به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجو _ فاطمه قدیری، اوتیسم یا اختلال طیف اوتیسم (ASD)، یک اختلال رشدی است که بر توانایی فرد در تعامل اجتماعی تأثیر می‌گذارد. مغز یک فرد مبتلا به اوتیسم صداها، مناظر و بو را مانند مغز یک فرد معمولی پردازش نمی‌کند. افراد مبتلا به اوتیسم اغلب با ابراز احساسات دست و پنجه نرم می‌کنند. آن‌ها اغلب گفتار ضعیف، مشکلات خشم و برخی رفتار‌های تکراری (خراش دادن پوست، چرخش و حرکات گردن) دارند.
اوتیسم در دوران کودکی در حدود دو تا سه سالگی تشخیص داده می‌شود. علامت اصلی اغلب تاخیر در مراحل مهم زندگی است:
واکنشی نسبت به نام خود حتی با صدای مادر نمی‌دهند
عدم توجه به والدین، اشیا یا حتی خودشان
عدم تقلید از حرکات ساده بزرگسالان
عدم ارتباط چشمی
عدم علاقه به بازی‌های اجتماعی
مشغول شدن با اسباب بازی‌های خاص یا قسمت‌هایی از اشیاء
ابراز ناراحتی زیاد با تغییر روتین
استفاده از زبان تکرار (تکرار مکرر کلمات و موضوعات)
حساسیت به نور، صداها، بوها، بافت‌ها و مزه‌ها
پسرفت گفتار یا مهارت‌های اجتماعی در هر سنی
اوتیسم، علل و ارتباط با مغز
تحقیقات در دهه گذشته صد‌ها ژن را شناسایی کرده است که در ارتباط، شناخت اجتماعی و تفاوت‌های رفتاری موجود در اختلال طیف اوتیسم (ASD) نقش دارند. بر اساس یک بررسی پزشکی در سال ۲۰۱۹ در مورد علل ژنتیکی اوتیسم، این ژن‌ها ممکن است ارثی باشند (در خانواده‌ها منتقل می‌شوند) یا در تغییرات ژنتیکی که قبلاً در خانواده دیده نشده بود، ظاهر شوند.
طبق همین بررسی، ژن‌ها ۱۰ تا ۲۰ درصد موارد اوتیسم را تشکیل می‌دهند، و افراد با تغییرات ژنی مشابه می‌توانند سطوح مختلفی از نیاز‌های حمایتی اوتیسم را داشته باشند.
سایر عوامل مرتبط با اوتیسم عبارتند از:
بالا بودن سن والدین
وزن بسیار کم هنگام تولد
زایمان خیلی زودرس
زردی نوزاد
عوارض بارداری
عوارض زایمان
اختلالات سیستم ایمنی
آلاینده‌های هوای مرتبط با ترافیک
استرس بیش از حد والدین
آسیب یا ضربه عاطفی
عواملی که باعث اوتیسم نمی‌شوند
کارشناسان می‌گویند قبل از ایجاد یک رابطه علّی به تحقیقات بیشتری نیاز است. این عوامل به تنهایی باعث ایجاد اوتیسم نمی‌شوند، اما در صورت ترکیب و جفت شدن با برخی از عوامل ژنتیکی ممکن است در ایجاد اوتیسم نقش داشته باشند. برای مثال، استرس بیش از حد والدین ممکن است تأثیر منفی بر رشد سالم داشته باشد، اما مستقیماً باعث اوتیسم نمی‌شود.
آنچه شناخته شده است
محققان اوتیسم را به عنوان یک اختلال عصبی رشدی با علل مرتبط با ترکیب پیچیده‌ای از عوامل ژنتیکی و محیطی توصیف می‌کنند. آن‌ها همچنین اذعان دارند که علل اوتیسم پیچیده‌تر از آن است. سبک فرزندپروری باعث اوتیسم نمی‌شود و والدین با رفتار‌های خود مشکلات مرتبط با اوتیسم را ایجاد نمی‌کنند.
واکسن‌ها باعث اوتیسم نمی‌شوند
هیچ ارتباط شناخته شده‌ای بین اوتیسم و واکسن ها، از جمله واکسن‌های حاوی ترکیب جیوه‌ای تیمروسال وجود ندارد. همچنین هیچ اتفاق نظری در مورد علت اوتیسم وجود ندارد.
