محمد نائیج حقیقی دبیر شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی کشور در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو گفت: اگر بخواهیم درباره نهاد علم و دانشگاهها صحبت کنیم، ابتدا باید مقدمهای مطرح کنیم تا بدانیم چرا دانشگاه اهمیت دارد. وقتی این مسئله روشن شود، باید به این بپردازیم که این اهمیت دانشگاه چه نسبتی با شرایط و اقتضائات امروز انقلاب اسلامی دارد. اگر بخواهیم کمی درباره دلیل اهمیت دانشگاه صحبت کنیم، باید بگوییم که از ابتدای خلقت، یک جریان و نزاع تمدنی وجود داشته است. این نزاع تمدنی در سالهای اخیر بسیار پررنگتر و شفافتر شده و بهویژه پس از رویدادهای هفتم اکتبر، برای بسیاری آشکارتر گشته است. این نزاع، تقابلی است بین جریان حق و جریان باطل که امروز حتی جریان باطل نیز صریحاً درباره آن صحبت میکند.
وی ادامه داد: وقتی این نزاع تمدنی و نبرد بین این دو جریان را درک کنیم، به این پرسش میرسیم که جریان حق برای پیروزی و جریان باطل برای مقابله چه اقداماتی باید انجام دهند و چه آرایشی باید به خود بگیرند. در اینجا، نقش تشکلهای دانشجویی در دانشگاه بسیار برجسته میشود. به باور من، تشکل دانشجویی نیروی محرکی است که برای تقویت جبهه حق و تضعیف جبهه باطل طراحی شده است. بنابراین، برنامهریزیها، اقدامات و کنشهای تشکلهای دانشجویی باید با این هدف همسو باشد.
نائیج افزود: مقام معظم رهبری در بیانات مختلف خود درباره نظام آموزش عالی و دانشگاه تأکید کردهاند که دانشگاه موتور محرک پیشرفت انقلاب اسلامی است. دلیل پیشرفت انقلاب اسلامی نیز به دانشگاه بازمیگردد و این نهاد بهعنوان پیشران اصلی این مسیر عمل میکند. از این رو، دانشگاه اهمیت ویژهای پیدا میکند. این اهمیت در نگاه مقام معظم رهبری تا حدی است که آن را معادل اهمیت انقلاب اسلامی میدانند. به همان اندازه که انقلاب اسلامی مهم است، نهاد علم و آموزش عالی نیز اهمیت دارد.
وی اظهار کرد: این اهمیت دانشگاه بهخوبی توسط جریان باطل نیز درک شده است و این جریان، برنامهریزیهای گستردهای برای آن داشته است. این برنامهریزیها را میتوان در اتفاقات اخیر پس از انقلاب اسلامی یا حتی در سالهای پیش از آن مشاهده کرد. بهعنوان مثال، در رویدادهای مربوط به روز دانشجو و حوادث سال ۱۳۳۲، میبینیم که دشمنی آمریکا بهعنوان نماد جبهه باطل با ما، دقیقاً از همین نقطه یعنی دانشگاه آغاز شده است. بنابراین، دانشگاه یک محیط کاملاً پراهمیت برای هر دو جبهه محسوب میشود.
نائیج در ادامه گفتگو تأکید کرد: یکی از مسائلی که جبهه باطل روی آن تمرکز کرده، ورود جریانات مختلف سیاسی به دانشگاه و سیاستزده کردن آن است. این موضوع با سیاسی کردن واقعی دانشگاه تفاوت دارد. سیاستزده کردن به معنای تبدیل دانشگاه به بستری برای نزاعهای جناحی و حاشیهسازیهای بیثمر است، در حالی که سیاسی کردن واقعی دانشگاه، تربیت دانشجویانی آگاه و مسئول در قبال مسائل کلان کشور است. این سیاستزده کردن، یکی از تهدیداتی است که نظام آموزش عالی ما را تحت تأثیر قرار داده است.
