به گزارش گروه سیاسی «خبرگزاری دانشجو»، محمد رضا عارف کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری یازدهم امروز عصر در برنامه پاسخ به سوالات جوانان شرکت کرد و پاسخگوی سوالات جوانان شد.
مجری این برنامه ابتدا گفت : من رضا ابراهیمی هستم مجری برنامه به انتخاب شما و قرار هست که در این برنامه به نمایندگی از شما جوانان توی کشورمان با نامزدهای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفتگو کنیم . این برنامه شصت دقیقه است و در این شصت دقیقه قرار است که ما سئوالاتی را از نامزدها بپرسیم سئوالاتی که از بین انبوه سئوالات نمایندگان و نامزدهای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری خودشان انتخاب کردند از بین سئوالهایی که شما داشتید شما جوانان خوب کشور مان داشتید بخشی از آن سئوالها به صورت میان برنامه پخش می شود و نامزدهای محترم و میهمان برنامه به آن سئوالات پاسخگو خواهند بود . اجازه بدهید گفتگو را آغاز بکنیم با جناب آقای دکتر محمد رضا عارف نامزد یازدهمین دوره از انتخابات ریاست جمهوری .
آقای دکتر سلام خیلی خیلی به برنامه خوش آمدید ؟
عارف : بسم الله الر حمن الرحیم ، من هم خدمت جنابعالی جناب آقای ابراهیمی و خدمت شما بینندگان عزیز شبکه سه بخصوص جوانان عزیزم سلام عرض می کنم . من محمد رضا عارف هستم استاد دانشگاه صنعتی شریف آخرین سمت اجرایی ام معاون دولت سید محمد خاتمی دولت اصلاحات خوشحال هستم که در خدمت جوانان عزیز کشورم باشم و به سئوالات آنها جواب بدهم.
به دلیل شغل استادی من عموما حشر و نشرم با جوانان بوده و حقیقتا همیشه انرژی می گرفتم از جوانان در طول سه دهه ای که مدیریت سیاسی در بخشهای مختلف داشتم . هیچگاه رابطه ای ام را با دانشجو و جوان قطع نکردم همیشه حداقل یک درس در دانشگاه می دادم و دانشجو برای تحقیق داشتم و برای همین همیشه حشر و نشر خوبی با دانشجویان و جوانان داشتم در جریان مشکلاتشان بودم و حقیقتا به من انرژی می دادند.
برای کار و رهنمودها و نقطه نظرات ارزنده ای که جوانان برای ما مطرح می کردند همیشه برای ما راهگشا بود و امیدوارم که این جلسه و این برنامه هم برای عزیزان مان مفید باشد .
مجری: جناب آقای دکتر همانطور که می دانید بعد از رهبر رئیس جمهور دومین شخصیت سیاسی کشور به حساب می آید فکر میکنید که این جایگاه می تواند مصونیت ایجاد بکند برای شخص رئیس جمهور ؟
عارف : به نظر من هیچ کسی نباید احساس مصونیت بکند در ارتباط با اجرای قانون مصونیت داریم اگر در چارچوب قانون بخواهیم عمل کنیم نیازی به مصونیت ویژه نیست و طبیعتا رئیس جمهور هم باید جایگاه خودش را بعنوان رئیس قوه مجریه تعریف کند و طبیعتا نقشی که در سایر بخشها خواهد داشت با تعامل و همدلی با بخشها و قوای دیگر انشاء الله بتواند وظایف خودش را انجام بدهد .
مجری: آقای دکتر خیلی از جوانهای کشورمان می خواهند بدانند اگر اختلاف نظری بین شما و سایر قوا بوجود بیاید این اختلاف نظر را به چه صورتی حل می کنید آیا اهل تعامل هستید ؟
عارف : من در تمام عمر مدیریت سه دهه ام تعامل حداکثری را پیگیری کردم یاد ندارم اگر در یک مورد اختلافی بین من و یک فرد و یا یک دستگاه پیش آمده روی نظر خودم اصرار داشته باشم سعی کردم با آن تفاهم حداقلی حرکت را شروع کنیم نگاه من همیشه این بوده که تفاهم پنجاه و یک درصدی را مبنای حرکت قرار بدهیم.