برخی از افراد مبتلا به اوتیسم نسبت به دیگران نیاز به حمایت بیشتری دارند، اگرچه همیشه دلیل آن مشخص نیست. میزان حمایتی که یک فرد مبتلا به اوتیسم نیاز دارد ممکن است متفاوت باشد. به عنوان مثال، اگر فردی دارای یک بیماری دیگر همراه اوتیسم باشد (مانند ناتوانی یادگیری و یا دیگر بیماریه‌های روان شناختی)، ممکن است نیاز‌ها و تسهیلات حمایتی را تشدید کند
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به اوتیسم هستند؟
اوتیسم در جنسیت ها، نژادها، قومیت‌ها و زمینه‌های اقتصادی دیده می‌شود. افرادی که ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به اوتیسم باشند عبارتند از:
پدر و مادر سن بالا
یک خواهر یا برادر مبتلا به اوتیسم
وزن بسیار کم هنگام تولد (زایمان زودرس)
برخی شرایط ژنتیکی از جمله سندرم داون
سطوح اوتیسم چیست؟
سطوح اوتیسم به سطوح مختلف نیاز‌های حمایتی در طیف اوتیسم اشاره دارد و به شرح زیر است:
سطح ۱: به پشتیبانی نیاز دارد (به عنوان مثال، مشکل در برقراری ارتباط با افراد، جابجایی وظایف، و سازماندهی چالش ها)
سطح ۲: به حمایت قابل توجهی نیاز دارد (به عنوان مثال، پنهان کردن مشکلات، رفتار‌های تکراری، علایق خاص و نامحبوب)
سطح ۳: به حمایت بسیاری نیاز دارد (ناتوانی در مخفی کردن احساسات، چالش‌های خودتنظیمی از جمله علائم شدید و آشکار مانند ضربه زدن به سر یا بی کلام بودن)
بارداری و اوتیسم
در دوران بارداری، شرایط متابولیک مانند افزایش وزن بیش از حد بارداری، چاقی، و دیابت بارداری (دیابت در دوران بارداری) با اختلال در متابولیسم گلوکز مرتبط است و بر تولید انرژی مغز تأثیر می‌گذارد.
یک مطالعه در سال ۲۰۱۹ نشان می‌دهد که اختلالات متابولیک مانند هیپوگلیسمی (گلوکز خون پایین) در دوران بارداری ممکن است یکی از عوامل موثر در ابتلای کودک به اوتیسم باشد. بر اساس همین مطالعه، قند خون بالا یا هیپرگلیسمی پس از تولد نیز ممکن است نقش داشته باشد.
سایر عوارض بارداری که در خطر ابتلا به اوتیسم نقش دارند (اما لزوما موجب آن نمی‌شوند) عبارتند از:
- تب
- قرار گرفتن در معرض آلاینده‌هایی که باعث جهش ژنتیکی در کودک می‌شود
- عوارض زایمان، از جمله کاهش اکسیژن رسانی به مغز کودک
تحقیقات در مورد بارداری، دارو‌های ضد افسردگی و اوتیسم محدود و با یافته‌های متناقض است. نکته مهم این است که یک متاآنالیز بزرگ منتشر شده در سال ۲۰۲۲ هیچ ارتباطی قطعی بین مصرف دارو‌های ضد افسردگی در دوران بارداری و رشد اوتیسم در کودک پیدا نکرد. اما هنگام بارداری، پزشک خود را از دارو‌هایی که مصرف می‌کنید مطلع کنید. یکی از دارو‌های ضد تشنج والپورائوت (دپاکن)، با افزایش احتمال ابتلا به اوتیسم در کودک مرتبط است.
علل اوتیسم تشخیص داده نشده در بزرگسالان
اوتیسم به دلایل مختلفی می‌تواند تشخیص داده نشود. ممکن است با اختلالات سلامت روان اشتباه گرفته شود؛ مانند:
اختلال وسواس اجباری (OCD)
اختلال اضطراب اجتماعی (SAD)
اختلال اضطراب جدایی
اختلال نقص توجه-بیش فعالی (ADHD)