به گزارش خبرنگار «خبرگزاری دانشجو» از زنجان، در ابتدا بهتر است سخنی از مولایمان امیرالمومنین را مطرح کنیم که فرمودهاند: همه کارهاى خوب و جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهى از منکر چون قطرهاى است در دریاى عمیق.
این در حالی است که روز گذشته با ورود زن بدحجاب با پوشش غیر متعارف و آرایش تند و زننده به بانک تمرکز همه افراد حاضر به وی جلب میشود.
در همین لحظه دختر دانشجویی که در این بانک حضور داشت احساس تکلیف میکند و برای اجرای دستور صریح خداوند، یعنی امر به معروف و نهی از منکر نزد آن زن رفته و با لبخند به وی تذکر میدهد؛ ولی آن زن با کشیدن چادر از سر آن دختر در صدد میشود تا مقنعه وی را از سرش درآورد.
آن زن بیحجاب فریاد زنان دختر دانشجو را از ناحیه سر گرفته و به طرف میز رئیس بانک برده و شروع به فحاشی، تهمت زدن و نیز چنگ زدن به موهای او میکند.
نکته تاسفبار اینجاست که رئیس این بانک با بیتوجهی به وقاحت اتقاق رخ داده، درخواست میکند تا بقیه دعوا در خارج از بانک صورت گیرد.
بعد از سهلانگاری رئیس بانک یکی از کارکنان و زنان حاضر در بانک جلو آمده و زن بی حجاب را از دختر دانشجو جدا کرده و از وی میخواهد تا بانک را ترک کند.
در همین حین یکی از زنان باحجابی که شاهد ماجرا بود به خبرنگار «خبرگزاری دانشجو» گفت: من دستان آن دختر مظلوم را میبوسم که آن طور از زن بد حجاب و بیحیا کتک میخورد و قسم میخورم که اگر او برای تذکر دادن جلو نمیرفت حتما من این کار را میکردم.
قطعا آن لحظههای شوم توسط دوربین مدار بسته بانک ثبت و ضبط شده است؛ لذا درخواست مردم و دانشجویان از مسئولان استانی این است که در اسرع وقت به این مسئله مهم و نیز دلیل سکوت رئیس بانک رسیدگی کنند.
در ایام گذشته میگفتند که پاداش امر به معروف و نهی از منکر بهشت است؛ اما ظاهرا امروزه کتک و فحاشی جزای ناهیان از منکر است، امروز امر به منکر طرفداران بیشتری دارد.
به امید روزی که بچه شیعه ها از ترس کتک خوردن امر به معروف و نهی از منکر را ترک نکنند.
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛
برای مشاهده فیلم این جلسه می توانید به بخش صوت و تصویر «خبرگزاری دانشجو» مراجعه، یا اینجا را کلیک کنید)
مروری بر مباحث گذشته
بحث ما راجع به این بود که در ماه مبارک رمضان به تلاوت قرآن و دعا کردن ترغیب و سفارش شده است و این دو از افضل اعمال در این ماه محسوب میشود. تلاوت قرآن که کلام الهی به شمار میآید، به نوعی بازگو کردن کلام ربّ تلقّی میشود و همین مطلوب است. در دعا هم نوعی گفت و گو بین عبد و ربّ و راز و نیاز بین این دو و اظهار حاجت است که این هم مطلوب میباشد. در باب دعا گفتیم که دعا چه برای خود، چه برای دیگران، دنیوی یا اخروی، باید به خیر باشد، نه به ضرر.
به این مناسبت به بحث دعا برای مشرکین و کفّار وارد شدیم، که در اینجا دعای خیر برای آنها دارای بحث است. آنها را دستهبندی کردیم و گفتیم: یک دسته مستضعف و دستۀ دیگر معاند هستند. در مستضعفین اشکالی ندارد ولی در معاند اینطور نیست. راجع به همه اینها بحث کردیم. جلسه گذشته به عنوان نمونه روایاتی از پیغمبراکرم نقل شد؛ میبینیم که اشخاص و گروههایی هستند که پیامبر علناً نفرینشان میکند و من بعداً به نمونههایی از آن اشاره خواهم کرد.
رسوا کردن چهرههای معاند
در اینجا هر چه گفتیم دو جهت داشت؛ یک: حضرت نسبت به گروههایی که لعن فرمود، یک دسته کسانی بودند که چهرههای سیاسی، اجتماعی داشتند و در اجتماع برجسته بودند و قهراً افراد مستضعف، دنبالهرو آنها قرار میگرفتند. این افراد در هر عصری وجود دارند. پیغمبر برای اینکه این چهرهها را معرّفی کند، آنها را نفرین میکردند. حتّی بعضی از چهرههای شخصی را مکرّراً نفرین میفرمودند. معلوم میشود خطر، خطر بزرگی بوده است. این یک گروه هستند.
تقسیمبندی اجتماعی اشخاص
این را اشاره کنم که در اجتماع هم همینطور است. یک گروه هدایتشدگان هستند که آنها محلّ صحبت ما نیستند. در مقابل گروهی هستند که مستضعفند و از نظر مسائل اجتماعی دنبالهرو کسانی که در اجتماع چهرههایی انگشتنما و به اصطلاح معروف هستند، میشوند.
معنای درستِ استعمار
در اینجا در مورد کلمۀ مستضعف تذکّری بدهم. جلسۀ گذشته، یکی از دوستان مطلب خوبی را اشاره کرد. الآن در جامعهمان اینطور شده و البتّه از گرفتاری ما است، که وقتی لغت «مستضعف» را به کار میبرند ذهنها به طرف پول میرود. موضوع استضعاف را بر پول قرار دادهاند و کسانی که دستشان از امور دنیایی تهی است را «مستضعف» میگویند. در حالی که مستضعف بالاتر از این است. استضعافی که میگوییم، در جامعه دو گروه از آن وجود دارد، بهمعنای استضعاف فرهنگی و فکری است.
ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است
استضعاف فرهنگی، جامعه را بدبخت میکند و این را بدانید که اصلاً ریشه استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است.
«استعمار» بر پایۀ «استحمار»
این را گاهی در بحثها گفتهام که «استعمار» بر پایۀ «استحمار» است. اوّل استحمار میکنند، یعنی سطح فکر انسان را پایین میآورند و بعد بر او مسلّط میشوند. مستضعفِ بدبخت، کسی است که استضعاف فرهنگی و استضعاف فکری داشته باشد؛ چنین شخصی دیگر هیچچیز ندارد و میتوان به راحتی بر او مسلّط شد. من از نظر فرهنگی میگویم، امّا چه در بُعد اخلاقی باشد، چه اعتقادی و چه اجتماعی، در هر بُعدی اوّلین مسئله استحمار است.
ابزار دستِ حکومتهای باطل
در بحثهای گذشتهام در دهه عاشورا گفتم: آنهایی که حکومتهای باطل دارند، ابزار دستشان سه چیز است: «تطمیع»، «تهدید» و «تحمیق». «تحمیق» یعنی پایین آوردن سطحِ فکر. پیغمبر و ائمّه، اشخاصی که در اجتماع، چهرۀ مقبول مذهبی داشتند ولی منحرف بودند را معرّفی میکردند.
جایگاه منحرفین مذهبی
تنها مسئله سیاسی، اجتماعی نبود، که بیایند و فقط عمروعاص و معاویه و ابو سفیان و مروان بن حکم را معرّفی کنند، بلکه منحرفین مذهبی را هم که در اجتماع مقبولیت داشتند، معرّفی میکردند. این منحرفین به اسلام بسیار ضربه زدند. به عنوان نمونه دو، سه روایت میآورم. نمیخواهم وارد شوم و تک تک را نام ببرم که چه کسانی را لعن کردند، کسانیکه چه در بُعد اجتماعی چه در بُعد مذهبی برای اجتماع مضرّ بودند.
منحرف مذهبی، در کمین مردم
دقّت کنید! ببینند که ائمّه ما مبتلا به چه کسانی بودهاند و مردم چقدر سطح فرهنگی و فکریشان پایین بوده است. روایت را حفص بن عمرو نقل میکند: «کُنْتُ جَالِساً عِنْدَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ(علیهالسّلام)»؛ خدمت امامصادق(علیهالسّلام) نشسته بودم، «فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ»؛ شخصی به حضرت عرض کرد، «جُعِلْتُ فِدَاکَ»؛ فدایت شوم! «إِنَّ أَبَا مَنْصُورٍ حَدَّثَنِی»؛ ابامنصور کسی بود که در اجتماع چهره مذهبی داشت و عدّهای هم به او گرویده بودند، «حَدَّثَنِی أَنَّهُ رُفِعَ إِلَى رَبِّهِ»؛ آن فرد میگوید: خودِ ابامنصور برای من نقل کرد که: او را نزد پروردگارش بردند، «وَ تَمَسَّحَ عَلَى رَأْسِهِ»؛ پروردگارش هم دستی به سرش کشید، «وَ قَالَ لَهُ بِالْفَارِسِیَّةِ»؛ پروردگارش به فارسی به او گفت: «یَا پسر».
ائمّه در مواجهه با انحراف
ببینید ائمّه و پیغمبرِ ما به چه مبتلا بودند. انحراف تنها مسائل سیاسی و اجتماعی نبود بلکه فرهنگی هم بود و چه بسا این بدتر از آن باشد. امامصادق(علیهالسّلام)، راجع به ابلیس روایت مفصّلی را از پیغمبراکرم نقل فرمودند تا به جملهای که مربوط به این شخص بود رسیدند، بعد فرمودند: «قال إِنَّ أَبَا مَنْصُورٍ کَانَ رَسُولَ إِبْلِیسَ»؛ این ابامنصور فرستاده ابلیس است، «لَعَنَ اللَّهُ أَبَا مَنْصُورٍ لَعَنَ اللَّهُ أَبَا مَنْصُورٍ ثَلَاثاً»؛ حضرت سه بار لعنتش کردند.
شعار بیشعور ارزشی ندارد
اشاره کردم که وقت اجازه نمیدهد تا روایت بیشتری بخوانم و الّا اگر اینها را برای شما نقل میکردم، میدیدید که ائمّه ما در جامعه، چه ابتلائاتی داشتند. منشأش هم عدم شعور است. چندین بار و مکرّر مطرح کردهام و اصلاً تکیهگاهم این است که: انسان برود و شعور پیدا کند. شعار بیشعور به درد نمیخورد. شعار بیشعور، جامعه را به سوی بدبختی سوق میدهد.
سطح جامعه را بالا بکشید!
اگر جامعه عدم شعور پیدا کرد، چنین جامعهای را میشود به سرعت تحمیقش کرد، یعنی میتوان آن را استعمار و استحمار کرد و بعد هم بر آن مسلّط شد. شخصی میآید شعار غلیظتر و قشنگتر میدهد و افراد جامعه را به سمت خودش میکشاند و بعد هم بر آنها تسلّط پیدا میکند. نباید این کار را کرد، باید به جامعه شعور تزریق کرد. أبوالخطّاب کسی است که از غُلات بوده و افراد زیادی هم دور او جمع شده بودند. جریان اینکه حضرت او را لعن کردند قضیه مفصّلی دارد. نمیخواهم تنظیر کنم به اینکه در وضع فعلی جامعه خودمان هم از این مسائل وجود دارد. نمیخواهم از بحثم منحرف شوم، من کلیّت مسئله را میگویم، مصداق با خودتان باشد.
واکنش در برابر کید دشمنان
پیغمبراکرم، آنهایی که احساس میکرد خطرشان برای اسلام و جامعه بیشتر است را مکرّر در جامعه و علناً لعن میکردند. آنها چه کار میتوانستند بکنند؟ به خدا قسم که دشمنان کم نگذاشتند ولی آنها گفتند و مردم را روشن کردند؛ امّا چه میشود کرد؟ همان است که بیان کردم: وقتی پول آمد، یعنی تطمیع و تهدید و امثال اینها صورت گرفت، اثر خودش را میگذارد.
معاویه؛ سردمدار معاندین
در روایتی است که: «أَقْبَلَ أَبُو سُفْیَانَ وَ مُعَاوِیَةُ یَتْبَعُهُ»، أبوسفیان میآمد و پسرش معاویه هم دنبالش بود، پیغمبر دید: «فَقَالَ رَسُولُاللَّهِ(صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم) اللَّهُمَ الْعَنِ التَّابِعَ وَ الْمَتْبُوعَ»؛ خدایا آنکه جلو میرود را لعنت کن و آنکس که به دنبالش می رود. هردو پدر و پسر را، «اللَّهُمَّ عَلَیْکَ بِالْأُقَیْعِسِ». این روایت را یک راوی از پدرش نقل میکند و به پدرش میگوید: این روایتی که شما نقل میکنید، در آن «بِالْأُقَیْعِسِ» کیست؟ میگوید: او معاویه است. که حضرت در اینجا فرمودند: «اللَّهُمَّ عَلَیْکَ بِالْأُقَیْعِسِ»؛ یعنی خدایا! معاویه را به خصوص میگویم. به تعبیر من حضرت میدانست که او چه موجودی است. أبوسفیان در زمان پیامبر، آنقدر برد نداشت امّا چه کسی بود که دهها سال جامعه را به انحراف کشانید؟ معاویه بود. این دشمنان کم نگذاشتند.
لعن و نفرین در آینۀ تاریخ
این روایاتی که گفتم خیلی است. شاید شانزده، هفده نفر بودند که پیامبر، شخصاً آنان را لعن و نفرین کرد. آنهایی که اهل تاریخ هستند به تاریخ مراجعه کنند و به ایشان هم میگویم که من این تعداد را دیدم، که در آن شخص را نفرین کردهاند. البتّه پیامبر هم شخص را نفرین کرد که به مردم بفهماند تا فریب آنها را نخورید و هم گروه ها را. دقّت کنید! دو گونه وارد شده است، هم شخصی و هم جمعی. در جمعیها دیدم، در حدود پنج گروه بودند که حضرت آنها را نفرین و لعن کرد. البتّه در رابطه با ائمّه زیاد است؛ در حدود دویست مورد یا بیشتر دیدم.
ائمّه برای ما کم نگذاشتهاند
اسلام کم نگذاشته است. این ماهستیم که نمیخواهیم برویم، بفهمیم و شعور پیدا کنیم و الّا ائمّه برای ما کم نگذاشتهاند. روایتی است از امامصادق(علیهالسّلام) است که: «کَانَ الْحُسَیْنُ مَعَ أُمِّهِ تَحْمِلُهُ»؛ حضرت زهرا(سلاماللهعلیها) امامحسین را بغل کرده بودند و در کوچهها میرفتند. پیغمبر به آنها رسیدند، «فَأَخَذَهُ رَسُولُ اللَّهِ فَقَالَ لَعَنَ اللَّهُ قَاتِلِیکَ»؛ نوهشان را از دخترشان گرفتند و فرمودند: خدا لعنت کند کسانی که تو را میکشند! اینجا گروهی بود. «وَ لَعَنَ اللَّهُ سَالِبِیکَ»؛ خدا لعنت کند کسانی که اموال تو را غارت میکنند، «وَ أَهْلَکَ اللَّهُ الْمُتَوَازِرِینَ عَلَیْکَ وَ حَکَمَ اللَّهُ بَیْنِی وَ بَیْنَ مَنْ أَعَانَ عَلَیْکَ»؛ خدا لعنت کند آنهایی که با این افراد همدست میشوند؛ خداوند میان من و کسانی که بر ضد تو، به یاریِ یکدیگر میروند، حکم کند.
پیغمبرِ رحمت برای غیر معاند
این ائمّه چه چیز کم گذاشتند؟ پیغمبر هم شخصاً و هم از نظر گروهی نفرین کردهاند. پیغمبر هدفگیری کرده بود؛ میدانست، این کسی که دارد لعنش میکند، «لَم یُؤمِنُ بالله» است. گفتم که پیامبر برای غیر معاند «رحمةللعالمین» است. اگر میخواست معاند را لعن نکند و برایش هم دعا به خیر کند، لغو و بیهوده بود، چون میدانست که او اصلاحشدنی نیست. در اینجا هم دعای معنوی غلط است و هم دعای مادّی. ولی فقط برای اتمام حجّت این کار را میکردند.
علی(علیهالسّلام) در کربلا
روایتی است از علی(علیهالسّلام) که وقتی پیغمبر راجع به قتلۀ امامحسین سخن میگوید، ایشان میفرمایند: چهطور ممکن است؟ در روایت است که علی(علیهالسّلام) میگوید: میشود به من نشان بدهید؟ پیامبر دستشان را تکان میدهند و یک مشت خاک بر میدارند و به دست علی(علیهالسّلام) میدهند و میگویند: بگیر! این هم خاکش. علی(علیهالسّلام) وقتی میخواست به جنگ برود، در زمین کربلا نشست و های های گریه کرد. گفت: این خاک بوی همان خاکی را میدهد که پیغمبر به دست من داد.
[snews] => [bimg] => NULL [tmpl] => [sdate] => 13920427112800 [pdate] => 13920427112800 [udate] => 0 [sendby] => system [publishby] => system [updateby] => system [service_id] => 12 [cat_id] => 75 [sec_id] => 219 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 1 ) [extra_content] => [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 ) [1] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 ) [2] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 ) [3] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 ) [4] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 ) [5] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 ) [6] => Array ( [id] => 254184 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509115700 [service_id] => 3 ) [7] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 ) [8] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 ) [9] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 ) [10] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 ) [11] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 ) [12] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 ) [13] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 ) [14] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 ) [15] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 ) [16] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 ) [17] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 ) [18] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 ) [19] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 ) [20] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 ) [21] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 ) [22] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 ) [23] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 ) [24] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 ) [25] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 ) [26] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 ) [27] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 ) [28] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 ) [29] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 ) [30] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 ) [31] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 ) [32] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 ) [33] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 ) [34] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 ) [35] => Array ( [id] => 251139 [title] => اعتکاف به نمایندگی از همه اهل محل!/ تا هدیه نگیریم افطار نمیکنیم! [pdate] => 13920431100300 [service_id] => 12 ) [36] => Array ( [id] => 251112 [title] => شهری که در آن پاداش اولین روزهداری، به نام زدن گاو و گوساله است/ سوزن زدن به کیسه لعن ابن ملجم [pdate] => 13920428105300 [service_id] => 12 ) [37] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 ) [38] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 ) [39] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 ) [40] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 ) [41] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 ) [42] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 ) [43] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 ) [44] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 ) [45] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 ) [46] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 251112 [title] => شهری که در آن پاداش اولین روزهداری، به نام زدن گاو و گوساله است/ سوزن زدن به کیسه لعن ابن ملجم [pdate] => 13920428105300 [service_id] => 12 [rutitr] => مهمانی خدا در چهار گوشه ایران؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [1] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [2] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [3] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 4 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [4] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 5 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [5] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-7؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [6] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 2 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [7] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 7 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [8] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-5؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [9] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [10] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-6؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [11] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-27؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [12] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-3؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [13] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 13 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [14] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-23؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [15] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-18؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [16] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 15 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [17] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 9 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [18] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 17 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [19] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-17؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [20] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-20؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [21] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی- 28؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [22] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-12؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [23] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-10؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [24] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-26؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [25] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 11 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [26] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 12 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [27] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 16 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [28] => Array ( [id] => 251139 [title] => اعتکاف به نمایندگی از همه اهل محل!/ تا هدیه نگیریم افطار نمیکنیم! [pdate] => 13920431100300 [service_id] => 12 [rutitr] => مهمانی خدا در چهار گوشه ایران؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [29] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-19؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [30] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-21؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [31] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 14 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [32] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 10 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [33] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 19 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [34] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-22؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [35] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-13؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [36] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-25؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [37] => Array ( [id] => 254184 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509115700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 22 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [38] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 18 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [39] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-15؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [40] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-11؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [41] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-14؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [42] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-8؛/ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [43] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 8 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [44] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-4؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [45] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 3 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [46] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 6 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) ) ) [media] => Array ( ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => افضل اعمال ماه رمضان [id] => 149362 [tag_id] => 351972 ) [1] => Array ( [tag] => استضعاف فرهنگی [id] => 149363 [tag_id] => 351973 ) [2] => Array ( [tag] => اعمال رمضان [id] => 149364 [tag_id] => 351457 ) [3] => Array ( [tag] => دعای رمضان [id] => 149365 [tag_id] => 351087 ) [4] => Array ( [tag] => حاج آقا مجتبی تهرانی [id] => 149366 [tag_id] => 229714 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( ) [comments_stats] => Array ( ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ متن سخنان حضرت آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی در روز بیست و هفتم ماه مبارک رمضان 1391 ه.ش به شرح ذیل است:
مروری بر مباحث گذشته
گفته شد ماه مبارک رمضان ماه تلاوت قرآن و ماه دعا است. به معنای اینکه انسان، از خداوند چه نسبت به خودش و چه نسبت به دیگران درخواست و دعای به خیر کند؛ حال دنیوی باشد یا اخروی باشد.
بحث ما به اینجا رسید که اگر شخصی دعا کرد و بعد در اجابت تأخیر شد در اینجا نباید مأیوس شود و سرخوردگی پیدا کند. تعبیر «قنوط» در روایت بود و اینکه موجب بشود تا دعا را ترک کند مورد نهی است. عرض کردم که نه تنها ترک کردن، بلکه گاهی یک سنخ مطالبی را گفتن شایسته نیست، مثل شکایت کردن. جلسۀ گذشته مطلبی را مطرح کردم و در این جلسه مقداری به آن میپردازم.
معنای «حکیم بودن خداوند»
عرض کردم که یکی از صفات خداوند «حکیم» است، یعنی به مصلحت عمل میکند به این معنا که خدا مصالح و مفاسد را بهتر از من تشخیص میدهد؛ در این شکی نیست. حکمت اقتضا میکند که خداوند بر طبق مصلحت عمل کند. از این طرف گفته هر چه از مایحتاجت است بگو و از آن طرف آنچه را که به نفع من است باید بدهد، امّا آنچه که به ضرر من است بر خلاف حکمت است، که جلسۀ گذشته عرض کردم.
کرم و حکمت خداوند در دعا
در اینجا یکی دو تا روایت است میخوانم و بعد نکتهای را عرض میکنم. در روایتی است از علی(علیهالسّلام)، است که حضرت فرمودند: «إِنَّ کَرَمَ اللَّهِ سُبْحَانَهُ لَا یَنْقُضُ حِکْمَتَه»؛ یعنی خدا همانطور که کریم است؛ کرم او اقتضا میکند که آنچه از او درخواست شود بدهد و مقتضای کرم او اعطا است. امّا آیا صفت کرم به صفت حکمت ضربه میزند؟ «إِنَ کَرَمَ اللَّهِ سُبْحَانَهُ لَا یَنْقُضُ حِکْمَتَه»؛ به حکمتش نقص وارد نمیکند. که بعد بخواهد بر خلاف آن عمل کند و معلوم شود که این کرم نبوده است. چون در نهایت برای من به ضرر تمام میشود. «فَلِذَلِکَ»؛ روی این جهت است که، «لَا یَقَعُ الْإِجَابَةُ فِی کُلِّ دَعْوَةٍ»؛ از این جهت است که میبینید، در هر دعا اجابت نیست. چرا؟ چون دعا با حکمت موافق نیست.
حکیم به مصلحت عمل میکند
علی(علیهالسّلام) دو صفت خدا را با هم میآورد و مقایسه میکند و میگوید: او هم کریم است و هم حکیم است. کرم اقتضای اعطاء میکند و محلّ اعطا است. امّا در حکمت که حکیم است میگوید: وقتی به ضررش باشد و به مصلحتش نیست به او نده. حکیم به مصلحت عمل میکند نه به مفسده. خیلی زیبا اشاره میکند: این خدایی که داری، مجموعۀ صفات جمال و کمال است. او هم کریم است و هم حکیم است و امّا وقتی به هم برخورد میکنند جریان چه میشود؟ اینجا حکمت است، چون ضرر وجود دارد.
دعا؛ حکمتش را تغییر نمیدهد
جملهای از امام زینالعابدین(علیهالسّلام) است که در مناجاتش به خدا خطاب میکند: «یَا مَنْ لَا تُبَدِّلُ حِکْمَتَهُ الْوَسَائِلُ»؛ ای خدایی که وسائل حکمتِ تو را دگرگون نمیکند. حالا هر وسیلهای، اگر دعا است باشد؛ هرچه میخواهد باشد، لَا تُبَدِّلُ حِکْمَتَهُ الْوَسَائِلُ؛ الْوَسَائِلُ لَا تُبَدِّلُ حِکْمَتَهُ.
مصلحت اندیشی نکنید!
این مقدّمهای بود برای مطلبی دیگر و البته در معارفمان چنین بحثی را هم داریم و آن اینکه در دعا میگویند: تکرار کنید، الحاح و اصرار کنید امّا از آن طرف هم داریم که خدا فرموده است: برای من مصلحتاندیشی نکنید؛ مصلحتاندیشی مربوط به حکمت من است. هر چه میخواهی تکرار کن و ما هم خسته نمیشویم. در روایات هم آمده است که: تو هر چه بگویی و زیاد هم بگویی من خستگیناپذیرم، امّا خیال نکن که این اصرارها حکمت من را از بین میبرد و به مصلحتاندیشی من ضربه بزند. برای من مصلحتاندیشی دعا نکن که من مفاسد و مصالح را از تو بهتر میفهمم.
اگر مصلحت است به ما بده!
گاهی بنده در اصرارِ خود لحن مصلحتاندیشی به کار میبرد و گاهی به خدا جنبههای تعرّضی پیدا میکند. عبد چنین حالتی پیدا میکند و به اصطلاح میگوید: مگر از تو کم میشود که این را به ما بدهی؟ اصرار و الحاح باید به اینصورت باشد که: خدایا اگر مصلحت ما است، این را به ما بده. هر روز پنج وعده بعد از نماز این را میگوید و بسیار کار خوبی هم هست. خدا از این لذّت میبرد و به تعبیر من میگوید: این آدم فهمیدهای است و برای من تعیین، تکلیف نمیکند.
عقوبت مصلحتاندیشی برای خدا!
امّا اگر بخواهی برای خدا تعیین، تکلیف بکنی، در اینجا حکمت اقتضا میکند که به او بدهد تا بعداً مفسدهاش را بفهمد. دیگران اصرار میکنند و دعایشان مستجاب میشود امّا برای شخصی که تعیین تکلیف مشخّص میکند حکمت اقتضا میکند که حکمتش را نشان بدهد. حکمتش اقتضا میکند، در اینجا که دعا را به اجابت نرسانده به آن شخص حکمت را بفهماند. اینها با بحثهایی که کردیم اصلاً و ابداً منافات ندارد، بلکه در موازین کلامی و حکمی، دقیق و حسابشده است.
فهم حکمت الهی در عقوبت مصلحتاندیشی برای خدا
روایت در زبور داوود (علیهالسّلام) دارد: «یَقُولُ اللَّهُ تَعَالَى یَا ابْنَ آدَمَ تَسْأَلُنِی وَ أَمْنَعُکَ»؛ درخواست میکنی و من هم به تو نمیدهم، چرا؟ «لِعِلْمِی بِمَا یَنْفَعُکَ». خیلی روشن است؛ چون میدانم چه چیزی به نفعت و چه چیزی به ضررت است، «ثُمَّ تُلِحُّ عَلَیَّ بِالْمَسْأَلَةِ»؛ مرتّب میآیی برای من تعیین تکلیف میکنی و دست هم بر نمیداری، «فَأُعْطِیکَ مَا سَأَلْتَ»؛ من در اینجا باید حکمت ندادن را به تو بفهمانم. یعنی حکمتم اقتضا میکند که به تو بفهمانم، «فَأُعْطِیکَ مَا سَأَلْتَ فَتَسْتَعِینُ بِهِ عَلَى مَعْصِیَتِی». پول را به تو دادم امّا غرور پیدا کردی. حالا پولها را کجا خرج میکنی؟ در راه معصیّت من؟ میدانستم وقتی به تو بدهم، شخصی هستی که نفس چموشی داری و مسئلۀ معنویّت را از یاد میبری و از نعمتی که به تو دادم کمک میگیری تا معصیّت مرا بکنی «فَأَهُمُّ بِهَتْکِ سِتْرِکَ»؛ من هم تصمیم میگیرم پردهدری کنم و آبرویت را ببرم. به تعبیر ما، منِ خدا آهنگ آبروریزی تو را میکنم، «فَتَدْعُونِی فَأَسْتُرُ عَلَیْکَ»؛ امّا تو میفهمی که آبرویت دارد میرود. میآیی و میگویی: خدایا! آبرویم را نریز، «فَتَدْعُونِی فَأَسْتُرُ عَلَیْکَ»؛ و من در اینجا پردهپوشی میکنم و نمیگذارم آبرویت برود، «فَکَمْ مِنْ جَمِیلٍ أَصْنَعُ مَعَکَ وَ کَمْ مِنْ قَبِیحٍ تَصْنَعُ مَعِی»؛ چه بسیار کارهای زیبا و رفتار زیبایی است که من با تو کردم و یکی از آنها همین است. «وَ کَمْ مِنْ قَبِیحٍ تَصْنَعُ مَعِی» و چه بسیار کارهای زشتی که تو با من کردی، «یُوشِکُ أَنْ أَغْضَبَ عَلَیْکَ غَضْبَةً لَا أَرْضَى بَعْدَهَا أَبَداً»؛ نزدیک است چنان از تو خشمگین شوم که از این پس هرگز خوشنود نشوم.
تنافی الحاح و تعیین تکلیف کردن برای خدا
اگر بخواهیم تعیین تکلیف و اصرار بکنیم، خدا حکمتش را به ما نشان میدهد، چون حکمت او اقتضا میکند تا آن را به ما بفهماند و الّا بعداً در مقابل خداوند میایستیم. مسئله این است. لذا خدا میگوید: از نظر درخواست از من خسته نشو و مرتّب از من بخواه که خوشم میآید. امّا تعیین تکلیف نکن. مسأله این است و الّا تمام مطالبی که در باب دعا گفتیم، همه هم سو است و با هم هیچ تنافی ندارد.
الحاح در دعا
در روایتی دارد: «لَا تَمَلَ مِنَ الدُّعَاءِ فَإِنِّی لَا أَمَلُّ مِنَ الْإِجَابَةِ»؛ تو از دعا خسته نشو، من هیچوقت از اجابت خسته نمیشوم. هیچوقت فکر نکنی که من خسته میشوم، چه در تعجیل در اجابت، چه تأخیر در اجابت و چه در اصل عدم اجابت؛ و این که امروز خواندیم در اصل عدم اجابت بود. البتّه این را بگویم که ممکن است شخص در اصلِ مسیر زندگیِ خود راه بهتری را برود تا مقداری سر به راهتر بشود، تا مثلاً اگر پول بیشتری به او بدهند در راه رضای خدا مصرف کند یا انفاق کند. اگر عوض بشوی، اوضاع عوض میشود، «یَمْحُوا اللَّهُ ما یَشاءُ وَ یُثْبِتُ وَ عِنْدَهُ أُمُّ الْکِتابِ».
[snews] => [bimg] => NULL [tmpl] => [sdate] => 13920514013400 [pdate] => 13920514013400 [udate] => 0 [sendby] => system [publishby] => system [updateby] => system [service_id] => 12 [cat_id] => 75 [sec_id] => 219 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 1 ) [extra_content] => [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 ) [1] => Array ( [id] => 255385 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514112900 [service_id] => 3 ) [2] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 ) [3] => Array ( [id] => 255145 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513132500 [service_id] => 3 ) [4] => Array ( [id] => 254832 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512111700 [service_id] => 3 ) [5] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 ) [6] => Array ( [id] => 254823 [title] => اگر دعا به اجابت نرسید چه کار کنیم؟/ مواظب باش! اقلاً در مورد خدا نامردی نکن! [pdate] => 13920512102500 [service_id] => 3 ) [7] => Array ( [id] => 254603 [title] => اگر دعا به اجابت نرسید چه کار کنیم؟/ مواظب باش! اقلاً در مورد خدا نامردی نکن! [pdate] => 13920511022300 [service_id] => 12 ) [8] => Array ( [id] => 254468 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510115000 [service_id] => 3 ) [9] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 ) [10] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 ) [11] => Array ( [id] => 254184 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509115700 [service_id] => 3 ) [12] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 ) [13] => Array ( [id] => 254048 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/ چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508111900 [service_id] => 3 ) [14] => Array ( [id] => 253903 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507111000 [service_id] => 3 ) [15] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 ) [16] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 ) [17] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 ) [18] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 ) [19] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 ) [20] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 ) [21] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 ) [22] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 ) [23] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 ) [24] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 ) [25] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 ) [26] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 ) [27] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 ) [28] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 ) [29] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 ) [30] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 ) [31] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 ) [32] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 ) [33] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 ) [34] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 ) [35] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 ) [36] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 ) [37] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 ) [38] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 ) [39] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 ) [40] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 ) [41] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 ) [42] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 ) [43] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 ) [44] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 ) [45] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 ) [46] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 ) [47] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 ) [48] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 ) [49] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 ) [50] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 ) [51] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 ) [52] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-26؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [1] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 2 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [2] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 13 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [3] => Array ( [id] => 254468 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 23 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [4] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 7 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [5] => Array ( [id] => 255145 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513132500 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 26 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [6] => Array ( [id] => 254184 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509115700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 22 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [7] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 18 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [8] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-15؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [9] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-11؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [10] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-14؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [11] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-3؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [12] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-7؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [13] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-10؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [14] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-9؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [15] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 15 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [16] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-20؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [17] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-17؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [18] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-25؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [19] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 3 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [20] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 6 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [21] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-23؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [22] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-18؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [23] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 14 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [24] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 19 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [25] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-4؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [26] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی- 28؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [27] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 5 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [28] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 9 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [29] => Array ( [id] => 253903 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507111000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 20 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [30] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-8؛/ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [31] => Array ( [id] => 254603 [title] => اگر دعا به اجابت نرسید چه کار کنیم؟/ مواظب باش! اقلاً در مورد خدا نامردی نکن! [pdate] => 13920511022300 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-24؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [32] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 17 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [33] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 8 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [34] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-12؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [35] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-21؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [36] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 10 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [37] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-22؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [38] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 4 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [39] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-13؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [40] => Array ( [id] => 255385 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514112900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 27 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [41] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [42] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 12 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [43] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-19؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [44] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 16 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [45] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [46] => Array ( [id] => 254823 [title] => اگر دعا به اجابت نرسید چه کار کنیم؟/ مواظب باش! اقلاً در مورد خدا نامردی نکن! [pdate] => 13920512102500 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 24 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [47] => Array ( [id] => 254832 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512111700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 25 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [48] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-5؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [49] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [50] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 11 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [51] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-6؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [52] => Array ( [id] => 254048 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/ چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508111900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 21 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) ) ) [media] => Array ( ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => اعمال رمضان [id] => 161544 [tag_id] => 351457 ) [1] => Array ( [tag] => دعای رمضان [id] => 161545 [tag_id] => 351087 ) [2] => Array ( [tag] => ماه رمضان [id] => 161546 [tag_id] => 27421 ) [3] => Array ( [tag] => حاج آقا مجتبی تهرانی [id] => 161547 [tag_id] => 229714 ) [4] => Array ( [tag] => مصلحت اندیشی [id] => 161548 [tag_id] => 186454 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( ) [comments_stats] => Array ( ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ ماه رمضان ماه ویژهای است؛ چرا که از سوی بزرگان دین سفارشهای ویژه و عجیبی در خصوص آن شده است، پس نمیتوان به راحتی از کنار این ماه مهمانی خدا گذشت و هیچ تفاوتی میان آن با سایر ماهها نگذاشت و همانند سایر ماهها زندگی کرد.
بهترین شبها و روزهای سال
نگاهی به چند نمونه کوتاه از احادیث رسول خدا (ص) در مورد ماه مبارک رمضان کافی است تا به عظمت، قدر و شأن این ماه پی ببریم:
- رمضان ماهی است که نزد خدا بهترین ماههاست، روزهایش بهترین روزها و شبهایش بهترین شبها و ساعاتش بهترین ساعات است.
- هر عملی در ماه رمضان انجام شود بر ماههای دیگر فضیلت دارد.
- اگر بنده خدا میدانست که ماه رمضان چیست، دوست میداشت که تمام سال، رمضان باشد.
این احادیث رسول مکرم اسلام نشان میدهد که شبها و روزهای ماه مبارک رمضان از چنان عظمتی برخوردارند که شاید عقل ناقص بشری به آنها پی نبرده باشد و نبرد، اما به سادگی نمیتوان از کنار آنها گذشت و باید برنامهریزی مناسبی برای بهرهبرداری از این روزها و شبها داشت تا بدون بر گرفتن توشهای مناسب برای تمام سال از این ماه خارج نشد.
برای بهرهبرداری بهینه از ماه رمضان باید برنامهریزی را در ماههای دیگر آغاز و دنبال کرد تا به ماه رمضان رسید؛ زیرا انسان نمیتواند در تمام سال به گونهای که نفسش میپسندد و بدون توجه به دستورات دین در مورد برنامه حیات خود زندگی کند و در ماه رمضان روش زندگی خود را به یکباره تغییر دهد که اگر چنین باشد تمام روزهای ماه رمضان را باید صرف سازگار شدن با شرایط جدید نماید و زمانی با شرایط سازگار شود که ماه به پایان رسیده باشد.
به همین منظور در ابتدا نگاهی داریم به دستوراتی که در دین راجع به تقسیم اوقات شبانهروز وارد شده است و همچنین شرحی که آیتالله مکارم شیرازی در درس اخلاق خود بر حدیثی پیرامون تقسیم اوقات داشتند، سپس به مسئله تقسیم اوقات شبانهروز در ماه رمضان میپردازیم.
ضرورت تقسیم اوقات شبانهروز به 4 قسمت
از پیامبر (ص) روایت شده که فرمود: «اى ابوذر! بر عاقل است که اوقات شبانهروزى خود را به چهار قسمت تقسیم کند: در ساعتى به مناجات با خدایش بپردازد، در ساعتى اعمالش را محاسبه نماید، در ساعتى در آفریدههاى خداوند براى او (نعمتهایى را که خداوند به او داده است) اندیشه نماید، در ساعتى نفسش را از حلال بهرهمند گرداند که این ساعت یار و کمک آن سه ساعت دیگر است.» (1)
آیتالله مکارم شیرازی در درس اخلاق خود فرمودند: «آدمى باید اوقات شبانهروز را به چهار قسمت تقسیم کند:
1. ساعتى براى مناجات با خداوند.
تجارتی که باید سود و زیان آن محاسبه شود
2. ساعتى براى محاسبه نفس؛ یعنى در قسمتى از شبانهروز فکر کند که در چه مرحلهاى است. بیندیشد که سال گذشته در چه مرحلهاى از ایمان و اخلاق،... بوده است و امسال چگونه است؟ آیا در این بازار تجارت (دنیا) سودى برده یا زیان کرده و یا در حالت رکود بوده است؟ آیا کارى که باعث جلب رضایت الهى باشد از او سرزده است؟ آیا زندگى تکرارى را ادامه داده یا این که برنامه و راه تازهاى به سوى خدا گشوده است؟ آیا گرهى از مشکل مردم باز کرده است؟ و هزاران اگر دیگر. خلاصه همانگونه که تاجر همه روزه، تجارتش را محاسبه مىکند، کسانى که دقیق هستند براى محاسبه نفس خودشان نیز، وقت گذاشته و اعمال شبانه روز را محاسبه مىنمایند.
3. ساعتى را هم براى تفکّر و اندیشه کردن بگذارد؛ تفکر درباره چیزى که حس شکرگزارى را در انسان تقویت و تحریک مىکند؛ یعنى در نعمتهاى خدادادى بیندیشد. از بزرگترین نعمتها ایمان، اسلام، ولایت اهلبیت(علیهم السلام)، معرفتالله، سلامت، توفیق براى اطاعت، علم و ... است. همه اینها از نعمتهاى بزرگ الهى است که باید انسان درباره آنها فکرکند.
انسان تا زمانى که اینها را دارد، قدرش را نمىداند، امّا همین که یکى از آنها را از دست داد، آن گاه قدرش را مىفهمد و یا درک مىکند که چه کاره است یا چه کاره بوده است؟ آن هم تفکرى که هر لحظهاش معادل یک سال عبادت است و ممکن است سرنوشت انسان را عوض کند. بهترین نمونهاش داستان حُر است که با چند دقیقه فکر، به کلى سرنوشت او عوض شد.
شکر نعمت روزنههای چشم
بعضى از نعمتهاست که اگر از او سلب نشود، در تمام عمر هم متوجه نمىشود که این نعمت چه بود. مثلاً توجه کنید، دریچهها و روزنههاى بسیار کوچکى در گوشه چشم انسان قرار دارد. در چشم انسان دو روزنه یکى در بالا و یکى در پایین هست. آن که در بالاست، همان چشمههاى اشک است و روزنه پایین، فاضلابى است که آبهاى زاید را پایین مىبرد و به بینى مىریزد و آن را مرطوب کرده و از آن جا به حلق مىریزد که اگر این چشمه آب چشم بخشکد، زود بینایىاش را از دست مىدهد، چون از جمله جاهایى که باید مثل زبان همیشه مرطوب باشد، چشم است.
براى همین است که در آن غدهاى به نام غده اشکى است که شاید اگر انسان این نعمت را از دست ندهد، در تمام عمرش هم متوجه آن نشود که اصلاً این روزنهها چیست و چه نقشى دارند؛ چون اگر این روزنهها خشک شود، سطح چشم انسان خشک مىشود. وقتى پلکهایش به هم مىخورد مثل این است که پارچه زِبر، خشن و سختى را بر چشم انسان بسایند و انسان درد شدیدى را احساس مىکند و تدریجاً این صفحه چشم از بین مىرود. اگر این آب بیش از اندازه بیاید، به طورى که آن روزنه نتواند آن را بکشد و بیرون بریزد، روى صورت دائماً اشک جارى است و باید حتماً همیشه دستمالى در دستش باشد و این چیز کوچکى است که اصلاً غالب مردم خبر ندارند چنین روزنهاى هم در چشم آنها هست.
جایگزین تعقیبات نماز
انسان لحظه و ساعتى را باید درباره نعمتهاى عقلانى، جسمانى، مادى، معنوى، آبرو، حیثیت، امنیت و... تفکر کند که همین باعث مىشود حرکتى در وجودش براى شکرگزارى خداوند پیدا شود. خلاصه، حضرت (صلىالله علیه و آله) فرمود: اى ابوذر! ساعتى از شبانهروزت را هم در این مورد بگذار. مثلاً خوب است انسان وقتى نمازش تمام مىشود به جاى تعقیبات، لحظاتى را در آفرینش خداوند و نعمتهاى الهى، تفکر نماید که همین امر به انسان روح و حیات مىدهد.
4. آن ساعتى است که نفسش از حلال بهره ببرد که این تعبیر ممکن است دو معنا داشته باشد: الف. شاید به معناى مرمت معاش باشد، براى این که در این فراز از حدیث، امرار معاش ذکر نشده است، چون حلال است. ب. احتمال دارد که اشاره به تفریحات سالم باشد.
ماشین آهنی یا آدم آهنی؟
انسان مانند ماشین آهنى نیست که هر چه بخواهند از او کار بکشند، بلکه روح و روانى دارد که همچون جسمش خسته مىشود و همان گونه که جسم نیاز به استراحت و خواب دارد، روح و روانش نیز نیاز به سرگرمى و تفریح سالم دارد. تجربه نیز نشان داده که اگر انسان به کار یکنواخت ادامه دهد، بازده کار او بر اثر کمبود نشاط تدریجاً پایین مىآید. اما به عکس، پس از چند ساعت تفریح و سرگرمى سالم، آنچنان نشاط کار در او ایجاد مىشود که کمیت و کیفیت کار، هر دو فزونى پیدا مىکند و به همین دلیل ساعاتى که صرف تفریح و سرگرمى مىشود به ساعات کار کمک مىکند.
تفریح مانند روغنکاری چرخهای ماشین است
به گفته بعضى، تفریح و سرگرمى همچون سرویس کردن و روغنکارى نمودن چرخهاى ماشین است. گرچه این ماشین براى یک ساعت متوقف شود، ولى بعداً قدرت، توان و نیروى جدیدى پیدا مىکند که چند برابر آن را جبران خواهد کرد، به علاوه بر عمر ماشین مىافزاید. اما مهم این است که سرگرمى و تفریح سالم باشد وگرنه مشکلى را که حل نمىکند، بلکه بر مشکلها نیز مىافزاید. چه بسیار تفریحات ناسالمى که روح و اعصاب انسان را چنان مىکوبد که قدرت کار و فعالیت را تا مدتى از او مىگیرد و یا لااقل بازده کار او را به حداقل مىرساند» (2).
برنامهای که رسول خدا (ص) برای تنظیم اوقات شبانهروز سفارش داشتند باید در تمام ماههای سال اجرا شود اما از آن جایی که در ماه رمضان تغییراتی در برنامه خواب و استراحت پیش میآید و برنامههای دیگری هم به لیست برنامههای انسان اضافه میشود، شاید این برنامهریزی رنگ و بوی متفاوتی به خود بگیرد.
رابطه خوردن و خوابیدن و عبادت کردن در ماه رمضان
مردم در ماه مبارک رمضان برای خوردن سحری و سپس خواندن نماز بیدار میشوند و البته، تاکید بسیاری شده که کمی قبل از آن بیدار شوند و به راز و نیاز و مناجات شبانه بپردازند. همین مساله باعث میشود یک تا دو ساعت از زمان سحر خود را بیدار بوده و پس از آن نیاز به استراحت داشته باشند و صبحها دیرتر از سابق از خواب برخیزند و به کار خود بپردازند.
اما باید سعی شود که میزان خواب و زمان آن در ماه مبارک تغییر چندانی نداشته باشد تا برنامه سایر اوقات شبانهروز با مشکل مواجه نشود. اگر امکان آن وجود داشت مقداری از ساعات میانی روز به خوابی کوتاهمدت اختصاص پیدا کند تا هم کمبود خواب سحرگاهی جبران شود و هم انسان بتواند به واسطه نشاطی که پیدا میکند مقداری از شب را برای عبادت بیدار بماند و از وقت خود بیشترین بهرهبرداری را داشته باشد.
غیر از کم خوابیدن، کم خوردن نیز میتواند به این برنامهریزی صحیح و استفاده از زمانها کمک کند. خوردن و خوابیدن با یکدیگر پیوند مستقیمی دارند، زیرا پر خوری در افطار و سحر، چرخه خواب را به هم میزند و انسان را از مسیر برنامهریزی شده منحرف میکند. همانطور که در توصیههای مربوط به شب قدر نیز ذکر شده، حضرت زهرا (س) برای آماده کردن بچهها برای این شبها از آنها میخواستند قدری از روز را بخوابند و همچنین شبها غذای کمی به آنها میدادند تا بتوانند با نشاط برای انجام اعمال شب قدر آماده شوند.
افطاریهایی که تبدیل به شبنشینیهای تا دیر وقت میشوند
جدا از موارد فوق، مسایل دیگری نیز وجود دارد که ممکن است در برنامهریزی انسان خلل وارد کند. به عنوان نمونه در دین اسلام توصیههای فراوانی به صلهرحم و در ماه مبارک رمضان نیز توصیههای زیادی برای افطاری دادن شده است و در فرهنگ ما ایرانیها نیز این سنت جا افتاده و با یک تیر دو نشان زده میشود، هم افطاری دادن و هم صلهرحم. اما آفتی که در این مساله وجود دارد این است که این افطاریها معمولا تبدیل به شبنشینیهای طولانی مدت میشوند و تا دیر وقت طول میکشند و همین مساله باعث از بین رفتن نشاط سحرگاهی برای عبادت و حتی گاهی خواب ماندن برای سحری و نماز صبح میشود.
تلویزیون و رابطه آن با ماه رمضان
از طرف دیگر، سریالهای شبانگاهی تلویزیون که برای ماه مبارک تدارک دیده شده است و پس از اذان آغاز شده و تا ساعت 12 شب پشت سر هم ادامه دارند، انسان را درگیر خود میکنند و زمانی انسان به خود میآید که نه وقتی برای عبادت باقی مانده و نه نشاطی برای انجام آن. گذشته از آن، تماشای بدون وقفه برنامههای تلویزیونی و تماشای برنامههای غیر ضروری آن نه تنها زمان و نشاط انسان را میگیرد بلکه ذهن انسان را نیز درگیر خود کرده و تمرکز را از او سلب میکند. به همین دلیل بهتر است انسان برای تماشای تلویزیون نیز برنامه داشته باشد و به این ترتیب از هدر دادن وقت و انرژی خود جلوگیری کرده و فرصتهای جدیدی برای انجام کارهای مهمتر ایجاد کند.