در اول چهل و نه درصد اختلاف هم به خودی خود حل می شود که امیدوارم که انشاءالله در دوره جدید هم همین منش را دنبال کنیم من مثالی را بزنم بد نیست خوب می دانید که در بودجه سنواتی معمولا چهل تا پنجاه آیین نامه اجرایی باید به تصویب دولت برسد که عموما پیشنهاد دهنده آیین نامه ها دستگاههای اجرایی و سازمان مدیریت یا سازمان برنامه سابق بوده برای اولین باردر طول برنامه نویسی در کشور و فکر می کنم.
در آخرین بار زمانی که من رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی بودم در سال هفتاد و نه من یک کار خاصی را انجام دادم ببینید این آیین نامه ها بخاطر اختلاف هایی که بین دستگاههای ذیربط پیش می آید گاهی دو ماه سه ماه چهار ماه طول می کشد تا آیین نامه تقدیم دولت بشود دو ماه سه ماه در دولت می ماند.
عملا یک آیین نامه ای که باید مشکلاتی را حل بکند گاهی تا ماههای شهریور و مهر و آبان ابلاغ می شود بخاطر یک اختلاف ده درصدی من در سال هفتاد و نه خدمت جناب آقای دکتر حبیبی که خدا رحمتشان کند رسیدم در اسفند ماه اولا در آن سال ما بودجه را به موقع تقدیم مجلس کردیم مجلس هم به موقع بودجه را تصویب کرد در بهمن ماه ابلاغ شد من تمام آیین نامه های بودجه را به دوستانم در سازمان مدیریت گفتم که تدوین کنند بدون اینکه نظر دستگاهها را بگیریم چون اگر با دستگاه می خواستیم به توافق برسیم دو تا سه ماه باید طول میکشید.
با هماهنگی آقای دکتر حبیبی در جلسه دولت پیشنهادم را مطرح کردم به این صورت که دوستان من همه آیین نامه های اجرایی دیگر را جز آیین نامه تبصره سه آیین نامه تبصره سه که تقسیم وام بود و یا تسهیلات بانکی بود معمولا طول می کشید آن را جدا گذاشتم بقیه را به همکارانم در سازمان گفتم بر اساس آیین نامه سال قبل تدوین کنند بیاورند در دولت در دولت مطرح کردم.
دوستان من خواهش می کنم من یکی یکی آیین نامه را می خوانم شما تصویب کنید من قول می دهم آن مواردی که اختلاف داریم را با اولویت و خارج از نوبت بیاورم به دولت برای اولین بار تمام آیین نامه های بودجه قبل از پایان سال قبل به تصویب رسید یعنی اول سال هشتاد ما آیین نامه های بودجه را ابلاغ کرده بودیم جز آیین نامه تبصره سه و یکی دو مورد آیین نامه های دیگر ببینید کشور از اول سال با یک آیین نامه ای روبرو بود.
آیین نامه ای که بنا بر این بود که تسهیلات ایجاد بکند و مشکلات مردم را حل بکند من نیامدم بخاطر اختلاف ده درصدی یا بیست درصدی هشتاد درصد مشترکات را کنار بگذارم سعی کردیم بر اساس آیین نامه حرکت کنیم در عمل هم حالا گاهی مواردی پیش می آمد ما اصلاح می کردیم من این نگاه را به حکومت دارم این نگاه را به کشور داری دارم که از موضع حاکمیت تا انجایی که امکان دارد کوتاه بیاییم برای اینکه حرکت شروع بشود مطمئنا اختلافاتی که هست و طبیعی است و اختلاف سلیقه چیز با ارزشی است در عمل با هم کنار بیاییم و باعث رشد و پیشرفت بشویم .
