تبیین برنامه‌ها و تشریح محور‌های همایش بزرگ شورا‌های استان تهران

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، احمد صادقی، رییس شورای اسلامی استان تهران در ابتدای این نشست گفت: امروز در شورای اسلامی استان تهران خوشحالیم که در خدمت عزیزان اصحاب رسانه هستیم در ایامی که هم روز شورا‌ها را پشت سر گذاشتیم، هم روز کار و کارگر و هم روز معلم و جا دارد تبریک بگوییم به همه به جامعه شورایی جامعه کارگری و هم به همه فرهنگیان عزیز در استان تهران.

وی ادامه داد: همچنین گرامی باد ایام دهه کرامت، ولادت حضرت معصومه (س) و میلاد با سعادت ثامن الحجج حضرت امام رضا (ع) که امیدوارم با تأثیر کرامت اهل بیت بتوانیم برای شهروندان خود کرامت ارمغان بیاوریم و خدمت را در سایه پرچم کریمه و رئوف اهل بیت، به ذائقه مردم شیرین کنیم.

وی در ادامه با اشاره به همایش بزرگ شورا‌های استان تهران افزود: برای اولین بار است که در دو سال گذشته جامعه شورایی استان تهران گرد هم می‌آیند و هدف از این گردهمایی خداقوت گویی به آنهاست. چرا که جامعه شورایی یک پیمان یک تعهد و یک قسم یاد کرده‌اند تا بتوانند خدا را در نظر بگیرند و در خدمت رسانی به شهروندان و مردم عزیز از عدالت و انصاف و قوانین بهره ببرند و تمام تلاش آنها بر این باشد که پای چیزی که در شأن مردم و رسالت اصلی آنها که خدمت رسانی به مردم می‌باشد؛ بایستند.

صادقی افزود: موضوع بحث این گردهمایی تعامل بین دولت و شوراهاست. شورا‌ها یکی از ارکان اداره کشورند و رکن چهارم نظام می‌باشند. در کنار قوه قضاییه، مجریه، مقننه در قانون اساسی در فصل هفتم موضوع شورا‌ها را یکی از ارکان اصلی اداره کشور می‌دانند. از آنجا که مردم می‌توانند کار خود را در حوزه اقتصادی، اجتماعی، سلامت، فرهنگی انجام دهند و دولت‌ها نباید تصدی گری کنند در قانون اساسی نهاد شورا‌ها را تعریف کرده که به نمایندگی از مردم وظیفه کار شورایی را انجام می‌دهند.

وی اظهار داشت: تعامل بین نمایندگان و مردم و نمایندگان حاکمیت می‌تواند اثرگذار و تسهیلگر در رفع مشکلات مردم باشد نظام مسائل استان تهران در یک قالب یکپارچه هر یک از شورا‌ها اولویت برای خود دارد که ممکن است در قالب استان تهران و قالب یک مجموعه بزرگتر قرار گیرد که در کنار آنها نمایندگان مردم و نمایندگان حاکمیت ملی باشند. این تعامل می‌تواند اثرگذاری بسیار بالایی داشته باشد. استفاده از پیشکسوتان در شورا‌ها برای انتقال تجربه آنها یکی از اهداف این همایش است.

رییس شورای اسلامی استان تهران افزود: بر اساس آخرین آمار استان تهران ۱۹۲۳ نفر عضو شورای شهر و روستا در استان تهران در استان تهران که از این آمار ۱۶۶۳ عضو شورای روستایی و ۲۶۰ نفر عضو شورای شهرستان هستند. از ۴۷ شهر استان تهران ۴۰ شهر دارای شورای شهر هستند و ۷ شهر شورا ندارد از ۴۹۰ روستا ۶ روستا فاقد شورا هستند و مابقی روستا‌ها شورای روستایی دارند. عدم وجود شورا‌ها در شهر و روستا نشان دهنده چالش‌ها در حفظ تشکیل این نهاد می‌باشد که ناشی از عدم استقبال کافی از نامزد‌ها می‌باشد که برای ورود به شورا استقبالی نشده است مشکلات اجرایی و نظارت ناکارآمد در روند تشکیل شورا‌ها دلیل دیگر آن می‌باشد.