ماه رمضان بهترین ماه برای خودسازی و منبعی است که انسان با بهرهگیری از آن میتواند ماههای دیگر سال را نیز با برکت گرداند. برای بهرهبرداری از این ماه نیز هر کس باید متناسب با موقعیت شغلی، جسمانی و روانی خویش برنامهریزی کند و از ظرفیتهای وجودی خود برای سود بردن از این ماه استفاده کند تا مبادا این ماه تمام شود و او هیچ بهرهای نبرده باشد.
منابع:
1. بحارالانوار، ج 74، ص 71.
2. http://noorportal.net/PrintArticle.aspx?id=16001
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ متن سخنان حضرت آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی در روز بیست و سوم ماه مبارک رمضان 1391 ه.ش به شرح ذیل است:
مروری بر مباحث گذشته
گفته شد ماه مبارک رمضان ماه تلاوت قرآن و ماه دعا است؛ یعنی دعای به خیر کردن برای خود و دیگران، چه دنیوی باشد یا اخروی. به مناسبت ایّام تذکّراتی را دادم و اشاره کردم و رد شدم امّا باز هم مقداری راجع به آنها بحث میکنم. عرض کردم که در باب مسئلة اجابت دعا از ناحیة خداوند، بستگی به نظر داعی دارد؛ هر طور که دعا کننده به خداوند نظر داشته باشد که از او تقاضا کند و او را صدا بزند، خدا هم طبق نظریّة او با او رفتار میکند. این جزو معارف ما است که سرنخ دست دعا کننده است. بعد هم در کیفیّت دعا به این معنا که به چه کیفیّتی باشد بحث کردیم. گرچه در روایات تعبیر به «حسن ظنّ نسبت به مَدعُوْ» شده است. ولی آنچه هست این است که داعی، آنچه را از خدا درخواست میکند، باید نسبت به آن توجّه داشته باشد که به هر مقدار، قلب او متوجّه به خدا و امیّد او به خدا بستگی داشته باشد، خدا دعای او را رد نمیکند. به تعبیر من نسبت به دریافت حاجتش حالت قطعیّت داشته باشد که به اجابت نزدیک است.
حواست به خدا باشد!
روایتی است از امام صادق(صلواتاللهعلیه) که دارد: «إِذَا دَعَوْتَ فَأَقْبِلْ بِقَلْبِکَ»؛- وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور؛ یعنی لقلقة زبان و توهّمات نباشد. «اقبال به قلب» معنایش این است، یعنی آن بعد وجودی من، که اشرف ابعاد وجودی من است، توجّه تام پیدا میکند. هرچیزی که انسان به آن توجّه قلبی داشته باشد، کاربرد دارد.
حاجتی که میخواهی، حاضر است!
«وَ ظُنَّ حَاجَتَکَ بِالْبَابِ» دقّت کنید! دو تا چیز مطرح میکند؛ یک: با تمام دلت از خدا درخواست کن و متوجّه خدا بشو. از این طرف هم با این تعبیر بیان میکند: «وَ ظُنَّ حَاجَتَکَ بِالْبَابِ»؛ با دلت به خدا رو کن و دعا کن و حاجت را بخواه و بعد هم حاجت خود را ببین. کنایه از اینکه حاضر و آماده ببین. عرض کردم: سرنخ اجابت دست داعی است. در اینجا هم همین را میرساند. لذا اینها را اشاره کردم. قبلاً بحثهای مفصّل کردهام و تقریباً این سخنان تکرار است.
یک نگاه به خودم، یک نگاه به خدا
انسان در دعاهایی که میکند باید دو نظر داشته باشد. یک: نظر به خودم، دو: نظر به خدای خودم. یعنی چه؟ نظر به خودم، یعنی «نعوذبالله» کارها و خطاهایی که کردهام را نباید فراموش کنم و گفتم شاید این نوعی بررسی است. همة اینها را فشرده کردم و رد شدم. روایتی میخوانم که از زینالعابدین(علیهالسّلام) است. بیان میکند، به وضع خودم نگاهی کنم که از نظر اعمالم در گذشته، چه کار کردهام؟ و بعد نظر دوّم که نسبت به خدا است. بنابراین داعی باید یک نظر به وضع حال خودش از نظر رفتارش در گذشته با خدای خودش بکند، یک نظر هم به خدای خودش که از او تقاضا دارد بکند. یک نگاه به خود و یک نگاه به خدا.
به خاطر این سه چیز، از تو چیزی نمیخواهم
به خودم که نگاه بکنم، اجمالاً سه چیز را نسبت به کارهایم میبینم. این جملات از زینالعابدین(صلواتاللهعلیه) است: «اللَّهُمَ إِنَّهُ یَحْجُبُنِی عَنْ مَسْأَلَتِکَ خِلَالٌ ثَلَاثٌ، وَ تَحْدُونِی عَلَیْهَا خَلَّةٌ وَاحِدَةٌ»؛ خدایا سه چیز مرا باز میدارد تا از تو درخواست کنم. دقّت کنید! این همان نظر اوّل است. یعنی وقتی به خودم، سوابقم، اعمالم و رفتارم با تو نظر میکنم، موجب میشود که من از تو درخواست نکنم؛ هیچ تعارف هم ندارم.
به خودم نگاه نمیکنم!
از آن طرف، تنها یک چیز مرا وامیدارد که از تو درخواست کنم و آن نظر کردن به تو است نه خودم؛ امّا وقتی به خودم نظر کردم: «یَحْجُبُنِی أَمْرٌ أَمَرْتَ بِهِ فَأَبْطَأْتُ عَنْهُ»؛ باز میدارد مرا که از تو درخواست کنم، آن فرمانی را که تو به من کردی. امر کردی که این کار را بکنم ولی من در انجام آن کندی و کوتاهی کردم. در این اوّلی به خودم نگاه کردم.
گفتی نکن، امّا کردم...
دوّم، «وَ نَهْیٌ نَهَیْتَنِی عَنْهُ فَأَسْرَعْتُ إِلَیْه»؛ نهیی که تو نسبت به من کردی؛ «آن کار را نکن!». امّا من به سرعت رفتم و همان خطا و گناه را کردم. این را که نگاه میکنم، میبینم که مربوط به خودم است و من را از اینکه از تو درخواست کنم باز میدارد. «وَ نِعْمَةٌ أَنْعَمْتَ بِهَا عَلَیَّ فَقَصَّرْتُ فِی شُکْرِهَا»؛ و نعمتی که به من عنایت کردی، امّا من در سپاسگزاری آن کوتاهی کردم.
چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟
سپاسگذاری و شکر نعمت چیست؟ شکر نعمت: یکی قلبی داریم و یکی زبانی و دیگری عملی است. اینجا اشاره به عملی است. شکر کنم، یعنی باید در راه رضای تو مصرف کنم، امّا نکردم. «وَ یَحْدُونِی عَلَى مَسْأَلَتِکَ تَفَضُّلُکَ عَلَى مَنْ أَقْبَلَ بِوَجْهِهِ إِلَیْکَ، وَ وَفَدَ بِحُسْنِ ظَنِّهِ إِلَیْکَ»؛ آنچه که مرا به درخواست کردن وا میدارد، نگاه به تو است. به خودم نگاه نمیکنم.آنچه که مرا به درخواست کردن از تو میکشاند، تفضّل تو بر کسی است که به درگاهت رو آورده و با خوش گمانی بهسوی تو میآید. روایت اوّل که از امام صادق(علیهالسّلام) خواندم: هر احسانی که میکنی برای تفضّل و هر نعمتی که میدهی، تو آغازگر آن هستی، «یَا مُبْتَدِئاً بِالنِّعَمِ قَبْلَ اسْتِحْقَاقِهَا»؛ که مفاد همین است.
شتر دیدی، ندیدی!
نظر به خود، مانع از درخواست است و نظر به تو راهگشا برای درخواست، حالا چرا اینطور شده است؟ یک تعبیر سادهای در گذشته کردم و گفتم: خدایا! شتر دیدی ندیدی! گناه از من دیدی، ندیدی! تصوّر نکنید که این جمله همینطور از دهانم در آمده. اصلاً و ابداً اینطور نیست. طاووس یمانی میگوید: در مسجدالحرام بودم. شنیدم که زینالعابدین(صلواتاللهعلیه) در مسجدالحرام این جملات را میگوید: «سُبْحَانَکَ تُعْصَى کَأَنَّکَ لَا تَرَى»؛ ای خدا! تو منزّهی. ای خدایی که معصیّت تو و نافرمانی میشود، امّا کأنّه نمیبینی. این همان جمله است.
گناهم را ندیده میگیرد
در اینجا میگوید: نه اینکه نمیبینی، بلکه گناه را ندیده میگیری. ببینید چه تعبیر زیبایی است. «وَ تَحْلُمُ کَأَنَّکَ لَمْ تُعْصَ»؛ بردباری به خرج میدهی و انگار اصلاً معصیت و نافرمانی تو را نکردهایم، «تَتَوَدَّدُ إِلَى خَلْقِکَ»؛ به مخلوقت محبّت و لطف میکنی، چرا؟ چون کارهایت کارهای خوب است، «بِحُسْنِ الصَّنِیعِ»؛ یعنی به مخلوقت محبّت میکنی، یعنی با آنها خوب رفتار میکنی.
خدا به من احتیاج دارد؟
«بِحُسْنِ الصَّنِیعِ کَأَنَّ بِکَ الْحَاجَةَ إِلَیْهِمْ»؛ مثل کسی که به مخلوقش احتیاج دارد. چون ما اینطور هستیم، مثلاً اگر بفهمیم که به کسی احتیاج داریم، او را خیلی تحویل میگیریم؛ برای اینکه فطرت ما همین است. میگوید: با مخلوقت خوب رفتار میکنی، کأنّه به او احتیاج داری. مثل تعبیرات عوامانة خودمان است وقتی در این شرایط به خودمان میگوییم: باید هوای فلانی را داشته باشیم، کارمان در دست او است. در اینجا هم میگوید: به خلق خود محبّت میکنی با خوب رفتار کردن با آنها، «کَأَنَّ بِکَ الْحَاجَةَ إِلَیْهِمْ»؛ مثل کسی که به او احتیاج دارد، «وَ أَنْتَ یَا سَیِّدِی الْغَنِیُّ عَنْهُم»؛ و حال آنکه: ای آقای من! تو از این بینیاز هستی. بعد دارد: «ثُمَّ خَرَّ إِلَى الْأَرْضِ سَاجِداً»؛ طاووس یمانی میگوید: یک وقت دیدم زینالعابدین روی زمین افتاد و شروع کرد به سجده کردن.
خدا آن چیزی که فکر میکنی، نیست!
من و تو خدا را نشناختهایم. ببینید که چطور اولیااش با او صحبت میکنند؟ این اولیا، آن کسانی هستند که شناخت دارند.
[snews] => [bimg] => NULL [tmpl] => [sdate] => 13920510035900 [pdate] => 13920510035900 [udate] => 0 [sendby] => system [publishby] => system [updateby] => system [service_id] => 12 [cat_id] => 75 [sec_id] => 219 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 1 ) [extra_content] => [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 ) [1] => Array ( [id] => 255385 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514112900 [service_id] => 3 ) [2] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 ) [3] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 ) [4] => Array ( [id] => 254832 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512111700 [service_id] => 3 ) [5] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 ) [6] => Array ( [id] => 254468 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510115000 [service_id] => 3 ) [7] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 ) [8] => Array ( [id] => 254184 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509115700 [service_id] => 3 ) [9] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 ) [10] => Array ( [id] => 254048 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/ چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508111900 [service_id] => 3 ) [11] => Array ( [id] => 253903 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507111000 [service_id] => 3 ) [12] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 ) [13] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 ) [14] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 ) [15] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 ) [16] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 ) [17] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 ) [18] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 ) [19] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 ) [20] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 ) [21] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 ) [22] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 ) [23] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 ) [24] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 ) [25] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 ) [26] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 ) [27] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 ) [28] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 ) [29] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 ) [30] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 ) [31] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 ) [32] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 ) [33] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 ) [34] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 ) [35] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 ) [36] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 ) [37] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 ) [38] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 ) [39] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 ) [40] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 ) [41] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 ) [42] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 ) [43] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 ) [44] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 ) [45] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 ) [46] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 ) [47] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 ) [48] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 ) [49] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-14؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [1] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-9؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [2] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 2 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [3] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 13 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [4] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 7 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [5] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-5؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [6] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-10؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [7] => Array ( [id] => 254184 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509115700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 22 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [8] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 18 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [9] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-15؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [10] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-11؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [11] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 3 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [12] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 6 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [13] => Array ( [id] => 254048 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/ چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508111900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 21 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [14] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-3؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [15] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-7؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [16] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 14 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [17] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 19 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [18] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-4؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [19] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 15 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [20] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-20؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [21] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-17؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [22] => Array ( [id] => 254468 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 23 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [23] => Array ( [id] => 254832 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512111700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 25 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [24] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی- 28؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [25] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-12؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [26] => Array ( [id] => 255385 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514112900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 27 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [27] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-26؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [28] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-27؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [29] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 9 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [30] => Array ( [id] => 253903 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507111000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 20 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [31] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-8؛/ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [32] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 17 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [33] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 8 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [34] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-18؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [35] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 4 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [36] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-13؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [37] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 5 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [38] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-25؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [39] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 16 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [40] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [41] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-21؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [42] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 10 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [43] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-22؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [44] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [45] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 11 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [46] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-6؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [47] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [48] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 12 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [49] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-19؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) ) ) [media] => Array ( ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => دعا کردن [id] => 158637 [tag_id] => 56056 ) [1] => Array ( [tag] => اعمال رمضان [id] => 158638 [tag_id] => 351457 ) [2] => Array ( [tag] => دعای رمضان [id] => 158639 [tag_id] => 351087 ) [3] => Array ( [tag] => ماه رمضان [id] => 158640 [tag_id] => 27421 ) [4] => Array ( [tag] => حاج آقا مجتبی تهرانی [id] => 158641 [tag_id] => 229714 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( ) [comments_stats] => Array ( [N] => 1 ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ متن سخنان حضرت آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی در روز هجدهم ماه مبارک رمضان 1391 ه.ش به شرح ذیل است:
(برای مشاهده فیلم این جلسه می توانید به بخش صوت و تصویر «خبرگزاری دانشجو» مراجعه، یا اینجا را کلیک کنید)
مروری بر مباحث گذشته
بحث ما در ماه مبارک رمضان در مورد دعا است که موفق شدیم چند سالی در این مورد بحث کنیم. گفته شد ماه مبارک رمضان، ماه تلاوت قرآن یعنی بازگوکردن کلام الهی است که از مصدر وحی صادر شده و به سوی بندگانش فرود آمده است. این ماه، ماه دعا هم هست؛ یعنی ماهی که بنده با ربّ و پروردگارش، راز و نیاز میکند و آنچه که مورد درخواستش از خداوند است را عرضه میکند و حاجاتش را با پروردگارش مطرح میکند. دعا هم نسبت به ماه مبارک رمضان و هم به خصوص نسبت به لیالی قدر ترغیب و سفارش شده است.
درهای آسمان باز است
فقط برای اینکه تذکّری داده باشم دو روایت میخوانم. روایتی از پیغمبراکرم نقل شده است که حضرت فرمودند: «إِنَ أَبْوَابَ السَّمَاءِ تُفَتَّحُ فِی أَوَّلِ لَیْلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ لَا تُغْلَقُ إِلَى آخِرِ لَیْلَةٍ مِنْهُ»، درهای آسمانها در اولین شب از ماه مبارک رمضان باز شده است و تا آخرین شب ماه مبارک رمضان بسته نمیشود. در روایت دیگری هم هست که البته صرف باز بودن در مطرح نیست. امّا این باز بودن برای رسیدگی به حاجات عبد است که اثر هم دارد: «یَقُولُ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى فِی کُلِ لَیْلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ»؛ خداوند در هر شب از شبهای ماه مبارک رمضان سه بار میفرماید: «هَلْ مِنْ سَائِلٍ فَأُعْطِیَهُ سُؤْلَهُ»؛ آیا درخواست کنندهای هست که از من درخواستی کند و من درخواست او را جواب دهم؟ «هَلْ مِنْ تَائِبٍ فَأَتُوبَ عَلَیْهِ»؛ آیا رجوع کنندهای هست که در ربط با خطاهایش از من پوزش طلبد؟ «هَلْ مِنْ مُسْتَغْفِرٍ فَأَغْفِرَ لَهُ»؛ آیا استغفار کنندهای هست که من او را بیامرزم؟ این دو روایت را به عنوان نمونه خواندم که در ارتباط با ماه مبارک رمضان بود.
در ماه مبارک رمضان دری بسته نیست
به صورت کنایی فرمودهاند که در این ماه از ناحیه ربّ یعنی خداوند هیچ حجابی در کار نیست و برای عبد همة راهها به سوی سیر الی الله، باز است و دری بسته نیست. از آن طرف هم نسبت به خصوص لیلة قدر هم داریم که پیغمبر فرمود: «تُفَتَّحُ أَبْوَابُ السَّمَاءِ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ». غرض این بود که از نظر ارزشی مطلب را بیان کنم.
مانعی از سوی جانان نیست
امشب شبهای ماه مبارک رمضان و یکی از لیالی قدر است، لذا باید قدر آن را بدانیم و انشاءلله بهترین بهره را بگیریم. به تعبیر ما از بالا و از ناحیه خداوند هیچ مانع و رادعی نیست.
به امور همه موجودات رسیدگی میشود
مطلب دوم که باید تذکّر بدهم و نسبت به لیالی قدر داریم این است؛ یک سنخ امور است که به فرمان الهی به آنها رسیدگی میشود. بلکه میشود گفت آنچه که نسبت به جمیع موجودات است در لیله قدر رسیدگی میشود. در باب لیالی قدر یعنی شبهای قدر در روایات داریم که گفته میشود: سه شب است، نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم. به امر الهی، در هر یک از این شبها به همان روالی که در نظام خلقت داریم، به یک چیزی رسیدگی میشود.
شب نوزدهم
امشب شب نوزدهم است. در شب نوزدهم تعبیری که در «موثقة زراره» است، این است که امام صادق(علیهالسّلام) فرمود: «التَّقْدِیرُ فِی لَیْلَةِ تِسْعَ عَشْرَةَ وَ الْإِبْرَامُ فِی لَیْلَةِ إِحْدَى وَ عِشْرِینَ وَ الْإِمْضَاءُ فِی لَیْلَةِ ثَلَاثٍ وَ عِشْرِینَ».
معنای تقدیر
تقدیر به معنای اندازهگیری کردنِ امور در شب نوزدهم است، البته میگویند نسبت به سال آینده. یعنی اینکه امور هر موجودی در سال آینده چگونه باشد، از ناحیه خداوند در شب نوزدهم رسیدگی میشود.
گذشتة مؤثر در آینده
در اینجا این مطلب پیش میآید که آیا این بررسی فقط نظر به آینده دارد و گذشته هیچ نقشی نسبت به آینده ندارد؟ یعنی آیا کارهایی که کردهام در اموری که برای سال آیندة من میخواهند رسیدگی کنند، مؤثر است؟ آیا رسیدگی برای آینده است یا اینکه گذشته هم در مسألة اندازهگیری کردن نسبت به آیندة من مؤثر است؟
ترسیم آینده با توجه به گذشته
گفتهاند: اینطور نیست که فرض کنید، فقط بیایند و بگویند سالِ آیندة فلانی در صحّت و بیماری و مسألة امور مادّی و معنوی اینگونه باشد. بلکه با توجّه به گذشتة من، آیندة من ترسیم میشود. به اینکه در گذشته من چه کردهام رسیدگی میشود. به تعبیری پروندة من را که میآورند اینطور نیست که صاف و ساده باشد، بلکه میگویند پرونده را بیاورید، ببینیم وضعش چه بوده است، تا سال آینده را برایش برنامهریزی کنیم.
بیواسطه با خدا!
لذا راجع به شبهای قدر آمده است که انسان باید بداند از ناحیه خداوند هیچ مانع و رادعی برای اینکه درخواستهای بنده را بپذیرد نیست. به تعبیر ما مقتضی، موجود و مانع، مفقود است؛ یعنی از ناحیه خدا مفقود است، امّا از ناحیه بنده چه؟ مهم اینجاست: «لَمْ یَجْعَلْ بَیْنَکَ وَ بَیْنَهُ مَنْ یَحْجُبْکَ عَنْهُ». امشب، اگر خدا واسطهای هم داشته فرموده است: بروید کنار! و درها را باز کنید تا هرکه خواست بیاید. حال از طرف او حجب برطرف شده امّا خودِ من چه؟ آیا خودم مانعی بر سر راهم درست کردهام یا نه؟ مهم این است. حالا به بعضی از روایات اشاره میکنم.
من؛ سدّ اجابت دعا!
«لَا تَسْتَبْطِئْ إِجَابَةَ دُعَائِکَ وَ قَدْ سَدَدْتَ طَرِیقَهُ بِالذُّنُوبِ»؛ یعنی اجابت دعایت را به تأخیر میانداز. چطور؟ به این معنا که تو با گناهانت راه اجابت دعا را مسدود کردهای و اینها مانع شدند. از علی(علیهالسّلام) است که: «الْمَعْصِیَةُ تَمْنَعُ الْإِجَابَةَ»؛ گناه موجب میشود که دعا به اجابت نرسد. از آن طرف درها باز است و هیچ مانعی نیست امّا از این طرف، من سنگهایی بر سر راه انداختهام. از امام هفتم(علیهالسّلام): «اللَّهُمَ اغْفِرْ لِی کُلَ ذَنْبٍ یَحْبِسَ رِزْقِی وَ یَحْجُبُ مَسْأَلَتِی»؛ خدایا! بیامرز هر گناهی را که روزیِ من را حبس کرده و مانعی شده از اینکه درخواست من به اجابت برسد.
با چه رویی به درگاهت بیاییم؟
حالا فرض کنیم و هیچ اشکالی هم ندارد اگر خدا به من امشب خطاب کرد که: ای بندة من! به تو امر کردم فلان کار را بکن، امّا نکردی و گفتم آن کار را نکن، ولی انجام دادی؛ به تو نعمت دادم امّا سپاسگزاری نکردی و در راه من استفاده نکردی؛ من از شما سؤال میکنم: چه جوابی داریم بدهیم؟ امشب درها باز است و هر چه میخواهی بگویی میتوانی، امّا سه سؤال از تو دارم. گفتم بکن، نکردی؛ گفتم نکن، کردی؛ به تو نعمت دادم، امّا سپاسگزاری نکردی. در اینجا من چه جوابی بدهم؟
شبِ نوزدهم، شبِ شرمندگی و سرافکندگی
شب نوزدهمِ شبهای قدر، شب سرنوشت سازی است. امّا باید بگویم شب نوزدهم، شب شرمندگی است؛ شب سرافکندگی است. خدایا! ما بد کردیم!
التجا به مقام غفّاریّت خداوند
در اینجا این مسئله پیش میآید که اگر ما اعتراف کردیم، آیا جواب مثبت است یا نه؟ مهم اینجا است. «فَهَلْ یَنْفَعُنِی، یَا إِلَهِی، إِقْرَارِی عِنْدَکَ بِسُوءِ مَا اکْتَسَبْتُ»؛ آیا این برای من سودی دارد که امشب اعتراف کنم به اینکه من بد کردم؟ آیا این برای من فایده دارد؟ «وَ هَلْ یُنْجِینِی مِنْکَ اعْتِرَافِی لَکَ بِقَبِیحِ مَا ارْتَکَبْتُ»؛ آیا اعترافم پیش تو من را نجات میدهد؟ به اینکه من کار زشت کردم یا نه؟ جواب بر طبق تمام روایاتی که ما داریم مثبت است، «إِنَ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعا». اهل معرفت میگویند به مقام غفّاریّت خداوند پناه ببر و از خدا پوزش بطلب. شب نوزدهم شبی است که انسان باید پناه به مقام غفّاریّت خدا ببرد.
حبّ علی(علیهالسّلام)
امّا یک چیزی هم وجود دارد و آن اینکه امشب ما دستِ خالی نیستیم. این را مکرّر گفتهام. اینطور نیست که هیچچیز نداشته باشیم. بلکه یک گوهر گرانبها در دلم دارم و به آن اتّکا میکنم و آن حبّ علی(علیهالسّلام) است. در خانة علی(علیهالسّلام) برویم. التماس دعا.
در حلال دنیا حساب است و در حرام دنیا عذاب
مینویسند: علی(علیهالسّلام) هر شب از شبهای ماه رمضان، منزل یکی از فرزندان خود میرفتند. شب نوزدهم منزل دخترش امّکلثوم بود. امّکلثوم میگوید: اوّل مغرب پدر وارد شد و به نماز ایستاد. من افطار را در طبقی برای او حاضر کردم. دو عدد نان جو بود، یک کاسة شیر و مقداری نمک سوده. نماز علی(علیهالسّلام) که تمام شد، نگاهی به طبق کرد و گفت: برای من افطار حاضر کردی؟ عرض کردم: بلی. فرمود: و برای من دو خورش گذاشتهای؟ چه وقت من دو خورشت مصرف کردهام؟ آیا نمیدانی من از پسر عمّ و برادرم رسول خدا متابعت میکنم؟ شروع کرد دختر را نصیحت کردن: دخترم هر کس در دنیا غذایش، پوشاکش و خوراکش نیکوتر، روز قیامت ایستادنش در محضر خداوند بیشتر است؟ ای دختر! بدان در حلال دنیا حساب است و در حرام دنیا عذاب است. به خدا قسم اگر یکی از این دو خورشت را برنداری، افطار نمیکنم. امّکلثوم میگوید: کاسة شیر را برداشتم. دو لقمه نان جو با نمک افطار کرد و بعد پدرم ایستاد به نماز و مرتّب نماز میخواند. گاهی به صحن خانه میآمد و نگاهی به آسمان میکرد. مضطرب بود. امّکلثوم میگوید: پیش پدر آمدم و گفتم: پدر! این چه حالی است که امشب در شما میبینم؟ این چه اضطرابی است؟ علی(علیهالسّلام) به من رو کرد و گفت: «وَ اللَّهِ مَا کَذَبْتُ وَ لَا کُذِبْتُ وَ إِنَّهَا اللَّیْلَةُ الَّتِی وُعِدْتُ»؛ به خدا قسم! دروغ نمیگویم و به من دروغ گفته نشده؛ امشب همان شب است که به من وعده داده شده است، «اللَّهُمَّ بَارِکْ لِی فِی الْمَوْتِ»؛ خدا! مرگ را بر علی مبارک کن. دخترم! صبحِ امشب پدرت را شهید میکنند.
تَهَدَّمَتْ وَ اللَّهِ أَرْکَانُ الْهُدَى
امّکلثوم میگوید: پدر آماده رفتن به مسجد شد، وارد صحن شد، دیدم پرندگان اطراف پدرم را گرفتهاند و سیحه میزنند. زبان حال پرندگان این است: علی نرو، علی نرو. میگوید: آمدیم تا اینها را کنار بزنیم، علی(علیهالسّلام) فرمود: با اینها کاری نداشته باشید. «فَإِنَّهُنَّ نَوَائِحُ» اینها صیحه میزنند امّا بعدش گریهها و نالهها است که بلند میشود. آمد در خانه، حلقة در به کمربند علی اصابت کرد و کمربندش باز شد. معلوم میشود جمادات هم به علی علاقهمند هستند و میگویند: علی نرو. وارد مسجد شد. در تاریخ مینویسند: در مسجد چند رکعت نماز خواند و به بالای بام مسجد رفت. نگاهی به افق کرد. گفت: ای سپیده دم! نشد که روزی طلوع کنی و چشمان علی در خواب باشد. پائین آمد و وارد شبستان شد، چراغها را روشن کرد و کسانی را که خفته بودند بیدار کرد. به آن خبیث ازل و ابد رسید، دید به رو خوابیده است. گفت: اینطور نخواب، این خواب شیاطین است و بعد فرمود: تو قصدی به خاطر داری که اگر بخواهم بگویم، میتوانم و از قصد تو آسمانها میخواهد فرو ریزد و زمین چاک شود و کوهها سرنگون گردد. وارد محراب شد. نمیگویم چه شد. منادی بین زمین و آسمان ندا کرد: «تَهَدَّمَتْ وَ اللَّهِ أَرْکَانُ الْهُدَى وَ انْطَمَسَتْ وَ اللَّهِ نُجُومُ السَّمَاءِ وَ أَعْلَامُ التُّقَى وَ انْفَصَمَتْ وَ اللَّهِ الْعُرْوَةُ الْوُثْقَى قُتِلَ ابْنُ عَمِّ مُحَمَّدٍ الْمُصْطَفَى قُتِلَ الْوَصِیُّ الْمُجْتَبَى قُتِلَ عَلِیٌّ الْمُرْتَضَى قُتِلَ وَ اللَّهِ سَیِّدُ الْأَوْصِیَاءِ»...
[snews] => [bimg] => NULL [tmpl] => [sdate] => 13920505114200 [pdate] => 13920505114200 [udate] => 0 [sendby] => system [publishby] => system [updateby] => system [service_id] => 12 [cat_id] => 75 [sec_id] => 219 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 1 ) [extra_content] => [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 ) [1] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 ) [2] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 ) [3] => Array ( [id] => 255145 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513132500 [service_id] => 3 ) [4] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 ) [5] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 ) [6] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 ) [7] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 ) [8] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 ) [9] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 ) [10] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 ) [11] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 ) [12] => Array ( [id] => 253511 [title] => امام سجاد(ع) در ماه رمضان صدقه می داد تا شب قدر زنده باشد [pdate] => 13920505165300 [service_id] => 12 ) [13] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 ) [14] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 ) [15] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 ) [16] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 ) [17] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 ) [18] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 ) [19] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 ) [20] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 ) [21] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 ) [22] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 ) [23] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 ) [24] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 ) [25] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 ) [26] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 ) [27] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 ) [28] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 ) [29] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 ) [30] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 ) [31] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 ) [32] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 ) [33] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 ) [34] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 ) [35] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 ) [36] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 ) [37] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 ) [38] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 ) [39] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 ) [40] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 ) [41] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 ) [42] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 ) [43] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 ) [44] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-11؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [1] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [2] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 10 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [3] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 4 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [4] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 13 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [5] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 7 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [6] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-5؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [7] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [8] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 11 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [9] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-6؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [10] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-10؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [11] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-15؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [12] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 16 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [13] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-9؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [14] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 2 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [15] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 15 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [16] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-17؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [17] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 3 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [18] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 6 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [19] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-14؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [20] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-3؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [21] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-20؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [22] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی- 28؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [23] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 9 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [24] => Array ( [id] => 255145 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513132500 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 26 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [25] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-19؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [26] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-21؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [27] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 19 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [28] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-22؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [29] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-26؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [30] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 18 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [31] => Array ( [id] => 253511 [title] => امام سجاد(ع) در ماه رمضان صدقه می داد تا شب قدر زنده باشد [pdate] => 13920505165300 [service_id] => 12 [rutitr] => علیدوست در گفتوگو با «خبرگزاری دانشجو»؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [32] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-27؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [33] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-23؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [34] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-25؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [35] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-8؛/ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [36] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 17 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [37] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 8 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [38] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 14 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [39] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-4؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [40] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-13؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [41] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 5 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [42] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-12؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [43] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [44] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 12 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) ) ) [media] => Array ( ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => اعمال شب قدر [id] => 155267 [tag_id] => 160497 ) [1] => Array ( [tag] => اعمال رمضان [id] => 155268 [tag_id] => 351457 ) [2] => Array ( [tag] => دعای رمضان [id] => 155269 [tag_id] => 351087 ) [3] => Array ( [tag] => ماه رمضان [id] => 155270 [tag_id] => 27421 ) [4] => Array ( [tag] => حاج آقا مجتبی تهرانی [id] => 155271 [tag_id] => 229714 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( ) [comments_stats] => Array ( [N] => 1 ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛
برای مشاهده فیلم این جلسه می توانید به بخش صوت و تصویر «خبرگزاری دانشجو» مراجعه، یا اینجا را کلیک کنید)
مروری بر مباحث گذشته
عرض شد ماه مبارک رمضان ماه تلاوت قرآن و ماه دعا است و در این ماه به آنها ترغیب و سفارش شده است. اینکه برای خود و دیگران چه در امور دنیوی و چه اخروی دعای خیر کند. امّا نسبت به کفّار و مشرکین بیان کردیم که آنها دو گروه هستند، یک گروه مستضعفیناند و یک گروه معاندین. دعا کردن نسبت به مستضعفین خصوصاً برای هدایت آنها، بسیار خوب است و بلکه عملاً هم گاهی واجب است. امّا در مورد معاندین اینطور نیست. من اینها را بحث کردهام، فقط میخواستم تذکّری داده باشم.
معاند با حقّی که میشناسد مبارزه میکند
جلسه گذشته عرض شد، معاند یعنی کسی که با حق مبارزه میکند و دشمنی میورزد. به حق یقین دارد هیچ تأملی هم ندارد که این حق است یا نیست، ولی در عین حال با آن رویارویی میکند. در اینجا در دو بُعد میگویم.
هدایت معاند، آب در هاون کوبیدن است
یک بُعد، بعد هدایتی است که یقین داری او نمیپذیرد. آیه هم این را میگوید که: «مِنْ بَعْدِ ما تَبَیَّنَ»؛ وقتی احراز شد، شخصی معاند و دشمن است و حق را هم میشناسد و نمیخواهد بپذیرد، هدایت او در بعد معنوی لغو میشود. وقتی میدانی هدایت نمیشود در عین حال این کار را انجام میدهی؟ این لغو و بیهوده است. عرض شد که انبیا نسبت به اینها وظیفه داشتند، امّا این از باب اتمام حجّت بوده است نه هدایت.
این نسبت به امور معنوی بود، امّا راجع به امور دنیوی و مادّی هم نباید برای او دعا کنی! مثلاً نباید بگویی: مریض است، خدایا شفایش بده! اینکه ربطی به اعتقادش ندارد. نه، اینطور نیست.
امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید
روایتی را قبلاً خواندم و تکرار میکنم: «مَنْ دَعَا لِظَالِمٍ بِالْبَقَاءِ فَقَدْ أَحَبَّ أَنْ یُعْصَى اللَّهُ فِی أَرْضِه». میخواهی دعا کنی برای اینکه باقی بماند تا چه کار کند؟ او هیچوقت از حق تبعیّت نمیکند. او باطل است. کسی اگر ظالمی را دعا کند به اینکه خدا او را نگه دارد، چنین فردی دوست دارد که خداوند، در زمینش نافرمانی بشود. لذا برای او نه دعای معنوی کنید و نه دعای مادّی. او نسبت به هیچکدام سزاوار نیست.
از دعای خیر تا نفرین
در اینجا به طور اختصار وارد بحثی میشوم. در این باب روایات بسیاری داریم؛ یعنی اگر بخواهیم شمارش کنیم بیش از دویست یا سیصد جا این هست که پیغمبراکرم و ائمّه، علناً نفرین و لعن کردهاند. چرا؟ این غیر از دعای خیر کردن است که ما بهطور کامل راجع به آن بحث کردیم.
نسبت به افراد منحرفی که میدانم این افراد اصلاح نمیشوند هم گفتم: دعا کردن چه در بُعد معنوی و چه مادّی درست نیست؛ امّا از آن طرف اینها سزاوارند که نفرین بشوند. در اینجا بحثی وجود دارد که من در هنگام طرح آن نمونه هم میآورم.
تقسیمبندی جامعۀ اسلامی
چرا پیغمبراکرم و اولیای خدا، علناً و در بین مردم عدّهای را نفرین کردهاند. دقّت کنید! در بین جامعه اسلامی از هر دو دسته وجود دارد، یعنی هم مستضعف هست، هم معاند. افراد هدایتشده هم هستند که ما با آنها کاری نداریم؛ بحثمان بین این دو و دعا و نفرین به این دو دسته است. این که نفرین نیست، همان دعای به ضرر است.
چهرههای برجسته سیاسی- اجتماعی
در بین منحرفین به برجستههایشان اشاره میکنم. عدّهای از آنها هستند که از نظر چهره، چهرههای برجستۀ اجتماعی و سیاسیاند و از این جهت در بین مردم انسانهای سرشناسی محسوب میشوند. اینها در اسلام زیاد هستند؛ مثل معاویه، عمرعاص، مروانبنحکم و... هر کدام از اینها برای خود شخصیّتی بودند. کسانیکه شخصیّت اجتماعی- سیاسی داشتند چهرهشان در اجتماع بسیار برجسته است. ما اوّل به سراغ همین افراد میرویم.
لعن شخصیّتهای سیاسی- اجتماعی در ملأ عام
ما میبینیم که پیغمبراکرم این افراد را علناً لعن میکردند. دلیلش را خواهم گفت. این روایاتی را که نقل میکنم از عامّه است، از خاصّه نمیگویم؛ چون برای تفهیم مسئله بهتر است. روایتی است که میگوید: «اسْتَأْذَنَ الْحَکَمَ بْنَ أَبِی الْعَاصِ عَلَى النَّبِیِّ(صلیاللهعلیهوآله)»؛ حکمبنابیالعاص، همین حَکَم معروف است. او یک بار به خانه پیغمبراکرم رفت و اجازه خواست تا به خدمت رسولخدا برود، «فَعَرَفَ صَوْتَهُ»؛ بلند حرف زد. پیغمبر صدایش را شنید و فهمید چه کسی است، «فَقَالَ ائْذَنُوا لَهُ»؛ پیغمبر فرمودند: به او اجازه بدهید به داخل بیاید، «عَلَیْهِ لَعْنَةُ اللَّهِ وَ عَلَى مَنْ یَخْرُجُ مِنْ صُلْبِه»؛ خدا هم او را لعنت کند و هم آنکه از صلبش بیرون میآید. مروان را میشناسید؟ بعد از اینکه یزید مُرد، مروان را سر کار آوردند و از خلفا شد. او همان خبیثی است که به امامحسین گفت: با یزید بیعت کن!
لعن مروانبنحکم؛ به عنوان یک چهرة خاصّ
این را هم عامّه نقل میکنند. راوی میگوید: «قَالَ سَمِعْتُ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ الزُّبَیْرِ»؛ از عبداللهبنزبیر شنیدم، «وَ هُوَ مُسْتَنِدٌ إِلَى الْکَعْبَةِ»؛ دیدم که در مسجدالحرام به خانه کعبه تکیه داده است، «وَ هُوَ یَقُولُ»؛ و این سخن را میگوید، «وَ رَبِّ هَذِهِ الْکَعْبَةِ لَقَدْ لَعَنَ رَسُولُ اللَّهِ(صَلَّىاللَّهُعَلَیْهِوَآلهوسَلَّمَ) فُلَانًا وَمَا وُلِدَ مِنْ صُلْبِهِ»؛ قسم به پروردگار این خانه کعبه، پیغمبر، حَکَم و آنکه از صلبش بیرون میآید را لعن کرد. روایت اوّل را خواندم که بدانید عبداللهبنزبیر چه میگوید.
این مسائل چیزی نبود که مردم ندانند. میخواستم این را بگویم که پیغمبراکرم طوری سخن میگفت که منتشر شود.
ببینید این جریان چند سال بعد از وفات پیغمبر است که عبداللهبنزبیر این قضیه را در مکّه مطرح میکند. تقریباًً سال 61 هجری است.
نوزاد ملعون
در روایت دیگری است که عبداللهبنعوف نقل میکند. این در مستدرک صحیحین است: «کانَ لا یُولَد لِأَحدٍ مَولودٌ إلّا أُتِیَ بِهِ النَّبی(صَلّىاللهعلیهوآلهوسَلّم) فَدَعا لَه»؛ مرسوم بود که وقتی بچّهای به دنیا میآمد آن را به خدمت پیغمبراکرم میآوردند، تا حضرت برای او دعا کند. آن موقع هم مرسوم بوده است، «فَأَدخَلَ عَلیهِ مَروانِ بنِ الحُکم»؛ وقتی مروانبنحکم به دنیا آمد او را آوردند. رسول خدا فرمودند: «فَقالَ : هُوَ الوَزَغ ابن الوَزَغ المَلعونُ ابنُ المَلعون».
کسانیکه مورد لعن پیامبر واقع شدند
یا در روایتی است که روزی پیغمبراکرم، دو مرد را دید که همخوانی میکنند و آواز میخوانند؛ «سَمِعَ رَسُولَالله(صلّىاللهعَلیهوآلهوسَلّم) صُوتَ رَجُلَین یُغنِیان»؛ حال خوشی به آنها دست داده بود، «فَسَأَلَ عَنهُمَا»؛ فرمود: چه کسانی هستند که اینطور میخوانند، «فَقیلَ: مُعاویة و عُمروبنالعاص فَقال ارْکُسْهُمَا فِی الْفِتْنَةِ رَکْسًا و دُعَّهُمَا إِلَى النَّارِ دَعًّا». در روایت دیگری نقل میکنند: «فَرَفَعَ رَسُولُ اللهِ (صلّىاللهعلیهوآلهوسلّم) یَدَیْهِ، فَقَالَ: اللَّهُمَّ ارْکُسْهُمَا فِی الْفِتْنَةِ رَکْسًا، اللَّهُمَّ دُعَّهُمَا إِلَى النَّارِ دَعًّا»؛ دو دستش را برای دعا کردن بالا آورد تا آنها را لعن کند و فرمود: خدایا! اینها را به سختی در فتنه سرنگون کن و به سوی آتش ببر! حالا چرایی اینکه علنی لعن میکردند را عرض میکنم.
معاندان در کمین مستضعفان
همان موقع در اجتماع و همین الآن هم اینگونه است که یک دسته مسلمان بودند امّا مستضعف. مستضعف بودند یعنی خودشان با پایههای محکمی به اسلام گرایش نداشتند، طوری که با هر بادی میلرزیدند. لذا افراد منحرفی میآمدند و با بیانهایی اینها را منحرف میکردند.
جامعۀ بیبنیان در مقابل علی(علیهالسّلام)
قضیۀ امیرالمؤمنین علی(علیهالسّلام) جریان کوچکی نبود. میدانید، صدهزار نفر جمعیّت که در مراجعه از حجۀالوداع با علی(علیهالسّلام) بیعت کردند، یعنی چه؟ صدهزار نفر! بعد از وفات پیغمبر چه شدند و چه کردند؟ اینکه علی(علیهالسّلام) را با آن حالت، بگیرند و دست بسته ببرند. معلوم میشود که پایهها سست بود.
خواصّ، خط دهنده به عوامّ
چه کسانی از این پایههای سست استفاده کردند؟ آنهایی که میدانستند، چگونه منحرف کنند، مستضعفین را به انحراف کشیدند. یک جهت این بود که پیغمبراکرم به این اکتفا نمیکرد. چون میدانست این افراد چهرههای شناخته شدهای هستند. در اینجا دیگر بحث شخصی نیست. چهره های برجسته سیاسی- اجتماعی بودند. اینها از اصحاب پیغمبر بودند و خودشان را کتّاب وحی میدانستند! معاویه خودش را به عنوان کاتب وحی جعل کرده بود. در این موقعیّت پیغمبر چه کار کند؟ باید علناً، آنها را جلوی مردم لعن و نفرین کند تا مردم بشناسند و به سوی آنها نروند. معاویه، عمرعاص، مروانبنحکم و... در مورد همه داریم. توجّه کنید! این مطالب را افراد درجه یک عامّه نقل میکنند.
استفاده از چهرههای معاند برای رسیدن به یک پایگاه اجتماعی مطلوب
در بین اجتماع، فرصتطلبانی وجود دارند، که با جنایتکارانِ ملعون، همسو هستند. همیشه در کنار معاندانِ فکری هستند ولی جرأت اظهار ندارند. این افراد چهرههای بزرگی نیستند که مردم از آنها بپذیرند بلکه طردشان میکنند؛ بنابراین دنبال این هستند تا پناهگاهی پیدا کنند و دور آن معاندین را بگیرند. دور آنها را بگیرند تا به هدفشان برسند. از این افراد زیاد داشتیم که این کار را میکردند. دور معاویه، عمرعاص و... را گرفتند تا به هدفشان برسند. چون خودشان در اجتماع رأی نداشتند. در کنار اینها بخورند تا به هدفشان برسند.
پیغمبر، جلوی مواجبگیران را سدّ کرد
جهت دوّم این بود. پیغمبراکرم این جریان را سدّ کرد. گرچه در عین حال آن خبیثها کار خودشان را تا حدودی انجام دادند. البتّه اگر پیغمبر جلوی یکسری از این رفتارها را نگرفته بود ما اینجا جمع نبودیم و اصلاً شاید از ما خبری نبود. پیغمبر این کار را کرد. دعای خیر نکرد و از آنطرف هم اینها را علناً طرد، نفرین و لعن کرد. من به عنوان نمونه این را به عنوان توسّل عرض میکنم.
نامۀ اهل کوفه به امام
ببینید! دوازده هزار نامۀ دعوت از کوفه به مکّه برای امامحسین(علیهالسّلام) میرود. بعد از آنکه به حسب ظاهر بر حسین(علیهالسّلام) اتمام حجّت شد، مسلمبنعقیل را فرستاد. بنابر آنچه معروف است هجده هزار نفر و بنابر آنچه ابومِخنف مینویسد: هشتاد هزار نفر با او بیعت کردند. عبیدالله آمد و آن بساط را فراهم کرد. اوّل که از ترس، در دارالاماره پنهان شد. مسلم علیه او قیام کرد. بیست و پنج هزار نفر با مسلم بودند.
جلسه گذشته گفتم که مردم را تطمیع و تهدید کردند. منشأ همه اینها «حُبُّ الدُّنْیَا رَأْسُ کُلِ خَطِیئَةٍ» است. مغرب که شد مسلم خواست به مسجد کوفه برود. سی نفر با او آمدند. اُفّ بر این روزگار! فقط سی نفر! نماز مغرب که تمام شد و خواست از مسجد بیرون بیاید، ده نفر شدند. وقتی از مسجد بیرون میآید و به کوچه میرسد، میبیند که یک نفر هم با او نیست.
تطمیع و تهدید، حق را پوشاند
فکر میکنید اینها مسلم را نمیشناختند و نمیدانستند که مسلم، حق بوده است؟ عبیدالله از آن طرف سران عشائر را خواست و از بیتالمال به آنها پول داد، آنها را تطمیع کرد. از آن طرف هم عدّهای را تهدید به مرگ کرد. چه شد؟ عدّهای از ترس جانشان و عدّهای برای رسیدن به مال کنار رفتند. ائمّه این اوضاع را میدیدند و برای پیشگیری آن خیلی کار کردند.
در دهه عاشورا عرض شد امامحسین هر که را در راه دید و با او صحبت کرد؛ طرف مقابل میگفت: دلِ کوفیان با تو امّا شمشیرشان بر علیه تو است. این در تاریخ معروف است. یعنی چه؟ یعنی همه میدانند تو حقّ هستی امّا بر علیه تو هستند. منشأ چیست؟ «حُبُّ الدُّنْیَا رَأْسُ کُلِ خَطِیئَةٍ». مگر میشود آدم با حق معانده و دشمنی کند؟ بله! خیلی آسان است!
مسلم، غریب کوفه
مسلم در کوچه آمد و نمیداند به کجا برود؛ چون مسلم خانه و زندگی ندارد. در کوفه غریب است. همینطور سرگردان میرفت. تشنهاش شد، چه کار کند؟ به خانهای رسید. دید در خانه پیرزنی ایستاده، سلام کرد و به پیرزن گفت: یا أمة الله! اگر آب در خانه داری، کمی بده تا بخورم، تشنه هستم! پیرزن رفت و ظرف آبی را به مسلم داد، مسلم آب را خورد، ظرف را برگرداند. طوعه داخل منزل شد، ظرف را گذاشت و برگشت. دید او هنوز ایستاده و تکیه به دیوار داده است. روکرد و گفت: ای بنده خدا! اینجا نایست، مگر نمیبینی شهر چه خبر است؟ برو سراغ عشیرهات! اینجا خوب نیست ایستادهای! به طوعه رو کرد و گفت: «مالی فی هذَا المِصر مَنزِلٌ و لا عِشیرِة»؛ در این شهر نه خانهای دارم و نه خانوادهای. طوعه گفت: تو که هستی؟ گفت: من مسلمبنعقیل هستم. طوعه تعجب کرد، مسلم گفت: اجازه میدهی امشبی را مهمان تو باشم تا فردا صبح بروم؟ طوعه خیلی از مسلم استقبال کرد. به تعبیر من «رواق منظر چشم من آشیانه توست...»