مجری: بسیار عالی موافق هستید یک سئوالی که مردم از شما پرسیدند با هم ببینیم ؟
سئوال : من بعنوان جوان و دانشجو از کاندیدایی که برای ریاست جمهوری شرکت کردند یک سئوالی داشتم و خواستم که برنامه شان در مورد جوانان و اشتغالشان مثلا چه برنامه هایی دارند برای جوانان ؟
مجری: خب سئوالی که خیلی از جوانان کشورمان دارند و مشترک است بین خیلی از جوانان در خدمت شما هستیم .
عارف : این سئوال دغدغه فکر کنم همه خانواده های ایرانی است متاسفانه الان درشرایطی هستیم که در هر پنج خانواده ایرانی یک خانواده هیچ شغل ندارد یا هیچ شغلی پایدار ندارد یعنی یکی از نگرانیهای ما الان بیکاری است بخصوص نرخ بیکاری در میان جوانان دانشگاهی چون این جوان عزیز گفت که دانشجو هستم دو برابر متوسط نرخ بیکاری در کشور هست و در خانمهای جوان بدتر از این نرخ بیکاری خانمهای جوان زیر بیست و نه سال حدود چهل تا چهل دو درصد است خیلی وضعیت نگران کننده است خوشبختانه ما در دولت اصلاحات تجربه موفقی داشتیم می دانید بالاترین نرخ رشد جمعیت دهه پنجاه و پنج شصت و پنج بود که در زمان دولت آقای خاتمی اینها وارد بازار کار باید می شدند.
ما با برنامه ریزی که کردیم به طور متوسط سالی هفتصد هزار فرصت شغلی درست کردیم با استفاده از آن تجربه برنامه ای که من تقدیم مردم خوب کشورمان کردم تحت عنوان ایران فردا در آن دیدیم که حداقل یک میلیون فرصت شغلی ایجاد می شود و جهت گیری این فرصت شغلی هم به سمت جوانان است چهار تا برنامه ویژه طراحی کردیم که بیشتر متوجه ایجاد اشتغال برای جوانان باشد یکی صنعت گردشگری است که در این برنامه ویژه هم نگاه فرهنگی داریم.
جذب گردشگر به ایران تقویت روابط فرهنگی را دنبال میکند خیلی از مشکلات ما با کشورهای دیگر از طریق این تعامل و رفت و آمد گردشگرها میتواند کاهش پیدا کند نگاه اقتصادی داشتیم براوردی که ما داریم این است که به ازای هر ده گردشگر ما می توانیم یک فرصت شغلی ایجاد کنیم بنابرای ما برآوردمان این است که دویست هزار فرصت شغلی را از این محل می توانیم تهیه کنیم.
اولویت دیگر مان یا طرح ویژه دیگرمان فن آوری اطلاعات و ارتباطات که عموما تحصیل کرده های دانشگاهی باید در این بخش شاغل بشوند که اولا خود بخش اشتغال زایی بالایی را دارد در دنیا نشان داده شده است و اثری که فن آوری اطلاعات و ارتباطات روی بخشهای دیگر دارد اشتغال زایی را هم بالا می برد.
ما براوردمان این است که دویست هزار هم از این محل می توانیم ببینیم روی توسعه صنعت انرژی طرح ویژه ای داریم فکر می کنیم یکی از مزیتهای ما صنعت انرژی است چرا باید نفت را به صورت خام بفروشیم چرا نباید نفت را به صورت فرآورده های مختلف در بیاوریم چرا ارزش افزوده نفت را باید دیگران ببرند ما جهتگیریمان این است که از ارزش افزوده نفت در داخل کشور باشد یکی ازطرح هایمان در این بخش است طرح دیگری که داریم استفاده از موقعیت جغرافیایی کشور ما است ما موقعیت جغرافیایی مان استثنایی است در دنیا ما از این موقعیت جغرافیایی باید حداکثر استفاده را کنیم ببینید من مثال ساده ای بزنم این پروازهایی که هواپیماها از فراز ایران داشتند متوسط در سال پانصد میلیون دلار درآمد داشت برای ما ولی به دلایلی بیشتر بر میگردد به مسایل مدیریتی ما عملا این فرصت را از دست دادیم یا نتوانستیم استفاده مطلوب بکنیم از این فرصت ما.
