سوم تولیدکننده نفت بعد از عربستان و عراق، همچنان توسط ایران حفظ شده است. طبق این گزارش ایران در ماه مارس با افزایش ۲۸ هزار بشکهای تولید نفت، میزان تولید خود را به سه میلیون و ۱۸۸ بشکه نفت دور روز ارتقا داده است.
در ابتدای اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۳، آماری توسط صندوق بینالمللی پول منتشر شده است که نشان از افزایش تولید نفت در ایران دارد. رشد بخش نفت در رشد اقتصاد ایران تاثیر زیادی داشته و در سال گذشته میلادی رشد دو رقمی ۱۵ درصدی را به ثبت رسانده است. این بخش در سال ۲۰۲۱، ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ به ترتیب رشد ۱۰.۱، ۱۰ و ۱۵ درصدی را کسب کرده است.
بر اساس آمار منتشر شده تولید نفت ایران در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال پیش از آن روزانه ۵۰۰ هزار بشکه افزایش پیدا کرده و به سه میلیون و ۱۰۰ هزار بشکه در روز رسیده است.
منبع: اوپک
افزایش قابل توجه صادرات نفت ایران
علاوه بر افزایش تولید نفت ایران در سالهای اخیر، میزان صادرات نیز روند رو به رشدی را طی کرده و تشدید تحریمها هم بر روی آن تاثیر خاصی نداشته است.
ماه گذشته روزنامه فایننشال تایمز گزارشی منتشر کرد که در آن به افزایش صادرات نفت ایران پرداخته بود. بر اساس نوشتههای این روزنامه میزان صادرات نفت ایران به بالاترین میزان در ۶ سال گذشته رسیده است. همچنین این روزنامه در گزارش خود با استفاده از دادههای شرکت تحلیل انرژی ورتسکا، اظهار کرده است که تهران در ۳ ماه اول سال جاری میلادی بهطور متوسط روزانه یک میلیون و ۵۶۰ هزار بشکه نفت صادر کرده که عمده آن به چین بوده است. این رقم بالاترین میزان از سه ماهه سوم سال ۲۰۱۸ به این سو به شمار میرود.
حالا بعد از گذشت چند سال از خروج آمریکا از برجام و پایدار بودن تحریمهای نفتی علیه ایران آمار و ارقام به خوبی نشان میدهد که این تحریمها صرفا در کوتاه مدت بر تولید و صادرات نفت ایران تاثیرگذار بوده و در بلندمدت نتوانسته از رشد و توسعه این صنعت جلوگیری کند.