[snews] => [bimg] => NULL [tmpl] => [sdate] => 13920426103700 [pdate] => 13920426103700 [udate] => 0 [sendby] => system [publishby] => system [updateby] => system [service_id] => 12 [cat_id] => 75 [sec_id] => 219 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 1 ) [extra_content] => [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 ) [1] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 ) [2] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 ) [3] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 ) [4] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 ) [5] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 ) [6] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 ) [7] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 ) [8] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 ) [9] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 ) [10] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 ) [11] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 ) [12] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 ) [13] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 ) [14] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 ) [15] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 ) [16] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 ) [17] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 ) [18] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 ) [19] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 ) [20] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 ) [21] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 ) [22] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 ) [23] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 ) [24] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 ) [25] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 ) [26] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 ) [27] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 ) [28] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 ) [29] => Array ( [id] => 251712 [title] => رمضان اردوی سی روزه برای تمرین تقوا و کسب معارف است [pdate] => 13920427112000 [service_id] => 12 ) [30] => Array ( [id] => 251692 [title] => روزه ورزشی است برای زیبا و قوی شدن انسان/ دنیاطلبى مرکز اصلى همه خطاهاى ماست [pdate] => 13920426120000 [service_id] => 12 ) [31] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 ) [32] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 ) [33] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 ) [34] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 ) [35] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 ) [36] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 ) [37] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 ) [38] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 ) [39] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 ) [40] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 ) [41] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 ) [42] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 ) [43] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 ) [44] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 ) [45] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-3؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [1] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 3 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [2] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 6 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [3] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [4] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 4 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [5] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 5 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [6] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [7] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-6؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [8] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [9] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 2 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [10] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 7 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [11] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-5؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [12] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-4؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [13] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-7؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [14] => Array ( [id] => 251712 [title] => رمضان اردوی سی روزه برای تمرین تقوا و کسب معارف است [pdate] => 13920427112000 [service_id] => 12 [rutitr] => آیت الله رجبی در گفتگو با «خبرگزاری دانشجو»: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [15] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 15 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [16] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 9 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [17] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 17 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [18] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-17؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [19] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-20؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [20] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی- 28؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [21] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-12؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [22] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-10؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [23] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-26؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [24] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 11 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [25] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 12 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [26] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 16 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [27] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-19؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [28] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-21؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [29] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 14 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [30] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 10 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [31] => Array ( [id] => 251692 [title] => روزه ورزشی است برای زیبا و قوی شدن انسان/ دنیاطلبى مرکز اصلى همه خطاهاى ماست [pdate] => 13920426120000 [service_id] => 12 [rutitr] => توصیه های رهبری در ماه مبارک رمضان-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [32] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 19 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [33] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-22؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [34] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-13؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [35] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-25؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [36] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 18 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [37] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-15؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [38] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-11؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [39] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-14؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [40] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-9؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [41] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-27؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [42] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 8 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [43] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 13 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [44] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-23؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [45] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-18؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) ) ) [media] => Array ( ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => ملعون [id] => 148488 [tag_id] => 351852 ) [1] => Array ( [tag] => اعمال رمضان [id] => 148489 [tag_id] => 351457 ) [2] => Array ( [tag] => دعای رمضان [id] => 148490 [tag_id] => 351087 ) [3] => Array ( [tag] => ماه رمضان [id] => 148491 [tag_id] => 27421 ) [4] => Array ( [tag] => حاج آقا مجتبی تهرانی [id] => 148492 [tag_id] => 229714 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( [0] => Array ( [comment_id] => 32191 [cid] => 251631 [comment_name] => زينب [comment_mail] => tavakoli388@gmail.com [comment_message] => مطالبتون بسيارجالبه بااجازه لينکتون کردم من روهم لينک کنين [comment_date] => 13920426145503 [comment_ip] => 0 [comment_status] => P [comment_lang] => FA [changeby] => [cat_id] => 0 [parent_id] => 0 [answer] => [is_replied] => [replied_by] => [rdate] => 0 [reply_message] => [most_like] => Y [membership_id] => 0 [answer_by] => [answer_date] => 0 [country_short] => - [country_long] => - ) ) [comments_stats] => Array ( [P] => 1 [N] => 1 ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1
آیت الله محمود رجبی در گفتوگو با خبرنگار دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو» با اشاره به عظمت و فضایل بی نظیر ماه مبارک رمضان اظهار داشت: رمضان ماه خدا و ماه نزول قرآن است و در فضیلت آن همین بس که برترین کتاب آسمانی در آن نازل شده است و شب قدر که از هزار ماه فضیلتش بیشتر است در آن قرار دارد.
وی همچنین افزود: بر اساس روایات، رمضان ماهی است که حتی خوابیدن و نفس کشیدن انسان نیز در آن عبادت محسوب می شود و حال آن که ماه های دیگر چنین ویژگی های منحصر به فردی ندارد.
قائم مقام مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) با اشاره به این که در این ماه مبارک زمینه و بستر برای سعادت و نجات آدمی از منجلاب گناه فراهم است، خاطرنشان کرد: در روایات بر این نکته مهم تاکشد شده که رمضان ماه مغفرت و رحمت است و اگر در این ماه کسی آمرزیده نشود، بدبخت و شقی است و اینها همه نشان دهنده عظمت این ماه است که خداوند می خواهد در این ماه همه بندگان خود را نجات دهد.
وی اضافه کرد: این که گفته اند در ماه رمضان درهای جهنم بسته است و شیطان در غل و زنجیر قرار دارد نشانه عظمت و اهمیت این ماه است و این که بندگان از این فرصت بی نظیر جهت کسب فضایل و رهایی از رذایل، نهایت بهره را ببرند.
رجبی در ادامه با اشاره به این که روزه گرفتن در ایام گرم سال، جهاد است، گفت: پیامبر اکرم (ص) می فرمایند «در این ماه به وسیله تشنگی و گرسنگی مجاهدت کنید چون اجرش مانند کسی است که در میدان جنگ در راه خدا می جنگد و هیچ عملی در نزد خدا از گرسنگی و تشنگی که در راه خدا باشد برتر نیست.»
وی افزود: مرحوم میرزا جواد آقای ملکی تبریزی از عرفای بزرگ می فرمود؛ اگر کسی می خواهد مسیر سیر و سلوک الهی را طی کند همین گرسنگی فواید بسیار زیادی برای سالک الی الله در مسیر کمال و دست یابی به معرفت الهی به همراه دارد.
این استاد حوزه علمیه قم همچنین با اشاره به این که البته تحمل گرسنگی و تشنگی ، مرتبه نخست از مراتب روزه داری است، ابراز داشت: بر اساس آموزه های دینی ما، روزه حقیقی آن است که فقط امساک از خوردن و آشامیدن نباشد بلکه همه اعضا و جوارح ما از همه گناهان دوری کند؛ در این صورت است که فرد به مراتب بالایی از کمال و معرفت نائل می شود.
وی با بیان این که ماه مبارک رمضان یک اردوی سی روزه برای تمرین تقوا و کسب معارف الهی است، گفت: اگر ما به حقیقت روزه داری و تقوا دست یابیم قطعا این حالت خوش دوری از گناه و معاصی در ماه های دیگر سال نیز با ما خواهد بود و ما از برکات آن بهره مند می شویم.
عضو جامعه مدرسین همچنین با اشاره به این که حضور قلب و خشوع در برابر آفریدگار جهان از جمله دستاوردها و برکات روزه داری در ماه رمضان است، اظهار داشت: یکی از دستاوردهای ماه رمضان این است که با تحمل گرسنگی و تشنگی به یاد فقر خویش در قیامت می افتیم واز سویی بیش از پیش حال و روز محرومان و مستمندان جامعه را درک می کنیم.
وی یادآور شد: کنترل شهوات، ایجاد و تقویت محبت در بین دوستان و خویشاوندان ، بهره گیری درست از لحظه لحظه عمر ، تقویت قوه خویشتن داری و سعه صدر در وجود انسان و ... از دیگر برکات و نتایج روزه داری در ماه رمضان می باشد.
رجبی همچنین افزود: طبعاً ما در این ماه بیشترین خویشتن داری از گناه را داریم وخداوند می خواهد به این شکل به ما نشان دهد که بندگان تا چه حد قدرت دارند که از گناه دور شوند و به زیور تقوا و ایمان آراسته گردند.
وی در خاتمه سخنان خود بر لزوم بهره گیری هر چه بیشتر و بهتر از محافل دینی و مذهبی در این ماه تاکید کرد و گفت: جوانان به ویژه از این فرصت بسیار خوب غافل نشوند و بکوشند که هر چه بیشتر در مجالس دینی و و عظ و خطابه و همچنین دعا و مناجات خوانی حضور یابند تا قلب و جان آن ها بیش از پیش با انوار الهی صیقل داده شود.
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ متن سخنان حضرت آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی در روز چهاردهم ماه مبارک رمضان 1391 ه.ش به شرح ذیل است:
(برای مشاهده فیلم این جلسه می توانید به بخش صوت و تصویر «خبرگزاری دانشجو» مراجعه، یا اینجا را کلیک کنید)
مروری بر مباحث گذشته
گفته شد ماه مبارک رمضان ماه تلاوت قرآن و ماه دعا است. تلاوت قرآن یعنی بازگو کردن کلام حق، کلامی که از مصدر وحی صادر شده و به آن قرآن نازل گفته میشود. دعا هم عبارت است از همان راز و نیاز کردن با پروردگار و اظهار آنچه را که از پروردگارش میخواهد درخواست کند، امّا درخواست خیر نه شرّ. به همین مناسبت نسبت به مشرکین و کافرین و امثال اینها این بحث را مطرح کردیم که دعا نسبت به اینها چه حکمی دارد؟ گفتیم: با شرایطی دعا برای عدّهای از آنها جایز نیست، امّا برای برخی از آنها اشکالی ندارد، چون عرض کردیم در بین آنها هم مستضعف وجود دارد و هم معاند.
بالاخره بحث ما به اینجا کشید که گفتیم انبیا و اولیا، معاندین با حق را نفرین کردهاند، البتّه در صورتیکه آنها منشأ فساد در جامعه و انحراف افراد مستضعف جامعه باشند.
حضرت نوح و جریان نفرین او در قرآن
یکی از انبیا حضرت نوح است که در قرآن، در سُور مختلف آیات متعدّدی راجع به او وجود دارد که در این آیات به نفرین او هم اشاره شده است و من در جلسه گذشته عرض کردم که نفرین او نفرین شخصی و قومی نبوده و حتّی ما در انبیا کسی را نداریم که به این سبک نفرین کرده باشد. ایشان هر کافر مَن فِیالأرضی که بر روی زمین وجود داشت را نفرین کرد. بعد از آنکه گفت: «إِنَّکَ إِنْ تَذَرْهُمْ..»، بعد میگوید: «رَبِّ لا تَذَرْ عَلَى الْأَرْضِ مِنَ الْکافِرینَ دَیَّاراً». حضرت نوح گفت: پروردگارا! هیچ کسی از کافران را بر روی زمین باقی مگذار! همه کافرین را نفرین کرد! بحث ما درباره چرایی این مطلب بود؛ چرا نفرین همگانی نسبت به همه کفّار روی زمین؟ چرا؟
نفرین در حقّ معاندان و مسبّبان گمراهی
قرآن در این زمینه دو علّت را ذکر میکند که به یکی از آنها در جلسه گذشته اشاره کردم. فرمود: «إِنَّکَ إِنْ تَذَرْهُمْ یُضِلُّوا عِبادَکَ»، اگر تو آنها را برجای خود باقی بگذاری، بندگانت را گمراه خواهند کرد. من عرض کردم این همان علّتی است که در باب نفرین تمام انبیا و اولیا وجود دارد. اگر ما این را احراز کردیم که عدّهای معاند با حق هستند و با آن دشمنی میورزند؛ در اینجا است که مجوّزی برای نفرین بهوجود میآید.
من راجع به این بحث کردهام. چنین افرادی اگر وجود داشته باشند ثمرهای که ندارند هیچ، گاهی مضرّ هم خواهند بود! لذا این از خود آیه بهدست میآید؛ دقّت کنید! نوح به خدا خطاب میکند که: «إِنَّکَ إِنْ تَذَرْهُمْ یُضِلُّوا عِبادَکَ»، اگر تو آنها را برجای خود باقی بگذاری، بندگانت را گمراه خواهند کرد! از این آیه دو مطلب برداشت میشود: اوّل اینکه اینها با حق معاند هستند، چون گفتیم همانطورکه قرآن میگوید، باید برای هدایت غیرمعاند دعا کرد، اصلاً انبیا برای هدایت این افراد یعنی مستضعفین آمدهاند، معنا ندارد که غیرمعاندین را نفرین کنند! از این معلوم میشود که مراد حضرت نوح کفّار معاند بوده است، یعنی کسانیکه دشمنی میورزند.
دوم اینکه هرمعاندی هم مورد نفرین قرار نمیگیرد، بلکه منظور از معاند در اینجا آن کسی است که در جامعه اثر سوء داشته باشد، یعنی موجب انحراف عدّهای از مستضعفین جامعه گردد. صریحاً میگوید: «یُضِلُّوا عِبادَکَ»؛ به تعبیری من آنها را میشناسم! اینها کسانی هستند که اگر باقی بمانند به هرکسی برسند او را منحرف میسازند و دستبردار هم نیستند. تنها این نیست که خودشان منحرف باشند، آنها به هرکسی برسند او را منحرف میکنند. این دو مطلب در این آیه وجود دارد.
حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟
در اینجا مسئلهای پیش میآید و آن اینکه حضرت نوح این دو مطلب را احراز کند. سؤال این است که احراز کردن این دو مسئله توسّط حضرت نوح چگونه بوده است؟ این را چگونه احراز کرده است که تمام کفّار روی زمین، هم معاندند و هم مستضعفین را گمراه میکنند؟ من در جلسه گذشته اجمالی از تاریخ زندگی حضرت نوح عرض کردم. من در اینجا فقط به یک مقطع از زندگی ایشان اشاره میکنم که وقتی آن یک مقطع تمام شد مسئله نفرین بهوجود آمد. مقطعیکه در خود قرآن در سوره عنکبوت به آن اشاره شده است. حضرت نهصد و پنجاه سال با شرک مبارزه کرد، نهصد و پنجاه سال دعوت به توحید کرد.
میزان عمر مردم زمان حضرت نوح
شما خیال نکنید انسانهای زمان حضرت نوح هرکدام چهار، پنج هزار سال سنّ داشتند، اینطور نبوده است! اگر اینطور بود حضرت نوح از جهت طول عمر گل سرسبد تاریخ عالم نمیشد! میزان عمر مردم زمان او بهطور معمول بوده است.
نسلهای مختلف در طیّ نهصد و پنجاه سال پیامبری نوح(ع)
شما ببینید حضرت نوح در طیّ نهصد و پنجاه سال چند نسل را میتواند دیده باشد. راجع به حرفهای من خوب فکر کنید! او چند نسل را دیده است که اینطور نفرین میکند و بعد هم میگوید اینها هدایتپذیر نیستند. تازه تنها این نیست که او بعد از دیدن چند نسل از ابنای بشر و دعوت آنها به توحید و عدم پذیرش آن چند نسل مگر به اندازه یک عدّه قلیلی که به او ایمان آوردند نفرین کرده باشد. من مسئله را فراتر از این میدانم. همه با او مخالفت میکردند و آنقدر او را میزدند که تا سه شبانه روز بر روی زمین میافتاد بهگونهای که از گوش او خون جاری میشد، امّا وقتی بههوش میآمد نفرین نمیکرد! معلوم است که چنین انسانی احراز میکند و یقین پیدا میکند که اینها هدایتپذیر نیستند و بعد نفرین میکند.
خدا به حضرت نوح خبر داد که اینها دیگر هدایتپذیر نیستند!
من تنها به این مطلب اکتفا نمیکنم! من به روایتی از امام صادق(صلواتاللهعلیه) هم اشاره کردم که دیگر آن را تکرار نمیکنم. روایت این بود: وقتی از حضرت سؤال میکنند که آقا چرا حضرت نوح همه را نفرین کرد؟ چرا حضرت نفرینش را همگانی کرد؟ چرا گفت که خدایا! احدی از کافرین را روی زمین باقی مگذار! فرمود: خدا به او خبر داد که اینها دیگر هدایتپذیر نیستند! اینها دیگر از شرک دست برنخواهند داشت! لذا خدا به او گفت که آنها را نفرین کن! حتّی من گفتم او در ابتدای امر نفرین نکرد بلکه این امر الهی بود.
پس بخش اوّل این بود که گفت: خدایا! من نهصد و پنجاه سال تجربه دارم، اینها دیگر هدایت نمیشوند! دستبردار هم نیستند! هم خودشان منحرفند و از انحرافشان دستبردار نیستند و هم دیگران را به انحراف میکشند. این علّت اوّل.
نسلی که جز فاجر و کافر از آن به دنیا نخواهد آمد!
امّا علّت دوم که در قرآن هم آمده این است که فرمود: «وَ لا یَلِدُوا إِلاَّ فاجِراً کَفَّاراً»، یعنی آنها جز افراد پلیدکار و ناسپاس کسی را به دنیا نخواهند آورد. این یک مطلب دیگر است. مطلب در باب زاد و ولد است. «وَ لا یَلِدُوا..»؛ یعنی خدایا! از نطفههای اینها، انسانی متولّد نمیشود مگر اینکه او هم فاجر و ناسپاس خواهد بود. در اینجا دو مطلب وجود دارد: یک؛ اینها هم خود معاندند و هم دیگران را به انحراف میکشند و دو؛ از نطفه اینها هم افرادی مثل خودشان به دنیا خواهد آمد. ممکن است بگوییم اینها خودشان بد هستند امّا شاید فرزندانشان انسانهای خوب و صالحی باشند! میگوید: نه! نطفه اینها هم چنین نطفهای است که از آن جز مثل خودشان به دنیا نخواهد آمد؛ کأنّه إلی یومالقیامة از نسل آنها چیزی جز این متولّد نمیشود.
شرک با خون آنها آمیخته شده است
این مسئله کأنّه به این اشاره دارد که شرک بهگونهای در آنها نفوذ کرده که حتّی در خونشان هم جاری شده است. شرک به این صورت در خون آنها رسوخ کرده است.
مسأله ژنتیک در قرآن
من در اینجا قضیّهای را نقل میکنم و بعد به ادامه بحثم میپردازم. حتماً این جریان را تابهحال نشنیدهاید چون من آن را در جایی نگفتهام.
هفت یا هشت سال پیش، پزشکی که در خارج تحصیل کرده بود پیش من آمد. رشته این پزشک هم ژنتیک بود. او به من گفت: در قرآن راجع به ژنتیک هم مطلبی آمده است؟ این شخص فکر کرد که یک حرف حسابی جلوی پای من انداخته. من در جواب گفتم: بله! گفت: کجا؟ گفتم: به همین سادگی نمیتوانم به تو بگویم! این احتیاج به بحث دارد. به او گفتم: اوّلین شریعت روی زمین و اوّلین پیغمبر مُرسل که حضرت نوح بوده است، آمد و بحث ژنتیک را مطرح کرد. «وَ لا یَلِدُوا..» همین بحث است. بدون آزمایشگاه این بحث را مطرح کردهاند. «وَ لا یَلِدُوا إِلاَّ فاجِراً کَفَّاراً»؛ نطفههای اینها إلی یوم القیامة این است. شرک با خون اینها آمیخته شده است. اینها هدایتپذیر هم نیستند تا جاییکه هرچه از آنها متولّد شود، چیزی غیر از خود آنها نخواهد بود. بنابراین چرا اینها باقی بمانند؟ مگر خدا میخواهد کارخانه کافر و مشرکسازی راه بیاندازد؟ دقّت کنید!
قرآن عین جملة اوّلین پیغمبر مُرسلی که با خود شریعت آورد را نقل میکند. «نعوذبالله»! قرآن که در نقل یک جمله به حضرت نوح خیانت نمیکند! قرآن عین جمله حضرت نوح را نقل کرده است. حضرت در این جمله دو علّت را ذکر کرده که علّت دوم ژنتیک است. غیر از این هم راه دیگری وجود ندارد که شما بتوانید با آن این مسئله را توجیه کنید. او از کجا فهمید که همه کفّار روی زمین معاند هستند؟ یک راه همین راه است. شرک با خون آنها آمیخته شده بود.
حضرت نوح دوهزار و پانصد سال عمر کرد
روایتی از امام صادق(علیهالسلام) وجود دارد که حضرت در آن فرمود: حضرت نوح(علیهالسلام) دوهزار و پانصد سال عمر کرد. من این را به شما گفتم که ما روایت متعدّدی راجع به عمر دو هزار و پانصد ساله حضرت نوح داریم. این را هم گفتهاند که هشتصد و پنجاه سال در بین مردم زندگی میکرد درحالیکه مبعوث نشده بود. وقتی هم که مبعوث شد نهصد و پنجاه سال پیغمبر مُرسل بود. بعد هم کارش به نفرین کشید، دویست سال طول کشید تا کشتی را بسازد، بعد از آن هم که عذاب همگانی نازل شد و آنها از کشتی پیاده شدند پانصد سال زندگی کرد که مجموع این مدّت همان دو هزار و پانصد سال میشود.
عمر حضرت نوح، در نگاه خودش
حضرت فرمودند: روزی حضرت نوح(علینبیّناوآلهوعلیهالسلام) در آفتاب نشسته بود. ملکالموت بهسراغش آمد و به او سلام کرد. حضرت نوح جواب سلامش را داد. گفت: چهکار داری؟ یا به قول ما گفت: به چه منظوری آمدی؟ گفت: آمدم تا جانت را بگیرم! حضرت نوح از او پرسید: یک مقدار به من مهلت میدهی تا از آفتاب به سایه بروم تا در سایه جانم را بگیری؟ گفت: بله! حضرت نوح بلند شد، از آفتاب رفت در سایه نشست.
حضرت بعد از آنکه نشست رو کرد به ملکالموت و گفت: ای ملکالموت! آنچه در دنیا بر من گذشت همانند این بود که از آفتاب به سایه آمدم! میگوید: دو هزار و پانصد سال فقط همین بود! تمام زندگی من به همین مقداری که از زیر این آفتاب بلند شدم و در این سایه نشستم گذشت.
در روایت دیگری دیدم که ظاهراً حضرت جبرئیل از حضرت نوح بعد از موتش سؤال میکند که زندگی دنیا را چگونه دیدی؟ میگوید: زندگی دنیا را مانند خانه دو دری دیدم که از یک در وارد شده و از در دیگر بیرون آمدم، همین! این قرنها در نزد من اینگونه گذشت!
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ متن سخنان حضرت آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی در روز بیستم ماه مبارک رمضان 1391 ه.ش به شرح ذیل است:
مروری بر مباحث گذشته
جملاتی که اوّل بحثم در مباحث دعا مطرح میکنم از علی(علیهالسّلام) است و از مناجاتهای ایشان است. بحث ما این بود که ماه مبارک رمضان، ماه تلاوت قرآن و ماه دعا است؛ دعای به خیر برای خود و دیگران، حال چه مادّی باشد و چه معنوی و بهخصوص در لیالی قدر که به آن سفارش شده است.
عرض شد، در روایت موثّّقۀ زراره داریم که شب نوزدهم لیلۀ تقدیر بود. یعنی شبی که مسائل موجودات را نسبت به سال آینده بررسی و اندازهگیری میکنند و در آن روایت داشت که شب بیست و یکم لیلۀ ابرام است؛ یعنی در امشب آنچه را نسبت به شخص بررسی و اندازهگیری کردهاند، ثبت و ضبط میکنند و بعد آنچه را که نسبت به سال آینده مناسب دیدهاند، در شب بیست و یکم قرار میدهند. عرض کردم اگر بنا باشد که بررسی و اندازهگیریها بر محور سوابق باشد، یعنی براساس آنچه سال گذشته انجام دادهایم سال آینده را برای ما ترسیم کنند، مصیبت است؛ لذا عرض کردم شب نوزدهم شب شرمندگی است.
ترمیم گذشته و ترسیم آینده
اینجا جمع شدهایم و خیلی ساده چه میخواهیم؟ بنده فکر میکنم که شما هم همینطور باشید. دو تا چیز میخواهیم. یک: ترمیم نسبت به گذشته، دو: ترسیمِ خوب نسبت به آینده.
چقدر بد بودیم! آیا میبخشی؟
ترمیم گذشته؛ به این معنا که ما بد کردیم و این قابل انکار نیست. سال گذشته اینقدر گناه و خطا کردیم که خودمان نمیتوانیم خطاهایمان را بشماریم پس اوّلین چیزی که میخواهیم درخواست کنیم ترمیم گذشته است و آن اینکه: خدایا عفو کن! به تعبیری که در قرآن هم وجود دارد، «صفح جمیل» کن. خیلی ساده بگویم: خدایا! ندیده بگیر؛ امشب اینطور با ما برخورد کن. صحیفۀ اعمالِ ما را که «نعوذبالله»، به خطاهایمان آلوده شده است پاک و تمیز کن، تا روی اینکه برای سال آینده تقاضا کنیم را داشته باشیم. اوّل باید تقاضای ترمیم گذشته را داشته باشیم؛ همان تعبیری که در روایات و از پیغمبراکرم برای لیلۀ قدر وجود دارد: از خدا طلب عفو کنید و به تعبیر اهل معرفت ستّاریّتِ ناشی از غفّاریّتِ خدا را بخواهیم. به طوری که هیچگونه تبعاتی نسبت به خطاهای گذشتهمان برای ما نباشد.
چه مقدار از گناهانم بخشیده میشود؟
بعد آنوقت سراغ ترسیم میآییم. به این معنا که: خدایا! سال آینده را سال خوبی برای ما ترسیم کن، یعنی امر کن که سال خوبی باشد. در اینجا مطلب مهمّی است و به ذهن همهمان میآید که: ما ترمیم را از خدا تقاضا میکنیم و طلب عفو میکنیم؛ حالا سؤال پیش میآید: چون من یک موجود کوچک و محدود و کوته نظر هستم، پس تا چه حد خدا عفو میکند؟ بنابراین اوّل سؤال این است که آیا عفو میکند یا نه؟ و دوّم هم چقدر؟
سؤال: چرا خدا به دعا پاسخ نمیدهد؟
روایتی است که عثمانبنعیسی از امام صادق(علیهالسّلام) نقل میکند. راوی میگوید: «قُلتُ»؛ یعنی به حضرت عرض کردم: «آیَتَانِ فِی کِتَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَطْلُبُهُمَا فَلَا أَجِدُهُمَا»؛ دو آیه در قرآن است که میخواهم ببینم مصداقی در خارج دارند یا ندارند؟ گشتم و مصداقی هم پیدا نکردم، «قَالَ وَ مَا هُمَا»؛ حضرت به او میگوید: آن دو آیه کدام است؟ در نقلی است که، «لا اَدری ما تَأویلُه»؛ نمیدانم که تأویل این دو آیه چیست؟ «وَ مَا هُمَا قُلْتُ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ»؛ این آیه که من را بخوانید، از من درخواست کنید و من جوابگوی درخواست شما هستم، «فَنَدْعُوهُ وَ لَا نَرَى إِجَابَةً»؛ از خدا حاجت میخواهم امّا از اجابت خبری نیست و به تعبیر ما میخوانم ولی پاسخی نیست. امامصادق(علیهالسّلام) فرمود: «قالَ(علیهالسّلام) أَ فَتَرَى اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَخْلَفَ وَعْدَهُ»؛ تو فکر میکنی که خدا خلف وعده میکند؟ یعنی وعده میکند و بعد به آن عمل نمیکند؟ «قُلْتُ لَا»، نه! چنین چیزی نیست، «قَالَ فَمِمَ ذَلِکَ»؛ بگو پس چهطور شده که میخواهی و بعد هم میبینی به اجابت نرسید و میگویی چنین چیزی نیست؟ علّت آن چیست؟ حضرت به او میگوید: من علّت آن را به تو میگویم. «قَالَ لَکِنِّی أُخْبِرُکَ»؛ به تو خبر میدهم.
استجابت دعای مطیعین
در اینجا حضرت انسانها را دو گروه میکند، «مطیعها» و «عاصیها». گروه اوّل: «مَنْ أَطَاعَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فِیمَا أَمَرَهُ ثُمَّ دَعَاهُ مِنْ جِهَةِ الدُّعَاءِ أَجَابَهُ»؛ حضرت فرمودند: کسی که خدا را در آن امری که کرده اطاعت کند و بعد از خدا در آن جهتی که با او هم سو باشد تقاضا کند، خدا جوابش را میدهد. «قُلْتُ وَ مَا جِهَةِ الدُّعَاءِ»؛ امّا جهت دعا چیست؟
برای اجابت دعا چه کنیم؟
حضرت در اینجا مطیعین را کنار میگذارد و آن چیزی را که مبتلا به همه است و مربوط به عاصین است وسط میکشد. حضرت میفرماید: «تَبْدَأُ فَتَحْمَدُ اللَّهَ وَ تَذْکُرُ نِعَمَهُ عِنْدَکَ»؛ ابتدا نسبت به نعمتهایی که به تو عنایت کرده ثناگو باش، «ثُمَّ تَشْکُرُهُ ثُمَّ تُصَلِّی عَلَى النَّبِیِّ(صَلّیاللهعلیهوآلهوسلّم)»؛ از خدا نسبت به نعمتهایش تشکّر کن و به پیغمبر درود بفرست، «ثُمَّ تَذْکُرُ ذُنُوبَکَ». مهم اینجا است. سراغ گناهانی که کردی برو، «فَتُقِرُّ بِهَا»؛ اعتراف کن. بگو: خدا! بد کرد. تکتکِ معصیتها را در ذهن خود بیاور، «ثُمَّ تَسْتَعِیذُ مِنْهَا»؛ پس با این خطاهایت به خدا پناه ببر، «فَهَذَا جِهَةُ الدُّعَاءِ». بعد دارد: «تَعْتَرِفُ بِذُنُوبِکَ»؛ تکتکِ گناهانی که به یادت میآید، «أَوْ بِمَا ذَکَرْتَ مِنْهَا»؛ هر چقدر که یادت آمد، «وَ تُجْمِلُ مَا خَفِیَ عَلَیْکَ مِنْهَا»؛ و اجمالاً آنهایی که در نظرت نیست، «فَتَتُوبُ إِلَى اللَّهِ مِنْ جَمِیعِ مَعَاصِیکَ»؛ و بعد هم از تمام گناهانت توبه کن.
گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان!
«وَ أَنْتَ تَنْوِی أَلَّا تَعُودَ»؛ گناهانی که کردهای و یادت است به ذهن بیاور، نه اینکه به زبانت بیاوری و بعد در مورد آنهایی هم که یادت نیامد بگو: خدایا! همۀ خطاهایم را در نظر بیاور و بعد در مقابل خدا بنا را بر این بگذار که دیگر این کارها را نکنی. «وَ أَنْتَ تَنْوِی أَلَّا تَعُودَ»؛ نیّت کن که دیگر این کارها را نمیکنم، «وَ تَسْتَغْفِرُ اللَّهَ مِنْهَا بِنَدَامَةٍ»؛ از گناهانت به خاطر پشیمانی واقعیات پوزش بطلب. «وَ صِدْقِ نِیَّةٍ وَ خَوْفٍ وَ رَجَاءٍ وَ یَکُونُ مِنْ قَوْلِکَ اللَّهُمَّ إِنِّی أَعْتَذِرُ إِلَیْکَ مِنْ ذُنُوبِی وَ أَسْتَغْفِرُکَ وَ أَتُوبُ إِلَیْکَ فَأَعِنِّی عَلَى طَاعَتِکَ».
دیگر اشتباه نمیکنم!
«ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ»؛ معنایش درست بر جای خود است، امّا این در صورتی است که جهت دعا هم فراموش نشود. یعنی چه؟ یعنی وقتی میخواهی از خدا تقاضا کنی، نگاهی هم به سوابق گذشتهات بکن. اگر اشتباه کردهای، اوّل معذرت خواهی بکن و بگو: خدایا! من را ببخش و بعد هم وقتی که میگویی بد کردهام، نیّتت این باشد که دیگر خطایی مرتکب نشوی و بعد با صدق نیّت، استغفار کن.
خدا از دل من آگاه است
خدا میفهمد که من از ته دل طلب بخشش میکنم یا نه؟ او شرمندگی من را بهتر از خودم درک میکند. حتّی در روایت است که وقتی هنوز استغفار نکردی هم تو را میآمرزد. مهم این است که امشب خدا به دل من و تو نگاه میکند. این متن روایت است که: هنوز که استغفرلله را نگفتهای، صحیفه را پاک و تطهیرمان میکند. خدا این است.
پذیرش آنی توبه در ماه رمضان
امّا باید اشاره کنم امتیازهای بسیار مثبت دیگری برای جوابگویی خداوند نسبت به غفران گناهانمان یعنی ترمیم گذشته و ترسیم خوب آینده هم داریم. چند روایت را میخوانم. یکی از آنها را شب نوزدهم خواندم که این امتیازها را در امشب هم است. اوّل: روایتی از پیغمبراکرم که: «یَقُولُ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى فِی کُلِ لَیْلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ هَلْ مِنْ سَائِلٍ فَأُعْطِیَهُ سُؤْلَهُ»؛ هر شب از ماه رمضان خدا سه بار میفرماید: آیا کسی هست که از من درخواستی کند تا به او بدهم؟ «هَلْ مِنْ تَائِبٍ فَأَتُوبَ عَلَیْهِ»؛ آیا کسی هست توبه و رجوع به من بکند تا بپذیرم؟ «هَلْ مِنْ مُسْتَغْفِرٍ فَأَغْفِرَ لَهُ»؛ کسی هست که از من پوزش طلبد؟ اینکه لااقل بگوید: خدایا! من بد کردم. همین که بگوید بد کردم، بلافاصله میآمرزد.
خداوند از هیچچیز فروگذار نمیکند
امتیاز دیگری که بهخصوص برای امشب داریم اینکه شبِ جمعه است. نسبت به شب جمعه مسائل خاص خود را دارد. از امام باقر(علیهالسّلام) است: «إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى لَیُنَادِی کُلَّ لَیْلَةِ جُمُعَةٍ مِنْ فَوْقِ عَرْشِهِ مِنْ أَوَّلِ اللَّیْلِ إِلَى آخِرِهِ» امام باقر(علیهالسّلام) فرمودند: خداوند متعال، خودش، هر شبِ جمعه از فوق عرش، از اوّل شب تا آخر ندا میدهد، «أَ لَا عَبْدٌ مُؤْمِنٌ یَدْعُونِی لِدِینِهِ أَوْ دُنْیَاهُ»؛ آیا عبد و بندۀ مؤمنی که به من ایمان دارد وجود دارد تا از من برای دین و دنیای خود درخواست کند که من جوابش را بدهم؟ «قَبْلَ طُلُوعِ الْفَجْرِ فَأُجِیبَهُ»، اگر تا وقتی که طلوع فجر نشده از من درخواست کند، من هم جوابش را میدهم. چه برای دنیایش بخواهد و چه برای آخرتش. خداوند هیچ چیزی فروگذار نمیکند. «أَ لَا عَبْدٌ مُؤْمِنٌ یَتُوبُ إِلَیَّ مِنْ ذُنُوبِهِ قَبْلَ طُلُوعِ الْفَجْرِ فَأَتُوبَ عَلَیْهِ» آیا بندۀ مؤمنی هست که تا قبل از طلوع فجر توبه کند و من توبهاش را قبول کنم؟ روایت مفصّل است تا اینجا که: «فَلَا یَزَالُ یُنَادِی بِهَذَا حَتَّى یَطْلُعَ الْفَجْرُ» یعنی از سر شب تا طلوع فجر خدا این ندا را میدهد.
امتیازات امشب چیست؟
شب جمعه بودن یکی از امتیازات امشب است. یعنی هم ماه مبارک رمضان است و هم شب جمعه و هم از لیالی قدر است.
نیمة شب دعا کن
الآن، از نظر موقعیّتی یکی از مواقعی است که دعا مستجاب میشود و آن ثلث آخر شب است. اگر وقت را سه قسمت کنیم، الآن ثلث آخر شب. از پیغمبراکرم است که: « قالَ رَسولالله(صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم): اِذا بَقِیَ ثُلثُ اللَیلِ قالَ الله تَبارَکَ وَ تَعالی»؛ وقتی ثلث آخر شب میشود خدا میگوید: «مَنْ ذَا الَّذِی یَسْتَکْشِفُ الضُّرَّ»؛ چه کسی است که طلب کند تا من گره او را باز کنم؟ «أَکْشِفْ عَنْهُ»؛ گرهات را خودم باز میکنم، «مَنْ ذَا الَّذِی یَسْتَرْزِقُنِی»؛ چه کسی است که از من طلب روزی کند تا به او بدهم، «مَنْ ذَا الَّذِی یَسْأَلُنِی»؛ و بعد دارد، «أُعْطِهِ»؛ همینکه از من درخواست کند، به او میدهم.
به دوستیِ علی(علیهالسّلام) امیدوارم
خواستم این را به دوستانمان بگویم که به عمل خودم هیچ امیّدوار نیستم، بلکه فقط امیّدم به همینها است یعنی به وعدههایی که در این روایات و آیات به ما داده شده است. البتّه دست خالی هم نیستم. روایتی عرض میکنم: «رُوِیَ عَن رسولالله(صلّیاللهعلیهوالهوسلّم) قال: مَنْ أَحَبَ عَلِیّاً قَبِلَ اللَّهُ تَعَالَى مِنْهُ صَلَاتَهُ»؛ پیغمبر فرمودند: کسی که علی را دوست داشته باشد، خدا نمازش را قبول میکند، «وَ صِیَامَهُ» روزههایش را هم قبول میکند، «وَ قِیَامَهُ» شب زنده داریهایش را هم قبول میکند. امشب، احیا گرفتهای؟ این را هم قبول میکند، چون تو علی را دوست داری؛ و بالاتر از همه: «وَ اسْتَجَابَ دُعَاءَهُ»؛ یعنی دعا که بکند دعایش را هم قبول میکند. پس بنابراین امشب ما همه چیز داریم.
آن چه صحنه ای بود؟
به خانۀ علی(علیهالسّلام) برویم. علی(علیهالسّلام) در بستر بود و اطراف بستر را فرزندانش گرفته بودند. ابتدا به امام حسن(علیهالسّلام) رو کرد و با او سخن گفت و سفارشاتی کرد. بعد رو کرد به همۀ فرزندانش و گفت: بعد از من از هر سو به سوی شما فتنهها میآید. منافقین این امّت کینۀ دیرینۀ خود را از شما طلب میکنند و میخواهند از شما انتقام بگیرند، بر شما باد به صبر. بعد علی ساکت شد. یک مرتبه نگاهی به چهرۀ حسین(علیهالسّلام) کرد. گفت: به خصوص نسبت به شما، که فتنهها از هر سو میآید، بر شما باد به صبر. دوباره ساکت شد. دو مرتبه نگاهی به حسین کرد. گفت: یا ابا عبدالله! این امّت تو را شهید میکنند، برتو باد به تقوی و صبر. مینویسند: علی(علیهالسّلام) این جمله را که گفت بیهوش شد. به ذهن من این است که باید صحنۀ دردناکی در پیش چشم علی(علیهالسّلام) از روز عاشورا تمثّل کرده باشد که دیدن آن بیهوش بشود. آن چه صحنهای بود؟
عباس(علیهالسّلام) متحیّر است!
امشب شب جمعه و متعلّق به امام زمان(صلوات الله علیه) است. شنیدهام که امام زمان(صلوات الله علیه) توسّل به عمویش را دوست دارد، پس من هم توسّل به او میجویم. دهها سال است که من و شما به گوشمان خورد که عبّاس باب الحوائج است، بنابراین میرویم آنجا. مینویسند: «فَوَقَفَ العَبّاس مُتَحَیِّرا»؛ یعنی یک وقت دیدند که اباالفضل سوار مرکب ایستاده، امّا متحیّر است. این چه وقت بود؟ موقعی بود که از شریعه بیرون آمده بود، هر دو دست را قطع کرده بودند؛ تیری آمده و به مشک خورده بود. آب سرازیر شده بود و عبّاس متحیّر است چه کند؟ دستی ندارد تا بجنگد و آبی ندارد تا به خیمهها برساند. چه کند؟ مینویسند: تیری آمد و به چشم عبّاس اصابت کرد. دست نداشت تا تیر را در بیاورد. میگویند: خم شد، زانوها را بالا آورد و تیر را بین دو زانو گذاشت تا تیر را در بیاورد. اینجا بود که عمود آهن آمد، «فَنقَلَبَ العَبّاس مِن فَرسِه»؛ اباالفضل از مرکب به زمین آمد، «فَنادا یا أخَاه أدْرِکْ أخَاک»...
[snews] => [bimg] => NULL [tmpl] => [sdate] => 13920507001000 [pdate] => 13920507001000 [udate] => 0 [sendby] => system [publishby] => system [updateby] => system [service_id] => 12 [cat_id] => 75 [sec_id] => 219 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 1 ) [extra_content] => [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 ) [1] => Array ( [id] => 255517 [title] => وداع با ماه مبارک رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920515113200 [service_id] => 3 ) [2] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 ) [3] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 ) [4] => Array ( [id] => 255145 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513132500 [service_id] => 3 ) [5] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 ) [6] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 ) [7] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 ) [8] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 ) [9] => Array ( [id] => 253903 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507111000 [service_id] => 3 ) [10] => Array ( [id] => 253899 [title] => دو اثر جدید از آیت الله مجتبی تهرانی [pdate] => 13920507105100 [service_id] => 4 ) [11] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 ) [12] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 ) [13] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 ) [14] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 ) [15] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 ) [16] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 ) [17] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 ) [18] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 ) [19] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 ) [20] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 ) [21] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 ) [22] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 ) [23] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 ) [24] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 ) [25] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 ) [26] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 ) [27] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 ) [28] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 ) [29] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 ) [30] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 ) [31] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 ) [32] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 ) [33] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 ) [34] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 ) [35] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 ) [36] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 ) [37] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 ) [38] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 ) [39] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 ) [40] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 ) [41] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 ) [42] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 ) [43] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 ) [44] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 ) [45] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 ) [46] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 ) [47] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-7؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [1] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [2] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 2 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [3] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 13 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [4] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 7 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [5] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-15؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [6] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-11؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [7] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-9؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [8] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-10؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [9] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 18 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [10] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 15 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [11] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-17؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [12] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-5؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [13] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 6 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [14] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-14؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [15] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-3؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [16] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 19 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [17] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-4؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [18] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 3 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [19] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 17 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [20] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 9 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [21] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 14 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [22] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی- 28؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [23] => Array ( [id] => 253899 [title] => دو اثر جدید از آیت الله مجتبی تهرانی [pdate] => 13920507105100 [service_id] => 4 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [24] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-13؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [25] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-25؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [26] => Array ( [id] => 255145 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513132500 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 26 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [27] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-21؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [28] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-22؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [29] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-26؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [30] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-27؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [31] => Array ( [id] => 253903 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507111000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 20 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [32] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-23؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [33] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 8 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [34] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-18؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [35] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-8؛/ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [36] => Array ( [id] => 255517 [title] => وداع با ماه مبارک رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920515113200 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 28 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [37] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 5 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [38] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-12؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [39] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [40] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 10 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [41] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 4 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [42] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 12 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [43] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-19؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [44] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 16 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [45] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 11 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [46] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-6؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [47] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) ) ) [media] => Array ( ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => اعمال رمضان [id] => 156569 [tag_id] => 351457 ) [1] => Array ( [tag] => دعای رمضان [id] => 156570 [tag_id] => 351087 ) [2] => Array ( [tag] => اجابت دعا [id] => 156571 [tag_id] => 178111 ) [3] => Array ( [tag] => ماه رمضان [id] => 156572 [tag_id] => 27421 ) [4] => Array ( [tag] => حاج آقا مجتبی تهرانی [id] => 156573 [tag_id] => 229714 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( [0] => Array ( [comment_id] => 35734 [cid] => 253833 [comment_name] => رحمن [comment_mail] => anonymous@Website.ir [comment_message] => السلام عليک ياابوالفضل العباس ارواح نابفدائک [comment_date] => 13920507004038 [comment_ip] => 0 [comment_status] => P [comment_lang] => FA [changeby] => [cat_id] => 0 [parent_id] => 0 [answer] => [is_replied] => [replied_by] => [rdate] => 0 [reply_message] => [most_like] => Y [membership_id] => 0 [answer_by] => [answer_date] => 0 [country_short] => - [country_long] => - ) ) [comments_stats] => Array ( [P] => 1 ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛
(برای مشاهده فیلم این جلسه می توانید به بخش صوت و تصویر «خبرگزاری دانشجو» مراجعه، یا اینجا را کلیک کنید)
مروری بر مباحث گذشته
گفته شد ماه مبارک رمضان ماه تلاوت قرآن و ماه دعا است. دعای خیر کردن چه نسبت به خود و چه نسبت به دیگران، به این معناست که از خود و دیگران رفع گرفتاری کند یا نسبت به خود و دیگران جلب منفعت؛ که به این «دعای خیر» گفته میشود. امّا نعوذبالله! دعای به ضرر و شرّ کردن چه نسبت به خود و چه نسبت به دیگران مورد نهی است. یعنی نه به ضرر خودش دعا کند و نه به ضرر دیگران که عرض کردم مراد از دیگران مؤمنیناند.
دو دسته دعا در مورد کافر و مشرک
وارد بحثی در باب مشرک و کافر میشوم، که جلسه گذشته گفتم مطرح خواهم کرد. نسبت به اینها دو تصویر هست. یک؛ دعای خیر کردن برای آنها و دو؛ دعا به شرّ کردن؛ یعنی نفرین کند. اولی با دومی فرق میکند. اینجا معلوم است که دعا به خیر کردن یعنی چه؛ یعنی آن چیزهایی که انسان برای جلب منفعت یا دفع ضرر طلب میکند را «دعای خیر» مینامند که در اینجا برای مشرک و کافر این را میخواهد. دوم؛ بحث دیگری است و آن دعا به شرّ کردن است؛ چون گفتم این هم دعا است، یعنی نفرین کردن مشرک و کافر.
دعای خیر نکنید!
امّا تقسیم اول، مورد نهی است. دعا به خیر نسبت به مشرک مورد نهی است. در قرآن خطاب به پیغمبر اکرم است: «ما کانَ لِلنَّبِیِ وَ الَّذِینَ آمَنُوا أَنْ یَسْتَغْفِرُوا لِلْمُشْرِکِینَ وَ لَوْ کانُوا أُولِی قُرْبى»، یعنی بر پیامبر و کسانی که ایمان آوردهاند، سزاوار نیست که برای مشرکین بعد از اینکه معلوم شد مشرکند، دعای خیر کنند. البته طلب غفران کردن بخشش است و خیر هم هست. چه خیری بالاتر از غفران؟ البته بعداً خواهم گفت که قیدی در آیه دارد و من نخواندم که میگوید: وقتی معلوم شد اینها اهل آتش و جهنمی هستند دیگر نباید این کار را کرد.
طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد
اینها برای مشرک بود امّا برای کافر این را میگوید: «اسْتَغْفِرْ لَهُمْ أَوْ لا تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ إِنْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعینَ مَرَّةً فَلَنْ یَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ ذلِکَ بِأَنَّهُمْ کَفَرُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ اللَّهُ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الْفاسِقین»، هر دو در سوره توبه است. به پیغمبر میگوید: اگر برای اینها استغفار کنی یا طلب آمرزش نکنی، برای اینها مساوی است. حتی اگر هفتاد بار برایشان طلب آمرزش کنی، هیچ فایدهای ندارد. اینها آمرزیده نمیشوند، چون به خداوند و رسولش کفر ورزیدند. خداوند گروه فاسق را هدایت نمیکند. در اینجا آیه اول در مورد مشرکین بود و آیه دوم در مورد کافران.
بالاترین دعای خیر، غفران است
بالاترین دعا از نظر خیر عبارت از غفران است. در دعاها هم گفتیم که شما هر چه از خدا بخواهید اول طلب غفران کنید. اینجا همان را مطرح میکند که اتفاقاً متناسب با مشرک و کافر است. بعداً این مطالب را شرح خواهم داد. اینجا فقط فهرستوار مطرح میکنم.
در اینجا دعای پیغمبر هم ارزشی ندارد!
اینها معیار دارد و بی جهت نیست. به پیغمبر میگوید: اگر هفتاد بار هم طلب آمرزش کنی، خدا اینها را نمیآمرزد. دیگر بالاتر از پیغمبر کسی هست که طلب آمرزش کند؟ بالاتر از پیغمبر برای دعا کردن نداریم. دعای خیر برای مشرک و کافر ارزشی ندارد. گرچه اینجا مسأله غفران است، ولی عرض خواهم کرد که در حال شرک و کفر از غفران خبری نیست؛ مگر اینکه خودِ فرد برگردد.