یکی از طرح هایمان استفاده از ویژگی ایران بعنوان هاب منطقه یا قطب منطقه است در بخشهای تجارت بخشهای انتقال حالا کالا و انتقال اطلاعات به طور کلی ترانزیت و بخشهای دیگر ما یک نگاهی که داریم این است که انشاءالله از این وضع ایران هم دنبال کنیم اشتغال زایی بالایی را دنبال کنیم طرح های کار آفرینی را دنبال می کنیم.
یعنی بر این باور هستیم که یک فارغ التحصیل دانشگاه نباید دنبال یک میز در یک اداره باشد باید امکانات در اختیارش بگذاریم که به عنوان یک کار آفرین وارد جامعه بشود نه تنها برای خودش شغل ایجاد کند که بلکه بتواند حداقل سه نفر چهار نفر دیگر از دوستانش یا افراد را به کار بگیرد انشاءالله امیدوار هستیم که با عملیاتی شدن این برنامه ها که به استناد تجربه ای که در دولت اصلاحات داشتیم امیدوار هستم موفق بشویم بتوانیم حداقل یک میلیون فرصت شغلی را در سال ایجاد کنیم جهت گیریمان این است که نرخ بیکاری را به یک عدد یک رقمی برسانیم و این شدنی است و انشاء الله با اتکاء‌به خداوند کمک مردم این کاررا خواهیم کرد .
در ادامه پاسخ آقای عارف به سوالات جوانان مجری گفت : بسیار عالی، یک بخش دیگر آماده است سوالی که در واقع جوانان از شما دارند با هم می بینیم.
سوال: چه ارتباطی بین تحصیلات و کار است یعنی می خواهم بگویم که مثلا اگر من مقطع تحصیلی ام تمام شود آیا تضمینی هست که بخواهم بروم سر کار، این دغدغه خیلی از جوانهاست.
مجری: آقای دکتر این هم این سوالی که این جوانان عزیزمان پرسیدند دغدغه خیلی از جوانهاست یعنی می آیند یک رشته ای را تحصیل می کنند می خواهند متناسب با آن رشته ای که تحصیل کردند در واقع شغل پیدا بکنند.
عارف: ببینید بحث مهمی است بحث جدید هم نیست مدتها این بحث بین محافل دانشگاهی مطرح بود من سال های شصت شصت و یک و شصت و دو در وزارت علوم بودم معاون آموزشی بودم تدوین برنامه اول را در آن زمان دنبال کردیم البته برنامه اول رفت مجلس و متوقف شد و از آن موقع بحث مان این بود که جهت گیری توسعه آموزش عالی چه باید باشد به دو جهت گیری روشن رسیدیم.
یکی تامین نیاز تخصصی کشور ، تربیت نیروی انسانی، بنابراین اینجا باید ما بر اساس برنامه های توسعه نیازهایمان را مشخص کنیم و در دانشگاه ها تربیت نیرو کنیم که البته در ارتباط با تربیت نیرو هم باید برنامه هایی تدوین شود یا برنامه های آموزشی طوری باشد که پاسخگوی نیازها باشد که بنابراین یک جهت این است یک جهش هم آموزش عالی باید پاسخگوی نیازهای اجتماعی باشد.