وی افزود: مشارکت بانوان در شورای شهر و روستا قابل توجه بوده و در شورای شهر از ۲۶۰ نفر عضو شورا ۲۳ نفر بانوان هستند و در مقابل، در شورای روستا ۴۶۵ نفر از ۱۳۶۳ نفر بانوان شرکت کرده که در شورای روستا‌ها حضور مؤثر بانوان را داریم. این نشان دهنده آن است که حضور بانوان در شورای روستا بیشتر از شهر می‌باشد و این امر حاکی از آن است که مشارکت و رغبت بانوان برای ایفای نقش در حکمرانی محلی بیشتر از مناطق توسعه یافته می‌باشد و نیاز است تا چالش‌های فرهنگی ساختاری برای پذیرش بانوان در شورای شهر بررسی شود تا شاهد حضور بانوان و جوانان در رأس شورا‌ها باشیم. در مجموع ۲۵ درصد اعضای شورا‌های شهر و روستا‌ها را بانوان تشکیل می‌دهند و ۷۵ درصد از آنها را آقایان.

وی ادامه داد: ۶۳ درصد از اعضای شورای فعلی (دوره ششم) برای بار اول در شورا‌ها شرکت کردند و ۲۱ درصد ۲ دوره ۱۲ درصد ۳ دوره ۲ درصد ۴ دوره و تنها یک درصد ۶ دوره‌ای و ۵ دوره‌ای داریم. درصد اعضای تازه وارد نشان دهنده تمایل جامعه به ورود افراد جدید به شوراهاست. اما کمبود تجربه در میان اعضای تازه وارد می‌تواند در عملکرد شورا‌ها تأثیرگذار باشد و این اهمیت برگزاری دوره‌های آموزشی برای تازه واردین را نشان می‌دهد تا ظرفیت سازی برای اعضای جدید دوره داشته باشیم.

صادقی در ادامه با اشاره به آمار تخلفات شورا‌ها گفت: ۲۱ نفر از مجموع ۱۹۲۳ نفر سلب عضویت شدند؛ ۸۵ نفر دستگیری داشتیم که از این ۸۵ نفر ۲۱ رأی صادر برای سلب عضویت شده است. یعنی ۱.۱ درصد سلب عضویت از شورا‌ها داشتیم که از طریق مقام قضایی صورت گرفته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بیشترین تخلف مربوط به بحث تغییر کاربری اراضی می‌باشد که این تغییر کاربری ناشی از تجربه کم و نداشتن آموزش مؤثر بوده؛ گرچه هرگونه تخلف در شورا‌ها غیر قابل قبول می‌باشد. اما نسبت تخلفات منجر به سلب عضویت، نسبت پایینی می‌باشد. گفتنی است فساد گسترده‌ای هم در شورا‌ها مشاهده نمی‌شود ولی ما نیازمند نظارت دقیق‌تر و اصلاحات ساختاری برای جلوگیری از موارد مشابه می‌باشیم.

عملکرد شورا‌ها

صادقی در ادامه با اشاره به عملکرد شورا‌ها گفت: ۲۶۵۰۰ مصوبه در شورا‌های شهر روستا داشتیم که از این آمار ۱۹۹۰۰ مصوبه توسط هیئت‌های تطبیق تأیید شده و ۵۶۰۰ مصوبه نیز رد شده است و این آمار نشان دهنده این است که ۷۸ درصد مصوبه‌های شورا تأیید شده و ۲۲ درصد هم تأیید نشده است.

وی افزود: اکثریت مصوبات شورا‌ها در چارچوب قوانین قرار گرفته و بیانگر چالش‌های حقوقی است که آن ۲۲ درصد رد شده، بیانگر وجود چالش‌های حقوقی و حتی مدیریتی و سیاسی می‌باشد و رد شدن آن مصوبات، می‌تواند با توجه به اعمال سلیقه‌های شخصی نیز باشد که نیازمند نظارت بیشتر در بررسی اصلاح شیوه‌های تصویب مصوبات می‌باشد.

صادقی گفت: در دوره ششم، ۷ شورای شهری و ۶ شورای روستایی منحل شدند که این انحلال شورایی ناشی از عدم مدیریت و توانایی در اجرای وظایف نظارتی است. باید نظارت بیشتری در آینده لحاظ گردد؛ لذا این نشست خبری فرصت مناسبی است برای بررسی نقاط قوت چالش‌ها و راهکار‌های بهبود قوانین در این نشست. ما پیشنهاداتی دادیم که تعدادی عملیاتی شده است. در شورای استان و در مدت کمی که در تیم اجرایی شورای استان هستیم؛ قالب اقدامات و سرفصل‌ها بایستی در شورا‌ها انجام شود. بعضی انجام شده؛ بعضی در حال اجراست و بعضی در توان ما نیست. یعنی اجازه حاکمیتی می‌خواهد.