روایت: شرایط دعا برای پدر و مادر کافر
چند روایت میخوانم. این روایت را علیبنجعفر از امام هفتم، موسیبنجعفر(صلواتاللهعلیه) نقل میکند. میگوید: «سَأَلْتُهُ عَنْ رَجُلٍ مُسْلِمٍ وَ أَبَوَاهُ کَافِرَانِ »، از موسیبنجعفر(علیهالسّلام) در مورد شخص مسلمانی که پدر و مادرش، هردو کافرند پرسش کردم. دقت کنید! این روایات انتخابی است. اینجا پدر و مادرش هر دو کافرند، «هَلْ یَصْلُحُ لَهُ أَنْ یَسْتَغْفِرَ لَهُمَا فِی الصَّلَاةِ»، آیا اگر این بچّه در نماز برای پدر و مادرش طلب غفران کند، صلاح و خیر است؟ «قَالَ علیهالسّلام إِنْ کَانَ فَارَقَهُمَا وَ هُوَ صَغِیرٌ لَا یَدْرِی أَسْلَمَا أَمْ لَا فَلَا بَأْسَ»، اگر این بچه از پدر و مادرش جدا شده باشد، در حالی که صغیر و کوچک بود؛ امّا حالا که از آنها جدا شده نمیداند که این دو اسلام آوردند یا نیاوردند دعا کردن اشکالی ندارد. مگر میشود چنین حالتی اتفاق بیفتد؟ در گذشته اتفاق میافتاد که بچهای را در جنگ اسیر میکردند و به غلامی میگرفتند. این بچّۀ صغیر در میان کفار و دشمنان بود و پدر و مادرش هم کافر بودند، اما بچّه اسلام میآورد. وقتی از پدر و مادرش جدا میشد صغیر بود و بعد هم خبر نداشت که آنها مسلمان شدند یا نه؟ حضرت میگوید اگر اینطور است، «فَلَا بَأْسَ»، دعا کند و اشکالی ندارد، «وَ إِنْ عَرَفَ کُفْرَهُمَا»، امّا اگر خبر پیدا کرده که آنها بر حرف خودشان ایستادهاند و هنوز کافرند، «فَلَا یَسْتَغْفِرُ لَهُمَا»، استغفار نکن، «وَ إِنْ لَمْ یَعْرِفْ فَلْیَدْعُ لَهُمَا»، اگر نمیداند، دعا اشکالی ندارد، امّا اگر بداند دعا نکند. این برای هر دوی پدر و مادر است.
دعا، تنها برای موحّد
در روایت دیگری است: «کَتَبَ رَجُلٌ إِلَى أَبِی مُحَمَّدٍ»، شخصی به امامعسگری(علیهالسّلام) نوشت: «یَسْأَلُهُ الدُّعَاءَ لِوَالِدَیْهِ وَ کَانَتِ الْأُمُّ غَالِیَةً»، از حضرت سؤال کرد که: میخواهم برای پدر و مادرم دعا کنم امّا مادرم از غلات است، «وَ الْأَبُ مُؤْمِناً»، ولی پدرم مؤمن است، «فَوَقَّعَ رَحِمَ اللَّهُ وَالِدَکَ»، حضرت نوشتند: خدا پدرت را رحمت کند. امّا مادرش را دعا نکردند. عملاً، چقدر زیبا به او یاد دادند. این در مورد مادر، امّا در مورد پدر هم هست. «وَ کَتَبَ آخَرُ»، شخص دیگری به امامعسگری (علیهالسّلام) نوشت: «یَسْأَلُ الدُّعَاءَ لِوَالِدَیْهِ»، برای پدر و مادرم دعا میکنم، «وَ کَانَتِ الْأُمُّ مُؤْمِنَةً وَ الْأَبُ ثَنَوِیّاً»، مادرم مؤمن است ولی پدرم دوگانهپرست است. مادرم یگانهپرست است؛ حضرت فرمودند: «فَوَقَّعَ رَحِمَ اللَّهُ وَالِدَتَکَ».
برای ظالم دعای خیر نکنید
خواستم بگویم که، این را هم در آیات و هم در روایات داریم که دعای خیر برای مشرک و برای کافر نهی شده است. البته این هم باید توضیح داده شود که برای ظالم هم چنین دعای خیری نکنید؛ که بگویید: خدا طول عمرت دهد. در روایت از رسولاکرم است: «قال رسول الله (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم): مَنْ دَعَا لِظَالِمٍ بِالْبَقَاءِ»، اگر کسی دعا کند و از خدا برای ستمگری طول عمر را بخواهد، «فَقَدْ أَحَبَّ أَنْ یُعْصَى اللَّهُ فِی أَرْضِهِ»، او دوست دارد که در زمینِ خداوند نافرمانی او بشود. البته این مطلب مخصوص و منحصر به چیز خاصی بود. امّا مقابل این مطلب. یعنی چه؟
دعا به شرّ مخصوص چه کسانی است؟
به ضرر مشرک یا کافر دعا کنیم. مثلاً بگوییم: خدایا! مرگش بده. این چه؟ بحث مفصّلِ من اینجاست. داریم به اول بحثی که برای ماه مبارک رمضان در نظر گرفته بودم نزدیک میشویم. در اینجا خودِ خدا و هم پیغمبراکرم و هم ائمّه(علیهمالسّلام) این کار را کردهاند و اگر بخواهم اشخاصی که نفرین کردهاند مطرح کنم جلسات زیادی طول میکشد. فعلاً کلیّت را میگویم. این مطلب معیار هم دارد.
نفرینِ خدا به شخص
خدا؛ هم نفرین شخصی کرده، یعنی اسم شخص را برده است و هم نفرین گروهی کرده. شخصی مثل این: «تَبَّتْ یَدا أَبِی لَهَبٍ وَ تَبَّ»، بریده باد. خدا ابولهب را نفرین کرده. جزء آیات ما است. ابولهب رأس المشرکین بود و خدا نفرینش کرد.
نفرینِ خدا به گروه
نفرین گروهی هم کرده: «قُتِلَ أَصْحابُ الْأُخْدُودِ». این را میدانید که اصحاب اخدود چه کسانی بودند. در زمان پیغمبر آن افرادی بودند که چالههایی بر سر راه میکندند و در آن آتشی نهفته میکردند که وقتی مسلمانها رد میشدند، بیفتند و بمیرند. در اینجا میگوید مرگ باد بر اصحاب اخدود. خدا شعار میدهد. مرگ بر اصحاب اخدود، «قُتِلَ أَصْحابُ الْأُخْدُودِ». نفرین، هم شخصی داریم و هم گروهی. امّا اینها معیار دارد. توجه کنید! از روی هوای نفس نیست، بلکه معیار دارد و معیارهای الهی در آن است. که انشاءالله آن را بحث خواهم کرد.
ایمانآوردن به دست حسین، شهادت در کنار حسین(علیهالسّلام)
این شبها توسّلمان به اصحاب امامحسین(علیهالسّلام) است. به نظر من یکی از اصحاب امامحسین است که از جهاتی در تاریخ کربلا برجستگی دارد و از نظر سابقه، نه خودش و نه خاندانش سابقۀ اسلام ندارند. حتی در مورد او مینویسند: نصرانی بوده و خودش و مادرش توسط امامحسین(علیهالسّلام) ایمان آوردهاند. مطلب دومی که به نظر من در تاریخ برجسته است، این است که در اردوگاه حسین(علیهالسّلام) هم نبوده است تا بگوییم در عداد اصحاب بوده. چیز دیگری که فهمیده میشود این است که به تعبیر ما، حالت تکروی هم داشته است. خودش، مادرش و همسرش تنهایی آمده بودند؛ در گوشهای خیمه زده بودند و به اصطلاح صحنه را مشاهده میکردند. حتی راجع به ازدواجش هم اینطور دیدم که بیشتر از هفده روز از ازدواجش نگذشته بود.
وهب؛ یار مسیحی نسب
میگویند خودش را آراسته کرد تا مثل بقیه به میدان برود. دید همه رفتهاند و از تعبیرات هم اینطور استفاده میکنم که از اصحاب دیگر کسی باقی نمانده بود. نگاه کرد؛ هیچکس نمانده و حسین تنهاست. خودش را آماده کرد که برود. همسرش مانع شد. گفت نمیگذارم بروی. مادرش به او میگفت برو؛ امّا همسر میگفت: نمیگذارم بروی. بالاخره به همسرش گفت: حرفت چیست؟ گفت: اینکه من وتو با هم به محضر حسین(علیهالسّلام) برویم؛ دو تا جمله دارم و میخواهم جلو امامحسین بگویم. گفت: باشد، بیا با هم برویم. چون بالاخره باید میرفت و میخواست برای رفتن به میدان هم اجازه بگیرد. وارد خیام حسین(علیهالسّلام) شدند. همسرش به امامحسین گفت: وهب میخواهد به میدان برود. من نمیگذارم. دو تا شرط دارم. اگر شما اینها را ضمانت کنید، میگذارم برود. گفت: بگو شرطهایت چیست؟ گفت: شرط اولم این است که من یک زن جوان هستم. در این بیابان کسی را ندارم و یقین دارم که او اگر برود شهید میشود. شما اجازه دهید، من هم در کنار خاندان شما و جزء آنها بشوم. میگویند: «فَبَکَى الْحُسَیْنُ (علیهالسلام) بُکَاءً شَدِیداً»، امامحسین به شدت شروع کرد به گریه کردن. حضرت گفت: من این را ضمانت میکنم. گفت: من یقین دارم اگر او برود، شهید خواهد شد. شرط دومم این است که باید همینجا در حضور شما قول بدهد، در روز قیامت تنها به بهشت نرود و من را هم با خود ببرد. من را فراموش نکند. میگویند امام حسین (علیهالسّلام) این را هم پذیرفت و ضمانت کرد.
وهب به میدان رفت. جنگید. یک دستش قطع شد. یکوقت نگاه کرد، دید همسرش وسط میدان است و عمود خیمه را گرفته. رو کرد به او و گفت: تو که نمیگذاشتی من به میدان بیایم، حالا چه شده، خودت به میدان آمدهای. گفت: مگر صدای حسین را نشنیدی؟ «هَلْ مِنْ ذَابٍ یَذُبُه عَنْ حَرَمِ رَسُولِ اللَّهِ هَلْ مِنْ مُوَحِّدٍ یَخَافُ اللَّهَ فِینَا هَلْ مِنْ مُغِیثٍ یَرْجُو اللَّهَ»
[snews] => [bimg] => NULL [tmpl] => [sdate] => 13920423113800 [pdate] => 13920423113800 [udate] => 0 [sendby] => system [publishby] => system [updateby] => system [service_id] => 12 [cat_id] => 75 [sec_id] => 219 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 1 ) [extra_content] => [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 ) [1] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 ) [2] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 ) [3] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 ) [4] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 ) [5] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 ) [6] => Array ( [id] => 254184 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509115700 [service_id] => 3 ) [7] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 ) [8] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 ) [9] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 ) [10] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 ) [11] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 ) [12] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 ) [13] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 ) [14] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 ) [15] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 ) [16] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 ) [17] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 ) [18] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 ) [19] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 ) [20] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 ) [21] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 ) [22] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 ) [23] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 ) [24] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 ) [25] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 ) [26] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 ) [27] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 ) [28] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 ) [29] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 ) [30] => Array ( [id] => 251692 [title] => روزه ورزشی است برای زیبا و قوی شدن انسان/ دنیاطلبى مرکز اصلى همه خطاهاى ماست [pdate] => 13920426120000 [service_id] => 12 ) [31] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 ) [32] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 ) [33] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 ) [34] => Array ( [id] => 251342 [title] => ماه رمضان بهترین فرصت برای سعادتمندی و ترک معصیت است [pdate] => 13920425103800 [service_id] => 12 ) [35] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 ) [36] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 ) [37] => Array ( [id] => 251139 [title] => اعتکاف به نمایندگی از همه اهل محل!/ تا هدیه نگیریم افطار نمیکنیم! [pdate] => 13920431100300 [service_id] => 12 ) [38] => Array ( [id] => 251112 [title] => شهری که در آن پاداش اولین روزهداری، به نام زدن گاو و گوساله است/ سوزن زدن به کیسه لعن ابن ملجم [pdate] => 13920428105300 [service_id] => 12 ) [39] => Array ( [id] => 251085 [title] => سفره های خالی را از یاد نبریم! [pdate] => 13920424140800 [service_id] => 12 ) [40] => Array ( [id] => 251008 [title] => محتویات سفره ضیافت الهی چیست؟/ نگذارید تلاوت قرآن با تدبر از زندگی حذف شود [pdate] => 13920423122400 [service_id] => 12 ) [41] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 ) [42] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 ) [43] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 ) [44] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 ) [45] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 ) [46] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 ) [47] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 ) [48] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 ) [49] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-3؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [1] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 8 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [2] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 13 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [3] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-23؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [4] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-18؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [5] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-8؛/ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [6] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 15 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [7] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 9 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [8] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 17 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [9] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-17؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [10] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-20؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [11] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-4؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [12] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 3 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [13] => Array ( [id] => 251112 [title] => شهری که در آن پاداش اولین روزهداری، به نام زدن گاو و گوساله است/ سوزن زدن به کیسه لعن ابن ملجم [pdate] => 13920428105300 [service_id] => 12 [rutitr] => مهمانی خدا در چهار گوشه ایران؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [14] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 4 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [15] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 2 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [16] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [17] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [18] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [19] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 5 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [20] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی- 28؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [21] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-6؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [22] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-7؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [23] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-12؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [24] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-10؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [25] => Array ( [id] => 251085 [title] => سفره های خالی را از یاد نبریم! [pdate] => 13920424140800 [service_id] => 12 [rutitr] => در ماه ضیافت الهی؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [26] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 11 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [27] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 12 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [28] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 16 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [29] => Array ( [id] => 251139 [title] => اعتکاف به نمایندگی از همه اهل محل!/ تا هدیه نگیریم افطار نمیکنیم! [pdate] => 13920431100300 [service_id] => 12 [rutitr] => مهمانی خدا در چهار گوشه ایران؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [30] => Array ( [id] => 251342 [title] => ماه رمضان بهترین فرصت برای سعادتمندی و ترک معصیت است [pdate] => 13920425103800 [service_id] => 12 [rutitr] => مبلغی در گفتگو با «خبرگزاری دانشجو»: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [31] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-19؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [32] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-21؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [33] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 14 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [34] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 10 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [35] => Array ( [id] => 251692 [title] => روزه ورزشی است برای زیبا و قوی شدن انسان/ دنیاطلبى مرکز اصلى همه خطاهاى ماست [pdate] => 13920426120000 [service_id] => 12 [rutitr] => توصیه های رهبری در ماه مبارک رمضان-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [36] => Array ( [id] => 251008 [title] => محتویات سفره ضیافت الهی چیست؟/ نگذارید تلاوت قرآن با تدبر از زندگی حذف شود [pdate] => 13920423122400 [service_id] => 12 [rutitr] => توصیه های رهبری در ماه مبارک رمضان-1؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [37] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 19 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [38] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-25؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [39] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-22؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [40] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-13؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [41] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-26؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [42] => Array ( [id] => 254184 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509115700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 22 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [43] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 6 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [44] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 18 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [45] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-15؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [46] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-11؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [47] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-14؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [48] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-9؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [49] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-27؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) ) ) [media] => Array ( ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => بالاترین دعای خیر [id] => 145953 [tag_id] => 351456 ) [1] => Array ( [tag] => اعمال رمضان [id] => 145954 [tag_id] => 351457 ) [2] => Array ( [tag] => مناجات رمضان [id] => 145955 [tag_id] => 351085 ) [3] => Array ( [tag] => دعای رمضان [id] => 145956 [tag_id] => 351087 ) [4] => Array ( [tag] => حاج آقا مجتبی تهرانی [id] => 145957 [tag_id] => 229714 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( [0] => Array ( [comment_id] => 31474 [cid] => 250974 [comment_name] => بدون نام [comment_mail] => anonymous@Website.ir [comment_message] => خدايش بيامرزد....شبهاي قدر سالهاي پيش پاي منبر ايشان احيا ميگرفتيم...حالا غصه ام شده که امسال را چه کنيم... [comment_date] => 13920424003418 [comment_ip] => 0 [comment_status] => P [comment_lang] => FA [changeby] => [cat_id] => 0 [parent_id] => 0 [answer] => [is_replied] => [replied_by] => [rdate] => 0 [reply_message] => [most_like] => Y [membership_id] => 0 [answer_by] => [answer_date] => 0 [country_short] => - [country_long] => - ) ) [comments_stats] => Array ( [P] => 1 ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ متن سخنان حضرت آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی در آخرین شب ماه مبارک رمضان 1391 ه.ش به شرح ذیل است:
(برای مشاهده فیلم این جلسه می توانید به بخش صوت و تصویر «خبرگزاری دانشجو» مراجعه، یا اینجا را کلیک کنید)
مروری بر مباحث گذشته
گفته شد ماه مبارک رمضان ماهی است که در آن به تلاوت آیات الهی یعنی قرآن و دعای به خیر برای خود و دیگران چه نسبت به امور دنیوی و چه اخروی ترغیب شده است. بحث ما در این ماه مبارک و بقیۀ بحثهای گذشته و بعد هم در ذیلش تذکّراتی که در ماه مبارک رمضان دادیم، باز هم راجع به دعا بود.
در این جلسه، بنای بحث کردن ندارم، چون میخواهم این جلسه را جلسۀ آخر قرار بدهم. به ذهنم آمد که مروری بر روایاتی که در باب ماه مبارک رمضان و آثاری که در این ماه از ناحیۀ خداوند متعال مترتب است وارد شده است، داشته باشم. روایات بسیار است و من به بعضی از روایاتی که در باب ماه مبارک رمضان وارد شده است اشاره میکنم.
همه بخشیده میشویم!
در روایتی است که: «إِنَّ لِلَّهِ تَعَالَى فِی کُلِّ لَیْلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ عِنْدَ الْإِفْطَارِ سَبْعِینَ أَلْفَ أَلْفِ عَتِیقٍ مِنَ النَّارِ»؛ خداوند در هر شب از ماه مبارک رمضان، هنگام افطار هفتاد هزار هزار شخص را که همه مستوجب آتش هستند از آتش نجات میدهد، «فَإِذَا کَانَ آخِرُ لَیْلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ»؛ شب آخر ماه رمضان که میشود، «أَعْتَقَ فِیهَا مِثْلَ مَا أَعْتَقَ فِی جَمِیعِهِ»؛ شب آخر ماه رمضان به مقدار تمام آنچه که در ماه رمضان از آتش نجات داده است، نجات میدهد.
آیا کسی هست که بخشیده نشود؟!
در روایت دیگری داریم: «إِذَا کَانَ أَوَّلُ لَیْلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ غَفَرَ اللَّهُ لِمَنْ شَاءَ مِنَ الْخَلْقِ»؛ وقتی که شب اول ماه رمضان میشود خداوند هر کسی از مخلوقاتش، که مورد مشیّتاش قرار بگیرد تا او را بیامرزد مورد غفران قرار میدهد، «فَإِذَا کَانَتِ اللَّیْلَةُ الَّتِی تَلِیهَا ضَاعَفَهُم»؛ شب اول به هر مقدار بود، شب دوم دو برابر، «فَإِذَا کَانَتِ اللَّیْلَةُ الَّتِی تَلِیهَا ضَاعَفَ»؛ و هر شب بعد از شب دیگر دو برابرِ شب قبل بخشیده میشوند، «کُلَّ مَا أَعْتَقَ حَتَّى آخِرَ لَیْلَةٍ فِی شَهْرِ رَمَضَان»؛ تا شب آخر میشود، «تُضَاعَفُ مِثْلَ مَا أَعْتَقَ فِی کُلِّ لَیْلَة»؛که دو برابر آنچه که در هر شب بخشیده و از آتش نجات داده بود نجات میدهد که برای ما بزرگترین، بالاترین و ارزشمندترین اثر الهی درماه مبارک رمضان همین است، یعنی آمرزش و تطهیر است.
شقی چه کسی است؟
در خطبهای، پیغمبراکرم خطاب به مردم فرمودند: «قَدْ أَقْبَلَ إِلَیْکُمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَکَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ شَهْرٌ هُوَ عِنْدَ اللَّهِ أَفْضَلُ الشُّهُورِ وَ أَیَّامُهُ أَفْضَلُ الْأَیَّامِ وَ لَیَالِیهِ أَفْضَلُ اللَّیَالِی وَ سَاعَاتُهُ أَفْضَلُ السَّاعَاتِ»؛ و بعد مهم اینجاست، «هُوَ شَهْرٌ دُعِیتُمْ فِیهِ إِلَى ضِیَافَةِ اللَّهِ وَ جُعِلْتُمْ فِیهِ مِنْ أَهْلِ کَرَامَةِ اللَّهِ أَنْفَاسُکُمْ فِیهِ تَسْبِیحٌ وَ نَوْمُکُمْ فِیهِ عِبَادَةٌ وَ عَمَلُکُمْ فِیهِ مَقْبُولٌ وَ دُعَاؤُکُمْ فِیهِ مُسْتَجَابٌ فَسَلُوا اللَّهَ رَبَّکُمْ بِنِیَّاتٍ صَادِقَةٍ وَ قُلُوبٍ طَاهِرَةٍ أَنْ یُوَفِّقَکُمْ لِصِیَامِهِ وَ تِلَاوَةِ کِتَابِهِ فَإِنَّ الشَّقِیَّ»؛ این مهم است، «فَإِنَّ الشَّقِیَّ مَنْ حُرِمَ غُفْرَانَ اللَّهِ فِی هَذَا الشَّهْرِ الْعَظِیمِ»؛ یعنی شقیتر از این نداریم که ماه مبارک رمضان بیاید و تمام بشود و شخصی مورد مغفرت واقع نشود. خدا شاهد است من این روایات را نگاه میکردم گفتم: خدایا! امشب که شب آخر است و بنای تو بر این است که بیایی و به اندازه تمام ماه ببخشی، پس ما هم یکی از آنها باشیم.
مغفرت الهی...
در روایتی از امام صادق(صلواتاللهعلیهماجمعین) است که: «قَالَ: مَنْ لَمْ یُغْفَرْ لَهُ فِی شَهْرِ رَمَضَانَ لَمْ یُغْفَرْ لَهُ إِلَى قَابِلٍ إِلَّا أَنْ یَشْهَدَ عَرَفَةَ»؛ کسی که در ماه مبارک رمضان مورد مغفرت خدا قرار نگیرد، دیگر در آینده امید مغفرتی برای او نیست مگر اینکه، روز عرفه در عرفات دعا کند تا خدا از او بگذرد. دقّت کنید! میخواستم بگویم: اثر برجستهای که در تمام روایات هست چیست؟ و آن «مغفرت» است.
دارد درها بسته میشود!
روایتی بود که در گذشته متعرّض شدهام: «قال رسول الله(صلّیاللهعلیهوآلهوسلم) إِنَ أَبْوَابَ السَّمَاءِ تُفَتَّحُ فِی أَوَّلِ لَیْلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ لَا تُغْلَقُ إِلَى آخِرِ لَیْلَةٍ مِنْهُ»؛ این روایت را مکرّر خواندهام. شب اوّل ماه رمضان درهای آسمانها باز میشود و تا شب آخر بسته نمیشود. اگر امشب شب آخر باشد درها بسته میشود. میخواهم بگویم: حواستان جمع باشد که الآن ما در چه وضع و چه موقعیّتی قرار داریم.
هر زمان کسی آزاد میشود!
در روایتی است از علی(علیهالسلام) است: «أَلَا وَ أَبْوَابُ السَّمَاءِ مُفَتَّحَةٌ مِنْ أَوَّلِ لَیْلَةٍ مِنْهُ»؛ علی(علیهالسلام) همین مطلب را میفرمایند. بعد دارد: «عَلَیْکُمْ فِی شَهْرِ رَمَضَانَ بِکَثْرَةِ الِاسْتِغْفَارِ وَ الدُّعَاء». در روایتی است که در آخر هر روز از روزهای ماه مبارک رمضان در وقت افطار، خداوند متعال هزار هزار نفر از آتش جهنّم آزاد میکند و چون شب جمعه و روز جمعه میشود در هر ساعتی، هزار هزار شخص را از جهنّم آزاد میکند.
آیا توبهمان قبول شده است؟
صحبت یکی یا دو روایت نیست. میخواستم فقط این را بگویم که: ماه رمضان را درک کردیم، امّا چه چیز گیرمان آمده؟ میتوانید بگویید؟ در این ماه مبارکی که همۀ برکات درونش بوده است تا جایی که خواب در آن عبادت و نفسها تسبیح است و این همه لطف از ناحیه خداوند آمده است؛ آیا بهرهای بردهایم یا نبردیم؟ گفتم این روایات را بخوانم و بگویم: بیایید امشب را غنیمت بشماریم. امشب برویم در خانه خدا و بگوییم: خدایا! غلط کردیم؛ خدایا! ما را ببخش؛ این همه را بخشیدی، ما را هم ببخش. ما بدتر از مشکرینی نبودیم که توبه کردند و توبهشان را قبول کردی؛ ما به ظاهر مؤمن هستیم، مسلمان هستیم و قبولت داریم. امشب ما را دست خالی رد نکن؛ تو اکرم الاکرمین هستی.
امشب را قدر بدانیم
از خدا بخواهیم حاجات ما و دیگران را بدهد. این را تذکّر بدهم: امشب، چون درها باز است و تا سحر بسته نشده و فرصت داریم؛ هم از خدا برای خودتان درخواست کنید و هم برای دیگران، که البته بهتر است؛ چون در روایات داریم که چند هزار برابر اجر میدهند و دعایی که دیگران در حق ما میکنند مستجاب میشود، امّا معلوم نیست که دعای خودمان مستجاب بشود یا نه.
با زبان دیگران معصیت نکردهام
در روایت دارد که به حضرت موسی خطاب شد: تو مرا به زبانی بخوان که هرگز معصیت نکردهای. گفت: خدایا! من چگونه میتوانم این کار را بکنم؟ بالاخره از این زبان خطا صادر شده است. خطاب شد: بگو تا دیگران برای تو دعا کنند، چون تو به زبان دیگران معصیت نکردهای. چنین سفارشی برای این است که در مورد دیگران خیلی دعا کنید؛ خدا چند هزار برابر به شما میدهد.
برای اینجانب دعا کنید!
این فقط مروری بود و میخواستم تذکّری بدهم. ضمناً من هم از آنهایی باشم که دعایم میکنید. از همهتان تقاضا میکنم من را هم دعا کنید. تعارف نمیکنم و جدی میگویم. من محتاج دعای شما هستم. آمدم این را به شما بگویم: امشب شب آخر ماه رمضان است؛ برای من دعا کنید تا من هم از این فرصت در حق خودم استفاده کرده باشم.
[snews] => [bimg] => NULL [tmpl] => [sdate] => 13920516041800 [pdate] => 13920516041800 [udate] => 0 [sendby] => system [publishby] => system [updateby] => system [service_id] => 12 [cat_id] => 75 [sec_id] => 219 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 1 ) [extra_content] => [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 259368 [title] => دروغگویی ریشه در چه چیزی دارد؟/ پنج نشانه مؤمن در بیان حاجآقامجتبی [pdate] => 13920606124400 [service_id] => 12 ) [1] => Array ( [id] => 256079 [title] => پایان این میهمانی آغازی است برای تولدی دوباره [pdate] => 13920517165500 [service_id] => 11 ) [2] => Array ( [id] => 255517 [title] => وداع با ماه مبارک رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920515113200 [service_id] => 3 ) [3] => Array ( [id] => 255385 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514112900 [service_id] => 3 ) [4] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 ) [5] => Array ( [id] => 255145 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513132500 [service_id] => 3 ) [6] => Array ( [id] => 254832 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512111700 [service_id] => 3 ) [7] => Array ( [id] => 254823 [title] => اگر دعا به اجابت نرسید چه کار کنیم؟/ مواظب باش! اقلاً در مورد خدا نامردی نکن! [pdate] => 13920512102500 [service_id] => 3 ) [8] => Array ( [id] => 254468 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510115000 [service_id] => 3 ) [9] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 ) [10] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 ) [11] => Array ( [id] => 254184 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509115700 [service_id] => 3 ) [12] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 ) [13] => Array ( [id] => 254048 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/ چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508111900 [service_id] => 3 ) [14] => Array ( [id] => 253903 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507111000 [service_id] => 3 ) [15] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 ) [16] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 ) [17] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 ) [18] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 ) [19] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 ) [20] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 ) [21] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 ) [22] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 ) [23] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 ) [24] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 ) [25] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 ) [26] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 ) [27] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 ) [28] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 ) [29] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 ) [30] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 ) [31] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 ) [32] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 ) [33] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 ) [34] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 ) [35] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 ) [36] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 ) [37] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 ) [38] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 ) [39] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 ) [40] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 ) [41] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 ) [42] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 ) [43] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 ) [44] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 ) [45] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 ) [46] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 ) [47] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 ) [48] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 ) [49] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 ) [50] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 ) [51] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 ) [52] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 254184 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509115700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 22 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [1] => Array ( [id] => 255517 [title] => وداع با ماه مبارک رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920515113200 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 28 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [2] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 2 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [3] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 13 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [4] => Array ( [id] => 254468 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 23 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [5] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 7 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [6] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 18 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [7] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-15؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [8] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-11؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [9] => Array ( [id] => 254048 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/ چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508111900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 21 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [10] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-9؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [11] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-7؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [12] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-10؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [13] => Array ( [id] => 255145 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513132500 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 26 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [14] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-6؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [15] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 6 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [16] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-14؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [17] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-3؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [18] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 15 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [19] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-20؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [20] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-17؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [21] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 17 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [22] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 9 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [23] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 14 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [24] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 19 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [25] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-4؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [26] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 3 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [27] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 10 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [28] => Array ( [id] => 256079 [title] => پایان این میهمانی آغازی است برای تولدی دوباره [pdate] => 13920517165500 [service_id] => 11 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [29] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-27؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [30] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 8 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [31] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-23؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [32] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-18؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [33] => Array ( [id] => 253903 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507111000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 20 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [34] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-8؛/ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [35] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-13؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [36] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 5 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [37] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-12؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [38] => Array ( [id] => 254823 [title] => اگر دعا به اجابت نرسید چه کار کنیم؟/ مواظب باش! اقلاً در مورد خدا نامردی نکن! [pdate] => 13920512102500 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 24 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [39] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-21؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [40] => Array ( [id] => 259368 [title] => دروغگویی ریشه در چه چیزی دارد؟/ پنج نشانه مؤمن در بیان حاجآقامجتبی [pdate] => 13920606124400 [service_id] => 12 [rutitr] => یک جرعه اخلاق-1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [41] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-22؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [42] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 4 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [43] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [44] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 12 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [45] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-19؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [46] => Array ( [id] => 255385 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514112900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 27 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [47] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 16 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [48] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [49] => Array ( [id] => 254832 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512111700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 25 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [50] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-5؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [51] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [52] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 11 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) ) ) [media] => Array ( ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => وداع ماه رمضان [id] => 162878 [tag_id] => 354083 ) [1] => Array ( [tag] => مغفرت الهی [id] => 162879 [tag_id] => 354084 ) [2] => Array ( [tag] => درهای آسمان [id] => 162880 [tag_id] => 354085 ) [3] => Array ( [tag] => حاج آقا مجتبی تهرانی [id] => 162881 [tag_id] => 229714 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( ) [comments_stats] => Array ( ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛
(برای مشاهده فیلم این جلسه می توانید به بخش صوت و تصویر «خبرگزاری دانشجو» مراجعه، یا اینجا را کلیک کنید)
مروری بر مباحث گذشته
گفته شد ماه مبارک رمضان، ماه تلاوت قرآن و بازگو کردن کلام خدای متعال است که از مصدر وحی نازل شده. ماه، ماه دعا و ماهی است که عبد از ربّش هر آنچه را که میخواهد، میتواند درخواست کند. این ماه، ماه راز و نیاز است. بعضی از اهل معرفت میگویند: ماه ناز هم هست.
بحث ما در باب دعا به اینجا رسید که انسان از خدا چه برای خود و چه برای دیگران طلب خیر کند. امّا گفتیم که نسبت به مشرکین و کفّار دعا و طلب خیر نکنید! این در معارف ما هم وجود دارد. در جلسه گذشته از یک طرف این بحث را مطرح کردم و به آیات مربوط به آن هم اشاره کردم. از طرف دیگر عکس این را هم مطرح کردم و گفنم: مجاز هستید که آنها را نفرین کنید. در جلسه گذشته گفتم که این بحث را فهرستوار خواهمگفت.
طرح اشکال: چرا برای همه دعا نکنیم؟
امّا در این جلسه مطلبی را به صورت پرسش مطرح میکنم. برخی اشکال میکنند که اگر دعا، طلب خیر کردن از خداوند است که در آن هم شبههای وجود ندارد، پس چه مانعی دارد که انسان برای انسان دیگر، ولو اینکه با او هم عقیده نیست، طلب خیر کند؟ این مگر چه اشکالی دارد؟ بهخصوص اینکه در بُعد عقیدتی باشد؛ اصلاً از خدا بخواهد که او را هدایت کند. آیا این بد است؟
تبیین اشکال
اشکال را طوری مطرح کردم که تقریباً همه فهم باشد. چه مانعی دارد که انسان برای انسانی دیگر، که با او هم عقیده نیست طلب خیر کند، به خصوص راجع به بُعد عقیدتی، که از خدا بخواهد آن شخص را هدایت کند تا کجرویاش درست شود. این چه اشکالی دارد؟ این نسبت به بخش اوّل مطلبِ جلسه گذشته و دو آیهای که راجع به مشرکین و کفّار بیان شد. در آنجا خطاب به پیغمبر می فرماید که نه خودت و نه آنها که ایمان آوردهاند، برای آنها دعا نکنید! آیه شریفه این بود: «ما کانَ لِلنَّبِیِ وَ الَّذِینَ آمَنُوا أَنْ یَسْتَغْفِرُوا لِلْمُشْرِکِینَ وَ لَوْ کانُوا أُولِی قُرْبى»، اگر چه آنها از خویشاوندانش هم باشند.
یا در دین با تو برادرند، یا در انسانیّت با تو برابر
در آثار اسلامی ما مؤیّد این مطلب وجود دارد. به عهدنامه علی(علیهالسّلام) به مالکاشتر مراجعه کنید: «الرَّحْمَةَ لِلرَّعِیَّةِ وَ الْمَحَبَّةَ لَهُمْ وَ اللُّطْفَ بِالْإِحْسَانِ إِلَیْهِمْ وَ لَا تَکُونَنَّ عَلَیْهِمْ سَبُعاً ضَارِیاً تَغْتَنِمُ أَکْلَهُمْ فَإِنَّهُمْ صِنْفَانِ إِمَّا أَخٌ لَکَ فِی الدِّینِ وَ إِمَّا نَظِیرٌ لَکَ فِی الْخَلْقِ»، خطاب به مالکاشتر مینویسد: از نظر درونی یعنی قلبی، «أَشْعِرْ قَلْبَکَ»، دل خویش را جایگاه رحمت و مهر و لطف برای مردم قرار بده و همچون جانوری درّنده بر ایشان مباش، که خوردنشان را غنیمت بشماری؛ زیرا آنان دو دستهاند یا در دینِ تو، با تو برادرند و یا در آفرینش، با تو برابر.
با دیگران اینطور باش
به تعبیر ما یکی از مصادیق بارز رحمت، محبّت و لطف عبارت از این است که برای شخصی خیرخواهی کنی، تا به راه راست هدایت شود و از راه نادرستی که انتخاب کرده دست بردارد؛ این را میگوییم راه هدایت و سعادت. بهترین رحمت و بهترین محبّت، لطف به او است. میگوید: رفتار تو با دیگران اینطور باشد ولو اینکه از نظر اسلامی با او برادر نیستی. دیدید که علی(علیهالسّلام) میگوید: رفتار تو با آن کسی هم که برادر دینی تو نیست باید اینطور باشد. به او هم باید محبّت داشته باشی!
رحمت فراگیر خداوند
به تعبیری اگر مقداری گستردهتر، به خصوص نسبت به اولیای خدا وارد شویم میبینیم که آنها، همه مظهر صفات الهیّه هستند و یکی از بارزترین و فراگیرترین صفات الهی، رحمت خدا است، یعنی همان مهربانی و لطفی که فراگیر است، شمولیت داشته و استثنا هم ندارد. در آیات میخوانیم: «رَبَّنا وَسِعْتَ کُلَّ شَیْءٍ رَحْمَةً وَ عِلْماً»، «فَقُلْ رَبُّکُمْ ذُو رَحْمَةٍ واسِعَةٍ»، پروردگار تو، دارای رحمتِ فراگیر است. کنار نگذاشته است.
«رَحْمَتِی وَسِعَتْ کُلَّ شَیْءٍ»، خدا صریحاً میگوید: رحمت من فراگیر است و متوجّه همه میشود. حتّی این را در باب صفات جمال و جلال داریم که رحمت از صفات جمال است. آنجا داریم که، اصلاً رحمت حق و خداوند بر غضبش سبقت گرفته است.
رحمت خدا بر غضبش برتری دارد
امام موسیکاظم(علیهالسّلام) در روایتی فرمود: «وَ عَلِمُوا أَنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالى الْحَلِیمَ الْعَلِیمَ»، تا به اینجا میرسد که: «وَ کَتَبَ عَلى نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ»، بر خودش نوشته که باید نسبت به محاسبههای خودش رحمت داشته باشد، «فَسَبَقَتْ قَبْلَ الْغَضَبِ». در ادعیه هم داریم: «یَا مَنْ سَبَقَتْ رَحْمَتُهُ غَضَبَه»، به تعبیر من وقتی خدا این گونه است شما چه میگویید که برای مشرک و کافر طلب خیر نکنید؟ بهتر از این نمیتوانستم اشکال را مطرح کنم.
تقسیمبندی باطلان در ربط با حق
به تعبیر ما چهطور بین آنها جمع کنیم. در این جلسه مقدّمتاً و به طور فهرستوار مطلبی را عرض میکنم و بعداً توضیح خواهم داد. انسانها به طور کلّی در ارتباط با حق، در یک تقسیمبندی ابتدایی بر دو دسته تقسیم می شوند. یک دسته کسانی هستند که به تعبیر ما بیاطّلاعاند؛ یعنی تحت هر عنوان غفلت دارند یا اغوا شدهاند. کجرویها منشأهای مختلفی دارد. کسانی هستند که کجرویشان بر اثر غفلت، جهل و بیخبری است. اینها یک دسته هستند.
معاندین؛ مبارزان باطل
دسته دوم؛ کسانی هستند که حق را میشناسند و حقّانیتش را ادراک کردهاند، امّا در عین حال از آن روگردان شدهاند. این هم منشأ دارد. «انشاءالله» اینها را توضیح خواهم داد. میداند حق است وحقّانیتش را هم میداند، امّا در عین حال رویگردان شده و باطل و کجروی را انتخاب کرده است. این راه باطل است.
ما از دسته دوم به «معاند» تعبیر میکنیم؛ یعنی کسی که با حق دشمنی میورزد. گروه اوّل کسانی هستند که تعمّد ندارند و اشتباه کردهاند یا منحرف شدهاند و یا ...؛ انحراف این ها منشأهای مختلفی دارد؛ نه از باب اینکه حق را شناختند و با آن رویارویی کردند؛ اینطور نیست. اینها اغوا شدند. ما از این اشخاص تعبیر به «مستضعف» میکنیم. این یک نوع استضعاف است. اوّلی «مستضعف» است و دوّمی «معاند». اینها دوتا است و با همدیگر خیلی فرق میکند. اوّلی به گونهای است که اگر حق را به او عرضه کنند و با مقدّماتی به او برسانند، بلافاصله میپذیرد و اصلاً دنبال آن است؛ امّا در مصداق اشتباه کرده. خیال کرده آنچه پذیرفته حق است در حالی که باطل می باشد. اگر اینها را تنبّه دهید متنبّه میشوند. لذا جایز نیست که آنها را نفرین کنید، بلکه برعکس، واجب است برایشان دعا کرده و حتّی بهتر این است که آن ها به سوی حق دعوت نمایید.
ادیان برای چه کسانی است؟
از شما سؤال میکنم: اصلاً این ادیانی که آمده برای چه کسانی است؟ انبیا آمدند تا صراط مستقیم را به ابناء بشر ارائه دهند. پس معلوم میشود که ابنای بشری در انتخاب راه مستقیم اشتباه میکنند. تا این اشتباه نباشد، فرستادن معنا ندارد و اصلاً بیمعنی است که خدا گروهی را معلوم کند تا به مردم راه راست را نشان بدهند. اگر خودمان قرار بود بفهمیم دیگر احتیاج به اینها نداشتیم. اصلاً بعثت انبیا بر محور همین گروه است.
توجّه کنید! از نظر «هدایتی» میخواهم بگویم نه «اتمام حجّتی»؛ اینها با هم فرق میکند. انبیا آمدهاند که اینها را هدایت کنند و راه راست را به آنها نشان دهند و اینها هم پیروی میکنند و پیروی هم کردهاند. امّا این مختلف است، به اصطلاح دیر و زود دارد امّا سوخت و سوز ندارد. به راه راست هدایت خواهند شد امّا برایشان باید دعا کرد. هر چند کافر یا مشرک اند، امّا این را بدانید که «مستضعف» هستند.
شعلههای آتش در انتظار گروه دوّم
سؤال میکنم: در آن دنیا که اصلاً کسی از چیزی خبر ندارد، آیا خدا جهنّم را گذاشته تا همه را درون آن بیندازد؟ این حرفها چیست که میزنید؟ اصلاً اینطور نیست! بلکه این برای دسته دوم است. جلسه گذشته آیه را بیان کردم امّا آخرش را نخواندم. در همان آیهای که مشرکین را میگوید: «ما کانَ لِلنَّبِیِّ وَ الَّذینَ آمَنُوا أَنْ یَسْتَغْفِرُوا لِلْمُشْرِکینَ وَ لَوْ کانُوا أُولی قُرْبى مِنْ بَعْدِ ما تَبَیَّنَ لَهُمْ أَنَّهُمْ أَصْحابُ الْجَحیمِ»، یعنی چه؟ بعد از آنکه فهمیدی، او معاند و دشمن حق و جهنّمی است، دعایش نکن! چرا؟ چون ارزشی ندارد، بیهوده است و مؤمن کار بیهوده نمیکند. ببینید قرآن چقدر منطقی برخورد میکند! اشکال را درست مطرح کردم و جوابش را هم درست بیان میکنم. در آخر همین آیه میگوید: «مِنْ بَعْدِ ما تَبَیَّنَ»، اینها اصحاب دوزخاند؛ یعنی وقتی که فهمیدی او با حق معاند است رهایش کن. در اینجا از دعا خبری نیست. دیگر خیرخواهی یعنی چه؟ خیرخواهی در اینجا بیمعنا است. امّا بروم سراغ توسّل.
حرّ مستضعف بود
نمونهای میآورم. ببینید! اولیای ما چقدر زیبا رفتار میکردند! گفتهام که امام حسین(علیهالسّلام) در سفرشان دنبال این بودند که دستگیری کنند. دنبال هدایتِ کسانی بودند که امر برای آنها مشتبه شده است. برخوردها را نگاه کنید. یکوقت در بین راه میبیند که کسی از اصحابش گفت: اللهاکبر! اللهاکبر! فرمود: چرا تکبیر میگویی؟ گفت: از دور نخلستان میبینم. اینجا در وسط بیابان حجاز نه آبی است و نه چیز دیگری، نخلستان کجا است؟ گفتند: درست نگاه کن، ببین چه است؟ نگاه کرد و گفت: نیزه است، سوارههایی بر مرکبها هستند و نیزهها به دستشان است؛ خیال کردم اینها درخت است. به آنها رسیدند. امامحسین گفت: اینها تشنه هستند. امامحسین در منزل قبل فرموده بود که آب زیاد بردارید.
حسین(علیهالسّلام) این را میدانست. فرمود: آب بدهید، اینها تشنهاند. حتّی مینویسند: یکی از اینها عقب مانده بود و بعد از فاصلهای زمانی دیدند که رسید. شخصِ حسین(علیهالسّلام)، مشک آب را گرفت و به حسب ظاهر به دشمنش آب داد. نه فقط خودش، بلکه حسین(علیهالسّلام) به مرکبش هم آب داد. ببینید! تعلیم میدهند. گفتند: اینها چه کسانی هستند؟ گفتند: حرّ است و هزار مرد مسلّح هم همراهش. امامحسین گفت: من همینطور نیامدم، بلکه دوازده هزار نامه دارم. حرّ گفت: من جزو اینها نیستم. من نامه ننوشتم. تقریباً ظهر شد. امامحسین گفت: تو برو و با اصحابت نماز بخوان و من هم میروم با اصحابم نماز می خوانم. حرّ گفت: نه! ما هم با شما نماز میخوانیم. نگاه کنید! آیا این معاند است؟ هیچ وقت او «معاند» نیست، بلکه «مستضعف» است.
حرّ، در جدال حق و باطل
صحبت کردند تا بالاخره امامحسین به اصحابش گفت: سوار مرکبها شوید تا برگردیم. سوار مرکبها شدند؛ امّا حرّ جلو امامحسین را گرفت. امامحسین این جمله را گفت که: «ثَکِلَتْکَ أُمُّکَ مَا تُرِیدُ»، چی میخواهی؟ مادرت به عزایت بنشیند! وقتی این را گفت: حرّ به امامحسین رو کرد و گفت: چه کار کنم که مادر تو زهرا است؟ اگر غیر از تو کسی اسمِ مادر من را برده بود، همانطور اسم مادرش را برده بودم، امّا چه کنم که اسم مادر تو را باید به بهترین وجه ببرم. آیا این معاند است؟ کجا معاند است؟ این «مستضعف» است.
نمونهای از «مستضعف» و «معاند»
روز عاشورا مسئله را روشن میکند. از یک طرف حرّ به عنوان سردار و از طرف دیگر هم ابالفضل(علیهالسّلام) ایستاده بود. بعد از آنکه امامحسین به عمرسعد در صحبتی پیشنهاداتی داد و عمرسعد قبول نکرد؛ امامحسین با حضرت ابالفضل به سمت خیمهها رفتند. حرّ به عمرسعد رو کرد و گفت: هیچکدام از پیشنهاداتی که حسین(علیهالسّلام) کرد را قبول نمیکنی؟ عمرسعد گفت: با او چنان جنگی کنم که آسانترینش جدا شدن دستها از پیکرها و سرها از بدنها باشد. این «معاند» است. میگویید: لعنش نکن!؟ نفرینش نکن!؟ دعایش کنم!؟ امّا حرّ چه کار کرد. از عمرسعد فاصله گرفت. مُهاجِربنأوس میگوید: دیدم بدن حرّ میلرزد، به او گفتم: چه شده است؟ چرا میلرزی؟ اگر از سرداران کوفه از من سؤال میکردند از تو تجاوز نمیکردم؛ این چه حالی است؟ گفت: ای مهاجر! خودم را بین بهشت و جهنّم میبینم، یعنی خودم را بین حق و باطل میبینم. این معاند با حق بود؟ نه؛ مستضعف بود. حرّ ادامه داد: امّا بگویم که من جز بهشت، هیچ چیز را انتخاب نمیکنم و آرام آرام به سوی خیام حسین(علیهالسّلام) رفت.
حرّ در دریای رحمت الهی
شروع کرد این جملات را گفتن: «إلَهِى إلَیْکَ أَنَبْتُ فَتُبْ عَلَىَّ فَإنِّى وَ قَدْ أرْعَبْتُ قُلُوبَ أولِیَائِکَ وَ أولَادَ بِنْتِ نَبِیَّک»، خدایا توبه کردم! من دل اولیائت را لرزاندم، دلِ فرزندان پیغمبرت را لرزاندم! نزدیک خیام حسین(علیهالسّلام) رسید. از مرکب پیاده شده بود و صورت روی خاک گذاشته بود. ولی میگویند حسین(علیهالسّلام) آمد و گفت: «إرْفَعْ رَأْسَکَ یَا شِیْخ»، سرت را بلند کن. ببین! حسین دریای رحمت و اقیانوس رحمت است. حرّ یک جمله گفت: «هَلْ لِى مِنْ تَوبَة؟» آیا برای من توبه است؟ حضرت فرمود: بله! خداوند توبهپذیر است ولی امامحسین به این اکتفا نکرد.
