شیراز؛ شهر شعر و شعور _ بخش دوم

گروه اجتماعی «خبرگزاری دانشجو»؛ به شیراز که می رسی، چشمت که به کوه های الله اکبر و باباکوهی می خورد. درست در میان کوه های باباکوهی و چهل مقام دروازه ای قدیمی و زیبا می بینی که قرآنی در داخل آن قرار داده اند تا مسافران به برکت عبور از زیر آن قرآن سفر خوب و سلامتی داشته باشند. از دروازه قرآن که گذشتی خودت را در دل شهری می بینی که در طول تاریخ به داشتن شاعران و ادیبان توانایی همچون حافظ و سعدی معروف بوده است.
 

 نارنجستان قوام
 

نارنجستان یا باغ قوام السلطنه یکی از دیدنی های شیراز است که مسافران تابستانی را به محله بالا کلفت شیراز می کشاند. از ویژگی های این مجموعه عمود بودن محور بیرونی و اندرونی آن بر یکدیگر است. این عمارت به منظور انجام امور تجاری و نیز برگزاری تشریفات و جشن ها و استراحت و پذیرایی از میهمانان ساخته شده است. 

این باغ مخصوصاً در بهار و پاییز یکی از زیباترین جلوه های شیراز را به نمایش می گذارند؛ در بهار با شکوفه ها و در پاییز با نارنج هایی که مانند خورشید می درخشند و مشام را از شمیم خود سرشار می سازند. عمارت زیبای نارنجستان با شیشه های رنگی کوچک درهای ارسی و نقش های زیبای گل و بوته تزئین شده است.

باغ ارم
 

سروهای سر به فلک کشیده، در ختان چند صد ساله و گونه های گیاهی کمیاب باغ ارم به همراه عمارت زیبایی که در میان این همه زیبایی قرار گرفته، دست به دست هم داده اند تا بهشت کوچکی در روی زمین بیافرینند که نامش را باغ  ارم گذاشته اند. 
 

ساخت این باغ را به دوره سلجوقیان نسبت داده اند؛ چرا که در آن زمان باغ تخت و چند باغ دیگر توسط اتابک قراجه، حکمران فارس که از سوی سنجر شاه سلجوقی به حکومت فارس منصوب شده بود، احداث شد و احتمال ایجاد این باغ به درخواست وی و در آن زمان، زیاد است.

باغ ارم در دوره زندیه در دست ایل  قشقایی بود. تزئینات ناتمام باغ پس از فوت حسنعلی خان در سال 1311 توسط ابوالقاسم خان نصیرالملک پایان یافت. باغ ارم پس از فوت ابوالقاسم خان نصیرالملک به پسرش عبدالله قوامی رسید و بعد از مدتی دوباره یکی از خوانین ایل قشقایی به نام محمد ناصر خان آن را خرید.

 باغ‌های دلگشا و نظر

در نزدیکی آرمگاه سعدی باغی زیبا و پر از نارنج می بینی. عطر خوش نارنج های باغ دلگشا و صدای آرام آب که جاری می شود، میان درختان فضای شاعرانه ای متناسب با حال و هوای آرامگاه سعدی ایجاد می کند. عمارت زیبایی هم در میان باغ دلگشا قرار دارد که بر زیبایی های آن می افزاید. 

آرامگاه سعدی درست در همسایگی باغ دلگشاست. آب قنات آرامگاه این شاعر خوش آوازه ایرانی هر روز درختان نارنج این باغ دلگشا و زیبا را سیراب می کند.

در همسایگی ارک کریم خانی، باغی است که نامش را باغ نظر گذاشته اند. عمارت کلاه فرنگی که محل پذیرایی از میهمانان خارجی کریم خان زند بوده است، در میان باغ نظر قرار گرفته است. باغ نظر زیبا و پر درخت و پر از آثار تاریخی و ظروف سفالی تاریخ کشورمان است.

موزه هفت تنان

بنای زیبایی که یادگار دوره زندیه است، این روزها به تکیه هفت تنان معروف شده است. هفت قبر از هفت شاعر در اینجا قرار گرفته که به همین دلیل نامش را هفت تنان گذاشته اند. قسمت جالب و تاریخی این بنا تالاری است که سقف آن بر دو ستون بزرگ و یکپارچه استوار شده است.
 

در طاقچه های بالایی این تالار، پنج مجلس با رنگ و روغن بر روی گچ نقاشی شده و به سهم خود از شاهکارهای نقاشی دوران زندیه است که در سال های 1336 و 1337 ه. ش توسط نقاش و هنرمند فقید، شادروان محمدباقر جهانمیری به همان طرح و نقش قدیمی تعمیر و تجدید شد.

این پنج مجلس به ترتیب عبارتند از اول، درویشی با تبرزین و کشکول و محاسن سفید، دوم، حضرت موسی در حال شبانی، سوم، منظره شیخ صنعا و دختر ترسا، چهارم، مجلس حضرت ابراهیم و پنجم که درویش جوانی را نشان می دهد.

غیر از این پنج مجلس، بر در و دیوار تالار نامبرده، نقش و نگارهای ظریف با رنگ های مطبوع و ملایمی نقاشی شده که حکایت از تزئینات عالی سقف و دیوار تالار دارد. ازاره های تالار با سنگ های مرمر لیمویی رنگ پوشانده شده است.
 

بر روی سنگی بزرگ و یکپارچه، دو ستون نظیر ستون های آرامگاه حافظ قرار گرفته که بر روی آن با طرح و رنگ ملایم و مطبوعی گل و برگ هایی نقاشی گردیده است. دو اطاق در طرفین تالار قرار دارد که آنها نیز دارای نقاشی های قدیمی هستند.
 

حوض بزرگی در وسط عمارت اصلی به چشم می خورد که در گذشته از آب رکن آباد پر می شده است. اطراف تکیه هفت تنان گورستانی بوده که هم اکنون سنگ قبر چند شخصیت معروف عرفانی در آنجا دیده می شود.
 

در حال حاضر از این عمارت و باغ به عنوان گنجینه سنگ های تاریخی استفاده می شود. سنگ های موجود در این گنجینه متعلق به قرون سوم تا یازدهم ه. ق است که با انواع خطوط کوفی، ثلث، نستعلیق، دیوانی، توقیع، تعلیق، نسخ و ... به طرز زیبایی تزئین شده اند.

شیراز را که مقصد گردشگری خود کردی، سری هم به نارنجستان هایش بزن، عطر خوش نارنج و هوای خنک این شهر شاعرانه هوای شعر و شاعری را در سرت بیدار می کند. از کنار مغازه های فالوده فروشی که می گذری عطر خوش بهارنارنج و نسترن و بیدمشک مشامت را نوازش می دهد. هر کدام از این عرقیات با طبیعت گرم، سرد و معتدلی که دارند برای افرادی که با مزاج های مختلف به آنجا می آیند، مناسب هستند.