تقاضاهای اجتماعی، خیلی از افراد به خاطر شغل به دانشگاه نمی آیند مثلا فردی که پدرش یک سرمایه گذار هست یک تجارت بزرگی دارد می خواهد تحصیل دانشگاهی کند و علاقه دارد مثل خیلی از خانم های خانه دار در کشور ما یک خانمی یا یک دختر خانمی علاقه دارد که خانه دار بشود اما می خواهد تحصیلات دانشگاهی داشته باشد و واقعا امروزه می دانید که شعار دنیا ، شعار لیسانس برای همه که ما بهش اعتقاد داریم.
یعنی سطح سواد را به جای اینکه در حد دیپلم متوسطه نگه داریم ببریم بالا و این جزو برنامه های ما خواهد بود در چند برنامه آینده که انشاءالله همه مردم را به این سمت هدایت کنیم بنابراین بخشی مربوط به تقاضای اجتماعی است که طبیعتا آنجا دولت نباید دخالت بکند در توسعه رشته ها اما آنجایی که دولت برنامه اش تربیت نیروی انسانی است باید با توجه به نیازهای کشور باشد و آموزش های لازم هم به دانشجو داده بشود که بتواند بعد از فارغ التحصیلی انشاءالله وارد کار بشود و نگرانی هایی که عزیزان ما دارند رفع بشود.
مجری: بسیار عالی ، آقای دکتر خیلی از جوان های ما در واقع می خواهند بدانند که اگر شما را به عنوان رئیس جمهور انتخاب کردند آیا به سند چشم انداز و اصل چهل و چهار قانون اساسی توجهی خواهید کرد؟
عارف: البته می دانید من خودم در تدوین سند چشم انداز نقش داشتم و بنابراین به عنوان یک فرد تعصب دارم در اجرای این سند در عین حال هم یک میثاق ملی است و دو جهت گیری دارد این سند، یکی گفته ایران باید کشوری پیشرفته باشد توسعه یافته باشد ببینید این تعریف خاصی دارد ما الان کشور در حال توسعه هستیم باید در افق چشم انداز یک کشور توسعه یافته باشیم زمانی هم نداریم.
متاسفانه به دلیل بعضی از تصمیمات غیرمنطقی و غیر برنامه ای که در سال های گذشته داشتیم ما از سند چشم انداز دور ماندیم در فاصله دوازده سال سیزده سالی که مانده ما باید با یک شتاب بیشتری کشور را توسعه یافته داشته باشیم و برسیم به جایی که بتواند کشورمان یک کشور توسعه یافته تلقی بشود و مهمتر از آن ، جایگاه اول را در بخش های اقتصادی علمی و فن آوری باید در منطقه داشته باشیم.
توجه دارید منطقه ما یک منطقه پویا است کشورهای منطقه با شتاب بالایی ، توسعه شان را دارند دنبال می کنند من مثال بزنم کشور ترکیه اولین سفری که آقای اردوغان به عنوان نخست وزیر به ایران آمد همتای من بود خب جلسات رسمی که تمام شد معمولا گله می کردیم و ایشان یکی از نگرانی هایش تورم بالا بود در کشورش ، آن موقع فکر می کنم تورمی حدود هشتاد درصد داشتند، با برنامه ریزی که کردند الان تورم شان یک رقمی است یعنی با این شتاب، کشور دوست و همسایه ما کشور اسلامی ترکیه دارد جلو می رود.
ما می خواهیم از این کشور جلو بیافتیم می خواهیم از کشورهای دیگر منطقه جلو بیافتیم بنابراین هیچ راهی جز داشتن یک برنامه مدون و جدی برای این سند نداریم بنابراین به نظر من رسیدن به این سند دست یافتنی است اما یک اراده می خواهد ببینید در بخشی از این سند، ما دستاوردهای خوبی داشتیم در بخش تولید علم، البته تولید علم در ایران متاسفانه فقط و فقط محدود شده به تولید مقاله، اگر تولید علم را مقاله بدانیم وضع مان الان در منطقه اول است ولی این علم باید به ثروت تبدیل بشود یعنی باید چرخه علم به فن آوری ، نوآوری و ثروت را دنبال کنیم.
فقط عارف