[snews] => [bimg] => NULL [tmpl] => [sdate] => 13920424111800 [pdate] => 13920424111800 [udate] => 0 [sendby] => system [publishby] => system [updateby] => system [service_id] => 12 [cat_id] => 75 [sec_id] => 219 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 1 ) [extra_content] => [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 ) [1] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 ) [2] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 ) [3] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 ) [4] => Array ( [id] => 254468 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510115000 [service_id] => 3 ) [5] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 ) [6] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 ) [7] => Array ( [id] => 254184 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509115700 [service_id] => 3 ) [8] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 ) [9] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 ) [10] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 ) [11] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 ) [12] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 ) [13] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 ) [14] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 ) [15] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 ) [16] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 ) [17] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 ) [18] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 ) [19] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 ) [20] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 ) [21] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 ) [22] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 ) [23] => Array ( [id] => 252529 [title] => با وجود اسلام هراسی، گرایش مردم غرب به قرآن رو به فزونی است [pdate] => 13920501112700 [service_id] => 12 ) [24] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 ) [25] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 ) [26] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 ) [27] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 ) [28] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 ) [29] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 ) [30] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 ) [31] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 ) [32] => Array ( [id] => 251712 [title] => رمضان اردوی سی روزه برای تمرین تقوا و کسب معارف است [pdate] => 13920427112000 [service_id] => 12 ) [33] => Array ( [id] => 251692 [title] => روزه ورزشی است برای زیبا و قوی شدن انسان/ دنیاطلبى مرکز اصلى همه خطاهاى ماست [pdate] => 13920426120000 [service_id] => 12 ) [34] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 ) [35] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 ) [36] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 ) [37] => Array ( [id] => 251342 [title] => ماه رمضان بهترین فرصت برای سعادتمندی و ترک معصیت است [pdate] => 13920425103800 [service_id] => 12 ) [38] => Array ( [id] => 251085 [title] => سفره های خالی را از یاد نبریم! [pdate] => 13920424140800 [service_id] => 12 ) [39] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 ) [40] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 ) [41] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 ) [42] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 ) [43] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 ) [44] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 ) [45] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 ) [46] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 ) [47] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 ) [48] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 3 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [1] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-18؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [2] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-8؛/ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [3] => Array ( [id] => 251712 [title] => رمضان اردوی سی روزه برای تمرین تقوا و کسب معارف است [pdate] => 13920427112000 [service_id] => 12 [rutitr] => آیت الله رجبی در گفتگو با «خبرگزاری دانشجو»: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [4] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 15 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [5] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 9 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [6] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 17 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [7] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-17؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [8] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-20؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [9] => Array ( [id] => 254468 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 23 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [10] => Array ( [id] => 252529 [title] => با وجود اسلام هراسی، گرایش مردم غرب به قرآن رو به فزونی است [pdate] => 13920501112700 [service_id] => 12 [rutitr] => نقدی در گفتوگو با «خبرگزاری دانشجو»: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [11] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی- 28؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [12] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-4؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [13] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-23؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [14] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-3؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [15] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 2 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [16] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-5؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [17] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [18] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [19] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [20] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 4 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [21] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 5 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [22] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-7؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [23] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-12؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [24] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-10؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [25] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-22؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [26] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 11 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [27] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 12 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [28] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 16 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [29] => Array ( [id] => 251342 [title] => ماه رمضان بهترین فرصت برای سعادتمندی و ترک معصیت است [pdate] => 13920425103800 [service_id] => 12 [rutitr] => مبلغی در گفتگو با «خبرگزاری دانشجو»: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [30] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-19؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [31] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-21؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [32] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 14 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [33] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 10 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [34] => Array ( [id] => 251692 [title] => روزه ورزشی است برای زیبا و قوی شدن انسان/ دنیاطلبى مرکز اصلى همه خطاهاى ماست [pdate] => 13920426120000 [service_id] => 12 [rutitr] => توصیه های رهبری در ماه مبارک رمضان-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [35] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 19 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [36] => Array ( [id] => 251085 [title] => سفره های خالی را از یاد نبریم! [pdate] => 13920424140800 [service_id] => 12 [rutitr] => در ماه ضیافت الهی؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [37] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-25؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [38] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-13؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [39] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-26؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [40] => Array ( [id] => 254184 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509115700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 22 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [41] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 18 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [42] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-15؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [43] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-11؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [44] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-14؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [45] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-9؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [46] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-27؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [47] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 8 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [48] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 13 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) ) ) [media] => Array ( ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => رحمت خداوند [id] => 146792 [tag_id] => 162345 ) [1] => Array ( [tag] => اعمال رمضان [id] => 146793 [tag_id] => 351457 ) [2] => Array ( [tag] => دعای رمضان [id] => 146794 [tag_id] => 351087 ) [3] => Array ( [tag] => ماه رمضان [id] => 146795 [tag_id] => 27421 ) [4] => Array ( [tag] => آقا مجتبی تهرانی [id] => 146796 [tag_id] => 54634 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( ) [comments_stats] => Array ( ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛
(برای مشاهده فیلم این جلسه می توانید به بخش صوت و تصویر «خبرگزاری دانشجو» مراجعه، یا اینجا را کلیک کنید)
مروری بر مباحث گذشته
بحث ما راجع به دعا بود. عرض شد انسان در ماه مبارک رمضان به دو چیز ترغیب و سفارش شده است: یک؛ «تلاوت قرآن» و دو؛ «دعا کردن»، یعنی انسان ادعیه وارده را بخواند یا اینکه خودش دعا کند؛ البتّه دعا چه دنیوی چه أخروی، چه نسبت به خود و چه نسبت به دیگران، باید خیر باشد.
در باب مسئله مشرکین و کفّار گفتم که از یک طرف از دعای خیر برای آنها نهی شده، امّا از طرف دیگر جواز دعای به شرّ نسبت به آنها داده شده است. جلسة گذشته اشکالی را مطرح کرده و به آیاتی در این زمینه اشاره کردم. گفتیم: بهطور کلّی کسانیکه منحرفاند، انحرافشان یک وقت بر اثر استضعاف است که به آن «مستضعف» میگوییم؛ یعنی کسیکه دسترسی به حق نداشته و به همینخاطر پس از اغوا شدن، از حق منحرف گردیده است و یا اینکه دنبال حق بوده امّا او را اغفال کردهاند. یکوقت هم هست که به حق رسیده و حق را هم تشخیص داده امّا با حق عناد میورزد؛ ما به چنین شخصی میگوییم: «معاند».
برای مستضعفان دعا کنید!
برای مستضعف دعا کردن بسیار خوب است بلکه حتّی باید با او تماس گرفت و او را به حق و هدایت دعوت کرد. توجّه کنید! انبیا هم برای هدایت مستضعفان مبعوث شدند.
اتمام حجّت برای «معاندین»، هدایت برای «مستضعفین»
جملهای گفتم که ممکن است بعضی از اشخاص مطلبی در ذهنشان بیاید ولی متوجّه مراد من نشوند. گفتم که بعثت انبیا برای هدایت مستضعفین است، ولی این مطلب راجع به معاندین و هدایت آنها معنا ندارد. هدایت برای کسیکه حق را شناخت و با آن دشمنی کرد بیمعنی است، ولی انبیا او را برای اتمام حجّت رها نمیکنند. اتمام حجّت برای معاندین و هدایت برای مستضعفین است. این مطلب از گذشته مانده بود که باید توضیح میدادم.
اگر نمیدانی، دعا کن
امّا جلسة گذشته گفتم که در باب مستضعف توضیح خواهم داد. به مستضعف اشاره کردم ولی در این جلسه مطلب را شرح میدهم. در دو جلسه قبل روایاتی را راجع به کفّار و مشرکین مطرح کردم که دعا نسبت به آنها را نهی کرده بود. در آنجا از علیبنجعفر روایتی بود که از موسیبنجعفر(علیهالسّلام) نقل میکند: «سَأَلْتُهُ عَنْ رَجُلٍ مُسْلِمٍ وَ أَبَوَاهُ کَافِرَانِ هَلْ یَصْلُحُ لَهُ أَنْ یَسْتَغْفِرَ لَهُمَا فِی الصَّلَاةِ»؛ شخصی پرسید: کسی است که پدر و مادرش کافرند، آیا صلاح است که در نماز برای آنها طلب غفران کند؟ « قَالَ علیهالسّلام إِنْ کَانَ فَارَقَهُمَا وَ هُوَ صَغِیرٌ لَا یَدْرِی أَسْلَمَا أَمْ لَا»؛ اگر در حال صِغَر سن از آنها جدا شده و نمیداند که آنها اسلام آوردند یا نه، «فَلَا بَأْسَ وَ إِنْ عَرَفَ کُفْرَهُمَا فَلَا یَسْتَغْفِرُ لَهُمَا وَ إِنْ لَمْ یَعْرِفْ فَلْیَدْعُ لَهُمَا». اگر نمیداند اسلام آوردهاند یا نه، دقّت کنید! بداند یا نداند! این همان مفاد آیه راجع به معاند بود که عرض شد. ذیل آیه داشت که اگر بعد از آنکه بر ایشان معلوم شد که آنها اصحاب نار هستند، نباید برایشان استغفار کند. این همان معاند است.
دانستن و ندانستنِ کفر و ایمان
در اینجا دو حالت دارد، یعنی من نمیدانم که اسلام آورده یا نه؛ در اینجا نفرین کردن جایز نیست و از آن طرف دعا کردن هم مشکلی ندارد. به این خاطر که آن موقع مستضعف بوده ولی اگر بدانم که از استضعاف درآمده و میدانم که عمداً اسلام نیاوردهاند، در اینجا میگویند: دعایش نکنید. در روایت تفصیل داده: جاییکه بدانی و در جایی که ندانی. در آنجا که نمیدانی همان روش مستضعفین در کفر و شرک را پیش میگیری، امّا آنجایی که فهمیدی عمداً بر اعتقادشان پابرجا ماندهاند، نباید دعا کنی.
اهمیّت در تشخیص معاند
خود پیامبراکرم(صلّی اللهعلیهوآلهوسلّم)، بعد از آنکه این همه اذیّتشان کردند و آزارشان دادند، دندانهایشان را شکستند، صورتشان را زخمی کردند و...؛ وقتی به ایشان گفتند: «اللَّهُمَ اهْدِ قَوْمِی فَإِنَّهُمْ لَا یَعْلَمُونَ»؛ پیغمبراکرم تشخیص ندادند که اینها معاندند. چون موارد زیادی هست که پیغمبر نفرین کردهاند. اینطور نبوده که پیامبر نفرین نکرده باشد. پیامبر در خیلی از موارد نفرین کردهاند امّا در جاییکه احراز کردند آن فرد جهنّمی است و فایدهای ندارد. به این آیة شریفه دقّت کنید! «لا یَنْهاکُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِینَ لَمْ یُقاتِلُوکُمْ فِی الدِّینِ وَ لَمْ یُخْرِجُوکُمْ مِنْ دِیارِکُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَ تُقْسِطُوا إِلَیْهِمْ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِینَ»؛ خدا شما را از آنها که در دین با شما نجنگیدند و رویارویی نکردند و اصلاً و ابداً شما را از خانههایتان بیرون نکردند، نهی نمیکند؛ به اینها نیکی کنید نه دعا. «أَنْ تَبَرُّوهُمْ»؛ برّ یعنی نیکی، به اینها نیکی کنید؛ « وَ تُقْسِطُوا إِلَیْهِمْ »؛ عدالت را بین خودتان و آنها به طور مساوی برقرار کنید. این مثل همان عباراتی بود که امام علی(علیهالسّلام) به مالکاشتر نوشته بودند. ما این مطالب را در مورد مستضعفان در معارفمان داریم.
تبیین اشکال: حق را شنیدن و نپذیرفتن؟
امّا در مورد آنهایی که عداوت دارند. آیهای میخوانم، گرچه جلسه گذشته آیهی شریفهای را خواندم و خیلی هم روشن بود. در اینجا ممکن است چیزی به ذهن بیاید. این را به صورت سؤال و اشکال مطرح میکنم. بحث ما این است؛ کسانی هستند که حق را نپذیرفتند امّا نه اینکه با حق عداوت داشته باشند، این اشخاص مستضعفاند. باید برایشان دعا کرد تا هدایت شوند. امّا کسانی هستند که حق را شناختند و در عین حال با آن عداوت و رویارویی کردند. سؤال این است که مگر میشود کسی حق را بشناسد و در عین حال با آن دشمنی کند و آن را نپذیرد؟
دیدنِ معجزۀ الهی
از قرآن جواب میدهم. این را خودِ خدا در قرآن، راجع به حضرت موسی و فرعون میفرماید. در آنجا از حضرت موسی معجزه خواستند. معجزاتش را تحت عنوان آیات الهی نشان داد و همه دیدند که خارقالعاده است و عادی نیست، بنابراین دستهای ایمان آوردند ولی دسته دیگر یقین پیدا کردند، کارهایی که حضرت موسی انجام میدهد، اعجازی از جانب خدا است و انسان عادی نمیتواند چنین کارهایی را انجام دهد، امّا در عین حال او را انکار کردند. پس میشود که حق از طرف عدّهای پذیرفته نشود و قرآن هم به این خبر داده است. همه آیات را نمیخوانم، فقط بخشی را که مربوط به بحث من است میخوانم: «فَلَمَّا جاءَتْهُمْ ایاتُنا مُبْصِرَةً»؛ وقتی که آیات و معجزاتِ خیلی روشن و آشکارِ حضرت موسی جلوی چشم همه آمد، «قالُوا هذا سِحْرٌ مُبینٌ * وَ جَحَدُوا بِها»؛ یعنی این معجزات را انکار کردند، جحد به معنی انکار است، «وَ اسْتَیْقَنَتْها انْفُسُهُمْ» و حال اینکه نفسهایشان به اینکه اینها معجزه است یقین داشت. با اینکه یقین داشتند، انکار کردند، «ظُلْمًا وَ عُلُوًّا فَانْظُرْ کَیْفَ کانَ عاقِبَةُ الْمُفْسِدینَ».
حق را دیدن و نپذیرفتن
سرّ کار چیست؟ این بحث دیگری است؛ یعنی چگونه میشود که یک انسان حق را آشکارا ببیند و نپذیرد. یک وقت مینشینیم با هم بحث و استدلال میکنیم و با ذهنیت محکومت میکنیم. بحث میکنیم و طرف مقابل هم نمیتواند جواب بدهد. در اینجا اینطور نیست. میگوید: «مُبْصِرَةً» یعنی با چشمش دیده است، نه اینکه با ذهش ادراک کرده باشد. به تعبیر ما مطلب را لمس میکند امّا قبول نمیکند.
بالاترین یقین
آیا شما میتوانید یقینی بالاتر از راهی را که راه حسّی و خارجی است پیدا کنید. مثل اینکه دست شما را میگیرم و بر روی آتش میگذارم، یکدفعه داد میکشی، این را میگویند: «حسّ ظاهری». میتوانی انکار کنی؟ کسانی که در مقابل حضرت موسی بودند این کار را کردند. تعبیر قرآن را دقّت کنید! میفرماید: «فَلَمَّا جاءَتْهُمْ آیاتُنا مُبْصِرَةً قالُوا هذا سِحْرٌ مُبینٌ * وَ جَحَدُوا بِها وَ اسْتَیْقَنَتْها أَنْفُسُهُمْ».
اسیر هوایِ نفس
سرّش چیست؟ مسئله این است؛ آنگاه که انسان به اسارت هواهای نفسانیاش مثل شهوت، غضب و... رفت، با اینکه حق را آشکار میبیند و چون میبیند با هوای نفسش همسو نیست، انکار میکند. لذا در همه روایات و حتّی آیاتی که داریم اشاره به این شده است که حق به ذائقة شهوت، غضب و... هم سنگین و هم تلخ است، امّا به ذائقۀ قلب و عقل شیرین است. «لَقَدْ جِئْناکُمْ بِالْحَقِ وَ لکِنَ أَکْثَرَکُمْ لِلْحَقِّ کارِهُونَ».
در هر شرایط حق بر باطل مقدّم است
از پیغمبراکرم(صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم) روایت شده است که: «قال رسولالله (صلّاللهعلیهوآلهوسلّم) الْحَقُ ثَقِیلٌ مُرٌّ، وَ الْبَاطِلُ خَفِیفٌ حُلْو»؛ حق سنگین و تلخ است امّا باطل سبک و شیرین، «وَ رُبَّ شَهْوَةِ سَاعَةٍ تُورِثُ حُزْناً طَوِیلًا»؛ امّا بدان! خوشحالی موقّتی میکنی و بعد از این لذّتی که انجام دادی و از حق رویگردان شدی، اندوههای بسیار میبینی.
از امام صادق(علیهالسّلام) است که فرمود: «إِنَّ مِنْ حَقِیقَةِ الْإِیمَانِ أَنْ تُؤْثِرَ الْحَقَ وَ إِنْ ضَرَّکَ عَلَى الْبَاطِلِ»؛ این از حقیقت ایمان است که اگرچه حق به تو ضرر برساند، بر باطل مقدّم داری؛ یعنی حق را بر باطل مقدّم بدار ولو اینکه مقدّم داشتن به تو ضرر بزند، «وَ إِنْ نَفَعَکَ»؛ و باطل به تو نفع برساند. روایت زیاد داریم. «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا- کُونُوا قَوَّامِینَ بِالْقِسْطِ- شُهَداءَ لِلَّهِ وَ لَوْ عَلى أَنْفُسِکُمْ أَوِ الْوالِدَیْنِ وَ الْأَقْرَبِینَ».
با حق باش، حتّی به ضررت
برای اینکه میخواهم وارد توسّل شوم به این روایت اشاره میکنم. روایت از امامباقر(علیهالسّلام) است که فرمود: «لَمَّا حَضَرَتْ أَبِی عَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ ع الْوَفَاةُ ضَمَّنِی إِلَى صَدْرِهِ»؛ امامباقر(علیهالسّلام) میفرمایند: وقتی پدرم امام زینالعابدین (علیهالسّلام) زمان وفاتشان و لحظات آخر زندگیشان رسید، من را به سینهاش چسباند، « ضَمَّنِی إِلَى صَدْرِهِ وَ قَالَ یَا بُنَیَّ! أُوصِیکَ بِمَا أَوْصَانِی بِهِ أَبِی حِینَ حَضَرَتْهُ الْوَفَاةُ»؛ به تو وصیّت میکنم به همان چیزی که پدرم، یعنی حسین(علیهالسّلام) من را به آن هنگام وفات یعنی لحظات آخر، وصیت کرد، «وَ بِمَا ذَکَرَ»؛ و ضمناً هم گفت: «أَنَّ أَبَاهُ أَوْصَاهُ بِهِ»؛ یعنی پدرم علی(علیهالسّلام) به حسین(علیهالسّلام) همین مطلب را سفارش کرده است.
«یَا بُنَیَّ اصْبِرْ عَلَى الْحَقِ وَ إِنْ کَانَ مُرّاً»؛ صبر کن! پایداری کن بر حق، اگر چه تلخ باشد. این را حسین(علیهالسّلام) فرمودند که ظاهراً میبینیم از نظر صبر در چه موقعیتی بود. در روز عاشورا و آن لحظات، امامحسین، زینالعابدین(علیهالسّلام) را به سینهاش چسبانده و میگوید: من میخواهم به تو سفارش کنم، همان که علی(علیهالسّلام) به من وصیّت کرد: صبر کن بر حق، اگرچه تلخ باشد!
زهرِ تلخ حق!
آنها چرا انکارِ حق کردند؟ چون تلخ بود. تطمیع و تهدید شدند. یک عدّه را با پول خریدند و یک عدّه را ترساندند.
صبر و استقامت در تنهایی
وقتی این روایت را میخواندم، میخواستم بدانم حسین(علیهالسّلام) در چه موقعیتی بوده باشد؟ وقتی روز عاشورا امام زینالعابدین میگوید: پدرم من را در لحظات پایانی زندگی به سینهاش چسبانده، «حِینَ حَضَرَتْهُ الْوَفَاةُ»؛ موقعی باید باشد که یک نفر از اصحاب هم باقی نمانده باشد. ببینید به حسین(علیهالسّلام) چه گذشت؟ یک نفر از بنی هاشم نبود و حسین تنها شده بود. در عین حال آمده و به فرزندش میگوید: صبر و استقامت داشته باش!
حسین، تنها ایستاده است
این شاید همان موقع بود که، مینویسند: «وَ نَظَرَ یَمِیناً وَ شِمَالاً»؛ نگاهی به سمت راست کرد، نگاهی به سمت چپ کرد، «فَلَم یَر مِن أصحَابِهِ أحَداً»؛ احدی از اصحابش را ندید. «فَنَادی یَا مُسلمَ بنَ عَقیل یا هَانِیَ بنَ عُروَة یا بُرَیرُ یا زُهَیرُ... قُومُوا عَن نَومَتِکُم أیُّهَا الکِرَام»، بلند شوید؛ از این خواب بیدار شوید. برای چه؟ «وَ ادفَعُوا عَن حَرَمِ الرَّسُولِ»؛ مگر نمیبینید که دشمن میخواهد به خیمهها حمله کند؟ از خاندان پیغمبر دفاع کنید. اینجا بود که مینویسند: بیبیها از خیام حرم بیرون آمدند...
[snews] => [bimg] => NULL [tmpl] => [sdate] => 13920425113800 [pdate] => 13920425113800 [udate] => 0 [sendby] => system [publishby] => system [updateby] => system [service_id] => 12 [cat_id] => 75 [sec_id] => 219 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 1 ) [extra_content] => [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 ) [1] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 ) [2] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 ) [3] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 ) [4] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 ) [5] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 ) [6] => Array ( [id] => 254184 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509115700 [service_id] => 3 ) [7] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 ) [8] => Array ( [id] => 254048 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/ چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508111900 [service_id] => 3 ) [9] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 ) [10] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 ) [11] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 ) [12] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 ) [13] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 ) [14] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 ) [15] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 ) [16] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 ) [17] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 ) [18] => Array ( [id] => 252999 [title] => دست کردن در جیب مردم به بهانه افطاری دادن!/ افطاری ندادن برای حفظ آبرو [pdate] => 13920509101000 [service_id] => 12 ) [19] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 ) [20] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 ) [21] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 ) [22] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 ) [23] => Array ( [id] => 252529 [title] => با وجود اسلام هراسی، گرایش مردم غرب به قرآن رو به فزونی است [pdate] => 13920501112700 [service_id] => 12 ) [24] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 ) [25] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 ) [26] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 ) [27] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 ) [28] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 ) [29] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 ) [30] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 ) [31] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 ) [32] => Array ( [id] => 251732 [title] => مناجات شب هشتم ماه رمضان - مسجد ارک [pdate] => 13920426140600 [service_id] => 3 ) [33] => Array ( [id] => 251712 [title] => رمضان اردوی سی روزه برای تمرین تقوا و کسب معارف است [pdate] => 13920427112000 [service_id] => 12 ) [34] => Array ( [id] => 251692 [title] => روزه ورزشی است برای زیبا و قوی شدن انسان/ دنیاطلبى مرکز اصلى همه خطاهاى ماست [pdate] => 13920426120000 [service_id] => 12 ) [35] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 ) [36] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 ) [37] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 ) [38] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 ) [39] => Array ( [id] => 251362 [title] => روزه گرفتن بدون داشتن حجاب و خواندن نماز! / روزی که مردم مالزی میتوانند سر سفره نخستوزیر بنشینند [pdate] => 13920505101400 [service_id] => 12 ) [40] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 ) [41] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 ) [42] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 ) [43] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 ) [44] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 ) [45] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 ) [46] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 ) [47] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 ) [48] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 ) [49] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 ) [50] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 ) [51] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-3؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [1] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 15 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [2] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 9 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [3] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 17 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [4] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-17؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [5] => Array ( [id] => 251732 [title] => مناجات شب هشتم ماه رمضان - مسجد ارک [pdate] => 13920426140600 [service_id] => 3 [rutitr] => فایل تصویری؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [6] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-20؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [7] => Array ( [id] => 252529 [title] => با وجود اسلام هراسی، گرایش مردم غرب به قرآن رو به فزونی است [pdate] => 13920501112700 [service_id] => 12 [rutitr] => نقدی در گفتوگو با «خبرگزاری دانشجو»: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [8] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی- 28؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [9] => Array ( [id] => 252999 [title] => دست کردن در جیب مردم به بهانه افطاری دادن!/ افطاری ندادن برای حفظ آبرو [pdate] => 13920509101000 [service_id] => 12 [rutitr] => زندگی به سبک رمضان؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [10] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-4؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [11] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 3 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [12] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 6 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [13] => Array ( [id] => 251712 [title] => رمضان اردوی سی روزه برای تمرین تقوا و کسب معارف است [pdate] => 13920427112000 [service_id] => 12 [rutitr] => آیت الله رجبی در گفتگو با «خبرگزاری دانشجو»: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [14] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 5 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [15] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-5؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [16] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [17] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-6؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [18] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [19] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [20] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 4 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [21] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-7؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [22] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 2 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [23] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 7 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [24] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-12؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [25] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-10؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [26] => Array ( [id] => 254184 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509115700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 22 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [27] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 11 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [28] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 12 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [29] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 16 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [30] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-19؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [31] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-21؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [32] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 14 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [33] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 10 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [34] => Array ( [id] => 251692 [title] => روزه ورزشی است برای زیبا و قوی شدن انسان/ دنیاطلبى مرکز اصلى همه خطاهاى ماست [pdate] => 13920426120000 [service_id] => 12 [rutitr] => توصیه های رهبری در ماه مبارک رمضان-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [35] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 19 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [36] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-22؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [37] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-13؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [38] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-26؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [39] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-25؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [40] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 18 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [41] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-15؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [42] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-11؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [43] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-14؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [44] => Array ( [id] => 254048 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/ چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508111900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 21 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [45] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-9؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [46] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-27؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [47] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 8 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [48] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 13 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [49] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-23؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [50] => Array ( [id] => 251362 [title] => روزه گرفتن بدون داشتن حجاب و خواندن نماز! / روزی که مردم مالزی میتوانند سر سفره نخستوزیر بنشینند [pdate] => 13920505101400 [service_id] => 12 [rutitr] => مهمانی خدا در 4 گوشه جهان [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [51] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-8؛/ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) ) ) [media] => Array ( ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => اعمال رمضان [id] => 147689 [tag_id] => 351457 ) [1] => Array ( [tag] => دعای رمضان [id] => 147690 [tag_id] => 351087 ) [2] => Array ( [tag] => ماه رمضان [id] => 147691 [tag_id] => 27421 ) [3] => Array ( [tag] => مستضعفان [id] => 147692 [tag_id] => 33069 ) [4] => Array ( [tag] => آقا مجتبی تهرانی [id] => 147693 [tag_id] => 54634 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( ) [comments_stats] => Array ( [N] => 1 ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ متن سخنان حضرت آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی در روز دوازدهم ماه مبارک رمضان 1391 ه.ش به شرح ذیل است:
مروری بر مباحث گذشته
گفته شد ماه مبارک رمضان ماه تلاوت قرآن و ماه دعا است؛ دعای به خیر برای خود و دیگران، چه دنیوی باشد و چه اخروی. اگر بخواهد برای منحرفین دعا کند، در اینجا تفصیل قائل شدیم، یعنی اگر در انحراف استضعاف باشد، به این معنا که آن فرد مستضعف باشد دعای به خیر کردن اشکال ندارد امّا گفتیم که یک دعا را نمیتواند بکند و آن استغفار نسبت به مشرک و کافر است. امّا راجع به معاندین، اصلاً دعای به خیر نمیتوانیم بکنیم. بحث به اینجا رسید، نفرین کردن آنها چگونه است؟ عرض شد که نسبت به معاند اشکالی ندارد. در اینجا نکتهای را تذکّر بدهم؛ همانطور که جلسۀ گذشته عرض شد، نمیتوانیم راجع به مستضعف استغفار و طلب مغفرت کنیم، از اینطرف هم نفرین، نسبت به معاند مطرح میشود.
نفرین بر منحرفکنندۀ دیگران
آنچه که از آثار یعنی از عمل معصومین(صلواتاللهعلیهماجمعین) در باب نفرینهایی که انجام دادهاند به دستمان میآید، این است که ایشان هر معاندی را نفرین نمیکردند. کسانی که معاند و منحرف بودند و این انحراف، موجب اثرگذاری روی غیر بود را نفرین میکردند. سرّش همان بود که عرض شد و آن اینکه، مستضعفان به اینها گرایش پیدا نکنند.
معاندِ بی ضرر
امّا اگر معاندِ بدبختی که هیچکس هم قبولش ندارد و مترود است باشد، دیده نشده که ائمه نفرینش کرده باشند. کسی که هیچکس قبولش ندارد چه ضرری دارد؟ انحراف او تنها ضرر به خودش میرساند امّا ضرری برای جامعه ندارد. دقّت کنید! اینطور نبود که مطلقاً ائمه و پیغمبراکرم هر معاندی را نفرین کنند. کارهایشان حساب شده بود و حکمت داشت. منظور در اینجا آن کسی بود که انحرافش در جامعه اثر سوء داشته باشد و الّا اگر بلااثر باشد، اهمیّتی ندارند. میخواستم این را عرض کنم که یکوقت در باب معاند اشتباه نشود که بگوییم ائمه مطلقاً نفرین میکردند، بلکه آنجایی که احساس میکردند در جامعه اثر سوء دارد، اقدام میکردند.
نفرین افراد با ایمان!
مطلب دوم؛ ما به یک سنخ نفرینهایی از ائمه نسبت به افرادی برخورد میکنیم که اگر از نظر تحقیقی و فنّی ببینیم، متوجّه میشویم که این اشخاص نه معاند بودند و نه منحرف؛ بلکه چه بسا از نظر ایمانی هم از افراد برجسته بودند، ولی نفرین میشدند. مثلاً میبینیم که حضرت، زراره، محمدبنمسلم و سفّانبنیحیی و... را نفرین یعنی دعای به ضرر میکنند. در ملاء عام هم نفرین میکردند، مثلاً اصحاب نشسته بودند؛ ایشان میفرمودند: اللهم العن کذا... چرا؟ اینطور نیست که هر جا نفرین کرده باشند دلالت بر این است که او انسان بدی بوده و... اصلاً اینطور نیست.
نفرین برای حفظِ جانِ یاران
به زندگی ائمه که نگاه میکنیم، میبینیم ایشان در موقعیتهای حکومتیای قرار میگرفتند که گاهی زمامداران درصدد کشف و شناسایی یاران و اصحاب ایشان بودند تا یا حبسشان کنند و یا آنها را بکشند. ائمه برای حفظ جان یارانشان، آنها را هم در ملاء عام و هم در مجلسی که میدانستند از جاسوسانِ حکومت وجود دارند نفرین میکردند. چون جاسوسان گزارش میدادند که: من خدمت ایشان بودم و آنجا مثلاً زراره یا محمدبنمسلم یا آنهایی که از اصحاب بودند را لعن کردند. همین نفرین موجب میشد که آنها جانشان حفظ شود. البته باید اشاره کنم، روایاتی داریم که اصحاب را مدح کردند. هم ذمّ داریم و هم مدح. اینها بحثهای فنّیای است که اهلش در تعارضات بین روایات جمع میکنند.
غرضم این است که هر لعنی دلالت بر این نمیکند که آن فرد مبغوض بوده و از معاندین است. نمیتوانیم این کار را بکنیم که از نفرین، عنادِ طرف را بخواهیم کشف کنیم.
سه تقسیم برای نفرین
مطلب سوم؛ در باب نفرینها تقسیمبندی کردم که یک نفرین شخصی است، مثلاً پیغمبراکرم شخص خاصّی را نفرین کرده است. عمروعاص ، معاویه و مروان و... که در اینجا تکلیف دیگران مشخص است.
قسم دوّمی که گفتم طایفهای است. مثلاً از پیغمبر این روایت را نقل کردم که به قاتلین امامحسین لعن کرده است. در اینجا شخصی نیست، نسبت به گروه است.
نفرین سراسری!
در این جلسه میخواستم مطلب سوّم را بگویم و آن اینکه، لعن و نفرین و امثال اینها نسبت به شخص خاص یا گروه خاصّی نیست، بلکه سراسری است. یعنی چه؟ به این معنا که نفرین میکند و میگوید: هرکس اینطور است لعنت بر او باشد. این دیگر مافوق دو مورد گذشته است.
اینگونه نفرینها در لسان پیغمبراکرم و ائمهای که وارد شده پیام خاصّی دارد و آن این است که پیام محدودی نیست. آن پیام سیاسی، اجتماعی است و باید قوّی هم باشد. همهگیر است و دیگر کسی از این دایره بیرون نیست. این مسائلی که عرض میکنم یکمقدار فنّی است.
نفرین سراسری در آینۀ روایات
روایت زیاد داریم ولی در اینجا پنج، شش مورد روایت را مطرح میکنم. از پیغمبراکرم است که: «رُوِیَ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ(صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم) عادَی الله مَنْ عَادَى عَلِیّا»؛ خدا با آن کسی که با علی دشمنی میکند دشمن است. این پیام نفرینی است. تعبیر دوم هم از پیغمبراکرم است: «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم) قَاتَلَ اللَّهُ مَنْ قَاتَلَکَ وَ عَادَى مَنْ عَادَاکَ». تعبیر «عَادَى مَنْ عَادَاکَ» در روایت گذشته بود، امّا اینجا یک چیز دیگر اضافه میکند. هرچیزی که میگویم، اضافه بر قبلی میشود. «قَاتَلَ اللَّهُ مَنْ قَاتَلَکَ»؛ خدا با آن کسی که با تو بخواهد بجنگد، مبارزه میکند و خدا با کسی که بخواهد با تو بجنگد، دشمنی میکند. در بالا دشمنی بود و حالا اینجا تعبیر جنگیدن را اضافه کرد.
روایت سوم از پیغمبراکرم: «قال فی علیٍّ(علیهالسّلام) ُ اللَّهُمَ وَالِ مَنْ وَالاهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ وَ انْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَ اخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ»؛ خدایا با آنکه با او دوستی میکند دوستی کن و بعد با آنکه با او دشمنی میکند دشمنی کن و آنکه او را یاری میکند یاری کن و کسی که او را رها میکند رها کن. روایت دیگر از پیغمبراکرم: «مَنْ کُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِیٌ مَوْلَاهُ، اللَّهُمَ! وَالِ مَنْ وَالاهُ، وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ، وَ أَحِبَ مَنْ أَحَبَّهُ، وَ أَبْغِضْ مَنْ أَبْغَضَهُ وَ انْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَ اخْذُلْ مَنْ خَذَلَه»؛ تعبیر «مَنْ کُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِیٌ مَوْلَاهُ» اضافه است بر آنهایی که در بالا بود.
ابن عباس روایتی نقل میکند: «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص لِعَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع ذَاتَ یَوْمٍ وَ هُوَ فِی مَسْجِدِ قُبَا»؛ میگوید: روزی در مسجد قبا بودیم، پیغمبراکرم این را به علی(علیهالسّلام) فرمودند، «وَ الْأَنْصَارُ مُجْتَمِعُونَ»؛ انصار و همه جمع بودند، «یَا عَلِیُّ أَنْتَ أَخِی وَ أَنَا أَخُوکَ یَا عَلِیُّ أَنْتَ وَلِیِّی وَ خَلِیفَتِی وَ إِمَامُ أُمَّتِی بَعْدِی وَالَى اللَّهَ مَنْ وَالاکَ وَ عَادَى اللَّهَ مَنْ عَادَاکَ وَ أَبْغَضَ مَنْ أَبْغَضَکَ وَ نَصَرَ مَنْ نَصَرَکَ وَ خَذَلَ مَنْ خَذَلَکَ». همه را در بالا فرموده بودند؛ میخواهد همینطور گام به گام به همه بفهماند. در اینجا میگوید: «یَا عَلِیُّ أَنْتَ وَلِیِّی وَ خَلِیفَتِی وَ إِمَامُ أُمَّتِی بَعْدِی». اینجا حجّت را بر همه تمام میکند.
در روایتی که خطاب به مسلمین کرد: «فَاعْلَمُوا مَعَاشِرَ النَّاسِ أَنَ اللَّهَ قَدْ نَصَبَهُ لَکُمْ وَلِیّاً وَ إِمَاماً»؛ ای مردم بدانید که خدا او را منصوب کرد تا امام باشد، «مُفْتَرَضاً طَاعَتُهُ عَلَى الْمُهَاجِرِینَ وَ الْأَنْصَارِ وَ عَلَى التَّابِعِینَ لَهُمْ بِإِحْسَانٍ وَ عَلَى الْبَادِی وَ الْحَاضِرِ وَ عَلَى الْأَعْجَمِیِّ وَ الْعَرَبِیِّ وَ الْحُرِّ وَ الْمَمْلُوکِ وَ الصَّغِیرِ وَ الْکَبِیرِ وَ عَلَى الْأَبْیَضِ وَ الْأَسْوَدِ»؛ تمام را مطرح میکند یعنی هیچ نقطۀ تاریکی نگذاشت.
نفرین، پیام خاصّ
میخواهم این را عرض کنم که یک سنخ نفرینها را میبینیم که از پیغمبر صادر شده و طرفش شخص و گروه خاصّی نیست، بلکه سراسری است. این نفرینها پیام خاصّی دارد، یعنی مطلب باید پیام خاصّ خودش را داشته باشد و پیام سیاسی، اجتماعی نیست که استثنا بردار باشد. در روایاتی از ائمه و به خصوص از پیغمبراکرم که بر روی آنها تکیه میکنم، وارد شده است. معلوم میشود، مهمترین مطلبی که برای پیامبر بوده است که باید چنین پیامی را تا روز قیامت به همه برساند این پیام است؛ که پیغمبر نفرین کرده و خدا هم بر آن نفرین مضاعف کرده است. این روایات را مطالعه میکردم و در مطالعه به ذهنم رسید که این را عرض کنم. پیغمبراکرم مطالبی را گفت و همه هم از اصحاب، مهاجرین، تابعین و... شنیدند.
[snews] => [bimg] => NULL [tmpl] => [sdate] => 13920430094500 [pdate] => 13920430094500 [udate] => 0 [sendby] => system [publishby] => system [updateby] => system [service_id] => 12 [cat_id] => 75 [sec_id] => 219 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 1 ) [extra_content] => [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 259368 [title] => دروغگویی ریشه در چه چیزی دارد؟/ پنج نشانه مؤمن در بیان حاجآقامجتبی [pdate] => 13920606124400 [service_id] => 12 ) [1] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 ) [2] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 ) [3] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 ) [4] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 ) [5] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 ) [6] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 ) [7] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 ) [8] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 ) [9] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 ) [10] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 ) [11] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 ) [12] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 ) [13] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 ) [14] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 ) [15] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 ) [16] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 ) [17] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 ) [18] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 ) [19] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 ) [20] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 ) [21] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 ) [22] => Array ( [id] => 252529 [title] => با وجود اسلام هراسی، گرایش مردم غرب به قرآن رو به فزونی است [pdate] => 13920501112700 [service_id] => 12 ) [23] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 ) [24] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 ) [25] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 ) [26] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 ) [27] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 ) [28] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 ) [29] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 ) [30] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 ) [31] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 ) [32] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 ) [33] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 ) [34] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 ) [35] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 ) [36] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 ) [37] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 ) [38] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 ) [39] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 ) [40] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 ) [41] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 ) [42] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 ) [43] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 ) [44] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 ) [45] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 11 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [1] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-8؛/ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [2] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 8 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [3] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 9 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [4] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 4 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [5] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 5 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [6] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [7] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 10 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [8] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-6؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [9] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [10] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-5؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [11] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [12] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی- 28؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [13] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-11؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [14] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-9؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [15] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 2 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [16] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 7 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [17] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-7؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [18] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-10؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [19] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-4؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [20] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 3 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [21] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 6 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [22] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-3؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [23] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-15؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [24] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 12 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [25] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 16 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [26] => Array ( [id] => 259368 [title] => دروغگویی ریشه در چه چیزی دارد؟/ پنج نشانه مؤمن در بیان حاجآقامجتبی [pdate] => 13920606124400 [service_id] => 12 [rutitr] => یک جرعه اخلاق-1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [27] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-19؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [28] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-21؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [29] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 14 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [30] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 19 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [31] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-22؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [32] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-13؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [33] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-26؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [34] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 18 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [35] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-25؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [36] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-14؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [37] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-27؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [38] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 13 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [39] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-23؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [40] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-18؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [41] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 15 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [42] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 17 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [43] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-17؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [44] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-20؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [45] => Array ( [id] => 252529 [title] => با وجود اسلام هراسی، گرایش مردم غرب به قرآن رو به فزونی است [pdate] => 13920501112700 [service_id] => 12 [rutitr] => نقدی در گفتوگو با «خبرگزاری دانشجو»: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) ) ) [media] => Array ( ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => نفرین اهل بیت [id] => 150186 [tag_id] => 352101 ) [1] => Array ( [tag] => معاند بی ضرر [id] => 150187 [tag_id] => 352102 ) [2] => Array ( [tag] => اعمال رمضان [id] => 150188 [tag_id] => 351457 ) [3] => Array ( [tag] => دعای رمضان [id] => 150189 [tag_id] => 351087 ) [4] => Array ( [tag] => حاج آقا مجتبی تهرانی [id] => 150190 [tag_id] => 229714 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( ) [comments_stats] => Array ( ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ متن سخنان حضرت آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی در روز بیست و پنجم ماه مبارک رمضان 1391 ه.ش به شرح ذیل است:
مروری بر مباحث گذشته
گفته شد ماه مبارک رمضان ماه تلاوت آیات الهیّه و ماه دعا است؛ یعنی حاجات خود را طلب کردن و درخواست از خداوند و راز و نیاز کردن عبد با ربّ خود و دعای به خیر کردن، چه برای خود و چه دیگران، که یا دنیوی باشد یا اخروی.
جلسة گذشته دو مطلب را عنوان کردم؛ یک: در روایت هم بود که اگر آثار اجابت را دیدی سپاسگزاری کن و اگر هم در اجابت تأخیر بود، باز هم سپاسگزاری کن. بعد در آن دو نکته بود که عرض کرد اگر در اجابت تأخیر شد، مبادا سرخورده بشوی و بعد در پی این سرخوردگی دعا را ترک کنی. این آخرین مطلبی بود که جلسة گذشته عرض کردم و در روایات هم بود که باید در همین رابطه تذکّراتی بدهم.
مروری بر روایات گذشته
روایاتی که در آخر جلسة گذشته به آن اشاره کردیم، اینچنین تعبیراتی داشت، «مَا یَمنَعُ أَحَدَکُم إِذَا عَرَفَ الإِجابَة مِن نَفسِهِ فَشَفِىَ مِن مَرَضٍ أَو قَدِمَ مِن سَفَرٍ»، تا آنجا که میگوید: «یَقول الْحَمْدُ لِلَّهِ»؛ و در روایت بعدی میگوید: «وَ مَنْ أَبْطَأَ عَنْهُ مِنْ ذَلِکَ شَیْءٌ»؛ اگر در اجابت تأخیر باشد، «فَلْیَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى کُلِّ حَالٍ»؛ آنجا هم مسئلة سپاسگزاری مطرح میشود. بعد وارد بحث استعجال در دعا شدیم، یعنی اینکه بخواهی برای اجابت عجله کنی. در آنجا روایت بود که حضرت به ابوبصیر فرمودند: «لَا یَزَالُ الْمُؤْمِنُ بِخَیْرٍ وَ رَجَاءٍ رَحْمَةً مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَا لَمْ یَسْتَعْجِلْ فَیَقْنَطَ وَ یَتْرُکَ الدُّعَاءَ»؛ یعنی استعجال در دعا نهی شده و بعد هم گفتهاند که این قنوط و یأس را در پی دارد و بعد هم مسئلة ترکِ دعا را مطرح کردهاند.
استعجال، سیری برای ترک دعا
مطلبی را میخواهم عرض کنم که در باب سرخوردگی است. یعنی شخص در اجابت استعجال دارد و بعد به تأخیر میافتد، در اینجا موجب میشود که آن فرد قنوط کند و بعد هم مأیوس شود. مأیوس که شد، دعا را کنار میگذارد. در اینجا او دعا کرده، اجابت به تأخیر افتاده، بعد یأس ایجاد شده و ترک دعا میکند. در پایان کار ترک دعا است.
تعبیرات در ترک دعا
میخواهم در مورد ترکِ دعا بگویم که در معارف ما چگونه است؟ ترک دعا بهطور کلّی، حال چه دعایی باشد که به اجابت نرسیده و تأخیر افتاده و چه دعایی که اصلاً انجام نشده است. در اینجا ضمیمه کردم که بدانید عقبات بسیار بدی دارد. به همین خاطر از آن نهی شده و تعبیرات غلیظی هم داریم. در روایتی هست از پیغمبراکرم دارد: «مَنْ لَمْ یَدْعُ اللهَ غَضِبَ اللهُ عَلَیْهِ»؛ خدا به کسی که دعا نمیکند خشمگین میشود.
حالا این روایات را تکتک عرض میکنم. دقّت کنید! روایت دیگری است باز پیغمبراکرم که: «قال رسولالله(صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم): قالاللهتعالی: مَنْ لاَ یَدْعُونِی أَغْضَبُ عَلَیْهِ»؛ یعنی پیغمبر فرمود: «قالَ الله تَعالی» خدا فرموده است: کسی که از من درخواست، دعا و تقاضا نکند، به او خشمگین میشوم. خیلی صریح بیان میکند.
خدا از عبد میخواهد، امّا عبد نمیدهد!
روایت دیگری از پیغمبراکرم است که: «یَخرُجُ مِنَ النَّارِ رَجُلُ فَیَقُول لَهُ رَبُّهُ تَعالى: ما تُعطینی إِن أَخرَجتُکَ؟»؛ شخصی است که در روز قیامت سر از آتش جهنّم بیرون میآورد. خدا به او میگوید: چه به من میدهی اگر تو را از این جهنّم نجات دهم؟ «فَیقُول: یا رَبّ! أُعطیکَ مَا تَسأَلُنی»؛ هر چه بخواهی به تو میدهم، فقط من را از این آتشها بیرون بیاور. «فَیقُول لَهُ: کَذَبتَ»؛ خدا به او میگوید: دروغ میگویی! چرا؟ «وَ عِزَّتی قَد سَأَلتُکَ ما هُوَ أَهوَن مِن ذلِک»؛ قسم به عزّتم من از تو یک چیزی را درخواست کردم که از این درخواستم خیلی پائینتر و کمتر بود، امّا ندادی، «فلم تعطنی»؛ خیلی پائین بود و از تو خواستم امّا به من ندادی. حالا چه چیزی خواسته؟ «سَأَلتُکَ أَن تَسأَلَنی فَأُعطِیک»؛ من از تو خواستم که در دنیا هر چه از من بخواهی به تو بدهم، «وَ تَدعُونی»؛ از من درخواست و دعا کن، «فَأَستَجیبُ لَک وَ تَستَغفِرُنی فَأَغفِر لَک»؛ از من از گناهانی که کردی پوزش بطلب، که من میخواهم تو را بیامرزم.
عبد به ربّش اعتنا نمیکند!
اینها را در دنیا گفتم امّا نکردی، «اُدْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ»؛ مگر من اینها را نگفتم؟ ولی اصلاً اعتنا نکردی، امّا حالا اینجا که آمدی و سر از آتش بیرون آوردی، میگویم: چه به من میدهی و تو میگویی: هر چه بخواهی؟! آنجا که از تو خواستم و همهاش به نفعت بود، حاضر نشدی.
واجب است که از من درخواست کنید
در روایتی از پیغمبراکرم است که: «قال رسولالله(صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم): تَرْکُ الدُّعَاءِ مَعْصِیَة»؛ اگر کسی دعا نکند، یعنی بنایش را بر این بگذارد که دعا نکند، معصیتکار است. نمیخواهم از بحثم منحرف شوم و بحثهای فقهی بکنم امّا باید عرض کنم: چه بسا بعضیها این امری که در آیة «اُدْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ»؛ آمده است را یک امر الزامی گرفته باشند؛ یعنی واجب است که شما درخواست کنید و البته قهراً با این روایت همینطور است. میخواهم عرض کنم: چقدر بر این تأکید میشود که اگر کسی دعا را ترک کند، خدا به او غضب میکند و از او خشمگین میشود. البته نمیخواهم بگویم این معصیت است. بحث این است و بر این تأکید شده که اگر در اجابت کمی تأخیر شده، نباید سرخورده بشوی و دعا را کنار بگذاری!
حقّ مسلّم عبد
ما در معارفمان این را داریم که چه بسا عبد مستحق باشد تا از ناحیة ربّش، عنایاتی بشود و خیر کثیری به او رو بیاورد، امّا چون دعا و درخواست نمیکند، خدا به او نمیدهد. از نظر علمی این بحث مطرح است که اعطا مشروط به درخواست است. این بحثی است که یک وقتی کردهایم و اینجا جایش نیست.
به تو میدهم، امّا اگر بخواهی!
یک چیزهایی وجود دارد که اینها برای همة موجودات منضبط است، مثل اینکه روزی او را برساند؛ امّا چیزهای دیگری وجود دارد که نه، زیادتی است، زیادتیها مشروط است. مثال میزنم: کسی را استخدام میکنم و میگویم: این مقدار به تو میدهم که برایم کار کنی. امّا اگر از من درخواست کنی، بیشتر به تو میدهم. بیدرخواست، مزد این است؛ یعنی اگر درخواست زیادتی کردی، آن وقت به تو میدهم. مطلب این را میگوید: آن شخص مستحق است و اگر درخواست کند به او میدهم، امّا چون درخواست نکرده به او نمیدهم. بنابراین ترک دعا خیلی ضرر دارد.