وی افزود: از سوی دیگر، یکی دیگر از چالشها این است که مسائل اولویتدار جامعه و انقلاب اسلامی در نظام آموزش عالی ما به حاشیه رانده میشوند. ساختار آموزشی و پژوهشی دانشگاهها چندان با نیازهای اولویتدار مردم و انقلاب اسلامی تطابق ندارد و این مسئله روزبهروز پررنگتر میشود. با این حال، نظام آموزش عالی همچنان فرصتهای بزرگی دارد. ظرفیتهای علمی و نیروی انسانی آموزش عالی، همان چیزی است که جهشهای بزرگی در انقلاب اسلامی به وجود آورده است. مثال بارز آن، دستاوردهایی مانند فناوری هستهای، موشکی و نانو است که تماماً از دل دانشگاهها و نهاد علمی کشور برخاستهاند. اگر دانشگاه ما چنین ظرفیتی نداشت، هیچگاه به این پیشرفتها نمیرسیدیم.
نائیج ادامه داد: بنابراین، فرصتهای فراوانی برای پیشرفت انقلاب اسلامی در دانشگاه وجود دارد که باید بر آنها تمرکز کرد. این تمرکز باید در راستای دو هدف کلیدی باشد: تقویت جبهه حق و تضعیف جبهه باطل. هرچقدر که این دو هدف در اولویتهای نظام آموزشی و دانشگاهی ما قرار بگیرند، میتوان گفت که آموزش عالی ما به مسیری که باید در پیش گیرد، نزدیکتر شده است؛ مسیری که منجر به پیشرفت انقلاب اسلامی، تقویت ایران و ساخت یک ایران قوی خواهد شد.
دبیر شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی کشور درباره نقش تشکلهای دانشجویی، بهویژه بسیج دانشجویی، اظهار داشت: با درک کلی از نقش نهاد علم و چارچوب فعالیت تشکلها، نقش بسیج دانشجویی بهعنوان یک تشکل تراز انقلاب اسلامی برجستهتر میشود. بهطور خاص، در سال جاری و همزمان با هفته بسیج، شاهد برگزاری دومین دوره از طرح "پیشگامان رهایی" در سطح کشور، بهویژه در تهران بزرگ، بودیم. این طرح نشان داد که چگونه میتوان دو بال تقویت جبهه حق و تضعیف جبهه باطل را با کنشگری بسیج دانشجویی و مطالبهگری از مسئولین دولتی همسو کرد.
وی با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری در سال ۱۳۹۸ درباره لزوم ایجاد یک حرکت عمومی برای حل مسائل واقعی کشور، گفت: حرکتهای اینچنینی، همان تجلی عملی بیانات رهبری است. بسیج دانشجویی در نقش یک نیروی پیشران، با تمرکز بر حل مسائل واقعی مردم و انقلاب اسلامی، میتواند گامی جدی در راستای تحقق اهداف نظام و انقلاب بردارد.
نائیج توضیح داد: در نبرد جریان حق و باطل، مقام معظم رهبری دقیقاً این جبهه را ترسیم میکنند و برای این جبهه، مفهومی خلق میکنند که بهعنوان موتور پیشران حرکت عمل کند. آقا در دیدارهای مختلف از جمله دیدار سال ۱۴۰۱ با دانشجویان، به لزوم فراهم آوردن چند مقدمه اشاره داشتند تا حرکت عمومی برای حل مسائل اصلی کشور محقق شود. اولین مقدمه، ایجاد فضای نقشآفرینی تخصصی است که به معنای مواجهه مستقیم با مسائل اصلی کشور، درک دقیق آنها و یافتن نقش خود در حل این مسائل است. مقدمه دوم، فضای جریانسازی عمومی است و سومین نکته، همراهسازی ظرفیت عظیم دانشجویان است.
