به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری دانشجو، «اسفند» به نویسندگی و کارگردانی دانش اقباشاوی از آثار بخش سودای سیمرغ چهل و سومین جشنواره فیلم فجر است که مقطع مهمی از زندگی شهید علی هاشمی از فرماندهان مطرح دوران دفاع مقدس در شناسایی و طرحریزی عملیات خیبر در قرارگاه سری نصرت را به تصویر میکشد.
طاهر نیک آزاد درباره شخصیتی که در «اسفند» بازی کرده است، توضیح داد: خضیر، خلافکاری است که در هور زندگی میکند و هیچ همراهیِ آرمانی با دیگران ندارد. خضیر صرفا از شخصیت علی هاشمی خوشش میآید و کمکی هم که به او میکند از روی ایدئولوژی نیست.
این بازیگر تاکید کرد: من تلاش کردم در بازی این نکته را برسانم که این آدم یک شخصیتی است که به خاطر شخص علی هاشمی به او کمک میکند و در نهایت هم کمک او به درد میخورد چنان که بسیاری از موفقیتهای علی هاشمی مرهون اعتماد ایشان به خضیر است؛ خضیری که اصلا کسی تصورش را نمیکند که بخواهد با نظام یا سپاه همراهی کند.
نیک آزاد یادآور شد: او، چون در هور زندگی میکند تمام راه و چاه هور و راههای ناشناختهای که دیگران نمیدانند را میدانند و این راه را به علی هاشمی نشان میدهد و علی هاشمی به کمک اوست که میتواند در هور حرکت کند و نقشههای خودش را عملی سازد. نویسنده تعمدا این شخصیت را این گونه نوشته که به نفع کاراکتر علی هاشمی است.
این بازیگر در جواب سوالی مبنی بر این که شخصیت خضیر واقعی است یا نه گفت: این شخصیت مابه ازایی واقعی هم داشته و هم نداشته است؛ یعنی همه میدانستهاند که علی هاشمی با یک نفر در ارتباط بوده که آدم درستی نبوده و خلافکار و قاچاقچی بوده و کسی نمیداند سرنوشت این آدم چه بوده و با شهید هاشمی چطور آشنا شده است و، چون اسم و ظاهر و فیزیک آن در مستندات نیست ظاهری که از خضیر در «اسفند» میبینیم زاییده ذهن کارگردان است.
او افزود: این آدم تعلق خاطر بسیاری به همان اقلیم هور که در آن زندگی میکند دارد و به همین دلیل است که در سکانسی به علی هاشمی میگوید: «نمی دانم چرا کمر همت بستهاید که هور را به آتش بکشید» و شهید هاشمی میگوید که «ما این را نمیخواهیم و اگر آتشی هست صدام آن را بلند کرده است». اینجا متوجه میشویم که خضیر عاشق طبیعت آنجاست و آرمان دیگری ندارد.
بازیگر نقش خضیر تصریح کرد: من اصالتا اهل خوزستان هستم و نقل قولهای آدمها از ایشان این است که علی هاشمی کسانی را میشناخته که خلافکار بودهاند. شهید هاشمی از فرماندهان میخواهد به او اعتماد کنند و برای همرزمان خود شناسنامه جعلی درست میکند که به عراق بروند و در کارها کمکش کنند. انگار خضیر، چون اطلاعات دقیقی از او وجود ندارد افسانه بوده است، اما این شخص واقعی است. این که در تیزر فیلم گفته میشود «علی پشت سر تو حرف است» به خاطر این است که خیلیها تصور میکنند که این کارها، کارهای علی هاشمی است، اما او به واسطه این افراد اهدافش را پیش میبرد.
این بازیگر در مورد چالش این نقش اظهار داشت: مهمترین چالش این بود که این کاراکتر با همه تفاوت داشت. بر این اساس میبینید که همه لباس نظامی دارند، اما پوشش او شخصی است و بسیجی و سپاهی نیست و این آدم نه باید از این ور میافتاد و نه ان ور؛ یعنی باید جوری آن را بازی میکردم که از سویی خودش را نسبت به علی هاشمی بی تفاوت نشان میداد و هم این که خاطرخواهش باشد. چون علی هاشمی آنقدر کاریزماتیک بوده که این آدم را با خودش همراه کرده است.
وی ادامه داد: به همین دلیل اگر میخواستیم تحولی ناگهانی را در مورد او نشان دهم کلیشهای میشد و اگر میخواستم کاملا بی تفاوت بازی کنم آن سکانس آخر که با علی هاشمی سوار میشود و میرود بی معنی میشد. این مابین بودن شخصیت برایم سخت بود که به کمک دانش اقباشاوی نتیجه بدست آمده مورد پسند واقع شده است.
نیک آزاد درباره سختیهای ساخت «اسفند» هم گفت: فیلمهای دفاع مقدس سختی زیاد دارند به خصوص این کار که «اسفند» کنار آب بود کار را بسیار سخت میکرد، چون جزر و مدی داشت که ناگهان چنان به گل مینشینید که نمیتوانید تکان بخورید و در زمانی دیگر بالا میروید؛ در نهایت این کار به لحاظ تولید و همدلیای که وجود داشت بسیار جذاب بود.
طاهر نیک آزاد با اشاره به لزوم ساخت آثار قهرمان محور مثل «اسفند» عنوان کرد: زنده نگه داشتن آدمهای موثر تاریخی همیشه مفید است؛ آدمهایی که شجاعت داشتند و فرقی ندارد از کدام قومیت بودند، اما میهن پرست بودند و حاضر بودند حتی با خلافکارها همکاری کنند، اما از وطن و خاک و ناموسشان دفاع کنند. پس این آدمها بسیار محترم هستند. مساله دیگر این که شخصیت شهید هاشمی جذاب است، اما طی سالها سینما غفلت کرده و آن گونه که لایق این فرمانده شهید بوده به او پرداخته نشده است پس این فیلم باید ساخته میشد.
او همچنین اشاره کرد: ما مانند هر جامعه نیازمند قهرمانان ملی و تولید اثر درباره آنها هستیم. چون این قهرمانان موجب همدلی و وحدت در جامعه میشوند و هر چه موضوعات دوست داشتنی مشترک با هم داشته باشیم بیشتر با هم خوب هستیم.
نیک آزاد در پایان گفت: همه قهرمانان کشور که برای این مرز و بوم از جان مایه میگذارند چیزی شبیه به رستم و آرش کمانگیر هستند. همه ما در جایی در مورد میهن پرستی به یک نقطه اشتراک میرسیم. شکل دادن این اتحاد به کمک ساختن آثاری، چون «اسفند» با موضوع قهرمانان ملی به دست میآید.