بررسی حادثه تلخ حمله به سمند پلیس در اهواز/ لزوم و چگونگی ضد گلوله سازی خودرو های موجود پلیس + تصاویر

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجو، حادثه تأسف‌بار حمله مسلحانه به خودروی سمند گشت انتظامی در فلکه مهدیس اهواز در شب نهم خرداد ۱۴۰۴، که منجر به شهادت گروهبان عماد رحیمی و زخمی شدن سرباز همراه وی شد، بار دیگر ضرورت بازنگری در تجهیزات و امکانات حفاظتی نیروهای انتظامی، به‌ویژه در مناطق پرخطر و مرزی، را برجسته کرد.

شهید عماد رحیمی که در جریان حمله مسلحانه هدف گلوله قرار گرفت 

سرباز همراه وی که در این حمله مجروح شد

این حمله که با استفاده از سلاح کلاشنیکف انجام شد، نشان‌دهنده آسیب‌پذیری بالای خودروهای غیرزرهی مانند سمند در برابر تهدیدات مسلحانه است. با توجه به اهمیت خودروهای زره‌پوش در حفاظت از جان نیروها، افزایش توان عملیاتی، و ایجاد بازدارندگی در برابر تهدیدات، در این گزارش به بررسی لزوم به‌کارگیری خودروهای ضدگلوله توسط پلیس وچگونگی ارتقای ناوگان خودرویی پلیس میپردازیم:

• در ادامه حتما بخوانید

  عامل شهادت ۱۰ پلیس در گوهر کوه تفتان چه بود؟ / ناگفته‌هایی از وضعیت نامطلوب تجهیزاتی مرزبانی و ریزهزینه‌های به کارگیری تجهیزات جدید

اهمیت خودروهای زره‌پوش و ضدگلوله

مناطق مرزی و پرخطر ایران، از جمله مناطق شرقی (سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی)، غربی (کردستان، آذربایجان غربی)، و حتی برخی مناطق شهری مانند اهواز که با تهدیدات قاچاق، گروه‌های مسلح، یا جرایم سازمان‌یافته مواجه‌اند، نیازمند استفاده از تجهیزات پیشرفته برای حفاظت از نیروهای انتظامی هستند. خودروهای زره‌پوش و ضدگلوله با ویژگی‌های زیر می‌توانند این نیاز را برآورده کنند:

1. حفاظت در برابر سلاح‌های سبک و سنگین: خودروهای ضدگلوله با استانداردهای حفاظتی  قادر به مقاومت در برابر گلوله‌های سلاح‌هایی مانند کلاشنیکف و یا حتی برخی سلاح‌های سنگین‌تر هستند. این ویژگی در حادثه اهواز می‌توانست از نفوذ گلوله‌ها به داخل خودرو جلوگیری کرده و جان گروهبان رحیمی و سرباز همراه را حفظ کند.

2. افزایش ضریب امنیت مردم در پی افزایش کیفی و کمی تجهیزات پلیس: مشخصاً خدمات رسانی انتظامی و امنیتی در مناطق پرخطر با سختی های زیادی همراه است که با به کار گیری تجهیزات مطلوب می شود کیفیت این خدمات رسانی را تا حد زیادی افزایش داد.

3. افزایش توان تحرک و واکنش سریع: خودروهای زره‌پوش معمولاً مجهز به انواع سامانه حفاظتی و پایشی و شاسی‌های مقاوم هستند که امکان حرکت در مسیرهای ناهموار مرزی را فراهم می‌کنند. این ویژگی به پلیس اجازه می‌دهد تا در شرایط بحرانی، مانند تعقیب و گریز یا واکنش به حملات، سریع‌تر و ایمن‌تر عمل کند.

4. بازدارندگی روانی: حضور خودروهای زره‌پوش در گشت‌زنی‌ها می‌تواند اثر روانی قابل‌توجهی بر گروه‌های متخاصم داشته باشد و آن‌ها را از اقدام علیه نیروهای پلیس منصرف کند. در حادثه اهواز، اگر خودروی گشت انتظامی زره‌پوش بود، احتمال انجام حمله توسط مهاجمان کاهش می‌یافت چرا که با تجهیزات معمول مانند کلاشنیکف نمیشود به خودروهای ضد گلوله سازی شده حمله کرد.

5. افزایش روحیه نیروها: استفاده از خودروهای ایمن، کیفیت عملیات و روحیه نیروهای پلیس را تقویت می‌کند. این امر به‌ویژه در مأموریت‌های پرتنش و طولانی‌مدت در مناطق مرزی اهمیت دارد.

