به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، علی بهادری جهرمی عضو هیئت علمی دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرس در یادداشتی نوشت: یکی از چالشهای جدی حکمرانی در جهان معاصر، پدیدهای است که میتوان آن را «اتاق پژواک» نامید؛ جایی که صداهای گوناگون به حاشیه رانده میشوند و این اتاق تنها بازتابدهندهی نظرات همسو و همجهت با برگزارکنندگان و میدانداران آن است. در این فضا، بهجای بازنمایی واقعی از مسائل و دغدغههای جامعه، صدایی یکجانبه شنیده میشود که گاه فاصله بسیاری با واقعیتهای اجتماعی و اقتصادی دارد. در فضای مجازی نیز شاهد نوعی بازتولید این رویه در قالب شبکههای سازمانیافتهای هستیم که با حمایتهای مستقیم یا غیرمستقیم دولتی، اولویتهای غیرواقعی را بهجای مطالبات اصلی مردم نمایش میدهند.
در یک نظام حکمرانی مطلوب، هر اقدام و سیاستگذاری باید بر اساس شناخت دقیق از اولویتها و نیازهای جامعه صورت گیرد. در شرایط کنونی، اولویتهای واقعی مردم بیش از هر چیز حول مسائل اقتصادی از جمله تورم، نرخ ارز، مسکن، اشتغال و گرانی شکل گرفته است. این موضوعات، پایههای معیشت و رفاه عمومی را تشکیل میدهند و طبیعی است که مطالبات جامعه در این حوزهها متمرکز باشد. اما تبدیل فضای مجازی به عرصهای برای انعکاس یکسویه یا موضوعات فرعی، این خطر را ایجاد میکند که برخی اولویتهای اصلی نادیده گرفته شوند یا به حاشیه رانده شوند.
خطر این شیوه در ایجاد فاصله میان حکمرانی و واقعیات اجتماعی نهفته است. اگر فضاسازیهای یکجانبه منجر به ارائه تصویری ناقص از اولویتهای مردم شود، نهتنها تصمیمگیران را از مسیر صحیح دور میکند، بلکه به مرور، اعتماد عمومی به سیاستها و برنامههای کلان را نیز تضعیف میکند.
فضای مجازی، بهویژه در شرایط کنونی، ظرفیت بیبدیلی برای شفافسازی و همافزایی در حل مسائل اصلی جامعه دارد. تبدیل فضای مجازی به محلی برای تضارب آرا و جلب مشارکت عمومی در حل چالشهای کلان، میتواند به تقویت همبستگی و کارآمدی منجر شود. اما این مهم، تنها در صورتی محقق میشود که از فضای مجازی نه برای انحراف افکار عمومی یا بازنمایی موضوعات فرعی، بلکه برای تمرکز بر مسائل اولویتدار استفاده شود.
هرگونه تلاش برای انعکاس اولویتهای مردم در فضای مجازی، باید با واقعگرایی و نگاه تخصصی همراه باشد. حکمرانی هوشمند، حکمرانیای است که از ظرفیتهای بینظیر فضای مجازی برای شناخت بهتر دغدغههای جامعه و ارائه راهکارهای مناسب استفاده کند، نه آنکه این فضا را به محلی برای تکرار صداهای همسو و نادیده گرفتن واقعیات اجتماعی تبدیل کند. اگر فضای مجازی به اتاق پژواک بدل شود، نهتنها شناخت حکمرانی از اولویتهای جامعه را مختل میکند، بلکه به تدریج جامعه را از اصلاحات واقعی و کارآمد ناامید خواهد ساخت.
فضای مجازی، ابزاری است که میتواند بستری برای گفتوگوی ملی و حل چالشهای کلان باشد، مشروط بر آنکه به درستی مدیریت شود و از ظرفیت آن برای تقویت همگرایی و تمرکز بر مسائل اصلی استفاده شود. انحراف از این مسیر، فرصتهای بزرگ را به تهدید تبدیل و تحقق حکمرانی مطلوب و پاسخگویی به نیازهای اصلی مردم را از دسترس دور خواهد کرد. نباید اجازه داد با بودجههای دولتی و شبهدولتی، این فضای بسیار مؤثر، به اتاق پژواک صدای اقلیتی خاص برای پیشبرد مقاصدشان تبدیل شود.