سلطان طوس مالک قلوب ترکمن‌های اهل سنت/ عشق به «قیزیل‌امام» پایان ندارد

به گزارش خبرنگار گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، عشق و ارادت به اهل بیت رسول الله فقط مختص به شیعیان نیست؛ دلدادگی و سرسپردگی به خاندان ختم رسل، در زوایای پیدا و پنهان اهل سنت قابل لمس است که نمونه بارز آن را در بین ترکمن‌های اهل سنت گلستان به وفور مشاهده می‌شود.

ارادت و مودت ترکمن‌های اهل سنت به امام رضا علیه السلام، چشم اندازی کوچک از  جایگاه رفیع ائمه معصومین نزد اهل سنت است که بخشی از این تعلق خاطر در ادامه آورده می‌شود.

ترکمن‌هایی که قصد حج دارند و می‌خواهند مسافر بیت الله الحرام و صحن رسول الله شوند؛ قبل از تشرف به حج، در یک رسم کهن، به زیارت امام رضا (ع) می‌روند؛ تا قبل از تشرف به مدینه منوره، باپابوسی فرزند رسول‌الله در مشهد مسرت رسول الله را در کارنامه اعمالشان ثبت و درج کنند. ترکمن‌ها پس از عقد و نکاح هم، در اولین گام روانه مشهدالرضا می‌شوند و با حضور در آستان منور امام رضا، برکت و آرامش زندگی خویش را از قیزیل امام طلب می‌کنند. 

حضرت علی بن موسی الرضا نزد ترکمن‌ها به "قیزیل امام" یا امامی با بارگاه و گنبد قرمز رنگ شناخته می‌شود و در گفتار عامیانه از امام رضا (ع) به قیزیل امام نام می‌برند. سرخی بارگاه طلایی امام رضا ع در هنگام عصر سبب نامگذاری قیزیل امام شده است. عشق و علاقه به امام رضا منحصر به ترکمن‌ها عصر حاضر نیست؛ بلکه گذشتگان و بزرگانی هم‌مانند مختوم قلی فراغی هم در اشعار خود امام رضا راح با عنوان شاه خراسان خطاب کرده و در اشعارش از خداوند می‌خواهد که به حرمت امام رضا از گناهشان بگذرد.

دلدادگی به امام رضا محدود به این رفتار‌ها نمی‌شود؛ ترکمن‌ها در مواقع بلا و سختی هم در ابتدا به سراغ امام رضا (ع) می‌روند. اگر فردی در بین ترکمن‌ها به بیماری لاعلاج گرفتار شود ترکمن‌ها بیمار را به زیارت امام رضا می‌برند و شفایش را از قیزیل امام می‌خواهند؛ اگر زوجی صاحب اولاد نشوند؛ در گام نخست دست به دامن قزل امام می‌شوند.

در بین ترکمن‌ها هرچند اسم رضا و دیگر القاب ثامن الحجج به چشم می‌خورد؛ اما آنها از نام و ترکیب "مشهد" هم برای فرزندانشان استفاده می‌کنند.

"مشهد دردی" یعنی پسری که به حرمت مشهد الرضا زنده مانده و یا "مشهد وِردی" یعنی پسری که یُمن بارگاه امام‌رضا به دنیا آمده است؛ هم در بین ترکمن‌ها به چشم می‌خورد و مشهد بی‌بی و مشهد تاج هم بین دختران و زنان ترکمن کم نیستند.

از دیگر رسومی که در بین ترکمن‌ها به چشم می‌خورد حضور در بارگاه ملکوتی امام رضا با هدف برکت زندگی است. ترکمن‌ها بر این باورند که حضور در بارگاه امام رضا به زندگی آنها برکت داده و گره گشا مشکلات آنها خواهد بود.

خبرنگار ترکمن و اهل سنت گلستان به خبرنگار دانشجو اظهار کرد: خودم اگر فرصت مناسب دست داد تا بتوانم به سفر بروم، به اتفاق خانواده اولین مکانی که به ذهنم می‌آید مشهد مقدس و زیارت امام رئوف است و حضور در حرم مطهر قیزیل امام، نوعی احساس آرامش و معنویت به ما دست می‌دهد.

