معنویت‌گرایی؛ نسخه مقابله با کاهش آستانه تحمل اجتماعی

گروه فرهنگي «خبرگزاري دانشجو»- سید محمد مهدی موسوی، ابن شهرآشوب می نویسد: «از این جهت که با اخلاق بزرگوارانه اش درخشید، به «زاهر» و از این حیث که خشم خود را فرو می برد، به «کاظم» مشهور شد.»

 

فرا رسیدن سالروز ولادت یا شهادت ائمه اطهار (ع)، مجال ارزشمندی است برای آن که در کنار عزاداری یا برپایی جشن و سرور برای آن انوار الهی، در سیره زندگانی این بزرگواران نیز اندکی بیندیشیم که گفته اند ساعتی تفکر بهتر از هفتاد سال عبادت است؛ البته اندیشه و تفکری که انسان را در مسیر عبودیت قرار داده و از هوای نفس بر حذر بدارد.

 

شهادت امام کاظم (ع) نیز بی گمان یکی از از همین فرصت های مغتنم است تا فکر و ذهن خسته خود را از اشتغالات روزمرده دنیایی ولو برای لحظاتی آزاد کرده و در معنا و مفهوم زندگی بر اساس آموزه های قرآنی و دینی بیشتر از روزهای عادی، درنگ کنیم.

 

قرآن کریم در وصف پرهیزکاران می فرماید: «والکاظمین الغیظ و العافین عن الناس» پیامبر اکرم (ص) نیز در این باره تاکید می کنند: «آن کس که خشم خود را فرو برد با این که قدرت بر اعمال آن را دارد، خداوند دل او را از آرامش و ایمان پر می کند.»

 

در واقع کنترل خشم و پس از آن چشم پوشی از اشتباه دیگران، باعث پدید آمدن حالتی در انسان می شود که این روزها گمشده زندگی بسیاری از ماهاست؛ «آرامش»

 

بر اساس فرمایش امام کاظم (ع) «مهرورزی با مردم نیمی از عقل است» ؛ حضرت (ع) در جایی دیگر می فرمایند: «هر کس خشم خود را از مردم بازدارد، خداوند عذاب خود را در روز قیامت از او بازمی دارد.»

 

درس گرفتن از زندگانی و سیره رفتاری امام هفتم، امروزه یکی از مهم ترین نیازهای جامعه ماست؛ جامعه ای که افراد آن به استناد آمار و حوادث واقع شده، آستانه تحملشان پایین است و گاه به شدت پایین!

 

نمونه بارز و دم دستی این واقعیت را می توان در حوادث ترافیکی که مبتلابه خیلی از ما نیز می باشد، مشاهده کرد که افراد به راحتی خشم و عصبانیت خود را با بکار بردن الفاظ زشت و بعضا دست به یقه شدن بروز می دهند و حتی متاسفانه گاهی این مسئله به جاهای باریکی هم کشیده می شود که پای کلانتری و دستگاه قضایی و حتی پزشکی قانونی هم به ماجرا باز می شود.

 

بی جهت نیست که گفته اند حالت خشم و غضب اگر کنترل نشود می تواند مناسبات اجتماعی را به شدت ملتهب کرده و مفسده آمیز شود.

 

البته باید توجه داشت که عصبانیت یک واکنش طبیعی انسانی است، چه آن حتی برخی روان شناسان معتقدند که درجه‌ای از عصبانیت برای زنده ماندن لازم است!

 

به هر صورت آن چه مهم است این كه خشم با همه ضروری بودنش باید كنترل شود و شخص به مدیریت آن در کوتاه ترین زمان ممکن بپردازد.

 

بهترین راهکار به منظور این خود کنترلی که منجر به ارتقای آستانه تحمل اجتماعی نیز می شود، بازگشت به معنویت و بهره گیری از آموزه های والایی است که حضرات معصومین (ع)به عنوان کامل ترین نقشه راه فراروی زندگی ما قرار داده اند به ویژه در مسئله عفو و گذشت که به نظر می رسد این روزها در زندگی ما تا حدودی کمرنگ تر از قبل شده است.

 

حسن ختام این نوشتار را به حدیثی از رسول عشق و مهربانی اختصاص می دهیم؛

 

«هنگامی که که روز قیامت می شود، کسی از سوی خداوند ندا می دهد هر کس اجر او بر خدا است، وارد بهشت شود؛ گفته می شود چه کسی اجرش بر خدا است؟ در جواب به آن ها می گویند: کسانی که مردم را عفو کرده اند، آن ها بدون حساب وارد بهشت می شوند.»