 بررسی حادثه اهواز از نظر فنی، ضعف سمند در عملیات پلیس مشهود است

سمند فراجا بعد از حمله، گذر گلوله از بدنه، شیشه و همچنین تایر خودرو مشهود است که ضربه پذیری مطلق خودرو در حمله را نشان میدهد

حادثه فلکه مهدیس اهواز نشان‌دهنده آسیب‌پذیری بالای خودروهای غیرزرهی مانند سمند در برابر حملات مسلحانه است. فارغ از بحث استفاده از خودروی تجاری در سازمان پلیس، این خودروها عملاً هیچ تفاوتی با نمونه های شخصی وتجاری مثل تاکسی های سمند ندارند و تنها تفاوت آن ها تجهیز به بیسیم و همچنین برچسب های سازمانی پلیس روی آن ها است که این مسله در شغل پرخطری مانند فراجا باعث بروز سوانح می شود و پلیس را در مقابل مجرمین و اشرار ضربه پذیر میکند. 

 خودروی سمند مورد استفاده در این گشت انتظامی هیچ‌گونه حفاظتی نداشت و به‌راحتی در برابر گلوله‌های کلاشنیکف ضربه‌پذیر بود. این موضوع به مهاجمان اجازه داد تا به‌راحتی به نیروهای داخل خودرو آسیب برسانند. اگر این خودرو مجهز به بدنه ضدگلوله و شیشه‌های مقاوم بود، احتمالاً گلوله‌ها نمی‌توانستند به داخل نفوذ کنند و تلفات انسانی به حداقل می‌رسید. این حادثه نمونه‌ای از ضرورت بازنگری در ناوگان خودرویی پلیس، به‌ویژه در مناطق پرخطر، است.

• در ادامه حتما بخوانید

  بودجه محدود نیروهای مرزبانی ایران را پلاستیک‌پوش کرد / لزوم ورود مجلس و تخصیص بودجه برای حل مسئله «البسه یگان‌های مرزبانی»

خودروی نامناسب و غیر حفاظت شده، پای ثابت تمام کمین های موفق اشرار علیه فراجا است

با نگاهی به حوادث مشابه در سال های اخیر، متوجه حضور ثابت خودروهای تجاری در ماموریت های نظامی هستیم که به دلیل ماهیت تجاری، اساساً به موارد حفاظتی مانند ضد گلوله بودن بدنه خودرو، شیشه ها یا پنچررو بودن تایر خودرو ها توجهی نشده است که در کمین ها یا حملات مسلحانه متاسفانه شاهد شهادت نیروهای نظامی کشور هستیم که این مسله نیازمند توجه ویژه است. در ادامه تصاویری از موارد مشابه و ضعف خودرو های تجاری مانند سمند و تویوتا هایلوکس را شاهد هستیم:

حمله به خودروی راهور در مرداد 1402 

حمله به خودروی سمند راهور در ایرانشهر سال 1397

حمله مسلحانه به خودروی سمند پلیس در شهرستان بندر امام خمینی(ره) مربوط به سال 97

هابلوکس مرزبانی بعد از کمین تروریست های کومله در بانه( اواسط دهه نود)

کمین سال گذشته جیش الظلم به کاپرا و پژو پارس فراجا (پلتفرم ۴۰۵)؛ سطح نامطلوب حفاظتی خودرو‌ها و تجهیزات ضعیف انفرادی مشهود است.

نگاهی به تجربیات مثبت جهانی در این حوزه

حملات مسلحانه به یگان های انتظامی، امری پیش بینی شده است و مشخصاً یکی از خطرات شغل های نظامی و انتظامی همین درگیری های مسلحانه است. موارد مشابه در کشور های دیگر نشان میدهد که ضدگلوله سازی خودروهای پلبیس و همچنین بهره گیری نفرات از ادوات و تجهیزات حفاظتی مانند جلیقه های ضدگلوله در حفظ جان مامورین تا حد زیادی موثر است. در ادامه نمونه هایی از دفع حمله مسلحانه به دلیل ضدگلوله بودن خودرو را شاهد هستید:

نمونه خبر از دفع حملات مسلحانه به مامورین پلیس به واسطه خودروی ضد گلوله مربوط به ایرلند

نمونه خبر از دفع حملات مسلحانه به خودروی پلیس آمریکا، گلوله مستقیما به سر راننده شلیک شد که شیشه ضد گلوله آن را دفع کرد

 آیا سمند های پلیس قابلیت ضد گلوله شدن دارند؟

تمامی ناوگان خودرویی پلیس، قابلیت تجهیز به انواع سامانه های حفاظتی را دارا هستند و بدنه آن ها قابلیت ضد گلوله سازی با ورق های خاص آهنی مخصوص، شیشه های ضد گلوله شده و تایر های مخصوص پنچررو را دارا هستند و قابلیت دفع صد در صدی حملات مسلحانه را پیدا میکنند. نکته حائز اهمیت توانایی بومی برای این مسله است و بدون نیاز به کمک خارجی، توسط وزارت دفاع، فراجا یا حتی شرکت های خصوصی  داخلی قابلیت اجرایی دارند.