رستم جرجانی، حضرت امام رضا (ع) را محور محبت، اتحاد و همبستگی مردم منطقه دانسته و افزود: رفتن به مشهد مقدس و زیارت امام رضا (ع) یا در اصطلاح ترکمنی رفتن به مشهد جان و زیارت امام رضا جان، از جمله برنامه‌های اصلی خانواده‌های ترکمن است و ترکمن‌ها بر اساس این ارادت، زیارت حرم مطهر امام رضا (ع) را یکی از برنامه‌های ثابت خود قرار می‌دهند.

فعال رسانه‌ای اهل سنت گفت: یکی دیگر از نمونه‌های عینی ارادت و محبت ترکمن‌ها به اهل بیت (ع) و خصوصا امام رضا (ع) در فرهنگ نامگذاری ترکمن‌ها خود را نشان می‌دهد و والدین با نامگذاری نام های: رضا، علی رضا، امیر رضا، محمد رضا، غلامرضا، عبدالرضا، مشهد، مشد جان و فرزندان خود را با نام اهل بیت (ع) و امام رضا (ع) مزین می‌کنند.

امام جمعه اهل سنت شهرستان گمیشان به خبرنگار دانشجو اظهار کرد: سلاله و اهل‌بیت رسول اکرم اسلام صرفا به شیعه یا سنی تعلق ندارد بلکه پیامبر (ص) می‌فرمایند من در میان شما میراثی گرانبها که می‌تواند الگو باشد به یادگار می‌گذارم و آن‌هم اهل‌بیت من هستند.

امان گلدی آخوند حنفی ادامه داد: از نظر اهل سنت و ترکمن‌ها امام رضا (ع) یکی از شخصیت‌های مهم اعتقادی  و از اهل بیت رسول الله است.

وی ادامه داد: ارادت به امام رضا در نزد ترکمن‌ها به علما و یا کهنسالان منحصر نمی‌شود بلکه جوانان ترکمن هم در اولین فرصت پس از ازدواج برای تبرک و برکت زندگی مشترک  عازم مشهد الرضا می‌شوند. حنفی گفت: قزل امام یا امام رضا جایگاه ویژه‌ای در بین زنان و مردان ترکمن صحرا دارد عرض ادب و ارادت به ایشان به عنوان سلاله رسول الله را وظیفه خود می‌دانیم.

امام جمعه اهل سنت بندرترکمن هم خبرنگار دانشجو گفت: حضرت امام رضا (ع) محبوب و مورد احترام همه مسلمانان اعم از شیعه و سنی بوده و به گروه و یا مذهب خاصی تعلق ندارد.

آخوند عبدالرحمن کر افزود: اهل سنت ارادت خاصی به فرزندان و اهل بیت پیامبر گرامی اسلام (ص) دارند و امام رضا (ع) هم که نوه پیامبر است مورد احترام ویژه اهل سنت است.

کر افزود: امام رضا (ع) در بین اهل سنت از جایگاه و منزلت بالایی برخوردار است و با نام گذاری فرزندان خود به نام مبارک رضا (ع) و رفتن به زیارت ایشان محبت و ارادت خود را به ثامن‌الحجج ابراز می‌کنند.

ترکمن‌های اهل سنت  گلستان همانند دیگر عاشقان به امامت و ولایت در مناسبت‌های مختلف سال از جمله سالروز ولادت و شهادت علی بن الموسی الرضا (ع)، گوشه‌ای از ارادت دیرینه شان را  با قرائت قرآن، دادن صدقه و پخت غذا‌های نذری ابراز می‌کنند.

ترکمن‌ها بر اساس ارادت تاریخی خود به اهل بیت و به خصوص امام رضا (ع)، زیارت حرم مطهر ایشان را یکی از برنامه‌های اصلی زندگی خود قرار می‌دهند و کمتر ترکمنی را می‌توان یافت که حداقل یکبار به زیارت امام رضا (ع) نرفته باشد