بخواه تا بدهم
«رُوِیَ عَن رسولالله(صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم) قال: إِنَّ اللَّهَ لَیُمْسِکُ الْخَیْرَ الْکَثِیرَ عَنْ عَبْدِهِ»؛ خداوند جلوی خیر کثیر را میگیرد، که به بندهاش نرسد، «فَیَقُولُ لَا أُعْطِیهِ حَتَّى یَسْأَلَنِی»؛ میگوید: من این را به او نمیدهم تا اینکه از من درخواست کند و بخواهد.
شرح مسئله: خدا مثل ما نیازمند دعا است؟
در اینجا باید به نکتهای اشاره کنم و آن اینکه، «نعوذبالله» مگر خدا مثل ما است که وقتی کسی به او رو بیاندازد، لذّت ببرد و به او بدهد؟ اصلاً و ابداً اینطور نیست. پس چگونه است که مرتّب میگوید: بخواهید تا بدهم، بخواهید تا بدهم، «ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ». این بحث در قرآن و روایات بسیار مطرح شده و بحث کلّی و ریشهدار و عمیقی است. در اینجا خدا را به خودت قیاس نکن؛ خدا مثل من و تو نفسِ شهوت و... ندارد که خوشش بیاید. این حرفها درست نیست.
باید پیوند ربّ و عبد محکم شود
اینجا بحث بسیار عمیق و لطیفِ معرفتی میکند. اینکه عبد باید از خدا درخواست کند، برای «تحکیم رابطة ربوبیّت و عبودیّت» است. اگر بنا بشود که خدا همة چیزها را درست کند، اصلاً و ابداً خدا یادمان میرود. از یاد میبریم که پروردگار چه کسی است؟ و فراموش میکنیم، کسی که پرورشمان میدهد کیست؟ اگر بنا بشود تمام امور بر منوال خودش بچرخد و بحث دعا و تقاضا و... کنار برود، پس خدا هم کنار میرود. دیگر ربّم را نمیشناسم و نمیدانم آن کسی که دارد من را پرورش میدهد کیست. چون دعا در ارتباط با احتیاجات، چه معنوی و چه مادّی است. دعا برای تحکیم رابطة ربوبیّت و عبودیّت عبد است. تحکیم این رابطه است، که میگوید دعا کن و از من بخواه تا به تو بدهم و اینکه بفهمیم بر سر سفرة چه کسی نشستهایم؟
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ متن سخنان حضرت آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی در روز نوزدهم ماه مبارک رمضان 1391 ه.ش به شرح ذیل است:
مروری بر مباحث گذشته
گفته شد ماه مبارک رمضان ماه تلاوت قرآن و ماه دعا است، دعای به خیر برای خود و دیگران. در سیر مباحثی که کردیم، به مناسبت ایّام عرض کردم تذکّری بدهم. در دو جلسة قبل بیان کردم که بدانید، بحث شخصی نیست، بلکه کلّی است. رابطة مستقیم بین کثرت دعا و قلّت بلا، قلّت دعا و کثرت بلا را که در روایتی از پیغمبراکرم مطرح کردم: «إِذَا قَلَ الدُّعَاءُ نَزَلَ الْبَلَاء». در همین زمینه میخواستم تذکّر دیگری بدهم.
تأثیر دیدِ انسان بر دعایش
دیدِ انسان همیشه اینطور است که دیدِ کوتاه و مادّی است یعنی در عالم مادیّت قرار دارد و محدود است. این دیدِ محدود، کوتاه و به تعبیر بنده نظر تنگ بر همه چیز و بدتر از همه بر روی دعای شخص اثر میگذارد. یعنی بر روی درخواستهایش از خداوند تأثیر دارد.
آیا از خدا کاری برمیآید؟!
به دو مطلب اشاره میکنم. اوّل: فرض کنید برای او مشکل و گرفتاریای پیش آمد؛ در این وقت او چون در بستر مادیّت است اوّل فکرش به طرف ابزار مادّی میرود. غیر از این است؟ شخص میخواهد تدبیر کند و مشکل خود را حل کند، پس وسائل و ابزار مادیّت را پیش میکشد. غالباً اینطور است چون در بستر مادیّت قرار دارد. بعد سرش که به سنگ میخورد و دیگر میبیند راهها بر او بسته شد، آنوقت یادش میافتد که خدایی هم وجود دارد. میگوید: چه بسا ممکن است از او کاری هم ساخته باشد! و حال اینکه، بدانید! مؤمن نباید اینطور باشد. آن کسی که اعتقاد به مبدأ و معاد دارد و اعتقاد دارد که مسبب الأسباب موجود دیگری است، موجودات زمینی نیستند و اعتقاد دارد که: «أَزِمَّةِ الأُمُورُ طُرّاً بِیَدِه»؛ تمام امور در دست قدرت او است و واقعاً اعتقاد دارد وقتی که میگوید: «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ»؛ این شخص اوّل چه کسی به یادش میآید؟ منبع قدرت، یعنی خدا را. به سراغ ابزار و وسائل مادّی مثل حسن و حسین و تقی و نقی و... نمیرود که بعد هم اگر درست شد تصوّر بکند که این واسطهها کردهاند. اینها را قبلاً مفصّل عرض کردهام امّا میخواستم تذکّر بدهم. مؤمن نباید اینطور باشد. وقتی گرفتاری پیش آمد، اوّل خدا. بگوید: خدایا! این مشکل پیش آمده، مشکل من را حل کن.
خدا دعاهای کوچک را هم میپذیرد!
مطلب دوّم که این هم منشأاش ضعف ایمان است، این است که بنده تصوّر میکند، نسبت به کارهای بسیار بسیار مهم باید سراغ خدا رفت و در مورد کارهای کوچک اینطور نیست. این برای ضعف ایمان است.
ما ضعف ایمان داریم!
به شما بگویم، وقتی میخواهید دعا کنید بفهمید و بدانید که همه چیزتان وابسته به این دعاها است؛ کوچک و بزرگ هم ندارد. اینکه تصوّر کنم: «فقط چیزهای قابل اعتنا و بزرگ را با خدا مطرح کنم نه کوچکها را» از ضعف ایمان است. واقع این است که این شخص خداشناس نیست. ما در معرفت خود نسبت به خالق نقص داریم.
تو کوچک هستی، نه خدا!
دعا، کوچک و بزرگ ندارد و خدا هم خستگیناپذیر است! او این دعا را خیلی هم دوست دارد. همة اینها را بحث کردهام و نمیخواهم وارد بشوم، بلکه فقط خواستم تذکّری برای لیالی قدر بدهم و بگویم این فرصت را از دست نده! خودت را از قالب حقارت بیرون بکش! تو کوچک هستی و کوچک هم فکر میکنی؛ طرفِ خود را اصلاً نشناختهای. تو آدمی هستی که اگر یک نفر روزی ده بار در خانهات بیاید و در بزند و بگوید: این را میخواهم، آن را میخواهم، دیگر در را بر روی او باز نمیکنی. غیر از این است؟ امّا خالق تو اینطور نیست، اگر ده تا، یازده تا بشود امروز بیشتر از تو خوشش میآید و اگر یازده تا بشود دوازده تا، بیشتر خوشش میآید. این جزو معارف ما است.
مراجعة بیشتر، معرفت بالاتر
اینها سرّ دارد؛ چون، مراجعة بیشتر، کاشفِ از معرفت بالاتر، نسبت به کسی است که از او درخواست میکنم و او را همهکاره میدانم. دلیل بر این میشود، که همه چیز دست او است، از دست او بر میآید و کسی غیر از او نمیتواند انجام دهد؛ این کاشف از معرفت است.
آن چیزی که از دیگری میخواهی، از خدا بخواه
در روایتی داریم که از پیغمبراکرم است: «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(صَلّیاللهعلیهوالهوسلّم): إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى أَحَبَ شَیْئاً لِنَفْسِهِ وَ أَبْغَضَهُ لِخَلْقِهِ مِنْ فَضْلِهِ»؛ خداوند چیزی را برای خودش دوست میدارد، امّا همان را برای خلق خودش مبغوض میدارد. برای خودش خوشش میآید امّا برای مخلوق خود بدش میآید. توضیح اینکه: «أَبْغَضَ لِخَلْقِهِ الْمَسْأَلَةَ»؛ بدش میآید از عبدی که گرفتار شده و به مثل خودش رو میاندازد، «أَبْغَضَ لِخَلْقِهِ الْمَسْأَلَةَ». اینکه بندههایش برای کارهایشان از هم درخواست کنند و به همدیگر مراجعه کنند. «وَ أَحَبَ لِنَفْسِهِ أَنْ یُسْأَلَ»؛ و دوست دارد که از او درخواست کنند. به این و آن رو بیاندازی بدش میآید امّا به او رو بیاندازی خوشش میآید. «وَ لَیْسَ شَیْءٌ أَحَبَّ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ أَنْ یُسْأَلَ»؛ هیچچیز در نزد خدا محبوبتر از این نیست که در خانهاش را بزنی و بگویی میخواهم، میخواهم، میخواهم. بر خلاف من و تو، که اگر بچّهمان هم باشد بیرونش میکنیم. خدا که من و تو نیست. چون او را نشناختهایم که تمام خزائن وجود در ید قدرت او است.
خدایا! بند کفش میخواهم!
«فَلَا یَسْتَحْیِی أَحَدُکُمْ أَنْ یَسْأَلَ اللَّهَ» پس خجالت نکشد و حیا نکند، به اینکه یکی از شما از خدا درخواست کند. اگر میخواهی، خجالت و حیا ندارد. «وَ لَوْ بِشِسْعِ نَعْلٍ»؛ پیغمبر سطح را اینقدر پائین آورد. نگاه نکن به اینکه تصوّر کنی حاجتهایت بد است. مثل اینکه بند کفشت گم شده؛ بگویی: خدا! بند کفش میخواهم! ببین کار را به کجا رساند.
کوچکی و بزرگی در نزد خدا مطرح نیست
روایات زیاد داریم. روایتی از امام باقر(علیهالسّلام) در ارتباط با همین که گفتم است: «لَا تُحَقِّرُوا صَغِیراً مِنْ حَوَائِجِکُمْ فَإِنَّ أَحَبَّ الْمُؤْمِنِینَ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى أَسْأَلُهُمْ»؛ فکر نکنید که حاجت، کوچک است. بلکه محبوبترین بندگان آن بندهای است که از خدا بخواهد؛ کوچک و بزرگ ندارد. در آن روایت دارد از امام باقر(علیهالسّلام) میفرماید: «لَا تَتْرُکُوا صَغِیرَةً لِصِغَرِهَا أَنْ تَدْعُوا بِهَا فَإِنَّ صَاحِبَ الصِّغَارِ هُوَ صَاحِبُ الْکِبَارِ». حضرت مطلب را خیلی زیبا بیان میکنند که: اینجا کوچکی و بزرگی خبری نیست.
تنگنظری را کنار بگذارید
تذکّر عمدهای که میخواهم بدهم این است؛ در بین سال بهخصوص برای دعا و حوائج زمانهایی را آوردهاند و از نظر ارزشی ما را ترغیب کردهاند که اهمیّت دارد. مثل ماه مبارک رمضان و در ماه رمضان هم لیالی قدر که گفتهاند باید کمال بهرهبرداری را برد. نظر تنگی را کنار بگذارید و فرو گذار نکنید. البته یک سنخ مسائل است که نمیخواهم وارد آن بشوم و فقط مطلب کلّی را میخواهم عرض کنم. ما نباید در دعاها و درخواستهایمان از خداوند کوتاه بیاییم و هیچچیز نباید برای ما مانع و رادع بشود از اینکه درخواست کنیم، حالا در هر رابطهای که میخواهد باشد. اوّل خدا، وسط خدا، آخر خدا! هرچه برایم پیش میآید اوّل خدا را در نظر بگیرم. این هیچ منافاتی هم با توسّل به وسائل ندارد. اینها را بحث کردهام و وارد آن نمیشوم. بروم سراغ توسّلم.
مصائب علی(علیهالسّلام)
در روایت دارد، بعد از اینکه آن خبیث به علی(علیهالسّلام) ضربت زد. علی(علیهالسّلام) بقیّة نماز را نشسته خواند یعنی حضرت دیگر تاب ایستادن را نداشت. در روایت دارد، به یمین و یسار متمایل میشد و حضرت نمیتوانست بدن خودش را نگه دارد. امام حسن را جای خودشان گذاشتند تا نماز را تمام کند. در روایت دارد، نماز که تمام شد سر پدر را به دامن گرفت و شروع کرد به گریه کردن. این جملات را میگفت: پدر پشت مرا شکستی... تعبیرات عجیبی است. علی(علیهالسّلام) چشمهایش را باز کرد و گفت: پسرم از این به بعد دیگر پدرت هیچ الم و دردی ندارد. ببینید، چقدر به علی(علیهالسّلام) سخت گذشته که این را میگوید. پسرم! گریه نکن، الآن جدّات و جدّهات، خدیجه و مادرت فاطمه حاضر هستند. حوریان بهشت آمدهاند و در انتظار پدر تو هستند.
[snews] => [bimg] => NULL [tmpl] => [sdate] => 13920506041000 [pdate] => 13920506041000 [udate] => 0 [sendby] => system [publishby] => system [updateby] => system [service_id] => 12 [cat_id] => 75 [sec_id] => 219 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 1 ) [extra_content] => [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 ) [1] => Array ( [id] => 255517 [title] => وداع با ماه مبارک رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920515113200 [service_id] => 3 ) [2] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 ) [3] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 ) [4] => Array ( [id] => 254832 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512111700 [service_id] => 3 ) [5] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 ) [6] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 ) [7] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 ) [8] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 ) [9] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 ) [10] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 ) [11] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 ) [12] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 ) [13] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 ) [14] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 ) [15] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 ) [16] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 ) [17] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 ) [18] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 ) [19] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 ) [20] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 ) [21] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 ) [22] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 ) [23] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 ) [24] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 ) [25] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 ) [26] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 ) [27] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 ) [28] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 ) [29] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 ) [30] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 ) [31] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 ) [32] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 ) [33] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 ) [34] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 ) [35] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 ) [36] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 ) [37] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 ) [38] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 ) [39] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 ) [40] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 ) [41] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 ) [42] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 ) [43] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 ) [44] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 ) [45] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 9 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [1] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 18 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [2] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-15؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [3] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 15 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [4] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-17؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [5] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-7؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [6] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-10؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [7] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-4؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [8] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 3 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [9] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 6 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [10] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-14؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [11] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-3؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [12] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 7 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [13] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 14 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [14] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-21؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [15] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 19 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [16] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-22؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [17] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-26؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [18] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-27؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [19] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-23؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [20] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-20؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [21] => Array ( [id] => 254832 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512111700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 25 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [22] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی- 28؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [23] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [24] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-25؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [25] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-8؛/ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [26] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 17 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [27] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 8 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [28] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-18؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [29] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 4 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [30] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-13؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [31] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 5 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [32] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-12؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [33] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 12 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [34] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 16 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [35] => Array ( [id] => 255517 [title] => وداع با ماه مبارک رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920515113200 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 28 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [36] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 10 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [37] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-5؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [38] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [39] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 11 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [40] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-6؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [41] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [42] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-11؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [43] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-9؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [44] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 2 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [45] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 13 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) ) ) [media] => Array ( ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => اعمال شب قدر [id] => 155774 [tag_id] => 160497 ) [1] => Array ( [tag] => اعمال رمضان [id] => 155775 [tag_id] => 351457 ) [2] => Array ( [tag] => دعای رمضان [id] => 155776 [tag_id] => 351087 ) [3] => Array ( [tag] => ماه رمضان [id] => 155777 [tag_id] => 27421 ) [4] => Array ( [tag] => حاج آقا مجتبی تهرانی [id] => 155778 [tag_id] => 229714 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( ) [comments_stats] => Array ( [N] => 1 ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ دعای ابوحمزه دعایی است که وجود مبارک امام سجاد، زین العابدین (ع) در تمام سحرهای ماه مبارک رمضان میخواندند. شایسته است پیروان عترت طاهرین تأسّی کنند و در سحرها بیدار باشند و این دعای نورانی را قرائت نمایند.
این دعا در جوامع روایی و حدیثی ما آمده، در مصباح کَفعَمی است و در اقبال سیّدبن طاووس نیز وجود دارد. مرحوم سیّدبن طاووس میگوید: با سند خاصی که ما به هارون بن موسیِ تلعلُکبُری داریم، او از حسن بن محبوب سراد و او از ابوحمزه ثمالی نقل میکند. این هارون بن موسیِ تلعکبُری که ابن طاووس سلسله سندش در نقل این دعای نورانی به او ختم میشود، از بزرگان حدیث بوده و مورد وثوق است.
دعا طبق بیان نورانی امام سجاد(ع) بهترین عبادت است و ذات اقدس اله در این آیه مبارکه که فرمود: «ادْعُونی اَستَجِبْ لَکُمْ إنَّ الَّذین یَسْتَکْبِرونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرین»؛ به سه نکته اشاره کرد. نکته اول این که دعا عبادت است، دوم این که ترک دعا استکبار است و سوم این که خداوند مستکبران را، یعنی تارکان دعا را به دوزخ تهدید کرده است.
اُکبُر از رجال بنام اسلام است. مکان و منطقه مخصوصی به عنوان طَلّ اُکبُری نام گذاری شده است که این هارون بن موسی مال آن منطقه و محدوده خاص است. هارون بن موسیِ طَلّ اُکبُری! او از حسن بن محبوب که هم به صَرّآء و هم به ضَرّآء ملقّب است نقل میکند که او هم موثّق است.
حسن بن محبوب از ثابت بن دینار، مُکنّی به ابوحمزه ثمالی نقل میکند. ابوحمزه ثمالی طبق بیاناتی که از ائمه علیهمالسلام رسیده است از نظر زهد، سلمان عصر خود بود. از وجود مبارک امام رضا سلام الله علیه نقل شده است که ابوحمزه ثمالی لقمان عصر خود بود. او چهار امام را اِدراک کرد.
از محضر نورانی چهار امام، معارف الهی را فراگرفت. خدمت امام زین العابدین علیه السلام رسید، شاگردی امام باقر سلام الله علیه افتخار او شد. تلمّذ محضر امام صادق سلام الله علیه بهره او شد و مقداری هم از عصر امام کاظم سلام الله علیه را درک کرد، بنابراین این حدیث نورانی از نظر سند تام است.
گذشته از این که از جهت مضمون و محتوا بسیار بلند است. روایت را از دو جهت میتوان معتبر دانست. یکی از نظر سند که طریق، طریقیت دارد، نه موضوعیت. گاهی ممکن است روایت ضعیف باشد، ولی محتوای او بسیار عمیق و بلند باشد. با خطوط کلّی قرآن و روایات هماهنگ باشد. این هم یک تبیّن علمی است. یعنی انسان وثوق دارد، اطمینان دارد که این مضمون از غیر خاندان عصمت و طهارت سلام الله علیهم أجمعین نمیرسد و نرسیده است. و این که گفته شد: «إنْ جآءَکُمْ فاسِقٌ بِنَبَاءٍ فَتَبَیَّنُوا» (2)برای آن است که انسان وثوق پیدا کند این مطلب رسیده است.
وثوق به صحت مطلب گاهی از راه طریق است و گاهی از نظر متن. ولی در اینجا جامع بین طریق و محتواست. یعنی هم سند معتبر است، و هم مضمون و محتوا.
مطلب دیگر آن است که دعا طبق بیان نورانی امام سجاد سلام الله علیه بهترین عبادت است و ذات اقدس اله در این آیه مبارکه که فرمود: «ادْعُونی اَستَجِبْ لَکُمْ إنَّ الَّذین یَسْتَکْبِرونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرین»؛ به سه نکته اشاره کرد. نکته اول این که دعا عبادت است. دوم این که ترک دعا استکبار است. سوم این که خداوند مستکبران را، یعنی تارکان دعا را به دوزخ تهدید کرده است. این بیان از امام سجاد سلام الله علیه در صحیفه سجادیه او نقل شده است.
مطلب سوم آن است که همان طوری که قرآن «یُفَسِّرُ بَعضُهُ بَعضاً، یَنْطِقُ بَعضُهُ بِبَعض، یَشهَدُ بَعضُهُ بِبَعض»، آیات را باید با یکدیگر تفسیر کرد. ادعیه این چنین است، احادیث این چنین است، روایات دیگر این چنین است. اگر ما خواستیم دعاها را خوب تفسیر کنیم، باید از یکدیگر کمک بگیریم. برخی از دعاها شاهد و مفسّر دیگرند. مخصوصاً آنچه که از امام سجاد سلام الله علیه در این زمینه رسیده است. یعنی صحیفه سجادیه یک شرح نورانی است برای دعای ابوحمزه ثمالی. این دعا که امام سجاد را با سائر ادعیه آن وجود مبارک میتوان به خوبی حل کرد.
مطلب بعدی آن است که در غالب این ادعیه کلمه بِسْمِ اللهِ الرَّحمنِ الرَّحیم در طلیعه و آغازش نیست. با این که به ما دستور دادند هر کاری که شروع میکنید اول نام ذات أقدس إله را ببرید. پاسخ این سوال این است که هر کاری را باید به نام خدا شروع کرد. نام خدا گاهی به صورت بِسْمِ اللهِ الرَّحمنِ الرَّحیم است، گاهی به صورت اذکار و اُوراد دیگر . هیچ دعایی نیست که بدون نام خدا شروع شده باشد. همین دعای ابوحمزه ثمالی گرچه اولش بِسْمِ اللهِ الرَّحمنِ الرَّحیم ندارد، اما اول «الهی» و مانند آن است. خدایا! «الهی! لا تُؤدِّبْنِی بِعُقُوبَتِکْ وَلا تَمْکُرْ بِی فِی حِیلَتِکْ». پس به نام خدا شروع شده است؛ چون به نام شروع شده است، مشمول آن احادیثی نخواهد بود که هر کاری که به نام خدا شروع نشده است، ابتر و بی نتیجه است.
مطلب بعدی آن است که این دعای نورانی، فرازهای گوناگون و جملههای متعددی دارد. همه اینها یک سطح نیست. چون همه دعا کنندگان یک سطح نیستند. بعضی مشکل خوف دارند، بعضی در مرحله رجاء مشکل دارند. بعضی دیگر مشکلات دیگر دامنگیر آنها شده است. لذا این دعای جامع برای همگان سودمند است. البته بحثهای محوری این دعا همان مسئله توحید است که در خِلال این مسائل بازگو میشود.
منبع: سخنرانی آیت الله جوادی آملی در شرح دعای ابوحمزه
[snews] => [bimg] => NULL [tmpl] => [sdate] => 13920422135000 [pdate] => 13920422135000 [udate] => 0 [sendby] => system [publishby] => system [updateby] => system [service_id] => 12 [cat_id] => 75 [sec_id] => 219 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 1 ) [extra_content] => [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 262849 [title] => ماجرایی جالب از شیعه شدن یک مادر و پسر با معجزه امام رضا(ع) [pdate] => 13920626142300 [service_id] => 12 ) [1] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 ) [2] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 ) [3] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-4؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [1] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [2] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 4 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [3] => Array ( [id] => 262849 [title] => ماجرایی جالب از شیعه شدن یک مادر و پسر با معجزه امام رضا(ع) [pdate] => 13920626142300 [service_id] => 12 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) ) ) [media] => Array ( ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => شرح دعای ابوحمزه [id] => 145323 [tag_id] => 351381 ) [1] => Array ( [tag] => دعای ابوحمزه [id] => 145324 [tag_id] => 351382 ) [2] => Array ( [tag] => اعمال ماه رمضان [id] => 145325 [tag_id] => 265093 ) [3] => Array ( [tag] => آیت الله جوادی آملی [id] => 145326 [tag_id] => 23501 ) [4] => Array ( [tag] => امام سجاد [id] => 145327 [tag_id] => 16447 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( ) [comments_stats] => Array ( ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ بافرارسیدن ماه ضیافت الهی بر آن شدیم از فرمایشات مقام معظم رهبری برای بهره گیری بیشتر از این ماه، استفاده بریم همان گونه که گفتارها و توصیه های اخلاقی ایشان همواره راهگشا بوده است.
محتویات سفره الهی چیست؟
اینکه مىگویند ماه رمضان، ماه ضیافت الهى است و سفره ضیافت الهى پهن است، محتویات این سفره چه چیزهایى است؟ محتویات این سفره که من و شما باید از آن استفاده کنیم، یکىاش روزه است؛ یکىاش فضیلت قرآن است -قرآن را گذاشتند در این سفره با فضیلتِ زیاد، بیش از ایام دیگر؛ و به ما گفتند که تلاوت قرآن کنید- یکىاش همین دعاهایى است که مىخوانیم؛ «یا على و یا عظیم»، دعاى افتتاح، دعاى ابوحمزه؛ اینها همان مائدههایى است که سر این سفره گذاشته شده.
زیاده روی در مائده جسمانی خطاست
تمتع به این مائده، فضیلت است؛ چون فتوح و انفتاح و تعالى روح انسانى است. هرچه انسان از این مائده بیشتر استفاده کند، روح انسان تعالى بیشترى پیدا مىکند و به هدف خلقت نزدیکتر مىشود. این غیر از موائد جسمانى است. مائده جسمانى براى رفع نیازى است که بشود انسان بدن را راه ببرد. زیادهروى در آن، یک اشتباه و خطاست؛ یک غلط است.
در مائده روحى و معنوى اینطور نیست؛ چون اصلاً خلقت ما براى تعالى معنوى و تعالى روحى است. مائده روحى چیزى است که این تعالى را براى ما امکانپذیر، تسهیل و محقق مىکند. بنابراین هرچه بیشتر بتوانیم استفاده کنیم، باید بکنیم.
کارهای بزرگان برای ما مفهوم نیست اما خط روشنی را به ما نشان می دهد
نقل مىکنند مرحوم آمیرزا جواد آقاى ملکى وقتى بیدار مىشد، سر حوض آب مىنشست تا وضو بگیرد، به آب نگاه مىکرد، دعا مىخواند و گریه مىکرد و تضرع مىکرد؛ آب برمىداشت روى صورتش مىریخت، گریه و تضرع مىکرد؛ به آسمان نگاه مىکرد، دعا مىخواند، گریه و تضرع مىکرد؛ تا وقتى که بیاید سر سجاده بایستد و آن نماز شب و آن تهجد پُرفیض و پُرحال و پُرطراوت را با عشق و شور انجام بدهد.
نگذارید تلاوت قرآن با تدبر از زندگی حذف شود
دوستان سعى کنند در همه اوقات –بهخصوص در ماه رمضان- تلاوت قرآن را از یاد نبرند. قرآن نباید از زندگىتان حذف شود. تلاوت قرآن با تأمل و تدبر اثر مىبخشد. تلاوت عجلهاى که همینطور انسان بخواند و برود و معانى را هم نفهمد یا درست نفهمد، مطلوب از تلاوت قرآن نیست؛ نه اینکه بىفایده باشد. بالاخره انسان همینکه توجه دارد این کلام خداست، نفس این یک تعلق و یک رشته ارتباطى است و خود همین هم مغتنم است و نباید کسى را از اینطور قرآن خواندن منع کرد لیکن تلاوت قرآنى که مطلوب و مرغوب و مأمورٌبه است، نیست.
یکى از راههایى که این عمق را در اعتقادات انسان، در مبانى فکرى انسان، در روح انسان، در ایمان انسان ایجاد مىکند، انس با قرآن است. بنابراین در زندگى حتماً قرآنِ با تدبر را در نظر داشته باشید و نگذارید حذف شود .
*(سخنرانی در دیدار اعضاى هیأت دولت؛ 17/7/1384 )
[snews] => [bimg] => NULL [tmpl] => [sdate] => 13920423122400 [pdate] => 13920423122400 [udate] => 0 [sendby] => system [publishby] => system [updateby] => system [service_id] => 12 [cat_id] => 75 [sec_id] => 219 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 1 ) [extra_content] => [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 256008 [title] => عید فطر به خوردن غذاهاى رنگین و دلخوش کردن به شادىهاى کودکانه نیست/ «فطر» برای چه کسانی عید واقعی است؟ [pdate] => 13920517151700 [service_id] => 12 ) [1] => Array ( [id] => 255708 [title] => نگذارید ارتباطى که به برکت این ماه با خدا پیدا کردید، قطع شود/ چرا حاجات کوچک را هم باید از خدا خواست؟ [pdate] => 13920515140700 [service_id] => 12 ) [2] => Array ( [id] => 255483 [title] => از اینکه دعا از من گرفته شود، بیشتر مىترسم تا اجابت/ مهمترین مظهر قدردانى از جوانى چیست؟ [pdate] => 13920514133200 [service_id] => 12 ) [3] => Array ( [id] => 254355 [title] => در دعاهای خود از خدا چه بخواهیم؟/مغز عبادت دعاست [pdate] => 13920510175200 [service_id] => 12 ) [4] => Array ( [id] => 254350 [title] => بالاترین شقاوتها، متعلّق به چه کسى است؟ / گناه، میان ما و رحمت الهى، حجاب مىشود [pdate] => 13920509162400 [service_id] => 12 ) [5] => Array ( [id] => 253944 [title] => ماه رمضان، ماه ذخیرهسازى تقواست/چه وقت لغزشها به سراغمان میآید؟ [pdate] => 13920507114400 [service_id] => 12 ) [6] => Array ( [id] => 253738 [title] => ماه رمضان را مغتنم بشماریم/ توفیق یعنى چه؟ [pdate] => 13920506122200 [service_id] => 12 ) [7] => Array ( [id] => 253599 [title] => شب قدر، فرصتى براى مغفرت و عذرخواهى/ کدام یک از این سه شب، قدر است؟ [pdate] => 13920505153300 [service_id] => 12 ) [8] => Array ( [id] => 252937 [title] => روزه در حقیقت یک تشریف الهی است نه یک تکلیف!/توصیه خاص به جوانان برای دوری از گناه [pdate] => 13920501143200 [service_id] => 12 ) [9] => Array ( [id] => 252085 [title] => دنیا رأس خطایا و ریشه گناهان است/ علاج دنیاپرستی از دید امیر المومنین چیست؟ [pdate] => 13920429122800 [service_id] => 12 ) [10] => Array ( [id] => 251692 [title] => روزه ورزشی است برای زیبا و قوی شدن انسان/ دنیاطلبى مرکز اصلى همه خطاهاى ماست [pdate] => 13920426120000 [service_id] => 12 ) [11] => Array ( [id] => 251362 [title] => روزه گرفتن بدون داشتن حجاب و خواندن نماز! / روزی که مردم مالزی میتوانند سر سفره نخستوزیر بنشینند [pdate] => 13920505101400 [service_id] => 12 ) [12] => Array ( [id] => 251342 [title] => ماه رمضان بهترین فرصت برای سعادتمندی و ترک معصیت است [pdate] => 13920425103800 [service_id] => 12 ) [13] => Array ( [id] => 251112 [title] => شهری که در آن پاداش اولین روزهداری، به نام زدن گاو و گوساله است/ سوزن زدن به کیسه لعن ابن ملجم [pdate] => 13920428105300 [service_id] => 12 ) [14] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 ) [15] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 ) [16] => Array ( [id] => 250907 [title] => طعم زندگی در بهترین روزها و شبهای سال [pdate] => 13920423102700 [service_id] => 12 ) [17] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 ) [18] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 ) [19] => Array ( [id] => 250747 [title] => سخنرانی سید حسن نصرالله در ماه رمضان [pdate] => 13920422102700 [service_id] => 6 ) [20] => Array ( [id] => 250503 [title] => رمضان ماه عبادت های عاشقانه/ رمضان ماه تقویت اراده و آزادی از زنجیرهای درونی است [pdate] => 13920419191000 [service_id] => 11 ) [21] => Array ( [id] => 250110 [title] => مرگ ناگهان میرسد [pdate] => 13920423120300 [service_id] => 3 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-4؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [1] => Array ( [id] => 255708 [title] => نگذارید ارتباطى که به برکت این ماه با خدا پیدا کردید، قطع شود/ چرا حاجات کوچک را هم باید از خدا خواست؟ [pdate] => 13920515140700 [service_id] => 12 [rutitr] => توصیههای رهبری در ماه مبارک رمضان-11؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [2] => Array ( [id] => 256008 [title] => عید فطر به خوردن غذاهاى رنگین و دلخوش کردن به شادىهاى کودکانه نیست/ «فطر» برای چه کسانی عید واقعی است؟ [pdate] => 13920517151700 [service_id] => 12 [rutitr] => توصیههای رهبری در ماه مبارک رمضان-11؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [3] => Array ( [id] => 253738 [title] => ماه رمضان را مغتنم بشماریم/ توفیق یعنى چه؟ [pdate] => 13920506122200 [service_id] => 12 [rutitr] => توصیه های رهبری در ماه مبارک رمضان-6؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [4] => Array ( [id] => 251362 [title] => روزه گرفتن بدون داشتن حجاب و خواندن نماز! / روزی که مردم مالزی میتوانند سر سفره نخستوزیر بنشینند [pdate] => 13920505101400 [service_id] => 12 [rutitr] => مهمانی خدا در 4 گوشه جهان [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [5] => Array ( [id] => 251112 [title] => شهری که در آن پاداش اولین روزهداری، به نام زدن گاو و گوساله است/ سوزن زدن به کیسه لعن ابن ملجم [pdate] => 13920428105300 [service_id] => 12 [rutitr] => مهمانی خدا در چهار گوشه ایران؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [6] => Array ( [id] => 252937 [title] => روزه در حقیقت یک تشریف الهی است نه یک تکلیف!/توصیه خاص به جوانان برای دوری از گناه [pdate] => 13920501143200 [service_id] => 12 [rutitr] => توصیه های رهبری در ماه مبارک رمضان-4؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [7] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-5؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [8] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 5 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [9] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 4 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [10] => Array ( [id] => 250503 [title] => رمضان ماه عبادت های عاشقانه/ رمضان ماه تقویت اراده و آزادی از زنجیرهای درونی است [pdate] => 13920419191000 [service_id] => 11 [rutitr] => در پیام استاندار و نماینده ولی فقیه در مازندران اعلام شد: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [11] => Array ( [id] => 254355 [title] => در دعاهای خود از خدا چه بخواهیم؟/مغز عبادت دعاست [pdate] => 13920510175200 [service_id] => 12 [rutitr] => توصیه های رهبری در ماه مبارک رمضان – 9؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [12] => Array ( [id] => 250747 [title] => سخنرانی سید حسن نصرالله در ماه رمضان [pdate] => 13920422102700 [service_id] => 6 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [13] => Array ( [id] => 250110 [title] => مرگ ناگهان میرسد [pdate] => 13920423120300 [service_id] => 3 [rutitr] => رمضان فرصتی برای آمرزش - 3 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [14] => Array ( [id] => 250907 [title] => طعم زندگی در بهترین روزها و شبهای سال [pdate] => 13920423102700 [service_id] => 12 [rutitr] => زندگی به سبک رمضان؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [15] => Array ( [id] => 253944 [title] => ماه رمضان، ماه ذخیرهسازى تقواست/چه وقت لغزشها به سراغمان میآید؟ [pdate] => 13920507114400 [service_id] => 12 [rutitr] => توصیه های رهبری در ماه مبارک رمضان-7؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [16] => Array ( [id] => 251692 [title] => روزه ورزشی است برای زیبا و قوی شدن انسان/ دنیاطلبى مرکز اصلى همه خطاهاى ماست [pdate] => 13920426120000 [service_id] => 12 [rutitr] => توصیه های رهبری در ماه مبارک رمضان-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [17] => Array ( [id] => 251342 [title] => ماه رمضان بهترین فرصت برای سعادتمندی و ترک معصیت است [pdate] => 13920425103800 [service_id] => 12 [rutitr] => مبلغی در گفتگو با «خبرگزاری دانشجو»: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [18] => Array ( [id] => 254350 [title] => بالاترین شقاوتها، متعلّق به چه کسى است؟ / گناه، میان ما و رحمت الهى، حجاب مىشود [pdate] => 13920509162400 [service_id] => 12 [rutitr] => توصیه های رهبری در ماه مبارک رمضان -8؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [19] => Array ( [id] => 255483 [title] => از اینکه دعا از من گرفته شود، بیشتر مىترسم تا اجابت/ مهمترین مظهر قدردانى از جوانى چیست؟ [pdate] => 13920514133200 [service_id] => 12 [rutitr] => توصیههای رهبری در ماه مبارک رمضان-10؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [20] => Array ( [id] => 252085 [title] => دنیا رأس خطایا و ریشه گناهان است/ علاج دنیاپرستی از دید امیر المومنین چیست؟ [pdate] => 13920429122800 [service_id] => 12 [rutitr] => توصیه های رهبری در ماه مبارک رمضان-3؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [21] => Array ( [id] => 253599 [title] => شب قدر، فرصتى براى مغفرت و عذرخواهى/ کدام یک از این سه شب، قدر است؟ [pdate] => 13920505153300 [service_id] => 12 [rutitr] => توصیه های رهبری در ماه مبارک رمضان-5؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) ) ) [media] => Array ( ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => ضیافت الهی [id] => 146094 [tag_id] => 155296 ) [1] => Array ( [tag] => ماه رمضان [id] => 146095 [tag_id] => 27421 ) [2] => Array ( [tag] => توصیههای مقام معظم رهبری [id] => 146096 [tag_id] => 344054 ) [3] => Array ( [tag] => آیت الله خامنه ای [id] => 146097 [tag_id] => 5306 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( [0] => Array ( [comment_id] => 31310 [cid] => 251008 [comment_name] => مير [comment_mail] => anonymous@Website.ir [comment_message] => تلاوت عجلهاى که همينطور انسان بخواند و برود و معانى را هم نفهمد يا درست نفهمد، مطلوب از تلاوت قرآن نيست؛ نه اينکه بىفايده باشد. [comment_date] => 13920423134544 [comment_ip] => 0 [comment_status] => P [comment_lang] => FA [changeby] => [cat_id] => 0 [parent_id] => 0 [answer] => [is_replied] => [replied_by] => [rdate] => 0 [reply_message] => [most_like] => Y [membership_id] => 0 [answer_by] => [answer_date] => 0 [country_short] => - [country_long] => - ) [1] => Array ( [comment_id] => 31311 [cid] => 251008 [comment_name] => مير [comment_mail] => anonymous@Website.ir [comment_message] => در زندگى حتماً قرآنِ با تدبر را در نظر داشته باشيد و نگذاريد حذف شود . [comment_date] => 13920423134713 [comment_ip] => 0 [comment_status] => P [comment_lang] => FA [changeby] => [cat_id] => 0 [parent_id] => 0 [answer] => [is_replied] => [replied_by] => [rdate] => 0 [reply_message] => [most_like] => Y [membership_id] => 0 [answer_by] => [answer_date] => 0 [country_short] => - [country_long] => - ) ) [comments_stats] => Array ( [P] => 2 ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ متن سخنان حضرت آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی در روز بیست و دوم ماه مبارک رمضان 1391 ه.ش به شرح ذیل است:
(برای مشاهده فیلم این جلسه می توانید به بخش صوت و تصویر «خبرگزاری دانشجو» مراجعه، یا اینجا را کلیک کنید)
مروری بر مباحث گذشته
در جلسات گذشته عرض کردم ماه مبارک رمضان ماه تلاوت قرآن و ماه دعا است، چه برای خود و دیگران و چه دنیوی و چه معنوی و اخروی که به آن ترغیب شده است. به خصوص نسبت به لیالی قدر که جلسه گذشته عرض کردم در روایات داریم. جلسة گذشته عرض کردم که ما به عنوان دعا از خداوند در لیالی قدر چه بخواهیم؟ عرض کردم دو چیز: یک؛ ترمیم نسبت به گذشتة خودمان. اینکه گذشتة خوبی نداشتیم و دستمان به خطاها آلوده شده است و خداوند با دعا آن را عفو کند، بیامرزد، ترمیم کند و ندیده بگیرد. دوم؛ مسئلة بهترین ترسیم نسبت به امور آیندهمان، یعنی سال آینده؛ چون در شب قدر امور آیندة تمام موجودات ترسیم میشود.
دستم پر از گناه، چشمم پر از امید
حالا این دو مطلب را در چه قالبی بریزیم و به خدا عرض کنیم؟ در بین دعاها و روایات که میدیدم، روایتی توجّه من را جلب کرد و چه بسا قبلاً هم در بحثها تنبّه داده باشم. راوی میگوید در مسجد الحرام بودم، به حجرالاسود رسیدم. شخصی را دیدم که مشغول نماز است، دقّت کردم که ببینم کیست؛ خوب که دقّت کردم دیدم زینالعابدین(صلواتاللهعلیه) امام چهارم است. حضرت را زیر نظر گرفتم تا اینکه از نماز فارغ شد. راوی تعبیر میکند که: «وَ رَفَعَ بَاطِنَ کَفَّیْهِ إِلَى السَّمَاءِ»؛ کف دستانش را دوتایی به آسمان بلند کرد، «وَ جَعَلَ یَقُولُ»؛ شروع کرد و این جملات را فرمود: «سَیِّدِی سَیِّدِی»؛ آقای من! آقای من! «هَذِهِ یَدَایَ»؛ اینها دو دست من است، «قَدْ مَدَدْتُهُمَا إِلَیْکَ»؛ این دستها را به سوی تو دراز کردم، اما یک چیز هست، «بِالذُّنُوبِ مَمْلُوءَةً»؛ دستهایم را که به سوی تو دراز کردم، پر از گناه است، «وَ عَیْنَایَ»؛ با چشمهایم هم به سوی تو نگاه میکنم، امّا، «بِالرَّجَاءِ مَمْدُودَةً»؛ چشمهایم پر از امید به توست.
این شبها به خدا چه بگویم؟
امشب به خدا چه بگوییم؟ زین العابدین(صلواتاللهعلیه) به ما یاد داده است. دستهایمان را بلند کنیم و بگوییم: خدا! آقای من! دستهایم را به سوی تو دراز کردم امّا پر از گناه است، چشمهایم هم به سوی تو دوخته ام امّا آن هم پر از رجا و امید من به توست.
مأیوس نشو! بخشیده میشوی!
میخواستم این را عرض کنم که در باب دعا و بهخصوص در ایام قدر، انسان هیچوقت نباید به خودش تردیدی راه بدهد: خدا اینطور نیست که ما را مأیوس و رد کند. این جزء آیات و معارف حتمی ماست. این را بدانید! یأس از رحمت حق از گناهان کبیره است، فقهایمان هم همه فتوا میدهند که هیچ یأسی به خودتان راه ندهید.
ای پسرم! ...
یکی دو تا روایت هست که این مضمون در تحفالعقول، در وصایایی که علی(علیهالسّلام) به امام حسین(علیهالسلام) کرده، موجود است و من یک جملهاش را میگویم، میفرماید: «أَیْ بُنَیَّ لَا تُؤْیِسْ مُذْنِباً»؛ پسرم! هیچوقت گناهکارها را مأیوس نکن. این عین معارف ماست.
من رفیقت میشوم!
در روایت دیگری است: «أَوْحَى اللَّهُ إِلَى دَاوُدَ(علیهالسّلام) أَهْلُ طَاعَتِی فِی ضِیَافَتِی وَ أَهْلُ شُکْرِی فِی زِیَادَتِی وَ أَهْلُ ذِکْرِی فِی نِعْمَتِی»؛ بعضی اهل طاعتاند، بعضی اهل ذکرند و بعضی اهل شکرند، «وَ أَهْلُ مَعْصِیَتِی لَا أُویِسُهُمْ مِنْ رَحْمَتِی»؛ من هیچوقت گناهکارها را از رحمت خودم مأیوس نمیکنم، «إِنْ تَابُوا»؛ اگر توبه کنند، «فَأَنَا حَبِیبُهُمْ»؛ من دوستشان میشوم. اگر توبه کنی، من رفیقت میشوم؛ «وَ إِنْ دَعَوْا فَأَنَا مُجِیبُهُمْ»، اگر درخواست کنند، من جواب آنها را میدهم. به درخواستشان عنایت میکنم، «وَ إِنْ مَرِضُوا فَأَنَا طَبِیبُهُمْ»؛ و اگر بیمار بشوند، خودم آنها را معالجه میکنم. در این باب تعبیرات عجیبی داریم.
خدا اینگونه است!
در روایتی دیدم که پیغمبراکرم بر روی منبر نشسته بودند و صحبت میکردند و این جملات را میفرمودند: «لَا یَحْسُنُ ظَنُ عَبْدٍ مُؤْمِنٍ بِاللَّهِ إِلَّا کَانَ اللَّهُ عِنْدَ ظَنِّ عَبْدِهِ الْمُؤْمِنِ»؛ هیچ بندهای گمان نیک به خدا نمیبرد، مگر اینکه خدا هم به همان گمان نیکش عمل میکند. یعنی امشب امید دارم که از من بگذرد، پس همین امشب میگذرد، «لِأَنَّ اللَّهَ کَرِیمٌ بِیَدِهِ الْخَیْرَاتُ»؛ چون خدا کریم است و در دست قدرتش خیرات است، «یَسْتَحْیِی أَنْ یَکُونَ عَبْدُهُ الْمُؤْمِنُ قَدْ أَحْسَنَ بِهِ الظَّنَّ ثُمَّ یُخْلِفَ ظَنَّهُ وَ رَجَاءَهُ»؛ «نعوذبالله»، خداوند شرم میکند، «أَنْ یَکُونَ عَبْدُهُ الْمُؤْمِنُ»؛ از اینکه بندة مؤمنش به او حسن ظنّ داشته باشد که دعایش را قبول میکند و بعد بر خلافش عمل کند. خدا اینگونه نیست، «فَأَحْسِنُوا بِاللَّهِ الظَّنَّ وَ ارْغَبُوا إِلَیْهِ»؛ شما به خدا گمانِ نیک ببرید، به خدا رغبت داشته باشید یعنی رو به سوی او کنید، از او طلب کنید و به او امید ببندید. دقّت کنید! در اینجا از هر دو سو مطرح میکند یعنی هم از نظر مسئلة یأس نهی میکند و هم از نظر امید میگوید: امید ببند.
زندگیِ من در دست امام زمان
این را میخواستم در باب لیالی قدر عرض کنم. اشاره کردیم شب نوزدهم لیة التقدیر و شب بررسی امور است، شب بیست و یکم شبی است که امور آینده یعنی سال آینده نسبت به هر موجود و فردی ثبت و ضبط میشود و شب بیست و سوم، شب لیله الامضاء است، یعنی امور، خدمت امام زمان(صلواتاللهعلیه) عرضه میشود و ایشان امضا میکنند. در اینجا میبینیم که در روایات ما نسبت به شب بیست و یکم و شب بیست و سوم سفارش بیشتری شده.
دعا، دعا، دعا، نماز
در باب شب بیست و یکم و شب بیست و سوم این مطلب را داریم. در روایتی هست که فضیلبنیسار نقل میکند: «قَالَ: کَانَ أَبُو جَعْفَرٍ(علیهالسّلام) إِذَا کَانَتْ لَیْلَةُ إِحْدَى وَ عِشْرِینَ وَ لَیْلَةُ ثَلَاثٍ وَ عِشْرِینَ أَخَذَ فِی الدُّعَاءِ حَتَّى یَزُولَ اللَّیْلُ» یعنی امام باقر(صلواتاللهعلیه) این دو شب را همینطور دعا میکرد. خوب دقت کنید! شب بیست و یکم و بیست و سوم تا شب تمام میشد همهاش دعا میکرد. این همان معنایی است که عرض کردم: در ماه مبارک رمضان و به خصوص لیالی قدر دعا مستجاب میشود و به آن سفارش شده است. در روایت ندارد که امام باقر(علیهالسّلام) از سر شب نماز میخواندند. «أَخَذَ فِی الدُّعَاءِ حَتَّى یَزُولَ اللَّیْلُ»؛ یعنی شب که تمام میشد، «فَإِذَا زَالَ اللَّیْلُ صَلَّى»: بعد از آنکه شب تمام میشد میرفتند سراغ نافلة نماز صبح و نماز میخواندند.
دو شبِ دعا
این تعبیر هست که بعضی از بزرگان ما شب بیست و سوم را لیله قدر میدانند. امّا راجع به روایت فضیل میخواهم بگویم: شب بیست و یکم مقدّرات ثبت و ضبط و نگاشته میشود و شب بیست و سوم امضا میشود، که حضرت این دو شب را دعا میکردند.
تقدیرت را عوض کن
امّا راجع به شب بیست و سوم؛ این را قبلاً هم گفتهام و چه بسا تکراری باشد ولی تذکّرش خوب است. ممکن است به ذهن بیاید که شب بیست و یکم را رد کردیم و هرچه که بنا بود برای ما نوشتند و سرنوشت ما نوشته شد، چون امور را در بیست و سوم امضا میکنند، یعنی آقا توشیح میکند. جواب: خیر. اینطور نیست که نتوان در نوشتة بیست و یکم تصرف نکرد. قبول داریم که شب بیست و سوم شب امضا است امّا میشود در آن تغییراتی ایجاد کرد. «یَمْحُوا اللَّهُ ما یَشاءُ وَ یُثْبِتُ»؛ در اینجا هیچ اشکالی ندارد و تقدیر را عوض میکنند. در شب بیست و سوم اگر دیدی که سال آینده شرایط خوبی نداشت، در خانه خدا برو، پافشاری کن و به خدا بگو که شرایط به بهترین وجه باشد، این را عوض خواهند کرد.