چگونگی ضد گلوله کردن خودروهای سمند پلیس

فرایند ضدگلوله سازی شامل قسمت های مختلفی است:

  - بدنه و شیشه‌های ضدگلوله: خودروهای فعلی مانند سمند، پژو، یا سایر مدل‌های رایج در ناوگان پلیس می‌توانند با نصب پنل‌های زرهی و شیشه‌های ضدگلوله  ارتقا یابند. این پنل‌ها می‌توانند در برابر گلوله‌های سلاح‌هایی مانند کلاشنیکف مقاومت کنند.

نمونه شیشه ضد گلوله

نمونه شیشه ضدگلوله نصب شده روی پلتفرم 405( پارس- سمند-دنا-405)

نمونه ورق که برای ضد گلوله سازی استفاده می شود و داخل بدنه قرار میگیرد. اشاره کارشناس به نقطه برخورد گلوله کلاش است.

نمونه خودروی پلتفرم 405( سمند-405-پارس-دنا) که با کیت ضد گلوله سازی ارتقا پیدا کرده است

  - کف‌پوش مقاوم در برابر انفجار: برای حفاظت در برابر پرتابه های سبک مانند بسته های انفجاری و نارنجک های دست ساز، کف خودروها می‌تواند با مواد کامپوزیتی مقاوم تقویت شود.

- تایر های ران فلت( پنچررو) که در شرایط برخورد گلوله یا حتی انفجار قابلیت تدوام عملیات دارند و بیش از 30 کیلومتر در حالت پنچری کامل تردد راحت و ایمن و با فرمان پذیری کامل دارند.

   - هزینه‌برآورد: اگرچه نصب کیت‌های زرهی هزینه‌بر است، اما در مقایسه با خرید خودروهای زره‌پوش جدید، این روش اقتصادی‌تر بوده و امکان ارتقای تعداد بیشتری از خودروها را فراهم می‌کند. قیمت کیت ارتقای کامل سدان های عملیاتی فعلی، شامل بدنه ضد گلوله سازی شده، شیشه های ضدگلوله و تایر های پنچررو به همراه ارتقای فنی خودرو به منظور تطبیق با وزن و فنی جدید حدود 2.5 میلیارد برآورد می شود که به نسبت قیمت نمونه های خارجی به مراتب پایین تر است و حافظ جان نیروهای انتظامی و امنیتی است.

چالش‌ها و راهکارها در ارتقای خودرو های فعلی

1. بودجه محدود ناوگان خودرویی پلیس

 نصب کیت‌های زرهی و خرید خودروهای ضدگلوله هزینه‌بر است. مشخصاً به دلیل تعداد محدود ناوگان خودرویی پلیس در مناطق پرخطر، با تخصیص بودجه توسط نهاد های قانون گذار مانند مجلس و البته توجه ویژه ستاد کل و مسولین اجرایی ذی ربط، پروژه ارتقای حفاظتی خودروهای انتظامی و مرزبانی در مدت زمان کوتاه قابلیت اجرایی دارد تا دیگر شاهد حوادث دردناک مشابه نباشیم.

2. افزایش وزن خودروها

 زره‌پوش کردن خودروها وزن آن‌ها را افزایش می‌دهد که ممکن است بر سرعت و مصرف سوخت تأثیر بگذارد.ارتقای فنی متناسب با افزایش وزن راهکار رفع چنین چالش هایی است که پیشتر هم در کشور انجام شده است.

3. نیاز به زیرساخت

 ایجاد کارگاه‌های تخصصی برای نصب و نگهداری کیت‌های زرهی ضروری است. این زیرساخت‌ها می‌توانند در مراکز انتظامی یا برون سپاری به شرکت های خصوصی ایجاد شوند.سال گذشته سردار رادان یک کارگاه ارتقای زرهی خودرو های هایلوکس فراجا را رونمایی کرده بود که نشان از توان فراجا برای ارتقای تجهیزاتی خود میداد.امری که مشخصاً با تخصیص بودجه درست توسط مجلس قابلیت اجرایی در سطح کلان تر را دارد.

حادثه حمله به خودروی گشت انتظامی در اهواز نشان‌دهنده نیاز فوری به ارتقای تجهیزات حفاظتی نیروهای پلیس است. استفاده از خودروهای زره‌پوش و ضدگلوله نه‌تنها جان نیروهای انتظامی را حفظ می‌کند، بلکه توان عملیاتی، بازدارندگی، و اعتماد عمومی به پلیس را افزایش می‌دهد. پیشنهاد ضدگلوله کردن ناوگان فعلی خودرویی پلیس در مناطق مرزی و پرخطر، با نصب کیت‌های زرهی و اولویت‌بندی مناطق حساس، می‌تواند راهکاری مؤثر و اقتصادی برای این منظور باشد. با سرمایه‌گذاری در این حوزه و استفاده از توانمندی‌های بومی، ایران می‌تواند امنیت نیروهای انتظامی و مرزهای خود را به‌طور قابل‌توجهی تقویت کند. امید است مجلس و نهاد های ذی ربط، نسبت به این مسله توجه ویژه نشان دهند و دیگر شاهد اتفاقات تلخ اینچنینی نباشیم.