حسین عبده تبریزی در اولین همایش تاسیسات، گلوگاه ناترازی انرژی گفت: بیتوجهی به بازار، انگیزه تولیدکنندگان را برای ادامه تولید از بین میبرد. بسیاری از کارخانههای انرژیبر، به لطف انرژی ارزان، قادر به ادامه فعالیت هستند، اما این وضعیت توان توسعه را محدود کرده و فرصتهای ایجاد نیروگاههای جدید را از میان برده است.
وی افزود: عدم توجه به قیمت بازار موجب بیعدالتی اقتصادی و از دست رفتن اعتماد عمومی شده است.
عبده با بیان اینکه در طی ۴۰ سال نتوانستهایم ارز را تکنرخی کنیم افزود: سیاست چند نرخی هیچ نتیجهای جز فساد و گسترش رانت نداشته است. امروز هنوز کمی فرصت برای جبران باقیمانده است. توزیع برق و گاز باید به بخش خصوصی سپرده شود تا بهرهوری افزایش یابد و از فساد جلوگیری شود.
وی با اشاره به پتانسیل انرژی خورشیدی کشور، گفت: با همکاری چین میتوانیم در تولید انرژی خورشیدی پیشرفت کنیم. با سرمایهگذاری ۹ میلیارد دلار، میتوان ۳۰ هزار مگاوات از کمبود برق کنونی را جبران کرد.
عبده تبریزی ادامه داد: اگرچه انسجام لازم برای استفاده از این فرصت در کشور وجود ندارد، اما صنایع بزرگ باید در دو یا سه سال آینده از دولت مستقل شوند و برق خود را تأمین کنند. صندوق توسعه ملی نیز باید در این مسیر کمک کند.
این اقتصاددان در ادامه در مورد رفع ناترازی گاز نیز گفت: قیمت گاز باید در دوره سهساله به ۵۰ درصد قیمت همسایگان برسد و در آینده به ۷۰ درصد نزدیک برسیم. در بازار گاز باید از سیستم چند نرخی خارج شویم، اما برای رسیدن به قیمتهای منطقهای، باید کمی فرصت بدهیم. وقتی به ۷۰ درصد قیمت منطقه برسیم، مشکل قاچاق حل خواهد شد.
عبده تبریزی افزود: تخصیص نادرست منابع یکی از مشکلات عمده انرژی کشور است. انرژی ارزان مزیت نیست، بلکه مزیت در افزایش بهرهوری است. دولت باید سیستمی ایجاد کند که با نظارت، فضایی برای بهرهوری بیشتر فراهم شود.
وی تأکید کرد: هیچ راهحل فوری جز اجرای سیاستهای صحیح برای کنترل مصرف، تکنرخی کردن ارز و واقعیسازی قیمت انرژی برای حل ناترازی وجود ندارد.
عبده تبریزی گفت: فرسودگی زیرساختها، نظام قیمتگذاری اشتباه، کمبود سرمایهگذاری، تلفات در شبکه توزیع و وابستگی به سوختهای فسیلی، آینده کشور را تهدید میکند.
این اقتصاددان ادامه داد: کمبود سرمایهگذاری در دو دهه اخیر در نفت و گاز یکی از دلایل اصلی ناترازی است. ما باید از درآمدهای نفتی به درستی سرمایهگذاری میکردیم، اما متأسفانه این درآمدها صرف هزینههای روزمره شده است.
وی در پایان گفت: عرضه ارزان برق و انرژی موجب مصرف بیرویه شده و به بهروزرسانی نیروگاهها فکر نکردهایم.