دعا، بلا را از بین میبرد
روایت از امام هفتم(علیهالسّلام) است: «عَلَیْکُمْ بِالدُّعَاءِ فَإِنَ الدُّعَاءَ لِلَّهِ وَ الطَّلَبَ إِلَى اللَّهِ یَرُدُّ الْبَلَاءَ»، بر شما باد به اینکه دعا کنید، از خدا درخواست و طلب کنید که این، بلا، بدیها و هر نوع گرفتاری را رد میکند، «یَرُدُّ الْبَلَاءَ وَ قَدْ قُدِّرَ وَ قُضِیَ وَ لَمْ یَبْقَ إِلَّا إِمْضَاؤُهُ»؛ دعا بلا را رد میکند. این همان بلایی است که تقدیر شده و به عنوان قضا و قدر نوشته شده ، ولی هنوز امضا نشده است.
شبِ سرنوشت ساز
بدانید که امشب، شب سرنوشت است. چون اگر شب بیست و یکم، آنچنان که دلمان میخواست، از لحاظ تمام ابعاد دنیوی و اخروی، آنطور که باید نوشته نشده بود؛ امشب میتوانی در خانه خدا بروی و دعا کنی که: خدایا! تقدیرم را برگردان و برای من همه را خوب کن؛ او قبول میکند. لذا بزرگان ما بر روی شب بیست و سوم بیشتر تکیه میکردند. توجه کنید! میگفتند شب بیست و سوم است که شب سرنوشتساز است.
دعایی که فراموش میکنیم
تذکّر دیگری بدهم و آن اینکه موقعی که راه میافتیم تا در این مجالس شرکت کنیم یا در همین جایی که خودمان هستیم، چیزهای بسیاری در ذهنمان است که از خدا راجع به خودمان و راجع به دیگران میخواهیم. مثلاً به ما التماس دعا گفتند و ما هم در ذهنمان است که برای آنها هم دعا کنیم و البته همهمان هم مبتلا هستیم. چیزهایی در نظر گرفتهایم امّا موقع دعا همهاش یادمان نمیماند. کمتر کسی است که همهاش را به یاد داشته باشد. حالا اینجا چه کار کنیم؟ این از لحاظ ظاهر مشکلی است. دو تا روایت میخواهم بخوانم و بعد به دو امر معرفتی اشاره میکنم.
حاجتِ قبل از دعا!
روایتی از امام صادق(علیهالسّلام) است که: «قال: إِنَ الْعَبْدَ لَیَکُونُ لَهُ الْحَاجَةُ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَیَبْدَأُ بِالثَّنَاءِ وَ الصَّلَاةِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ حَتَّى یَنْسَى حَاجَتَهُ»؛ بنده حاجتی دارد و میخواهد در محضر خدا دعا کند. شروع میکند به ثنا گفتن و حمد کردن که جزء آداب دعا است، «حَتَّى یَنْسَى حَاجَتَهُ»؛ حاجتهایش همه یادش نیست و فراموش میشود. حالا باید چه کار کند؟ میفرماید: «فَیَقْضِیهَا اللَّهُ لَهُ مِنْ قَبْلِ أَنْ یَسْأَلَهُ»؛ قبل از آنکه به زبان جاری کند خدا حاجتش را داده است.
قبل از توبه بخشیده شدی!
روایت دیگر از امام صادق(علیهالسّلام) است: «قالَ الله تَعالى: مَن شَغَلَهُ ذِکری عَن مَسأَلَتی أَعطَیتَهُ قَبلَ أَن یَسأَلُنی»؛ در بعضی از روایات دارد: «مَنْ شَغَلَهُ ذِکْرِی عَنْ مَسْأَلَتِی أَعْطَیْتُهُ أَفْضَلَ مَا أُعْطِی السَّائِلِینَ»؛ به او تا آن کسانی که به زبان گفتند بهتر دادم. این جزء معارف ما و عین مفاد روایات است. در باب توبه هم همین است که وقتی واقعاً پشیمان شدی، خداوند تو را قبل از آنکه استغفار کنی میآمرزد. ببینید امشب با چه موجودی روبرو هستیم. قبل از آنکه درخواست کند، حاجتش را برآورده کرده است. همین که فهمید عبد آمده و این خواسته را میخواهد، میدهد. مثل اینکه شخصی در خانهتان را میزند، همان موقعی که در را زد، میفهمید که چه میخواهد و میدانید برای چه آمده است. میرویم و آن چیزی که میخواهد را میدهیم. قبل از آنکه بخواهد به تو رو بیاندازد به او میدهی. ما خدایمان را نشناختهایم، به خاطر همین است که مضطرب میشویم. بدانید که امشب، هر کس به محضر خدا برود و واقعاً از گناهانش هم پشیمان شده باشد، خدا او را آمرزیده و هر حاجتی داشته باشد، حتّی اگر یادش رفته باشد برآورده میکند.
[snews] => [bimg] => NULL [tmpl] => [sdate] => 13920509120900 [pdate] => 13920509120900 [udate] => 0 [sendby] => system [publishby] => system [updateby] => system [service_id] => 12 [cat_id] => 75 [sec_id] => 219 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 1 ) [extra_content] => [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 ) [1] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 ) [2] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 ) [3] => Array ( [id] => 255145 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513132500 [service_id] => 3 ) [4] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 ) [5] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 ) [6] => Array ( [id] => 254184 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509115700 [service_id] => 3 ) [7] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 ) [8] => Array ( [id] => 254048 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/ چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508111900 [service_id] => 3 ) [9] => Array ( [id] => 253903 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507111000 [service_id] => 3 ) [10] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 ) [11] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 ) [12] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 ) [13] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 ) [14] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 ) [15] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 ) [16] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 ) [17] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 ) [18] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 ) [19] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 ) [20] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 ) [21] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 ) [22] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 ) [23] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 ) [24] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 ) [25] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 ) [26] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 ) [27] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 ) [28] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 ) [29] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 ) [30] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 ) [31] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 ) [32] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 ) [33] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 ) [34] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 ) [35] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 ) [36] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 ) [37] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 ) [38] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 ) [39] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 ) [40] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 ) [41] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 ) [42] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 ) [43] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 ) [44] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 ) [45] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 ) [46] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 ) [47] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 6 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [1] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 13 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [2] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 7 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [3] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-5؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [4] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-7؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [5] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-10؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [6] => Array ( [id] => 254184 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509115700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 22 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [7] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 18 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [8] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-15؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [9] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-11؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [10] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-17؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [11] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 3 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [12] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 2 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [13] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-14؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [14] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-3؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [15] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 14 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [16] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 19 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [17] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-4؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [18] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 15 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [19] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-20؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [20] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-26؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [21] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-27؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [22] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-23؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [23] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی- 28؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [24] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-12؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [25] => Array ( [id] => 255145 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513132500 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 26 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [26] => Array ( [id] => 253903 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507111000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 20 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [27] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-8؛/ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [28] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 17 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [29] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 8 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [30] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-18؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [31] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 9 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [32] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 10 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [33] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 4 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [34] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-13؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [35] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 5 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [36] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-25؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [37] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 12 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [38] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-19؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [39] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 16 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [40] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [41] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-21؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [42] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [43] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 11 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [44] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-6؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [45] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [46] => Array ( [id] => 254048 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/ چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508111900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 21 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [47] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-9؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) ) ) [media] => Array ( ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => اعمال شب بیست و سوم [id] => 158052 [tag_id] => 353328 ) [1] => Array ( [tag] => اعمال رمضان [id] => 158053 [tag_id] => 351457 ) [2] => Array ( [tag] => دعای رمضان [id] => 158054 [tag_id] => 351087 ) [3] => Array ( [tag] => حاج آقا مجتبی تهرانی [id] => 158055 [tag_id] => 229714 ) [4] => Array ( [tag] => شب قدر [id] => 158056 [tag_id] => 55699 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( ) [comments_stats] => Array ( ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛
(برای مشاهده فیلم این جلسه می توانید به بخش صوت و تصویر «خبرگزاری دانشجو» مراجعه، یا اینجا را کلیک کنید)
مروری بر مباحث گذشته
بحث ما راجع به دعا بود و اینکه ماه مبارک رمضان، ماه تلاوت قرآن و دعا است و در آن به این دو سفارش شده است. این ماه از یک طرف ماه بازگو کردن سخنان ربّ است، سخنانیکه از مصدر وحی نازل شده و از طرف دیگر هم ماه راز و نیاز عبد با ربّ خود است تا بنده از او درخواست کند.
امّا عرض کردم در باب دعا، مسئله این است که دعای او چه نسبت به خودش و چه نسبت به غیر، چه معنوی و چه مادّی، باید دعای خیر باشد؛ یعنی یا دفع ضرر کند و یا جلب منفعت. امّا «نعوذبالله»! درخواست ضرر کردن از خدا، چه برای غیر و چه برای خودش درست نیست.
نهی از ضرر رساندن به غیر؛ الّا کافر یا مشرک
عرض کردم بنده از اینکه درخواست و دعا کند و از خدا بخواهد که ضرری به غیر برسد نهی شده است. جلسه گذشته در صحبتهایم تصریح کردم؛ غرض از «غیری» که میگویم مؤمنین است. اینجا اشاره به دعای مؤمن نسبت به خود و مؤمن یا مؤمنۀ دیگر است. تصریح کردم و گفتم که بحث مشرک و کافر جدا است و این را بعداً بحث خواهم کرد؛ یعنی اینکه انسان مشرک یا کافر را لعن یا نفرین کند بحث جدایی دارد. جلسه گذشته این را گفتم تا یک وقت اینها را با هم خلط نکنید. یک عدّه ممکن است در اثر کمبود اطّلاعاتشان اینها را با هم اشتباه کنند!
جلسه گذشته در مورد غیر بحث کردم و روایاتی را خواندم که نباید این کار را نسبت به غیر بکنیم، چون اصل در اسلام جذب است نه دفع.
ضرر رسانی به خود در دو دسته از روایات:
دسته اول؛
و امّا نسبت به خود؛ چون، دیگر این به طریق اولی است. در این باب دو دسته روایت داریم. یک دسته از روایات، به طور مطلق میگویند و به تعبیر من این روایات علّتی نیاورده و تعلیلی در آنها وجود ندارد. روایت میگوید: از خدا، برای خودت، درخواست مرگ نکن! این بالاترین ضرر است که بگویم: خدایا! مرگم را برسان!
نفرین و لعنت تعارفی!
البتّه این دعا یک وقت جنبه تعارفی دارد، که به آن کاری نداریم. در این جنبه ارادۀ جدّیای نیست. در چنین افرادی اراده استعمالی وجود دارد، اینها هیچوقت حاضر به مرگ نیستند. میگوید: خدایا! مرگم بده؛ امّا اراده جدّی ندارد، ما به اینها کاری نداریم. آنهایی که ارادهی جدّی دارند را مطرح میکنم.
آرزوی مرگ نکن
«رُوِیَ عن رَسوُلِالله(ص) قال: لا یَتَمَنَیَنَّ أَحَدُکُمُ المَوتَ لِضُرٍّ نَزَلَ بِه»، حضرت فرمودند: هیچگاه احدی از شما برای ضرر، حادثه و گرفتاریای که، «نَزَلَ بِه»، بهسوی او فرود آمده درخواست و تمناّ و آرزوی مرگ نکند!
تو محدودی؛ راهها محدود نیست
وقتی در شدّت گرفتاری قرار گرفتهای، خیال میکنی که همه راهها بهسوی تو مسدود است. این به خاطر آن است که تو خودت محدود هستی، لذا خیال میکنی راهها مسدود است. در حالی که اینطور نیست. وقتی به بالا رو کنی و سراغ آن موجودی که محدود نیست و لایتناهی است بروی، خواهی دید که هیچ راهی برای او مسدود نیست. بهخصوص آن هم در شبهای ماه مبارک رمضان که گفتم همه حجابها برطرف شده است. دقّت کنید!
گره از کارم باز کن!
این روایت از پیغمبراکرم است که میگوید: وقتی گرفتار شدی و ضرری متوجّه تو شد، عصبانی نشو تا اینکه بگویی: خدایا! مرگم را برسان! اصلاً و ابداً چنین چیزی نگو! برو به خدا بگو: خدایا! گره را باز کن!
دسته دوم؛
چند جلسه گذشته وعده کرده بودم که در این باب وارد میشوم. چهارده تا روایت دیدم. ولی نمیتوانم همه را مطرح کنم. در دسته دوّم از روایات تعلیل وارد شده؛ یعنی بیان کننده علّت این است که ما میگوییم، از خدا طلب مرگ نکن، ولو اینکه در فشار هم قرار گرفتی.
آرزوی مرگ، قطعکنندۀ مسیر
در اینجا به چند روایت اشاره میکنم؛ هرچه همه را بازگشت به یک چیز میکند. از پیغمبراکرم است که دارد: «رُوِیَ عَن رَسوُلِالله(ص) لاَ یَتَمَنَّیَنَّ أَحَدٌ مِنْکُمُ الْمَوْتَ إِمَّا مُحْسِنًا فَلَعَلَّهُ أَنْ یَزْدَادَ خَیْرًا وَ إِمَّا مُسِیئًا فَلَعَلَّهُ أَنْ یَسْتَعْتِبَ»، هیچکدام از شما درخواست و آرزوی مرگ نکند، چرا؟ چون یا از افراد نیکوکار محسوب میشود و چون آدم نیکوکاری است اگر در اینجا بماند، مرتّباً کار نیک میکند و بر نیکیهایش افزوده میشود. پس چرا بمیرد؟ نیکی کند، خوبی کند، تا به خوبیهای خود اضافه کند، «وَ إِمَّا مُسِیئًا فَلَعَلَّهُ أَنْ یَسْتَعْتِبَ»، نعوذبالله! و اگر از کسانی که نیکی کردن ملکهاش باشد نیست و به اصطلاح بدکاره و گناهکار است، در اینجا یک احتمال وجود دارد که اگر بماند میتواند توبه کند و برگردد. در روایتی که از پیغمبراکرم بود چند حالت را بیان فرمودند و یکی هم همین بود.
آرزوی بازگشت به دنیا
روایت دیگری از پیغمبراکرم است که: «لا تَمَنَّوُا المَوتَ فَاِنَّهُ یَقطَعُ العَمَلَ وَ لا یُرَدُّ الرَّجُلَ فَیَستَعتِبُ»، نگاه کنید! حضرت اینجا علّت را چیز دیگری بیان میکنند، البتّه با آن همسو است، امّا به بیان دیگر. حضرت میفرماید: هیچکدام از شماها آرزو و تقاضای مرگ نکنید، چرا؟ چون اگر بمیری، دیگر نمیتوانی کاری انجام دهی، «فَاِنَّهُ یَقطَعُ العَمَل»، تمام شد، «وَ لا یُرَدُّ الرَّجُل»، و بازگشتی هم نیست، «فَیَستَعتِب»، میخواهی برگردی و جبران کنی، امّا دیگر راه بازگشت بسته شده است. این همان است که در آیه قرآن هم میآمده است که وقتی هنگام مرگ میرسد و حُجب کنار میرود، ملکات و اعمال خود را که نگاه میکند به وحشت میافتد، «رَبِّ ارْجِعُونِ* لَعَلِّی أَعْمَلُ صالِحاً فیما تَرَکْتُ». آنجا آرزوی بازگشت به دنیا میکند. به خدا میگوید: خدایا! «رَبِّ ارْجِعُونِ»، من را به دنیا برگردان. شاید عمل صالح انجام دهم. امّا جواب چه میآید؟ «کَلّا»، راه بازگشتی نیست. این همان است که در اینجا میفرماید.
مواظب باش، چه دعایی میکنی!
چه آرزویی میکنی؟ درصدد این باش که خودت را اصلاح کنی! در روایت دیگری از پیغمبراکرم است اینها غالباً از پیغمبر است. «لا تَمَنَّ المَوتَ فَاِنَّ هَولَ المُطَّلَع شَدید وَ إِنَّ مِنَ السَعادَۀ أَن یَطوُلَ عُمرُ العَبد وَ یَرزُقَهُ الله اَلإنابَه»، تقاضای مرگ نکنید، چرا؟ صحنهی قیامت سخت وحشتناک است، «فَاِنَّ هَولَ المُطَّلَع شَدید»، از سعادتِ شخص است، یعنی از سعادتمندی عبد است که طول عمر پیدا کند، برای اینکه موفّق بشود خداوند انابه را روزی او گرداند؛ یعنی رو بهسوی خدا کردن را نصیبش کند.
بیانات حسابشده در روایات
من فکر میکنم که حضرات ائمّه در بعضی از روایات طرفهای سؤالکننده را برنداز هم میکردند و این جملات را میگفتند. هر کدام از بیانات بهگونهای حساب شده است و هر کدام با بیانی دیگر و علّت را در قالب دیگری ریخته است.
نمیدانی چه چیزی برای آن دنیا فرستادی!
«لا یَتَمَنَّ اَحَدُکُم المَوت فَإِنَّهُ لا یَدری ما قَدَّم لِنَفسی»، هیچکدام از شما درخواست مرگ نکند، چرا؟ چون نمیدانی که چه چیزی جلوتر برای خودت را پیش فرستادی! هیزم جهنّم فرستادی، یا نهالهای زیبا برای بهشت؟ کدامیک از اینها است؟
آیا برای رفتن به جهنّم شتاب میکنی؟
در یک روایت دارد: «لا تَمَنَّ المَوت فَإِن کُنتَ مِن أَهلِ الجَنَّۀ فَالبَقاءُ خَیرٌ لَک وَ إِن کُنتَ مِن اَهلِ النّار فَما یُعجِلُکَ إِلَیها»، چرا درخواست مرگ میکنی؟ اگر اهل بهشت باشی بمانی بهتر است، چرا؟ چون کارهای بهشتساز بیشتر انجام میدهی؛ امّا اگر اهل آتش باشی، چرا برای رفتن به جهنّم شتاب میکنی؟ حالا اگر جهنّمی باشی مقداری دیرتر بروی بهتر نیست؟ نگاه کنید! با هرکسی یک طور صحبت میکنند.
بمانی و اطاعت خدا کنی، بهتر است یا با معصیت بمیری؟
روزی کسی خدمت امامصادق(ع) آمد، «جَاءَ رَجُلٌ إِلَى الصَّادِقِ (ع) فَقَالَ قَدْ سَئِمْتُ الدُّنْیَا»، و گفت: از این دنیا خسته شدم، «فَأَتَمَنَّى عَلَى اللَّهِ الْمَوْتَ»، جنابعالی برای من از خدا درخواستِ مرگ بکنید! «فَقَالَ (ع( تَمَنَّ الْحَیَاةَ لِتُطِیعَ لَا لِتَعْصِیَ»، حضرت فرمودند: برو و از خدا عمر بخواه که اطاعت خدا کنی، نه اینکه او را معصیت کنی، «فَلَأَنْ تَعِیشَ فَتُطِیعَ خَیْرٌ لَکَ مِنْ أَنْ تَمُوتَ»، تو اگر بمانی و اطاعتِ خدا کنی برای تو بهتر است، تا اینکه بمیری، «فَلَا تَعْصِیَ وَ لَا تُطِیع»، چون وقتی مُردی، نه اطاعتی وجود دارد و نه عصیانی. هیچکدام نیست! این خوب است یا اینکه بمانی و اطاعت خدا کنی؟ شکّی نیست ماندن و اطاعت خدا کردن بهتر است!
هلاکت ابدی از خدا نخواه!
موسی بنجعفر(علیهالسّلام) شنید که شخصی از خدا تقاضای مرگ میکند، «سَمِعَ مُوسَى(ع) رَجُلًا یَتَمَنَّى الْمَوْتَ فَقَالَ لَهُ هَلْ بَیْنَکَ وَ بَیْنَ اللَّهِ قَرَابَةٌ یُحَامِیکَ لَهَا؟»، حضرت فرمودند: بین تو و خدا خویشاوندیای وجود دارد تا از تو پشتیبانی کند؟ «قَالَ لَا»، گفت: نه! قوم وخویشی با خدا ندارم، «قَالَ فَهَلْ لَکَ حَسَنَاتٌ قَدَّمْتَهَا تَزِیدُ عَلَى سَیِّئَاتِکَ؟»، آیا حسناتی داری که پیش فرستاده باشی تا بر گناهانت غلبه کنند؟ «قَالَ لَا» گفت: نه! ندارم، «قَالَ فَأَنْتَ إِذاً تَتَمَنَّى هَلَاکَ الْأَبَدِ»، حضرت فرمود: پس تو هلاکت ابدی از خدا میخواهی. آدم عاقل که اینطوری نمیکند!
جذب ائمّه به سوی رحمت و سعادت الهی
من این روایت را مطرح کرده و دستهبندی نمودم. در علّتها هم علّت تکراری نیاوردم، چنانچه هر کدام از آنها یک تعبیر و یک قالب جدا داشت. امّا تمام اینها در یک چیز مشترک هستند؛ حتّی آنهایی هم که نسبت به غیر باشد، همینطور است که همه با هم همسو هستند و آن این اصلی است که عرض میکنم؛ ائمّه میخواهند افراد را بهسوی سعادت بکِشند. آیا شما غیر از این را میفهمید؟ نه! واقعاً همین است که میخواهند بندگان را بهسوی سعادت و رحمت خدا بکِشند. این جذب است، جذب بهسوی سعادت و رحمت. نمیخواهند آنها رویگردان شوند. میخواهند جلوی رویگردانی اینها را بگیرند. توجّه کنید! آنها در یک چیز مشترکاند و آن اصل جذب بهسوی رحمت خدا و سعادت ابدی است. آنها دنبال این هستند. ائمّه هیچکس را نمیخواهند مأیوس و ردّ کنند. یک جا نمیبینیم که اینطور باشد.
این بحثهایی که میکنم، تقریباً بحثهای ریشهداری است و کمتر کسی هم به این سبک بحث کرده است. امّا توجّه داشته باشید که اینجا با جاییکه «تقاضای شهادت» میکنند، اشتباه نشود! بین این دو فرق بگذارید! کما اینکه در قبل، در بحث لعن و نفرین، گفتم که این بحث راجع نباید به مؤمن و مشرک و کافر خلط شود. مشرک و کافر را قرآن هم لعن کرده، آن ربطی به اینها ندارد، اینها را با هم خلط نکنید!
دعای تقاضای شهادت
شما در دعاها ببینید! این را به ما آموختهاند که شما تقاضای شهادت کنید! این هم مرگ است، امّا مرگ فیسبیلالله. بگذارید از ماه رمضان بگویم. در دعاهای شبهای ماه رمضان این را میخوانید: «وَ لَیْلَةَ الْقَدْرِ وَ حَجَ بَیْتِکَ الْحَرَامِ وَ قَتْلًا فِی سَبِیلِکَ فَوَفِّقْ لَنَا»، این دعای ماه رمضان است که در هر شب میخوانیم. این را به عنوان نمونه گفتم که در دسترس ما است. تقاضا میکند: «قَتلاً فی سَبیلِکَ فَوَفِّق لَنا»، این موت عین سعادت است؛ یعنی چه؟ یعنی شهادت عین سعادت است.
دعا برای شهادت
لذا چون عین سعادت است، در ادعیهی ما ترغیب شده است که نسبت به شهادت دعا کنید! چون این عین سعادت است. لذا معصومین (ص)، هم میبینیم که در ادعیه، دعا نسبت به شهادت را مطرح کردهاند و هم در عمل دعوت به شهادت کردهاند. از این طرف در ادعیه دعا نسبت به شهادت را بیان کردهاند و هم در نسبت به دعوت، دعوت کردنِ مردم به شهادت را گفتهاند.
رفتار همیشگی حسین (ع) دعوت به شهادت بود
البتّه بگویم که این کار، کارِ همیشگی حضرت در حرکتش از مکّه بهسوی کربلا بود؛ یعنی دعوت به شهادت و از هیچکس هم پنهان نمیکرد.
دعوت حسین (ع) از حبیب برای شهادت
میگویند: همین که وارد کربلا شد به شخصی در کوفه نامه نوشت: «مِنَ الحُسین ابنِ عَلی مِنَ الرَّجُلِ الفَقیه حَبیب ابنِ مَظاهِرِ الاَسَدی»، و امّا بعد، «فَاِنّّا قَد نَزلنا کَربَلا وَاَنتَ تَعلَم قِرابَتَنا مِن رَسوُلِ الله فَاِن اَرَدتَ نُصرَتَنا فَقدِم اِلَینا عاجِلا»، از حسین به حبیب. حبیب! ما وارد کربلا شدیم. تو هم قرابت ما با پیغمبر را میدانی و جایگاه ما را خوب میشناسی، اگر میخواهی ما را یاری کنی، دعوتت میکنم، «فَاقدِم اِلَینا عاجِلاً»، سریع خودت را برسان و الّا عقب میمانی. او را دعوت به شهادت میکند. هم با زبان دعوت میکرد و هم با نوشته.
[snews] => [bimg] => NULL [tmpl] => [sdate] => 13920422112000 [pdate] => 13920422112000 [udate] => 0 [sendby] => system [publishby] => system [updateby] => system [service_id] => 12 [cat_id] => 75 [sec_id] => 219 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 1 ) [extra_content] => [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 ) [1] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 ) [2] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 ) [3] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 ) [4] => Array ( [id] => 254468 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510115000 [service_id] => 3 ) [5] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 ) [6] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 ) [7] => Array ( [id] => 254184 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509115700 [service_id] => 3 ) [8] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 ) [9] => Array ( [id] => 254048 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/ چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508111900 [service_id] => 3 ) [10] => Array ( [id] => 253899 [title] => دو اثر جدید از آیت الله مجتبی تهرانی [pdate] => 13920507105100 [service_id] => 4 ) [11] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 ) [12] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 ) [13] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 ) [14] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 ) [15] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 ) [16] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 ) [17] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 ) [18] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 ) [19] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 ) [20] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 ) [21] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 ) [22] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 ) [23] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 ) [24] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 ) [25] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 ) [26] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 ) [27] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 ) [28] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 ) [29] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 ) [30] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 ) [31] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 ) [32] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 ) [33] => Array ( [id] => 251758 [title] => ضرب و شتم دانشجوی زنجانی توسط زن بدحجاب در بانک [pdate] => 13920426171700 [service_id] => 11 ) [34] => Array ( [id] => 251692 [title] => روزه ورزشی است برای زیبا و قوی شدن انسان/ دنیاطلبى مرکز اصلى همه خطاهاى ماست [pdate] => 13920426120000 [service_id] => 12 ) [35] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 ) [36] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 ) [37] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 ) [38] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 ) [39] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 ) [40] => Array ( [id] => 251008 [title] => محتویات سفره ضیافت الهی چیست؟/ نگذارید تلاوت قرآن با تدبر از زندگی حذف شود [pdate] => 13920423122400 [service_id] => 12 ) [41] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 ) [42] => Array ( [id] => 250907 [title] => طعم زندگی در بهترین روزها و شبهای سال [pdate] => 13920423102700 [service_id] => 12 ) [43] => Array ( [id] => 250817 [title] => چرا دعای ابوحمزه با بسمالله شروع نمیشود؟/ ابوحمزه ثمالی سلمان عصر خود بود [pdate] => 13920422135000 [service_id] => 12 ) [44] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 ) [45] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 ) [46] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 ) [47] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 ) [48] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 ) [49] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 ) [50] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 15 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [1] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-11؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [2] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-14؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [3] => Array ( [id] => 254048 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/ چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508111900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 21 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [4] => Array ( [id] => 251758 [title] => ضرب و شتم دانشجوی زنجانی توسط زن بدحجاب در بانک [pdate] => 13920426171700 [service_id] => 11 [rutitr] => پاداش نهی از منکر چیست؟! [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [5] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-9؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [6] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-27؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [7] => Array ( [id] => 250907 [title] => طعم زندگی در بهترین روزها و شبهای سال [pdate] => 13920423102700 [service_id] => 12 [rutitr] => زندگی به سبک رمضان؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [8] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 8 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [9] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 13 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [10] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-23؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [11] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-18؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [12] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-8؛/ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [13] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-15؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [14] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 9 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [15] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 17 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [16] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-17؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [17] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-20؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [18] => Array ( [id] => 254468 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 23 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [19] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-5؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [20] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی- 28؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [21] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-6؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [22] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-7؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [23] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-12؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [24] => Array ( [id] => 253899 [title] => دو اثر جدید از آیت الله مجتبی تهرانی [pdate] => 13920507105100 [service_id] => 4 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [25] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-10؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [26] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 3 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [27] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 11 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [28] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 12 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [29] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 16 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [30] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-19؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [31] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-21؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [32] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 14 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [33] => Array ( [id] => 250817 [title] => چرا دعای ابوحمزه با بسمالله شروع نمیشود؟/ ابوحمزه ثمالی سلمان عصر خود بود [pdate] => 13920422135000 [service_id] => 12 [rutitr] => یک جرعه مناجات-1؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [34] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 10 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [35] => Array ( [id] => 251692 [title] => روزه ورزشی است برای زیبا و قوی شدن انسان/ دنیاطلبى مرکز اصلى همه خطاهاى ماست [pdate] => 13920426120000 [service_id] => 12 [rutitr] => توصیه های رهبری در ماه مبارک رمضان-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [36] => Array ( [id] => 251008 [title] => محتویات سفره ضیافت الهی چیست؟/ نگذارید تلاوت قرآن با تدبر از زندگی حذف شود [pdate] => 13920423122400 [service_id] => 12 [rutitr] => توصیه های رهبری در ماه مبارک رمضان-1؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [37] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 19 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [38] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-22؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [39] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-25؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [40] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-3؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [41] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 2 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [42] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [43] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [44] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [45] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 4 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [46] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-13؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [47] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-26؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [48] => Array ( [id] => 254184 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509115700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 22 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [49] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 18 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [50] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 6 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) ) ) [media] => Array ( ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => شبهای رمضان [id] => 145105 [tag_id] => 351355 ) [1] => Array ( [tag] => مناجات رمضان [id] => 145106 [tag_id] => 351085 ) [2] => Array ( [tag] => دعای رمضان [id] => 145107 [tag_id] => 351087 ) [3] => Array ( [tag] => اعمال ماه رمضان [id] => 145108 [tag_id] => 265093 ) [4] => Array ( [tag] => آقامجتبی تهرانی [id] => 145109 [tag_id] => 144853 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( ) [comments_stats] => Array ( ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛
مروری بر مباحث گذشته
عرض شد ماه مبارک رمضان، ماه تلاوت قرآن، کلام الهی و ماه دعا است؛ یعنی اینکه شخص آنچه از مصدر وحی و از ناحیه ربّ صادر شده را بازگو کرده و در راز و نیاز با ربّ خویش، از او تقاضا داشته باشد. این دعا است. مفاد دعا هم دفع ضرر و جلب منفعت، اعمّ از معنوی و مادّی است. شبهای ماه رمضان برای دعا کردن به ضرر خود و غیر نیست. این مطلب را از جلسه گذشته وارد شدم و الآن میخواهم آن را بهصورت واضح و صریح بیان کنم.
نفرین هم شرایطی دارد
فرض کنید نسبت به غیر مطلبی پیش آمده، در این شرایط شما نباید راجع به او نفرین کنید! «نعوذبالله»! اصلاً در قاموس اسلام چنین مطالبی نیست. اگر چنانچه فرصتی باشد راجع به به کفّار و مشرکین هم بحث خواهم کرد.
اصل در اسلام جذب است
اصل در اسلام جذب است، نه دفع. صرف اینکه مثلاً شخصی «نعوذبالله»! خلافی کرده و امثال اینها و تو ناراحت شدی و امیدی نداری، پس او را نفرین کنی و در شب ماه رمضان از خدا بخواهی که: خدایا! او را نابود کن و... رفتار درستی نیست. اینکه عرض کردم، اصل در اسلام جذب است نه دفع، مسئلهای مسلّم است؛ چه از نظر سیرة عملی معصومین و اولیاء خدا و چه از نظر ترغیبی که در سخنانشان وجود داشته است؛ آنها به تعبیری عملاً و لفظاً و قولاً میخواستند جذب کنند.
جذب در شیوه رفتاری امیرالمؤمنین
جریانی را ابن ابیالحدید از جنگ صفّین نقل میکند، میگوید: در آنجا دو گروه آمدند. آن طرف معاویه و همراهان او از شام و این طرف هم علی(ع) و اصحاب او از کوفه. چند روز منتظر شدند؛ یک روز، دو روز، سه روز، امّا خبری نشد. نه امیرالمؤمنین کسی پیش او فرستاد، که بیا بجنگیم و نه معاویه آمد تا اعلام جنگ کند. امیرالمؤمنین هم تا او چیزی نگفته، چیزی نگفت. چند روز گذشت. اصحاب علی(ع) خسته شدند. پیش امیرالمؤمنین(ع) آمدند و گفتند: ما از کوفه که بیرون آمدیم زن و بچّههایمان را آنجا نگذاشتیم تا بیاییم اینجا و بمانیم! با این تعبیر گفتند: «یا اَمیرَالمُؤمِنین خَلَّفْنَا ذَرَارِیَّنَا وَ نِسَاءَنَا بِالْکُوفَة»؛ زن و زندگی را در کوفه گذاشتیم، «وَ جِئْنَا إِلَى أَطْرَافِ الشَّامِ لِنَتَّخِذَهَا وَطَنا»؛ و آمدیم اطراف شام که اینجا را برای خودمان وطن بگیریم؟ یعنی آمدیم اینجا تا قصد اقامه کنیم؟ اصحاب امیرالمؤمنین طعنهای به او زدند، «ائْذَنْ لَنَا فِی قِتَالِ الْقَوْمِ»، اجازه بده تا برویم و بجنگیم، «فَإِنَّ النَّاسَ قَدْ قَالُوا»؛ مردم خاطر اینکه ساده بودند، با شنیدن این زمزمهای درونشان افتاد؛ به قول ما، بین آنها پچ پچ افتاده بود. یک دسته میگفتند: امیرالمؤمنین میترسد بجنگد تا نکند هلاک شود. دسته دیگر میگفتند: اصلاً خودِ علی شک دارد که این جنگ درست است یا نه؟ ببینید چطور میخواستند امیرالمؤمنین را به خیال خودشان تحریک کنند که وارد جنگ شود!
امیرالمؤمنین در جوابشان، گفت: امّا آن مطلب اوّل که ظاهراً برای من وصله ناجور است! همه من را میشناسند که، من مرد جنگ هستم؛ یعنی سوابق تاریخی من از کوچکیام در اسلام نشان میدهد که این مورد در من صدق نمیکند. امّا مطلب دوّم که شک داشته باشم؛ اگر بنا بود شک کنم باید موقعی که جنگ جمل در بصره اتفاق افتاد شک میکردم. در آنجا افراد چه کسانی بودند؟ میدانید؛ اُمّالمؤمنین! بود که جای شک وجود دارد؛ طلحه و زبیر بودند؛ ببینید چه کسانی در مقابل علی(ع) قرار داشتند! آنها اصحاب پیغمبر بودند. او میخواهد با چه کسانی بجنگد؟ گفت: اگر بنا بود شک کنم، آنجا باید شک میکردم. در آنجا شک هم نکردم و جنگیدم. این وصلهها به من نمیچسبد.
امید به جذبِ یک نفر
امّا مطلب چیست؟ «وَ لکِنِّی أستَأنِی بِالقَومِ عَسَى أن یَهتَدُوا أو تَهتَدِی مِنهُم طائِفَة»،[2] حضرت فرمود: من در وارد شدن به جنگ تأمّل دارم و امیدم این است که گروهی از اینها بیایند و هدایت شوند و به تعبیر ما حقّ را شناسایی کنند و این شرایط به جنگ منتهی نشود؛ چرا؟
سیره رسولالله در جذب
«فإن رَسُولَ الله(ص) قالَ لِی یَومَ خَیبَر»؛ رسولخدا در جنگ خیبر به من گفت: «لَأن یَهدِی الله بِکَ رَجُلاً واحِدًا خَیرٌ لَکَ مِمَّا طَلَعَت عَلَیهِ الشَّمس»؛ اگر به دست تو یک نفر هدایت شود بهتر است از آنچه که خورشید بر آن میتابد. این مسئله اینقدر ارزش دارد. این جمله از پیغمبر را در چند روایت دیدهام. حضرت این جمله را یکبار به معاذ فرمود و یکبار هم به سعد. به معاذ فرمود: «لَأَنْ یَهْدِیَ اللَّهُ عَلَى یَدِک رَجُلاً مِن أهلِ الشِّرک خَیْرٌ لَکَ مِنْ أَنْ تَکُونَ لَکَ حُمُرُ النَّعَم»، این یک اصل مسلّم است؛ یعنی اصل جذب، نه دفع. اینکه برای دفع برویم و بکشیم و بگوییم ریشهاش را بکن، درست نیست! این حرفها یعنی چه؟ مگر ما حیوان هستیم!
جاذبه در غیر اسلام
اسلام این را میگوید. حتّی در غیر از دین اسلام هم این مسئله مطرح شده است. در روایتی دارد که: «وَ رُوِیَ أَنَّ دَاوُدَ(ع) خَرَجَ مُصْحِراً مُنْفَرِداً»؛ داود تنهایی به صحرا رفت؛ «فَأَوْحَى اللَّهُ إِلَیْهِ یَا دَاوُدُ مَا لِی أَرَاکَ وَحْدَانِیّاً»؛ خدا به او وحی کرد: ای داود! چه شده؟ تو را در بیابان تنها میبینم که قدم میزنی؛ «فَقَالَ إِلَهِی اشْتَدَّ الشَّوْقُ مِنِّی إِلَى لِقَائِکَ»؛ گفت: خدایا! شوق من نسبت به اینکه تو را ملاقات کنم شدّت پیدا کرده است؛ یعنی برای دیدار تو آمدهام! به عشق دیدار تو اینطور سر به بیابان زدهام! «وَ حَالَ بَیْنِی وَ بَیْنَ خَلْقِکَ»؛ این بین من و خلق تو حائل شده است؛ «فَأَوْحَى اللَّهُ إِلَیْهِ»؛ خدا به او وحی کرد: «ارْجِعْ إِلَیْهِمْ»؛ برگرد و به سوی مردم برو! «فَإِنَّکَ إِنْ تَأْتِنِی بِعَبْدٍ آبِقٍ»؛ اگر یکی از بندههایی را که از من روگردان شده، برگردانی و بهسوی من بیاوری؛ «أُثْبِتْکَ فِی اللَّوْحِ حَمِیدا».
در جلسه گذشته روایتی از پیغمبر اکرم راجع به آن جوان خواندم که وضعش ناجور بود. حضرت گفت: هیچوقت به ضرر او دعا نکن! «قالَ رَسوُلِالله(ص): لا تَمَنّوا هَلاکَ شِبابِکُم وَ اِن کانَ فیهِم غَرام»؛ هرکس را میبینی که دارد ضرر میزند و به اصطلاح منحرف است، از خدا نخواه که او را مرگ بدهد؛ چرا؟ حضرت چند حالت را مطرح کرد، فرمود: ممکن است متنبّه شود، ممکن است چه شود و... حضرت به موارد متعدّدی اشاره کردند.
جوان، حقّجو است
اتّفاقا در باب مسئله پذیرش خیر و حقّ، جوان سریعتر میپذیرد. هم زود خراب میشود و هم از آن طرف زود آباد میشود. البتّه در اینجا نمیخواهم این بحث را مطرح کنم، امّا از نظر غالب انبیا مسئله همین است. ائمّة ما هم به این نکته توجّه داشتهاند که جوانها زودتر رو به خیر میآورند. پس چرا به ضرر آنها دعا میکنی؟ برایش دعای خیر کن! برای هدایتش دعا کن! چون گرفتاری پیدا کرده، دعا کن تا مشکلش حلّ شود! مگر خدا نمیتواند!؟
تلقّی نادرست ما از خدا
نمیفهمم چهطور است که خدای ما همهکاره نیست؟ یعنی ما خدا را همهکاره نمیدانیم. چطور به او میگویی: خدا مرگت بدهد! پس معلوم میشود خدا میتواند او را مرگ بدهد. آیا اگر نتواند به او میگویی؟ تو میدانیکه خدا میتواند او را مرگ بدهد، لذا میگویی: خدایا مرگش بده! بنابراین همانطورکه خدا میتواند، مرگ بدهد آیا میتواند اصلاح هم بکند یا نه؟ این چه دیدگاهی نسبت به خدا است؟ نسبت به ضرر چنین دیدگاهی است، امّا نسبت به نفع، مشکوک عمل میکنیم! چرا باید اینطور باشد؟
در روایت دیگری دارد که امامصادق(ع) به شخصی از اهل بصره رو کرد و گفت: «أَتَیْتَ الْبَصْرَةَ»، بصره رفتهای؟ «قَالَ: نَعَمْ قَالَ کَیْفَ رَأَیْتَ مُسَارَعَةَ النَّاسِ فِی هَذَا الْأَمْرِ»، بصریها را راجع به گرایششان به ما چطور دیدی؟ «هَذَا الْأَمْرِ»، به این معنی اشاره دارد، یعنی امامت ما؛ «وَ دُخُولَهُمْ فِیهِ»، و گرایش آنها در ورود به تشیّع چگونه است؟ «فَقَالَ: وَ اللَّهِ إِنَّهُمْ لَقَلِیلٌ»، گفت: خیلی کم است! حضرت به او فرمود: «فَقَالَ عَلَیْکَ بِالْأَحْدَاثِ فَإِنَّهُمْ أَسْرَعُ إِلَى کُلِّ خَیْر»، بر شما باد به جوانها! اینها زودتر رو به خیر میآورند. پیغمبراکرم چه گفت؟ گفت: برای جوانانتان هیچوقت تمنّای شرّ نکنید! چرا؟ چون از چند تا حالت خارج نیست و در روایت گذشته به تکتک آنها اشاره کردند.
عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است
غرض اینکه در اسلام اصل بر جذب است نه دفع. اگر من نمیتوانم، بیعرضهگی من است که نمیتوانم. بگذار یک نفر دیگر این راه کج را راست کند. اگر بنا بود انبیا خسته شوند قبل از همه باید پیغمبر خسته میشد؛ امّا محکم ایستاد و الآن نگاه کنید که هدفش عالمگیر شده. او آن روز را نگاه نمیکرد، بلکه چیز دیگری را میدید.
ائمّه، کشتیِ جاذبه
در مورد ائمّه ما همینطور است. حتّی این اصطلاح را خیلی شنیدهاید و در روایاتمان هم داریم که از آنها به سفینه، یعنی کشتی تعبیر میکنند. کشتیها معمولاً اینگونهاند؛ بهخصوص در بین آنها کشتیِ خاصّی هم داریم که اسم خاصّی روی آن گذاشتهاند. کشتی نجات، «سَفِینَةُ النِّجَاة». ائمّه جذب میکردند و همیشه دنبال این بودند که به تعبیر ما دستگیری کنند. طرد کردن در بین آنها وجود نداشته است. نه لفظاً و نه عملاً طرد نمیکردند، چه برسد به اینکه دعای به ضرر کنند! چنین چیزی اصلاً و ابداً در بین آنها وجود نداشته است. جلسه گذشته گفتم که خودِ پیغمبر را اینقدر اذیّت میکردند، امّا میگفت: خدا هدایتتان کند و تحمّل میکرد. در بین آنها یک نفر داریم که اسم خاصّ خودش را دارد و او حسین(ع) است.
حسین، کشتی نجاتبخش دریای آفرینش
«إنَ الْحُسَیْنَ مِصْبَاحُ الْهُدَى وَ سَفِینَةُ النِّجَاة»؛ درباره امامحسین ده سال در ابعاد گوناگون بحث کردم که یک بُعد آن همین بود. حضرت در تمام مسیر دستگیری میکرد. به هیچ معنا طرد کردن در رفتار او راه نداشت. البتّه ممکن است بخشی از رفتار حضرت را ببینیم که بر اثر عدم تأمّل ما طرد کردن در نظر بیاید و حال اینکه اینطور نیست. من آن یک مورد را هم توضیح خواهم داد.
[snews] => [bimg] => NULL [tmpl] => [sdate] => 13920421041700 [pdate] => 13920421041700 [udate] => 0 [sendby] => system [publishby] => system [updateby] => system [service_id] => 12 [cat_id] => 75 [sec_id] => 219 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 1 ) [extra_content] => [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 ) [1] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 ) [2] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 ) [3] => Array ( [id] => 254832 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512111700 [service_id] => 3 ) [4] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 ) [5] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 ) [6] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 ) [7] => Array ( [id] => 254184 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509115700 [service_id] => 3 ) [8] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 ) [9] => Array ( [id] => 254048 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/ چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508111900 [service_id] => 3 ) [10] => Array ( [id] => 253899 [title] => دو اثر جدید از آیت الله مجتبی تهرانی [pdate] => 13920507105100 [service_id] => 4 ) [11] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 ) [12] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 ) [13] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 ) [14] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 ) [15] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 ) [16] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 ) [17] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 ) [18] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 ) [19] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 ) [20] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 ) [21] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 ) [22] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 ) [23] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 ) [24] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 ) [25] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 ) [26] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 ) [27] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 ) [28] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 ) [29] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 ) [30] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 ) [31] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 ) [32] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 ) [33] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 ) [34] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 ) [35] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 ) [36] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 ) [37] => Array ( [id] => 251112 [title] => شهری که در آن پاداش اولین روزهداری، به نام زدن گاو و گوساله است/ سوزن زدن به کیسه لعن ابن ملجم [pdate] => 13920428105300 [service_id] => 12 ) [38] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 ) [39] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 ) [40] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 ) [41] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 ) [42] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 ) [43] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 ) [44] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 ) [45] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 ) [46] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 17 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [1] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [2] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [3] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-27؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [4] => Array ( [id] => 251112 [title] => شهری که در آن پاداش اولین روزهداری، به نام زدن گاو و گوساله است/ سوزن زدن به کیسه لعن ابن ملجم [pdate] => 13920428105300 [service_id] => 12 [rutitr] => مهمانی خدا در چهار گوشه ایران؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [5] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 8 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [6] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 13 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [7] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-23؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [8] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-18؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [9] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-8؛/ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [10] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 15 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [11] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 9 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [12] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [13] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-17؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [14] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-20؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [15] => Array ( [id] => 254832 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512111700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 25 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [16] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-5؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [17] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 5 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [18] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی- 28؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [19] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-6؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [20] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-7؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [21] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-12؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [22] => Array ( [id] => 253899 [title] => دو اثر جدید از آیت الله مجتبی تهرانی [pdate] => 13920507105100 [service_id] => 4 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [23] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-10؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [24] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-13؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [25] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 11 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [26] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 12 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [27] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 16 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [28] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-19؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [29] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-21؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [30] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 14 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [31] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 10 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [32] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 19 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [33] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-22؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [34] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-4؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [35] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 4 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [36] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-25؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [37] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-26؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [38] => Array ( [id] => 254184 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509115700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 22 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [39] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 3 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [40] => Array ( [id] => 253512 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505115300 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 18 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [41] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-15؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [42] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-11؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [43] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-14؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [44] => Array ( [id] => 254048 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/ چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508111900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 21 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [45] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-9؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [46] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 2 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) ) ) [media] => Array ( ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => جذب در اسلام [id] => 144586 [tag_id] => 351276 ) [1] => Array ( [tag] => مناجات رمضان [id] => 144587 [tag_id] => 351085 ) [2] => Array ( [tag] => دعای رمضان [id] => 144588 [tag_id] => 351087 ) [3] => Array ( [tag] => اعمال ماه رمضان [id] => 144589 [tag_id] => 265093 ) [4] => Array ( [tag] => آقامجتبی تهرانی [id] => 144590 [tag_id] => 144853 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( ) [comments_stats] => Array ( ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ متن سخنان حضرت آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی در روز سیزدهم ماه مبارک رمضان 1391 ه.ش به شرح ذیل است:
مروری بر مباحث گذشته
گفته شد ماه مبارک رمضان ماه تلاوت قرآن و ماه دعا است، یعنی دعای خیر نسبت به خود و دیگران، چه مادّی باشد و چه معنوی. امّا گفتیم دعایِ به غیر خیر، نهی شده است. گفتیم، در مواردی، نفرینهایی که انبیا و بعضی از اولیا کردهاند جهت خاصّ خودش را داشت و تقسیمبندی کردیم که آنها نسبت به معاندینِ با حق نفرین میکردند، البته نه همۀ آنها را. توضیح داده شد که نسبت به مستضعفین برای هدایتشان دعای به خیر میکردند.