وی در ادامه با اشاره به بیانات رهبری درباره «بازگشت تشکلهای دانشجویی به دانشگاه» گفت: این بازگشت به معنای جدایی از فضای سیاسی کشور و انزوای تشکلها نیست، بلکه به این معناست که دانشجویان باید مسائل واقعی کشور را لمس کنند و آنها را به داخل دانشگاه ببرند تا برای این مسائل، برنامهریزی صورت گیرد. بازگشت به دانشگاه یعنی تبدیل دانشگاه به پایگاهی برای حل مسائل واقعی کشور. رهبری در بیاناتشان در دیدارهای ۱۳۹۸ و ۱۴۰۱ نیز بر این موضوع تأکید داشتهاند.
نائیج در توضیح اقدامات انجامشده، به طرح «پیشگامان رهایی» اشاره کرد و گفت: از سال گذشته، این طرح در بسیج دانشجویی آغاز شد. با وجود اینکه دوره اول این طرح در سال گذشته و امسال دوره دوم آن برگزار شد و قطعاً نکاتی برای اصلاح وجود دارد، اما این حرکت، گامی در همان جهت است که هدف آن تخصصی کردن فعالیتها در قالب کارگروههای دانشجویی است. در این طرح، دانشجویان بر اساس رشته تخصصی خود، در جلسات با مسئولان و افراد تأثیرگذار حکومتی شرکت میکنند و مسائل اصلی حکمرانی انقلاب اسلامی را درک میکنند. سپس این مسائل را به دانشگاهها منتقل میکنند تا برای آنها برنامهریزی کنند. هدف اصلی، ایجاد یک حرکت عمومی برای حل مسائل واقعی مردم است.
وی ادامه داد: در حال حاضر، هنوز به هدف نهایی این طرح نرسیدهایم، چرا که در سالهای ابتدایی این حرکت هستیم. اما ادبیات مربوط به مماس شدن با مسائل اصلی کشور در حال شکلگیری است و این مفهوم بهتدریج وارد فضای دانشگاهها شده است. تشکلهای ما در حال ساماندهی و آرایش یافتن متناسب با این مسائل هستند. این تلاشها به سمت تشکیل شبکههایی متصل به تشکلهای دانشجویی و حرکت در راستای مسائل واقعی مردم و انقلاب اسلامی پیش میرود.
نائیج در تشریح عملکرد سال جاری طرح «پیشگامان رهایی» گفت: در روز اول آذر امسال، ۱۸ جلسه تخصصی در قالب کارگروههای مختلف برگزار شد که در آنها نفرات عالیرتبه از سطح کشور، از جمله وزرا، معاونین وزرا، نمایندگان مجلس و دیگر مسئولین حضور داشتند. این جلسات به لطف خدا بسیار مفید و مؤثر بودند. با این حال، نکته مهم، برنامهریزی برای استمرار این حرکت است. ما امیدواریم که این سلسله جلسات و مطالبهگریها بتواند منجر به تحقق یک حرکت عمومی برای حل مسائل واقعی مردم شود. استمرار و تقویت این حرکت، هدف اصلی ما در ادامه این مسیر است.
وی درباره برنامههای روز ۱۶ آذر، اظهار کرد: روز ۱۶ آذر بهعنوان نماد استکبارستیزی، فرصتی است برای تجدید عهد با آرمانهای دانشجوی سیاسی. اما این مفهوم "دانشجوی سیاسی" باید بهدرستی تبیین شود. دانشجوی سیاسی، دانشجویی است که فهم درستی از سیاست در کشور دارد، مسائل اصلی مردم و انقلاب اسلامی را درک میکند، جایگاه خود را در نبرد حق و باطل مییابد و در مقابل استکبار با آگاهی و تعهد میایستد. این ویژگی، همان چیزی است که در ۱۶ آذر ۱۳۳۲، با شهادت سه دانشجو در دانشگاه تهران، برای همیشه در تاریخ ثبت شد.
