اعمال روز قربان + چند روایت در مورد قربانی کردن و تقسیم آن

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری دانشجو، روز عید سعید قربان یکی از اعیاد بزرگ مسلمانان جهان است و جزء چهار شب با برکتی می‌باشد که شب زنده داری در آن‌ها مستحب است، اهل بیت نماز عید قربان را از واجبات معرفی کرده‌اند.

غسل

در این روز سنّت مؤکّد است، تا آن جا که بعضى از علما آن را واجب دانسته‌اند.

نماز عید قربان

در زمان غیبت امام علیه‌السّلام مطابق مشهور فقهاى عظام سنّت مؤکّد است. (خواه به صورت جماعت خوانده شود یا فرادى) و کیفیّت آن همانند نماز عید فطر و دو رکعت است:

در رکعت اول سوره‌هاى «حمد» و «اعلى» و سپس پنج تکبیر بگوید، و بعد از هر تکبیرى دست به قنوت بردارد، و بگوید:

اللَّهُمَّ أَهلَ الکِبرِیاءِ وَ العَظَمَةِ وَ أَهلَ الجُودِ وَ الجَبَرُوتِ وَ أَهلَ العَفوِ وَ الرَّحمَةِ وَ أَهلَ التَّقوَى وَ المَغفرَةِ أَسأَلُکَ بِحَقِّ هَذَا الیَومِ الَّذی جَعَلتَهُ لِلمُسلِمِینَ عِیداً وَ لِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهِ عَلَیهِ وَ آلِهِ ذُخراً وَ شَرَفاً وَ مَزِیداً أَن تُصَلِّیَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحمَّدٍ وَ أَن تُدخِلَنی فی کُلِّ خَیرٍ أَدخَلتَ فیهِ مُحمّداً وَ آلَ مُحمّدٍ وَ أَن تُخرِجَنِی مِن کُلِّ سُوءٍ أَخرَجتَ مِنهُ مُحمّداً وَ آلَ مُحمّدٍ صَلَواتُکَ عَلَیهِ وَ عَلَیهِمْ أَجمَعینَ اللَّهُمَّ إِنّی أَسأَلُکَ خَیرَ مَا سَأَلَکَ مِنهُ عِبَادُکَ الصَّالِحُونَ وَ أَعُوذُ بِکَ فیهِ مِمّا استَعاذَ مِنهُ عِبادُکَ الصّالِحُونَ الْمُخلِصُونَ

▫️پس تکبیر ششم را بگوید و به رکوع رود، و پس از رکوع و سجود براى رکعت دوم قیام کند، و پس از سوره «حمد» سوره «شمس» را بخواند، سپس چهار تکبیر بگوید، و پس از هر تکبیرى دست به قنوت بردارد، و همان دعا را بخواند، چون فارغ شد، پنجمین تکبیر را گفته و به رکوع رود و نماز را به پایان برساند، و پس از سلام تسبیح حضرت زهرا علیهاالسّلام را بجا آورد.

مستحبّ است دعاهایى را که پیش از نماز عید و پس از آن وارد شده است بخواند. به فرموده مرحوم علامه مجلسی، بهترین دعاها، دعای چهل و هشتم صحیفه کامله سجّادیه است که اوّلش این است: "أللّهُمَّ هذا یَوم مُبارَک... " و اگر دعاى چهل و ششم را نیز بخواند بهتر است.

دعاى ندبه

در این روز و سایر اعیاد مستحبّ است.

قربانى کردن

در این روز براى همه مستحبّ مؤکّد است تا آن جا که برخى از علما آن را بر کسانى که توانایى دارند، واجب دانسته‌اند و مستحب است بعد از نماز عید کمى از گوشت آن بخورد و نیز مستحب است هنگام قربانی این دعا را که از امام صادق علیه‌السّلام نقل شده است بخواند:

وَجَّهتُ وَجهیَ لِلَّذِی فَطَرَ السَّماواتِ وَ الْاَرْضَ حَنِیفاً مُسلِماً وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشرِکِینَ إِنَّ صَلاتِی وَ نُسُکِی وَ مَحیایَ وَ مَماتِی لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ لا شَرِیکَ لَهُ وَ بِذلِکَ أُمِرتُ وَ أَنَا مِنَ الْمُسلمِینَ اللَّهُمَّ مِنکَ وَ لَکَ بِسمِ اللَّهِ وَ اللَّهُ أَکبَرُ اللَّهُمَّ تَقَبَّلْ مِنِّی (اگر به نیّت چند نفر قربانىِ مستحب انجام شود بگوید: اَللّهُمَّ تَقَبَّل مِنّا)

من روى خود را به سوى کسى کردم که آسمان‌ها و زمین را آفرید؛ من در ایمان خود خالصم و از مشرکان نیستم. نماز و قربانى و زندگى و مرگم براى خداوندى است که پروردگار جهانیان است. شریکى براى او نیست. من به این برنامه مأمور شدم و از مسلمانانم. خدایا از تو و براى توست. به نام خدا و خداوند بزرگ‌تر است. خدایا از من قبول فرما.

بسیار مناسب است افراد توانگر در این روز قربانى نمایند و اکثر آن را به فقرا و نیازمندان انفاق کنند و به همسایگان و آشنایان نیز بدهند.

در روایت است که امام صادق علیه‌السّلام فرمود: امام على بن الحسین و امام باقر علیهماالسّلام گوشت قربانى را سه قسمت مى‌کردند؛ یک قسمت آن را به همسایگان مى‌دادند و یک قسمت آن را به نیازمندان و قسمت سوّم را براى اهل خانه نگه می‌داشتند.

تکبیرات بعد از نماز‌ها

براى کسانى که در این ایّام توفیق حضور در مراسم حج و صحرای منی را دارند بعد از پانزده نماز این تکبیر‌ها را می‌خوانند؛ از نماز ظهر روز عید شروع کرده تا نماز صبح روز سیزدهم؛ ولى کسانى که در آن جا نیستند بعد از ده نماز آنها را مى‌خوانند، از نماز ظهر روز عید تا نماز صبح روز دوازدهم و آن تکبیر‌ها مطابق روایت کتاب شریف کافی چنین است:

اللّهّ أَکْبَرُ اللهُ أَکْبَرُ لا إِلَهَ إِلا اللهُ وَ اللهُ أَکْبَرُ الله أَکْبَرُ وَ لِلهِ الْحَمْدُ اللهُ أَکْبَرُ عَلَى مَا هَدَانَا اللهُ أَکْبَرُ عَلَى مَا رَزَقَنَا مِنْ بَهِیمَةِ الْأَنْعَامِ وَ الْحَمْدُ لِله عَلَى مَا أَبْلانَا

خدا بزرگ‌تر است، خدا بزرگ‌تر است، معبودى جز خدا نیست، خدا بزرگ‌تر است، خدا بزرگ‌تر است، تنها براى اوست سپاس، خدا بزرگ‌تر است بر آنچه ما را هدایت فرمود، خدا بزرگ‌تر است بر آنچه به ما روزى داد از چهارپایان بى زبان و سپاس خداى را بر آنچه ما را آزمود؛ و مستحبّ است تکرار این تکبیرات به دنبال نماز‌ها به قدر امکان، و خواندن آن پس از نمازهاى مستحبّ.