به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، چند سالی است که مسأله اعتیاد به‌عنوان یکی از معضلات اجتماعی در ایران بیشتر از پیش مورد توجه قرار گرفته است. بر اساس آمار‌های جدید، طبق گفته محمد رضا سهرابی معاون بهداشت دانشگاه شهید بهشتی تهران در سال ۱۳۹۵ شیوع مصرف بانوان ۲.۴ درصد بوده سال ۱۴۰۰به ۴.۲ درصد افزایش پیدا کرده است، این موضوع زنگ خطری برای جامعه و خانواده‌ها به شمار می‌آید. این گزارش به بررسی دلایل افزایش اعتیاد در میان زنان، پیامد‌های اجتماعی آن و راهکار‌های ممکن برای کاهش این مشکل می‌پردازد.
دلایل افزایش اعتیاد در میان زنان
فشار‌های اجتماعی و اقتصادی از عوامل اصلی است که با توجه به شرایط اقتصادی ناپایدار و افزایش فشار‌های مالی، بسیاری از زنان به دلایل مختلف از جمله بیکاری، طلاق و مشکلات خانوادگی رو به اعتیاد می‌آورند. این فشار‌ها می‌تواند آنان را به سوی مواد مخدر سوق دهد تا بتوانند به‌نوعی با تنش‌ها و چالش‌های زندگی کنار بیایند.
یکی دیگر از عواملی که باعث افزایش اعتیاد در میان زنان شده، کمبود حمایت‌های اجتماعی و روانی است. بسیاری از زنان معتاد به علت نبود منابع حمایتی و عدم دسترسی به مشاوره‌های حرفه‌ای در زمینه سلامت روان، قادر به مدیریت مشکلات روحی و اجتماعی خود نیستند.
همچنین تحول در نگرش‌های فرهنگی و اجتماعی می‌تواند نقش بسزایی در افزایش اعتیاد داشته باشد. ضعف در آگاهی جامعه نسبت به پیامد‌های اعتیاد و همچنین نگرش‌های منفی نسبت به درمان اعتیاد در میان زنان می‌تواند موجب افزایش شیوع این معضل شود.
پیامد‌های اجتماعی اعتیاد در میان زنان
اعتیاد زنان علاوه بر اینکه خودشان را تحت تأثیر قرار می‌دهد، خانواده‌ها را نیز به چالش می‌کشد. اکثر زنان سال‌هاست که به‌عنوان مادر و همسر نقش کلیدی در خانواده‌ها ایفا می‌کنند و اعتیاد آنها می‌تواند به عدم ثبات در خانواده و بروز مشکلات تربیتی در فرزندان منجر شود.
اعتیاد در زنان فقط مربوط خود شخص و خانواده او نیست بلکه اعتیاد در زنان می‌تواند به افزایش جرایم و آسیب‌های اجتماعی منجر شود؛ به طوری که آنها ممکن است درگیر فعالیت‌های غیرقانونی شده و به دلیل وقوع جرم یا رفتار‌های ضداجتماعی در معرض آسیب بیشتری قرار بگیرند.
همچنین از دیگر آثاری که می‌توان به آن اشاره کرد آثار جسمی و روانی است، اعتیاد به مواد مخدر نه تنها بر سلامت جسمی زنان تأثیر می‌گذارد، بلکه بر سلامت روانی آنها نیز اثرگذار است. خطر ابتلا به بیماری‌های عفونی، آسیب جسمی و تشدید مشکلات روانی از جمله چالش‌های جدی این قشر است.
راهکار‌های کاهش اعتیاد در میان زنان
یکی از کلیدی‌ترین راهکار‌ها برای کاهش اعتیاد در میان زنان، افزایش آگاهی و اطلاعات در مورد عواقب اعتیاد و همچنین روش‌های درمان است، برگزاری کارگاه‌ها و سمینار‌های آموزشی به‌خصوص در جامعه‌های محلی می‌تواند مؤثر باشد.
تقویت حمایت‌های اجتماعی دولت و سازمان‌های غیر دولتی می‌توانند با ایجاد برنامه‌های حمایتی و مشاوره‌ای برای زنان معتاد، آنها را در فرآیند درمان و بازتوانی کمک کنند. این برنامه‌ها باید شامل حمایت‌های روانشناختی و خدمات اجتماعی باشد.
همچنین بهبود شرایط اقتصادی و ایجاد فرصت‌های شغلی برای زنان می‌تواند به کاهش فشار‌های مالی و بهبود وضعیت اجتماعی آنها منجر شود. این امر می‌تواند در کاهش تمایل به سمت مواد مخدر تأثیر مثبت داشته باشد.
نتیجه‌گیری
افزایش اعتیاد در میان زنان ایرانی از ۲.۴درصد به ۴.۲ درصد، نشان‌دهنده بحران جدی در جامعه است که نیاز به توجه و اقدام فوری دارد. با شناخت علل، پیامد‌ها و به‌کارگیری راهکار‌های مؤثر می‌توان امید داشت که این معضل کاهش یافته و زنان ایرانی با قدرت و امید بیشتری به زندگی ادامه دهند، توجه به موضوع اعتیاد در میان زنان نه‌تنها برای سلامت آنها، بلکه برای سلامت کل جامعه حائز اهمیت است و باید به‌صورت جدی بررسی و تحلیل شود.
نگارنده: ساسان سوری