صادقی گفت: شفافیت، یکی از پایه‌های اصلی اعتماد شوراهاست؛ لذا برای تقویت این امر، به دنبال ایجاد سامانه آنلاین خدمات و تسهیلات شورا‌ها هستیم. این سامانه شفاف می‌تواند طوری عملکرد داشته باشد تا شهروندان بتوانند به تمامی مصوبات و گزارش عملکرد‌ها دسترسی داشته باشند. در شهرداری و شورای شهر تهران، ما سامانه شفافیت داریم. بودجه بسیار زیاد عمرانی در استان تهران در شهر‌های اطراف تهران و حتی برخی از روستاها، درآمد‌های هنگفتی دارند که حتی درآمدشان از برخی از شهر‌ها نیز بیشتر می‌باشد و این نشان دهنده این است که تمام تصمیماتی که نمایندگان برای توسعه آن روستا در نظر دارند؛ باید گزارش شود تا به صورت به روز و بر خط گزارش دهند و به انتشار عمومی درآید. هزینه‌های شهرداری، چه شهر و چه روستا و پاسخ بودن اعضا به موکلین خود، یکی از موارد مهمی است که باید صورت گیرد.

وی افزود: این امر در برخی از مناطق صورت می‌گیرد و در برخی صورت نمی‌گیرد و باید ورود جدی به این مطلب داشته باشیم. اعضای شورا باید نسبت تصمیماتی که اتخاذ می‌کنند؛ پاسخگو باشند. برخی از جلسات به صورت زنده و بر خط پخش نمی‌شود. مردم منطقه جغرافیایی که به نمایندگان خود ری دادند تا تصمیمات بزرگی برای توسعه شهر و روستا بگیرند باید بدانند در جلسات شورا‌ها چه می‌گذرد.

صادقی در ادامه افزود: یکی از کار‌های بسیار بزرگی که در شورای استان تهران انجام شد؛ راه‌اندازی سامانه ثبت شکایت است. اگر کسی از فرد شورایی شکایت داشته باشد یا بخواهد گزارش تخلفی را ارائه دهد؛ باید به کجا مراجعه کند؟ الحمدلله با تلاش همکاران و دبیرخانه شورای استان تهران، سامانه صدر رسیدگی به شکایات مردمی را مهیا کردیم، الزام شورا‌ها به ارائه گزارش دوره‌ای از عملکرد و شاخص‌های توسعه شهری و روستایی، می‌تواند میزان پاسخگویی شورا‌ها را بالا ببرد.

رییس شورای استان تهران گفت: موضوع مشارکت شهروندان در تصمیم گیری‌ها می‌تواند موجب افزایش رضایت و کارآمدی باشد. ما تجربه خوبی در تهران داشتیم که از جمله می‌توان به بحث شورایاری‌ها اشاره کرد که این مدل مشارکتی در روستا‌ها نبود. گرچه شورایاری‌ها به مشکل قانونی برخورد کرد و کسی برای حل مشکل آنها اقدام ننمود.

وی گفت: یکی از موضوعات، حل مشکل شورایاری هاست. بایستی بحث شورایاری‌ها را که در قانون هم به آن اشاره شده که شورا‌ها می‌توانند انجمن‌های محلی برای خود تشکیل دهند که کمک کننده آنها باشد؛ مورد توجه قرار داد. چرا که اگر نظرات مردم را نداشته باشیم و اولویت‌های مردم را در بحث رفع مشکلات نداشته باشیم؛ شورا‌ها نمی‌توانند موفق شوند.

صادقی اضافه کرد: بایستی مشارکت مردم را در بحث برنامه‌های ارائه شده در شورا‌ها چه در شورای شهر چه در شورای روستا داشته باشیم. حتی می‌توانیم با استفاده از پلتفرم‌های مشارکتی در تسریع این بحث، کمک شایانی داشته باشیم و می‌توانیم نظرسنجی‌های منظمی از عملکرد شورا‌ها ارائه دهیم.‌این ساختار در شورای استان تهران وجود دارد که بتوانیم نظرسنجی منظمی را از جلسات حضوری اعضای شورا به مردم ارائه دهیم.