نائیج ادامه داد: در امتداد حرکتهای آغاز شده در طرح پیشگامان رهایی و دیدارهای دانشجویان با مسئولان، امسال نیز برنامههایی برای روز ۱۶ آذر طراحی شده است. هدف ما این است که این حرکت مستمر باشد و روز دانشجو، نه صرفاً یک رویداد نمادین، بلکه تجلیگاهی برای تداوم مطالبهگریها و کنشهای ضد استکباری باشد. به همین دلیل، در دانشگاهها جلسات با رنگ و بوی سیاسی برگزار میکنیم که این جلسات بر پایه همان مطالبات مستمر از مسئولان کشور شکل میگیرد.
وی افزود: ۱۶ آذر برای ما روز گرامیداشت دانشجوی سیاسی است؛ دانشجویی که در نزاع بین حق و باطل، جایگاه خود را یافته و در نوک پیکان مبارزه با باطل ایستاده است. در این روز، ما یاد و خاطره شهدای دانشجو را گرامی میداریم، کسانی که در جریان مبارزه با استکبار، جان خود را فدا کردند. نماد این روز، همان سه قطره خونی است که در سال ۱۳۳۲ بر زمین دانشگاه تهران ریخته شد؛ خونی که ریشههای تقابل ما با استکبار، و بهویژه آمریکا، را نشان میدهد و ثابت میکند که این مبارزه، نهتنها مربوط به سالهای پس از انقلاب، بلکه از سالها قبل آغاز شده است.
نائیج اظهار داشت: برنامههای ما برای ۱۶ آذر، در امتداد همان رویکرد ضد استکباری و تمرکز بر مسائل واقعی کشور است. این جلسات و برنامهها نهتنها به بازخوانی تاریخی این روز میپردازند، بلکه فرصتی برای تقویت نقشآفرینی تخصصی دانشجویان در مسائل کلان کشور فراهم میآورند. امید داریم که این حرکتها، چه در قالب طرح پیشگامان رهایی و چه در برنامههای ویژه ۱۶ آذر، به تقویت بیش از پیش جایگاه دانشجویان در مسیر انقلاب اسلامی منجر شود
وی اظهار داشت: جنبش دانشجویی، همانطور که مقام معظم رهبری تأکید کردهاند، هدف اصلیاش ایجاد یک حرکت عمومی برای حل مسائل اصلی انقلاب اسلامی است. این مسائل شامل دغدغههای داخلی مردم، مانند مشکلات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، و همچنین تقویت جبهه مقاومت در خارج از مرزهای کشور میشود. هدف نهایی ما این است که با تحقق این حرکت عمومی، به ایران قوی برسیم؛ زیرا یک ایران قوی میتواند پشتیبان محکمتری برای جبهه مقاومت باشد و در عین حال، پاسخگوی نیازها و مطالبات مردم خود نیز باشد.
نائیج افزود: برای رسیدن به این هدف، نیازمند یک نظام فکری منسجم و تشکلهای دانشجویی فعال و سیاستفهم هستیم که بتوانند بهعنوان پیشران این حرکت عمل کنند. از این منظر، برنامههایی مانند طرح پیشگامان رهایی یا جلسات و رویدادهای روز ۱۶ آذر، صرفاً قدمهای ابتدایی هستند. این اقدامات باید بهصورت مستمر و هدفمند دنبال شوند تا بتوانند جریانی پایدار ایجاد کنند که در نهایت به حل مسائل کلان انقلاب اسلامی منجر شود.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: امسال در روز ۱۶ آذر، با توجه به تقارن آن با تحولات مهم جبهه مقاومت، برنامهها رنگ و بوی ویژهای پیدا کرده است. در این روز، علاوه بر گرامیداشت یاد شهدای دانشجو و تاکید بر روحیه استکبارستیزی، اولویت ما حمایت از مردم مظلوم کشورهای حوزه مقاومت و مطالبهگری برای تقویت جبهه حق است. برای این منظور، برنامههایی در سطح دانشگاههای کشور و استانها طراحی شده که شامل جلسات با مسئولین کشوری و استانی، مناظرات دانشجویی، کرسیهای آزاداندیشی و نشستهای گفتمانی با محوریت مسائل کلان انقلاب اسلامی است.
نائیج تأکید کرد: این برنامهها و حرکتها باید به سمت ایجاد یک حرکت عمومی قوی هدایت شوند. دانشجویان بهعنوان پیشگامان این حرکت، باید مسائل اصلی کشور و انقلاب را بهدرستی بشناسند، نقش خود را در این مسائل پیدا کنند و با روحیه مطالبهگری و استکبارستیزی به مسیر خود ادامه دهند. ما امیدواریم که این تلاشها بتوانند زمینهساز تحقق همان هدف اصلی باشند که چیزی جز ساختن ایران قوی و پیشرفته نیست. این مسیر، نیازمند استقامت، وحدت و برنامهریزی دقیق است و امیدواریم با تلاشهای جمعی، این آرمان به حقیقت بپیوندد.
وی گفت: تأکید شد که اصلیترین عنصر در حرکت جنبش دانشجویی، همان مسئله امیدآفرینی است که در بیانات مقام معظم رهبری نیز محوریت دارد ما در این حرکت عمومی که از طرح پیشگامان رهایی شروع شده و در روز ۱۶ آذر ادامه مییابد، دو مأموریت اصلی داریم؛ نخست، مطالبهگری اولویتهای مردم و انقلاب اسلامی، و دوم، مبارزه با سیاهنماییها و جریانهایی که امید را در دلها از بین میبرند. این دو مأموریت، دو روی یک سکه هستند، چراکه مطالبهگری از مسئولان برای حل مسائل واقعی مردم، خود باعث تقویت امید در جامعه خواهد شد. هر گامی که در مسیر حل این مسائل برداشته شود، یک پیام امیدآفرین برای مردم خواهد بود.
نائیج ادامه داد: امیدآفرینی در عمل زمانی محقق میشود که ما مسائل واقعی مردم را شناسایی کنیم، از تمام ظرفیتها برای حل آنها بهره ببریم و حرکت جنبش دانشجویی را در این مسیر جهتدهی کنیم. این نگاه، هم به نیازهای داخلی و هم به نقش بینالمللی ما در جبهه مقاومت مربوط میشود. چراکه برای تقویت جبهه حق و حمایت از مستضعفین در کشورهای حوزه مقاومت، ما به یک ایران قوی نیاز داریم؛ و رسیدن به ایران قوی، نیازمند دانشگاههای قوی است. دانشگاه قوی نیز تنها با حضور نیروهای متعهد، سیاستفهم و آگاه شکل میگیرد که بتوانند موتور محرک این حرکت باشند.
وی تأکید کرد: تمام برنامهریزیهای ما، از طرحهای گفتمانی و مطالبهگری در روز ۱۶ آذر گرفته تا سایر رویدادهای دانشجویی، در راستای تحقق همین هدف است. جنبش دانشجویی باید جایگاه خود را بهعنوان محور امیدآفرینی و مطالبهگری واقعی تقویت کند. این جنبش، علاوه بر تقویت جبهه حق در داخل و خارج از مرزها، باید تلاش کند لبخند رضایت امام زمان (عج) و نائب برحقشان، مقام معظم رهبری، را جلب کند.
نائیج در پایان گفت: به امید خدا، با استمرار این حرکتها و تقویت برنامهریزیها، خواهیم توانست گامهای مؤثری در مسیر حل مسائل مردم و انقلاب اسلامی برداریم و نقش خود را در تحقق آرمانهای انقلاب ایفا کنیم. این مسیر به همت و عزم دانشجویان متعهد و آگاه نیاز دارد و امیدوارم بتوانیم با این فعالیتها، نقشی مثبت و اثرگذار در این حرکت عظیم ایفا کنیم.