حضرتنوح، پیامبر مرسل
در بین انبیا اوّلین پیامبری که مرسل است و شریعت آورده، حضرتنوح، از پیامبران اولوالعزم است که بعد از او حضرتابراهیم و بعد حضرت موسی و عیسی و پیغمبراسلام هستند. در قرآن، اوّلین کسی که میبینیم قومش را نفرین کرده، راجع به حضرتنوح است. در آیات متعدّد در مورد حضرتنوح، بیش از دیگران داریم و بعداً به بعضی از اینها اشاره خواهم کرد. حضرت نوح قوم خودش را نفرین کرد و چون در آن نکتهای غیر از نکتهای که در نفرین انبیا است، ذکر شده، لذا این را جدا کردم و میخواهم در مورد آن صحبت کنم.
تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران
برای خاطر اینکه مطلب روشن شود، باید عرض کنم که چرا او را جدا کردم. یعنی تفاوت حضرتنوح با انبیا دیگر چه بوده است؟ انبیا دیگر قوم خودشان را نفرین میکردند امّا حضرتنوح، مَن فِی الأرض را لعن کردند. دقّت کنید! که چرا من او را از انبیا دیگر جدا کردم. دیگران یا شخص را نفرین میکردند یا گروه را، امّا راجع به حضرتنوح اینطور نیست، مَن فِی الأرض را نفرین فرمود و خدا هم از او قبول کرد و هرچه بود الّا خودش و چند نوع دیگر را از بین برد. چرا؟
اختلافات در سنّ حضرتنوح
اوّل وارد میشوم تا نسبت مدّتی که حضرتنوح در بین ابناء بشر بود و آنها را به توحید دعوت میکرد چه مقدار بوده است. عمر حضرتنوح را میدانید و ضربالمثل هم هست. البته قرآن در سوره عنکبوت تا نهصدوپنجاه سال را مطرح میکند: «وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً إِلى قَوْمِهِ فَلَبِثَ فیهِمْ أَلْفَ سَنَةٍ إِلاَّ خَمْسینَ عاماً فَأَخَذَهُمُ الطُّوفانُ وَ هُمْ ظالِمُونَ * فَأَنْجَیْناهُ وَ أَصْحابَ السَّفینَةِ وَ جَعَلْناها آیَةً لِلْعالَمینَ»؛ ولی سنّ حضرتنوح این نیست. نمیخواهم وارد این آیه بشوم، امّا از خود همین آیه هم بیرون میآید. میگوید: «أَرْسَلْنا»؛ بعد از اینکه رسالت را به او دادیم عمرش نهصد و پنجاه سال بود. زمانی که میخواست به رسالت برسد بچّۀ شیرخواره نبود. در اینجا روایات و اقوال زیادی داریم. مرحوم مجلسی (رضواناللهتعالیالیه) در رابطه با عمر حضرت نوح میگوید: این مسئلهای اختلافی است. بعضیها هزار سال گفتهاند، بعضیها هزار و چهارصد و پنجاه سال، بعضی هزار و چهارصد و هفتاد سال و بعضی دوهزار و پانصد سال؛ که دربارۀ دوهزار و پانصد سال روایات متعدّد داریم و بعضیها روی همین تکیّه میکنند.
مقدار سنّ حضرتنوح
حضرتنوح هشتصد و پنجاه سال در قومش بود، ولی مبعوث به رسالت نشد. بعد از آن بود که به رسالت مبعوث شد. طبق قرآن نهصد و پنجاه سال هم قومش را به توحید دعوت کرد و بالاخره نفرینشان کرد. بعد هم وقتی که از کشتی پیاده شد، بلافاصله بعد از آن از دنیا نرفت، بلکه پانصد سال بعد از آن هم زنده بود و دویست سال هم طول کشید تا کشتی را ساخت. اینها را جمع ببندید میشود دوهزار و پانصد سالی که در روایات است.
مجانین واقعی!
در قرآن سورههای زیادی در مورد حضرتنوح هست. مثلاً سورۀ مؤمنون است و در آنجا آیات متعدّد وجود دارد؛ سوره شعرا از صد و هفده تا صد و بیست؛ سوره قمر؛ آیۀ نه و ده سوره هود و سوره نوح. ببینید که یک یا دو آیه نیست. شما در این آیات که میخوانید، میبینید که حضرتنوح با چه کسانی مواجه بود و آنها چه سبک مغزهایی بودند. چه تهمتها به او زدند، مثل اینکه میگفتند: مجنون است یا جنزده است؛ همین چیزهایی که به همه پیغمبران میگفتند. به اصطلاح: رگ رگ است این آب شیرین و آب شور/ بر خلائق میرود تا نفخ صور
وقتی حرف حقّی گفته میشود، زود میگویند: جنزده و مجنون است؛ «إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ». بعد خدا جواب میدهد: «إِلَّا ذِکْرٌ لِلْعالَمِینَ».
مواجهه پیامبران با اقوامشان
روایتی است از امامصادق(علیهالسّلام) که حضرتنوح را آزارش میدادند و او را شروع کردند به زدن. آنقدر کتکش زدند که از داخل گوشش خون بیرون زد تا بیهوش شد و سه شبانه روز به همین حالت بود. ببینید که با چه دیوانههایی مواجه بوده است. برخوردهایی که این قوم با حضرتنوح کردند با پیغمبر ما نکردند. امّا در عین حال حضرتنوح نفرین نکرد؛ درست مثل پیغمبر. عین این جمله را از حضرتنوح دیدم: «اللَّهُمَ اهْدِ قَوْمِی فَإِنَّهُمْ لَا یَعْلَمُونَ» که پیغمبر هم در حرفهایش استخدام کرده است. پیغمبر ما را زدند و صورتش را زخمی کردند. عدّهای گفتند: نفرین کن، دیدی حضرتنوح را، که نفرین کرد؟ گفت: «اللَّهُمَ اهْدِ قَوْمِی فَإِنَّهُمْ لَا یَعْلَمُونَ»؛ همانی که حضرتنوح، بعد از سه روز از آنکه به هوش آمد گفت. گفت: «اللَّهُمَ اهْدِ قَوْمِی فَإِنَّهُمْ لَا یَعْلَمُونَ». ببینید چه طور اینها تحمّل داشتند. مگر نفرین میکردند؟ اصلاً و ابداً.
صبر سیصد ساله!
آنهایی که ایمان آورده بودند به او گفتند: نفرین بکن، اینها که درست نمیشوند. حاضر نشد این کار را بکند، امّا بالاخره در مضیقه قرار گرفت تا نفرینشان کند. تعبیر این است که ملائک آمدند و وساطت کردند که عجله نکن. گفت: باشد، من سیصد سال صبر میکنم. این مسئله چند بار تکرار شد و حاضر نشد نفرین کند، تا کار به اینجا رسید که نفرین کند. البته اقدام را هم خودش انجام نداد، به این معنا که از ناحیۀ خداوند به او گفته شد.
چرا نوح نفرین کرد؟
روایتی است که صدوق در عللالشرایع نقل میکند. از حنانۀبنسدیر میگوید: «قُلْتُ لِأَبِی جَعْفَرٍ(علیهالسّلام) أَ رَأَیْتَ نُوحاً(علیهالسّلام) حِینَ دَعَا عَلَى قَوْمِه»؛ سوال این است که چرا نوح قومش را نفرین کرد؟ حضرت آیۀ سوره نوح را فرمودند: «رَبِّ لا تَذَرْ»؛ که من تکیهام بر همین است، «إِنَّا أَرْسَلْنا نُوحاً إِلى قَوْمِهِ أَنْ أَنْذِرْ قَوْمَکَ مِنْ قَبْلِ أَنْ یَأْتِیَهُمْ عَذابٌ أَلیمٌ * قالَ یا قَوْمِ إِنِّی لَکُمْ نَذیرٌ مُبینٌ * أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ اتَّقُوهُ وَ أَطیعُونِ * یَغْفِرْ لَکُمْ مِنْ ذُنُوبِکُمْ وَ یُؤَخِّرْکُمْ إِلى أَجَلٍ مُسَمًّى إِنَّ أَجَلَ اللَّهِ إِذا جاءَ لا یُؤَخَّرُ لَوْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ * قالَ رَبِّ إِنِّی دَعَوْتُ قَوْمی لَیْلاً وَ نَهاراً * فَلَمْ یَزِدْهُمْ دُعائی إِلاَّ فِراراً * وَ إِنِّی کُلَّما دَعَوْتُهُمْ لِتَغْفِرَ لَهُمْ جَعَلُوا أَصابِعَهُمْ فی آذانِهِمْ وَ اسْتَغْشَوْا ثِیابَهُمْ وَ أَصَرُّوا وَ اسْتَکْبَرُوا اسْتِکْباراً * ثُمَّ إِنِّی دَعَوْتُهُمْ جِهاراً».
ببینید حضرتنوح همینطور رفتار میکند امّا هرچه کرد نتیجهای نگرفت. خلاصه دیگر معذور شد، «وَ قالَ نُوحٌ رَبِّ لا تَذَرْ عَلَى الْأَرْضِ مِنَ الْکافِرینَ دَیَّاراً»؛ دیگر کارش به اینجا رسید، «إِنَّکَ إِنْ تَذَرْهُمْ یُضِلُّوا عِبادَکَ وَ لا یَلِدُوا إِلاَّ فاجِراً کَفَّاراً»؛ بحث من اینجاست. از حضرت سؤال میکند که: چرا اینطور بود و حضرتنوح قومش را نفرین کرد. حضرت در جواب میگوید: «عَلِمَ أَنَّهُ لَا یَنْجُبُ مِنْ بَیْنِهِمْ أَحَدٌ»؛ این را فهمید که دیگر کسی از اینها ایمان نمیآورد. میگوید: «قُلْتُ وَ کَیْفَ عَلِمَ ذَلِکَ»؛ گفتم این را از کجا میشود فهمید؟ «أَوْحَى اللَّهُ إِلَیْهِ أَنَّهُ لَا یُؤْمِنُ مِنْ قَوْمِکَ إِلَّا مَنْ قَدْ آمَنَ فَعِنْدَ هَذَا دَعَا عَلَیْهِمْ بِهَذَا الدُّعَاء». این بیحساب نبود بلکه حساب شده بود. البته ابتدا خودِ حضرتنوح هم نفرین نکرد و تا وقتی که خدا به او نگفت، باز نفرین نمیکرد.
شیوع بتپرستی و دلبستگی به آن
نکتهای را اشاره میکنم. این از اموری است که شاید در تاریخ هم مشهور باشد که بتپرستی از زمان حضرتنوح شکل گرفت. این در آیات هست. بتپرستی از زمان حضرتنوح، به قدری به ذائقۀ قومش شیرین آمده بود که دست برنمیداشتند. هرچه حضرتنوح میآمد تا آنها از شرک دست بردارند و به سمت توحید هدایت شوند امّا از کارشان دست نمیکشیدند. ضمناً بدانید که بیجهت که خدا به حضرتنوح گفت: نفرینشان کن. خدا بی حساب نمیگوید. اینطور نیست که خدا مثل ما عصبانی بشود. این نفرین حساب شده بود و حکمت داشت. در آیۀ شریفه، حضرتنوح دو علّت را برای نفرینش ذکر میکند.
دو علّت نفرین حضرتنوح:
معاندین، به انحراف میکشند
اولین علّت اینکه اگر اینها بمانند، تعبیر این است: «إِنَّکَ إِنْ تَذَرْهُمْ یُضِلُّوا عِبادَکَ»؛ و میگوید: «وَ قالَ نُوحٌ رَبِّ لا تَذَرْ عَلَى الْأَرْضِ مِنَ الْکافِرینَ دَیَّاراً»؛ چرا؟ «إِنَّکَ إِنْ تَذَرْهُمْ یُضِلُّوا عِبادَکَ» اگر بگذاری اینها بمانند، همۀ بندههای تو را منحرف میکنند. این علّتی بود که نسبت به تمام انبیا و اولیا مطرح کردیم؛ البته علّتی همگانی بود و گفتیم، معاندین و آنهایی که با حق دشمنی دارند اینطور هستند. امّا اشاره کردیم اگر کاری از دستشان بربیاید، نفرین کن ولی اگر بی اثر بودند و به قول ما، «کالحَجَر جَنبَ الإِنسان»؛ مثل سنگهای بیابان هستند، رهایشان کن. در اینجا دارد که، «یُضِلُّوا»؛ اینها هر که بخواهد ایمان بیاورد، او را برمیگردانند. حضرتنوح اولین علّت را همان میفرماید که تمام انبیا و اولیا نفرینشان حول محور همین میگشت و در جلسات گذشته در مورد آن بحث کردیم.
علّت دوم...
بحثم بر علّت دومی است که حضرتنوح مطرح میکند و نسبت به هیچ یک از پیغمبران نداریم برای اینکه قومشان را نفرین کنند و بر روی این تأکید کرده باشند. میروم سراغ توسّل و بقیّه را جلسۀ آینده عرض خواهم کرد.
بابالحوائج
امشب شب جمعه است. بنده میخواستم به جلسه بیایم و در ذهنم این بود که ماه مبارک رمضان دارد به نیمه میرسد. امشب شب جمعۀ دوم از ماه مبارک رمضان است. به ذهنم آمد که امشب توسّلی پیدا کنیم به شخصی که شنیدم امام زمان (صلواتاللهعلیه) از توسّل به او خیلی خشنود میشود و به توسّل او خیلی علاقه دارد. در اینکه او بابالحوائج است هیچ تردیدی نیست و تا به حال هیچکس نسبت به بابالحوائج بودنش تردید نکرده است.
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ متن سخنان حضرت آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی در روز بیست و ششم ماه مبارک رمضان 1391 ه.ش به شرح ذیل است:
مروری بر مباحث گذشته
گفته شد ماه مبارک رمضان ماه تلاوت کلام الهی و ماه دعا است. یعنی سخن گفتن، راز و نیاز و اظهار حاجت کردن با پروردگار، برای خود و دیگران و دعای به خیر کردن، چه دنیوی باشد و چه اخروی. جلسۀ گذشته بحثم به اینجا رسید که گاهی در اجابت تأخیر میشود و این نباید موجب یأس و قنوط، به تعبیری که در روایت بود بشود که بعد از آن هم ترک دعا را در پی داشته باشد. ترک دعا اصلاً مورد نهی است و روایات زیادی داریم که در جلسۀ گذشته به بعضی از آنها اشاره کردم. از لیالی قدر به بعد قصدم این بود که تذکّراتی را بدهم تا مفید باشد. گرچه بعضی از آنها را قبلاً بحث کردهام ولی جای تذکّر دادن دارد، «فَذَکِّر اِن نَفَعَتِ الذِّکری».
مسئله: آیا خداوند حکیم است؟!
یک وقت است که فقط ترک دعا مطرح است امّا یک وقتی است که غیر از ترک دعا، چیزهای دیگری هم مثل شکایت از خدا بیان میشود. یک وقت در ارتباط با مخلوق است و یک وقت در ارتباط با خالق؛ که آنجا وضع خیلی بدی پیدا میکند و سر از کفر در میآورد. در اینجا مقدّمتاً باید یک چیزی را تذکّر بدهم.
سؤال میشود: چون میگوییم خدا حکیم است؛ آیا در اجابت دعایی که از ناحیۀ خدا وعده داده شده، اینطور است که خداوند رعایت حکمت را نکند؟
خداوند خلاف حکمت نمیکند
خداوند کارهایی که میکند حساب شده است و اینطور نیست که هر چه بنده بخواهد، به او بدهد ولو اینکه به ضررش هم باشد. مثل اینکه بچّهای بگوید: این چاقو را به من بدهید. بعد به او بدهیم و او با چاقو دست خود را ببرد. آیا خدا مصلحت داعی را رعایت نمیکند؟ نه! چون گفته «ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُم». اینطور نیست که همینطور بخواهد بدهد؛ او خلاف حکمت نمیکند. این را لطف، رحمت و محبّت نسبت به بنده نمیگویند. اینها را قبلاً عرض کردهام و فقط اشاره میکنم.
به ضرر عبد است
گاهی اصل حاجتی که عبد تقاضا میکند، یک حاجت دنیوی است که اگر به او بدهد، به ضررش بوده و وضع او را زیر و رو و بیچارهاش میکند. اگر خدا آن را به او بدهد و بعد هم عبد بیچاره شود، بنابراین عبد به خدا میگوید: تو که میدانستی به ضرر من است و من نمیدانستم؛ پس چرا دادی؟
زمان، زمان تو است!
گاهی ضرر آن حاجت اصل نیست بلکه خصوصیّات آن مطرح است. یعنی چه؟ به این معنا که اصل آن مضرّ نیست، امّا مقطعی که به آن شخص میخواهند بدهند باید مقطع خاصّی باشد. در یک مقطع به ضرر او است و در مقطع دیگر به نفع او. الآن که آن بنده تقاضا کرده مقطعی است که به ضررش است، پس میگذارد، هر وقت به مقطعی رسید که به نفع او شد، به او میدهد. این همان است که بحث کردم، یعنی«تأخیر در اجابت».
خدا را از یاد میبرد
ما اینطوریم که همه در بستر مادیّت و دنبال امور مادّی هستیم؛ دنبال این هستیم که در دعا مسائل مادّی را در نظر بگیریم و اصلاً در کنار این، مسئلۀ معنویّت را در نظر نمیگیریم. یعنی چه؟ به این معنا که ممکن است، چیزی در ظاهر، از نظر معنویّت به نفع من باشد، در حالی که به ضرر است و ظرفیّت آن را نداشته باشم. مثالی میزنم: شخصی بود که وضع مالی متوسّطی داشت امّا از نظر دینی، انسان متدیّنی بود، مثل شرکت او در امور مساجد، مجالس و... مدّتی گذشت که وضع مادی خوبی پیدا کرد. به شخصی گفتم: ایشان مدّتها بود پیدایش نبود امّا الآن به مجالس میآید؟ ایشان گفت: این شخص از نظر مالی مقداری وضعش خوب شد و مسائل معنوی را ترک کرد. تعبیر ایشان اینطور بود: یک زمانی هوای نفس، او را گرفت امّا حالا دوباره معنویّت را به یاد آورده. مسئله این است که آن شخص نمیفهمد و فقط دنبال مسائل مادّی است. امّا این چه بازدهِ سوئی بر روی بعد معنویاش دارد؟ اینطور میشود: کارش به جایی میرسد که اصلاً خدا یادش میرود. امّا خدا بندۀ خودش را دوست دارد؛ چون حکمت او این را اقتضا میکند.
برآوردن حاجتی که عبد را به جهنّم میبرد
روایتی از پیغمبراکرم است که: «قال رسولالله(صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم): إِنَّ الْعَبْد لَیُشْرِف عَلَى حَاجَة مِنْ حَاجَات الدُّنْیَا»؛ بنده در آستانۀ رسیدن به حاجتی از حوائج دنیایی خود است. یعنی از خدا خواسته و بعد نتیجۀ حاجت معلوم میشود، «فَیَذکُرُهُ الله مِن فَوقِ السَّبع سَماوات»؛ اشاره به این است که خدا دقیقا ً همه را بررسی میکند، «فَیَذْکُرهُ اللَّه مِنْ فَوْق سَبْع سَمَاوَات»؛ خدا از فراز هفت آسمان آن را یاد میکند. بعد میگوید: «فَیَقُول مَلَائِکَتِی»؛ فرشتگان من، «إِنَّ عَبْدِی هَذَا قَدْ أَشْرَفَ عَلَى حَاجَة مِنْ حَاجَات الدُّنْیَا»؛ این عبد حاجتی از حوائج دنیایی خود را خواسته و در آستانۀ رسیدن آن است و مقدّمات آن دارد فراهم میشود که به آن برسد، «فَإِنْ فَتَحْتهَا لَهُ»؛ اگر راه را باز کنم که به آن برسد، «فَتَحْت لَهُ بَابًا مِنْ أَبْوَاب النَّار»؛ دری را بهسوی آتش باز کردم؛ «وَلَکِنْ اِزْوُوهَا عَنْهُ»؛ پس راه رسیدن به حاجتش را ببندید. «فَیُصْبِح الْعَبْد عَاضًّا عَلَى أَنَامِله»؛ در اینجا میشود که عبد انگشت حسرت به دهانش میگیرد، «یَقُول: مَنْ دَهَانِی مَنْ سَبَّنِی؟»؛ میگوید: این، بنا بود به من برسد، امّا یک مرتبه به فلانی رسید؛ چرا با من اینطور رفتار کردند؟ «وَمَا هِیَ إِلَّا رَحْمَة رَحِمَهُ اللَّه بِهَا»؛ امّا این یک رحمت و عطوفتی بود که از ناحیۀ خدا به تو شد. اگر به تو میرسید کارت خیلی خراب میشد. ما نظیر این روایات زیاد داریم.
پشیمانی به خاطر استجابت دعا
من این را میخواستم بگویم که اجابت دعا تضمین شده است؛ امّا از آن طرف هم بنا نیست، نظام حکمت الهی هم از بین برود که اگر از بین برود خود تو هم پشیمان میشوی. روایت دیگری را میخوانم. احمدبنعمر و حسینبنیزید، هر دو تعریف کردهاند، امّا در روایت احمدبنعمر توصیه شده است. اینها از اصحاب امام هفتم و هشتم هستند. میگویند: «دَخَلْنَا عَلَى الرِّضَا(علیهالسّلام)»؛ ما بر امام هشتم(علیهالسّلام) وارد شدیم، «فَقُلْنَا:» به حضرت عرض کردیم، «إِنَّا کُنَّا فِی سَعَةٍ مِنَ الرِّزْقِ وَ غَضَارَةٍ مِنَ الْعَیْشِ فَتَغَیَّرَتِ الْحَالُ بَعْضَ التَّغَیُّرِ»؛ ما از نظر زندگی و راحتی وضع بسیار حسابی و خوبی داشتیم؛ امّا وضع عوض شد و مقداری تغییر کرد، «فَادْعُ اللَّهَ أَنْ یَرُدَّ ذَلِکَ إِلَیْنَا»؛ دو نفری آمدند خدمت امام هشتم(علیهالسّلام) که: آقا! دعا کنید دوباره وضعمان به خانۀ اول برگردد، «فَقَالَ(علیهالسّلام) أَیَّ شَیْءٍ تُرِیدُونَ؟»؛ حضرت فرمودند: شما چه میخواهید؟ «تَکُونُونَ مُلُوکاً؟»؛ مرتّب بالا رفتید، بالا رفتید، دیگر دلتان میخواهد از پادشاهان بشوید؟ به تعبیر من خیلی رویتان زیاد است؛ «أَ یَسُرُّکُمْ أَنْ تَکُونُوا مِثْلَ طَاهِرٍ وَ هَرْثَمَةَ وَ إِنَّکُمْ عَلَى خِلَافِ مَا أَنْتُمْ عَلَیْهِ»؛ شما که میدانید طاهر و هَرثمه از بستگان دربار مأمون هستند.
حضرت فرمودند: میخواهید بروید و مثل آن دو بشوید؟ و بعد حالتان از نظر معنوی تغییر کند؟ «خِلَافِ مَا أَنْتُمْ عَلَیْهِ»؛ الآن شما اعتقاد به امامتِ من دارید و پیش من آمدید و از من التماس دعا دارید. امّا اگر این دنیا بالا برود، از امام سخنی نمیگویید و دیگر از امام رضا، خبری نیست و شما هم مثل همان افراد میشوید. «لَا وَ اللَّهِ»؛ یکی از آن ها گفت: به خدا قسم، نه! «مَا سَرَّنِیأَنَّ لِیَ الدُّنْیَا بِمَا فِیهَا ذَهَباً وَ فِضَّةً»؛ برای من، دنیا و آنچه در آن وجود دارد طلا و نقره بشوند، من را خوشحال نمیکند، اگر... «وَ إِنِّی عَلَى خِلَافِ مَا أَنَا عَلَیْهِ»؛ اگر من از نظر معنوی، برخلاف این مسیری که دارم میروم باشم. یعنی، «فَقَالَ(علیهالسّلام) إِنَّ اللَّهَ یَقُولُ اعْمَلُوا آلَ داوُدَ شُکْراً وَ قَلِیلٌ مِنْ عِبادِیَ الشَّکُورُ أَحْسِنِ الظَّنَّ بِاللَّهِ فَإِنَّ مَنْ حَسُنَ ظَنُّهُ بِاللَّهِ کَانَ اللَّهُ عِنْدَ ظَنِّهِ وَ مَنْ رَضِیَ بِالْقَلِیلِ مِنَ الرِّزْقِ قُبِلَ مِنْهُ الْیَسِیرُ مِنَ الْعَمَلِ»؛ کسی که به وضع متوسطی که از نظر روزی دارد، راضی باشد، خدا هم از او عمل صالحِ کم میخواهد و میگوید: همان واجباتت را انجام بده، «وَ مَنْ رَضِیَ بِالْیَسِیرِ مِنَ الْحَلَالِ»؛ و کسی که راضی به کم از حلال بشود، «خَفَّتْ مَئُونَتُهُ»؛ در دنیا مخارجش کم میشود و در راه زندگیاش دچار مشکل نمیشود. «وَ نُعِّمَ أَهْلُهُ وَ بَصَّرَهُ اللَّهُ دَاءَ الدُّنْیَا وَ دَوَاءَهَا»؛ و خدا دردهای دنیایی و داروهای آن دردها را به او نشان میدهد. «وَ أَخْرَجَهُ مِنْهَا سَالِماً إِلَى دَارِ السَّلَام»؛ و از دنیا سالم بیرون میرود.
آیا تغییر میکنیم یا نمیکنیم؟
غرضم این است که، ما فقط به سراغ خواستههای دنیایی خودمان میرویم و فکر نمیکنیم که برخورد آن با مسائل معنوی چگونه است؟ آیا حال من عوض میشود یا نمیشود؟ اعمالم تغییر میکند یا نمیکند؟
مأمون و امام هشتم(علیهالسّلام)
توسّلم به امام هشتم(علیهالسّلام) است. هرچه داریم از این خانواده و بهخصوص از امام هشتم(صلواتاللهعلیه) است. هم ابنبابویه و هم شیخمفید به اسناد مختلف و متعدّد از علیبنحسین کاتب نقل میکنند که: مأمون به عیادت امام هشتم(علیهالسّلام) آمد. البتّه در روایت دارد که به ایشان مختصر کسالتی عارض شده بود و برای مأمون فرصتی پیدا شد که خدمت حضرت برود.
میدانید که امام هشتم در بیت مأمون و نزد او بوده است. قبل از آنکه برود به یکی از مأموران خود سپرده بود که ناخنهایش را بلند کند و زیر ناخنهایش زهری را تعبیه کند. خدمت امام آمد در باغی که بود، مینشیند و به همان غلام دستور میدهد: برو و میوهای که انگور یا انار بوده را دانه کن. آن خبیث هم میآید و با ناخنش همۀ میوهها را آلوده میکند.
مأمون به امام هشتم(علیهالسّلام)رو میکند و میوه را تعارف میکند و میگوید: این را میل بفرمایید، برای شما خوب است. امام امتناع میکند. مأمون اصرار میکند امّا امام میفرمایند: بعداً میخورم. اینجا دیگر مأمون رو میکند و قسم میخورد که: به خدا، باید جلوی روی من این را بخوری. امام هشتم(علیهالسّلام) مختصری از دانههای میوه را تناول فرمودند. مینویسند: بلافاصله که حضرت تناول کردند، مأمون از جایش حرکت کرد و از حجره خارج شد. در روایت دارد،ابا صلت میگوید: بیرون رفتم و دیدم امام هشتم همینطور از زمین بلند میشود؛ یعنی در حدود پنجاه بار از زمین بلند شد. خدا میداند چه زهری بود و با امام هشتم چه کرد؟
پدر بر بالین پسر
بسیاری از ائمه ما را مسموم کردند و چند روزی طول کشید تا وفات کردند، امّا برای امام هشتم چند ساعت بیشتر طول نکشید. «یَتَمَلْمَلُ تَمَلْمُلَ السَّلِیمِ»؛ میگوید:حضرت مثل مار گزیده به خودش میپیچید. حضرت به من گفت: ابا صلت! برو ودرها را ببند و کسی را راه نده. امام بهبستر رفت و من در وسط حیاط مهموم و مغمومایستاده بودم. یک وقت دیدم که آقازادهای در بین حیاط است؛ تعجّب کردم؛ جلو رفتم و دیدم که شبیهترین مردم به خود آقا است.گفتم: من تمام درها را بسته بودم، شما از کجا وارد شدید؟ حضرت فرمود: آن قادری که مرا از مدینه در یک لحظه به طوس آورد، از در بسته هم میتواند وارد میکند. عرض کردم: شما که هستید؟ فرمود: من حجّت خدا بر شما هستم.
من محمدبنعلی، آمدهام تا با پدرِ مسموم، مظلوم و غریبم وداع کنم. یک وقت دیدم به سوی حجرۀ حضرت رفت، در را باز کرد و وارد شد. وقتی چشم امام هشتم به این آقازاده افتاد از جا حرکت کرد،او را در بغل گرفت و شروع به بوسیدن کرد. روال طبیعی هم همین را اقتضا میکند که هنگام جان دادن، پسر به سراغ پدر بیاید. امّا این خلاف معمول است که هنگام جان دادنِ پسر، پدر به سراغ او برود. وقتی صدای علیاکبر بلند شد، «یا اَبَتاه!عَلَیْکَ مِنِّی السَّلَامُ»؛ بابا! خداحافظ، من هم رفتم. امام حسین با عجله آمد و روی خاکها نشست، «وَ جَلَسَ عَلی التُّراب وَ اَخَذَ رَأسَهُ»؛ سرِ علی را از زمین بلند کرد و در دامن خود گذاشت؛ صورت خود را به صورت علی گذاشت، «وَ وَضَعَ خَدَّهُ عَلَى خَدِّهِ وَ قالَ یا بُنَی»...
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ متن سخنان حضرت آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی در روز پانزدهم ماه مبارک رمضان 1391 ه.ش به شرح ذیل است:
(برای مشاهده فیلم این جلسه می توانید به بخش صوت و تصویر «خبرگزاری دانشجو» مراجعه، یا اینجا را کلیک کنید)
مروری بر مباحث گذشته
بحث ما راجع به دعا بود به این مناسبت که در ماه مبارک رمضان نسبت به تلاوت قرآن و دعا کردن، ترغیب و تأکید شده است، چه مأثور باشد یا غیر مأثور. این را هم عرض شد که دعای به خیر باشد، چه معنوی و چه مادّی، چه برای خود و چه برای دیگران.
بحث ما به اینجا رسید که از دعا کردن نسبت به کفّار و مشرکین نهی شدهایم و بعد هم راجع به نفرینی که انبیاء نسبت به اشخاص داشتند صحبت کردیم که البته آن هم دعا است، امّا دعای به خیر نیست بلکه دعای به شر است. آن را هم عرض کردم که چگونه بوده و بالاخره بحث به نفرین حضرت نوح (سلاماللهعلیه) رسید، که حضرت نفرین کرد و دو علّت هم برای نفرین خود آورد.
در این جلسه میخواهم دو مطلب در ارتباط با بحثمان عرض کنم، ولی جلسۀ گذشته میخواستم به مناسبتِ ایّام روایتی را بخوانم که دیگر فرصت نشد. اگر امشب توانستم، انشالله روایتی از امام حسن مجتبی میخوانم.
در گذشته عرض کردیم که نسبت به کفّار و مشرکین دعای به خیر نباید کرد و تفسیراتی را هم گفتیم. ابتدا دو روایت را میخوانم و بعد چون بحثِ خود را مفصّل کردهام، بنابراین میشود به مطلبِ من ساده رسید و به اصطلاح جواب بعضی از شبهههای خام را داد.
دعا برای موی سپید!
روایت اوّل؛ در مورد پیغمبراکرم است: «أَنَّ یَهُودِیًّا حَلَبَ لِلنَّبِیِّ(صلّىاللهعلیهوآلهوسلّم) نَاقَةً فَقَالَ: اللَّهُمَّ جَمِّلْهُ، فَاسْوَدَّ شَعْرُهُ»؛ در این روایت است که شخصی یهودی شتری را برای پیغمبراکرم دوشید و بعد پیغمبر او را دعا کرد؛ دعای به خیر هم کرد که: «اللَّهُمَّ جَمِّلْهُ»؛ خدایا او را زیبا بدار. بعد میگوید: «فَاسْوَدَّ شَعْرُهُ»؛ معلوم میشود موی او سفید بوده و براساس این دعا همۀ موهای او سیاه و جوان شد.
دعای خیر برای کافر
روایت دیگری نظیر این است ولی مفصّلتر است و توضیح دارد که: «أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ(صلّىاللهعلیهوآلهوسلّم) بَعَثَ إِلَى یَهُودِیٍ یَسْأَلُهُ قَرْضَ شَیْءٍ لَهُ» حضرت یک نفر را پیش یک یهودی فرستاد و از آن یهودی چیزی به عنوان قرض خواست، «فَفَعَلَ»؛ آن یهودی هم قرض داد. حضرت چیزی خواست و آن یهودی هم برای پیغمبر فرستاد، «ثُمَّ جَاءَ الْیَهُودِیُّ إِلَیْهِ»؛ یهودی به حضور پیغمبراکرم آمد، «فَقَالَ جَاءَتْکَ حَاجَتُکَ»؛ رو کرد به پیغمبر، گفت: گرفتاری و مشکلتان حل شد؟ «قَالَ نَعَمْ»؛ پیغمبر فرمودند: بله. مشکلم را با آن چیزی که از تو قرض گرفتم حل کردم، «ثُمَّ قَالَ فَابْعَثْ فِیمَا أَرَدْتَ»؛ یهودی رو به پیغمبراکرم عرض کرد: هر چه خواستید پیغام بدهید تا من برآوردهاش کنم، «وَ لَا تَمْتَنِعْ مِنْ شَیْءٍ تُرِیدُهُ»؛ به تعبیری، از درخواست از من دریغ نفرمایید. هر چه خواستید از من بخواهید و اگر چیزی مورد احتیاج قرار گرفت، خودداری نکنید تا به شما بدهم، «فَقَالَ لَهُ النَّبِیُّ(صلّىاللهعلیهوآلهوسلّم)»؛ پیغمبر رو کرد به او و گفتند: «أَدَامَ اللَّهُ جَمَالَکَ». دعای به خیر کرد؛ خدایا! زیباییاش را پایدار بدار، «فَعَاشَ الْیَهُودِیُّ ثَمَانِینَ سَنَةً»؛ آن یهودی هشتاد سال زندگی کرد، «مَا رُئِیَ فِی رَأْسِهِ طَاقَةُ شَعْرٍ بَیْضَاءُ»؛ هیچگاه یک تار در سر او او هم ندیدم که سفید شده باشد. پیغمبراکرم برای کافر دعا کرده؛ این را خیلی صریح داریم در روایت هم داریم.
تلقی نادرست در استنباط از روایات
در اینجا بعضی احتمال دادهاند که ممکن است این روایت با روایاتی که دعا کردن راجع به کافر و مشرک نهی شده است منافات داشته باشد. آن کسانی که در بحث بودهاند، جواب را خوب میدانند و دیگر هیچ احتیاجی به اینکه توضیح بدهم ندارد.
مروری بر مباحث گذشته
این را گفتم که: دو شکلِ کافر و مشرک داریم؛ که مستضعف و معانداند. آنکه دعای خیر برای او نهی شده، معاند است. در دو مورد هم گفتیم که دعا کردن، چه معنوی و چه مادّی برای او، درست نیست. روایات را توضیح دادهام و تکرار نمیکنم. امّا مستضعف آن کسی است که منحرف است، امّا انحراف او از روی عناد و دشمنی نیست بلکه در اثر اینکه به حق دسترسی پیدا نکرده، ضعفِ فرهنگی و فکری دارد. این فرد حق را میگیرد، حقجو است و عناد و دشمنیای با حق ندارد. در اینجا گفتم که دعا به خیر کردن برای او خوب است به خصوص اگر جنبۀ معنوی داشته باشد. البته عرض شد که اشکال ندارد که دعا هم معنوی باشد و هم مادّی فقط یک استثنا دارد و آن اینکه برای او طلب غفران نکنیم و این صریحِ آیه است. در آیه خواندیم که چون او هنوز دست از شرک و کفر برنداشته، بنابراین طلب غفران درست نیست و معنا ندارد.
تحلیل معاند یا مستضعف در دو روایت
در اینجا ببینیم روایاتی که مطرح کردهاند چیست؟ اوّلی روایتِ این بود که یهودیای آمد و برای پیغمبر شتر دوشید آیا این شخص که خدمت کرد با پیغمبر معاند است؟ آمد برای پیغمبر شتر را دوشید و پیغمبر هم دعایش کرد، پس معاند نیست، بلکه مستضعف است.
روایت دوّم که اتّفاقاً خیلی زیبا است. اصلاً در آن صریح است که محبّ پیغمبر بوده و پیغمبر را دوست داشته. حضرت میفرستند که قرض میخواهم و او هم همانی که پبغمبر میخواسته میفرستد. کار پیغمبر را راه میاندازد و بعد خودش میآید و میگوید: کارتان راه افتاد؟ که اگر راه نیافتاده، باز بدهد و بعد میگوید: هر وقت گره به کارتان خورد، دریغ از من نکنید. بهتر از این میخواهید؟ الآن باید چراغ دستمان بگیریم و در کوچهها بگردیم تا ببینیم همچنین کسی را پیدا میکنیم که به ما بگوید: آقا دریغ نکن و هروقت هر مشکلی داشتی بفرست تا من مشکل تو را حل میکنم. آیا محبّ بالاتر از این وجود دارد؟ آدم دلش برای همچنین آدمی میسوزد که خیلی به پیغمبر علاقمند است و این طور خدمت میکند. امّا چرا اسلام نیاورده است؟ به قول ما چه بسا رودربایستی فامیلی باشد.
خلاصۀ بحث
بنابراین هر دو مستضعف بودند و در باب مستضعف هم عرض شد که هر دوی دعای معنوی و مادّی، هیچ منافاتی ندارد؛ چه دعای نسبت به امور معنوی که برای هدایت او باشد و لازم هم هست و حتّی عرض کردم دعوت و دعا باید با هم باشد و چه نسبت به امور دنیایی. فقط یک چیز راجع به مستضف است و آن هم هیچکدام از اینها نبود، بنابراین این هم جواب مسأله؛ چون یک وقت ممکن است با این مسأله برخوریم و بینیم، یا خودِ آدم نفهمد و یا انسان دیگری حرف اشتباهی بزند.
مباحث در دعای مسلِم برای کافر
میرویم سراغ مطلب دوّم. تا به حال بحثمان این بود که انسان برای خودش و برای غیر دعا کند و در باب غیر، عرض شد که اگر کسی کافر یا مشرک باشد چهطور است؟ این سخنانی که عرض شد، تفسیر آنها بر طبق موازین و آیات بود که بحث در دعای مسلِم برای کافر بود.
آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟
اینجا یک چیزی به ذهن میآید و آن اینکه دعای کافر برای مسلم چهطور است؟ کافری برای مسلمانی دعای به خیر میکند، که در روابط اجتماعی هم خیلی اتّفاق میافتد. مثلاً ممکن است کاری برای او بکنید و او بگوید: خدا انشالله به تو سلامتی بدهد. این یک چیزی است که در جامعۀ مسلمین وجود دارد، چون این افراد با هم زندگی میکنند. سؤال اینجاست که آیا دعای او دربارۀ شخصِ مسلمان مستجاب میشود یا نه؟ یک روایت میخوانم.
دعای مستجاب کافر برای مسلمان
روایت از امام هفتم، امام کاظم(علیهالسّلام) است: «قَالَ: لَا تُحَقِّرُوا دَعْوَةَ أَحَدٍ»؛ حضرت فرمودند: دعای هیچکس را کوچک نشمار. این دعا نه مسلمان دارد، نه کافر و...، «فَإِنَّهُ یُسْتَجَابُ لِلْیَهُودِیِ وَ النَّصْرَانِیِ فِیکُمْ وَ لَا یُسْتَجَابُ لَهُمْ فِی أَنْفُسِهِمْ»؛ دعای هیچکس را کوچک نشمارید، حتّی دعای یهودی و نصرانی در حقّ شما پذیرفته میشود، امّا دعای او در حقّ خودش پذیرفته نمیشود. بنابراین از آن طرف هم آمدیم و دو طرفه کردیم. اگر آنها هم در حقّ مسلمان دعا کنند دعایشان مستجاب میشود.
دعای کسی را کوچک نشمارید
البتّه این سرفصل مهمّی است. یادم هست که زمانی این را بحث کردم؛ دربارۀ اثر دعای غیر، برای انسان و مقایسۀ اثر دعای او با دعای خودش دربارۀ خودش، که این را در گذشته بحث کردهام. روایات متعدّد داریم. این سرفصلی بسیار وسیعتر و میدانی بزرگتر از آن است که راجع به مؤمنین، مطرح کردیم. در اینجا مؤمن ندارد. در اینجا میگوید: «لَا تُحَقِّرُوا دَعْوَةَ أَحَدٍ»؛ دعای احدی را کوچک نشمارید؛ او هر کس میخواهد باشد و بعد توضیح میدهد، «فَإِنَّهُ یُسْتَجَابُ...»؛ این را بدان که دعای یهودی و نصرانی دربارۀ تو مستجاب میشود ولی دربارۀ خودش مستجاب نمیشود. دقّت کنید! دیگر بهتر از این نمیشد تا به ما بفهمانند. آنوقت این یک سرفصلی است برای بحثی که قبلاً مطرح کردهام.
آمادۀ سفر آخرت باش!
در عین حال میرویم خانۀ امام حسن(علیهالسّلام). توسّل من به حضرت باشد. مینویسند امام حسن(علیهالسّلام) در بستر بیماری بود. جُناده که از اصحاب حضرت است به عیادت رفته است. برخوردی که حضرت با او داشتند میگذرانیم. بالاخره اجازه گرفت و به حضرت وارد شد، وضعِ حال امام حسن را دید و فهمید مطلب چیست؛ گفت: از این فرصت استفاده کنیم و به اصطلاح توشهای برگیریم. رو کرد و گفت: «عِظْنِی یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ»؛ پسر پیغمبر نصیحتم کن. اوّلین جملهای که دیدهام و در روایت بود این است: حضرت به جناده خطاب کرد: «اِستَعِدَّ لِسَفَرِکَ وَ حَصِّلْ زَادَکَ قَبْلَ حُلُولِ أَجَلِکَ»؛ ای جناده! آمادۀ سفر آخرت باش و توشۀ این راه را تهیّه کن، «وَ حَصِّلْ زَادَکَ قَبْلَ حُلُولِ أَجَلِکَ»؛ تا قبل از مرگت توشۀ این سفر را آماده کن، «وَ اعْلَمْ أَنَّکَ تَطْلُبُ الدُّنْیَا وَ الْمَوْتُ یَطْلُبُکَ»؛[8] ای جناده تو دنبال به دست آوردن دنیا هستی، اما از این غافلی که مرگ، درصدد این است که تو را به چنگ آورد. لا اله الا الله.
مرگ به دنبال تو است!
مرگ تو را طلب میکند و تو غافلی. ای جناده اندوه و غمِ روزی که نیامده است بر روزی که هستی، میافکن. غصّۀ چه چیزی را میخوری؟ غصّۀ آیندهات را میخوری؟ آیا تو در آینده هستی که غصّۀ آن را بخوری؟ تو اصلاً معلوم نیست که تا یک دقیقه دیگر زنده باشی.
خزینهدار دیگران
ای جناده! بدان! بیش از آنچه که هزینه زندگی فعلی تو است، اگر به دست آوردی، خزینهدار دیگری هستی! باید برای دیگری بگذاری و بروی! حضرت همینطور موعظه کردند. ای جناده! در حلال دنیا حساب است و در حرام دنیا عقاب؛ در شبهاتش عتاب است. ای جناده از مذلّت معصیّت خدا به سوی عزّت اطاعت خداوند بیرون برو.
[snews] => [bimg] => NULL [tmpl] => [sdate] => 13920502140000 [pdate] => 13920502140000 [udate] => 0 [sendby] => system [publishby] => system [updateby] => system [service_id] => 12 [cat_id] => 75 [sec_id] => 219 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 1 ) [extra_content] => [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 ) [1] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 ) [2] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 ) [3] => Array ( [id] => 254832 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512111700 [service_id] => 3 ) [4] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 ) [5] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 ) [6] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 ) [7] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 ) [8] => Array ( [id] => 254048 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/ چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508111900 [service_id] => 3 ) [9] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 ) [10] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 ) [11] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 ) [12] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 ) [13] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 ) [14] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 ) [15] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 ) [16] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 ) [17] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 ) [18] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 ) [19] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 ) [20] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 ) [21] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 ) [22] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 ) [23] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 ) [24] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 ) [25] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 ) [26] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 ) [27] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 ) [28] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 ) [29] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 ) [30] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 ) [31] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 ) [32] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 ) [33] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 ) [34] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 ) [35] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 ) [36] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 ) [37] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 ) [38] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 ) [39] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 ) [40] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 ) [41] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 ) [42] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 ) [43] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 ) [44] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-14؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [1] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 13 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [2] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 7 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [3] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-5؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [4] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [5] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 15 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [6] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-7؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [7] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-10؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [8] => Array ( [id] => 252044 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند! [pdate] => 13920429104400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-11؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [9] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-4؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [10] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 3 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [11] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 6 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [12] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 2 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [13] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-3؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [14] => Array ( [id] => 254048 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/ چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508111900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 21 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [15] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-27؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [16] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-23؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [17] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-18؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [18] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 17 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [19] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-17؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [20] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-20؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [21] => Array ( [id] => 254832 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512111700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 25 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [22] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی- 28؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [23] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 4 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [24] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 16 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [25] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-19؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [26] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-21؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [27] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 19 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [28] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-22؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [29] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-26؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [30] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-8؛/ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [31] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 9 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [32] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 8 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [33] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 14 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [34] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-25؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [35] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-13؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [36] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 5 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [37] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-12؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [38] => Array ( [id] => 252042 [title] => سرآمد ادعیه کدام دعاست؟/ خدا عامّه را به بدکاری خاصّه مؤاخذه میکند [pdate] => 13920429105100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 11 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [39] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-6؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [40] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [41] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 12 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [42] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [43] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 10 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [44] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-9؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) ) ) [media] => Array ( ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => دعای کافر بر مسلمان [id] => 153943 [tag_id] => 352668 ) [1] => Array ( [tag] => اعمال رمضان [id] => 153944 [tag_id] => 351457 ) [2] => Array ( [tag] => دعای رمضان [id] => 153945 [tag_id] => 351087 ) [3] => Array ( [tag] => ماه رمضان [id] => 153946 [tag_id] => 27421 ) [4] => Array ( [tag] => حاج آقا مجتبی تهرانی [id] => 153947 [tag_id] => 229714 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( ) [comments_stats] => Array ( ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ متن سخنان حضرت آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی در روز یازدهم ماه مبارک رمضان 1391 ه.ش به شرح ذیل است:
مروری بر مباحث گذشته
گفته شد ماه مبارک رمضان ماه تلاوت قرآن، اظهار نیاز کردن و تقاضا کردن حاجات خویش به پروردگار است. البته عرض شد که حاجات یا طلب نفع باشد و یا دفع ضرر، ولی نعوذبالله تقاضای ضرر برای خود و دیگران چه در امور دنیوی و چه اخروی نباشد. به این مناسبت بحث در دعای خیر بود که آیا دعا کردن شخص منحرف جایز است یا نه؟ بیان شد که منحرفین بر دو گونه هستند؛ یا کسانی که استضعاف فکری و فرهنگی دارند و به انحراف کشیده شدهاند، که دعا کردن برای آنها اشکالی ندارد و حتّی برای هدایتشان و اینکه انسان عملاً وارد شود تا از آنها دستگیری کند، بسیار کار ممدوحی است. امّا نمونههایی که معاند هستند دعا کردن برای آنها جایز نیست، یعنی بیفایده و لغو است.
سرآمد ادعیه، طلب آمرزش
در اینجا میخواستم نکتهای را در مورد منحرفینی که معاند نیستند متذکّر شوم. عرض شد، دعا کردن برای این اشخاص جایز است و اشکالی ندارد. در اینجا ما دعای خیرِ معنوی و مادّی داریم. در معنویها آنکه سرآمدِ خیرات و مبرّات است دعا برای آمرزش است. لذا در باب دعا داریم که وقتی انسان میخواهد دعا و طلب حاجت کند ابتدا استغفار کند یعنی از خدا تقاضای مغفرت کند. این بالاترین دعا است. انسان برای خودش طلب مغفرت کند.
طلب مغفرت برای منحرف مستضعف
در اینجا سؤال میشود که آیا جایز است برای منحرفِ مستضعف استغفار کنیم یا نه؟ دقّت کنید! فرض بفرمایید، کفّار و مشرکینی که انحراف اعتقادی دارند و مستضعف هم هستند، امّا معاند و مغرض نیستند بلکه در محیط و منطقهای بودهاند که از نظر اعتقادی به انحراف کشیده شدهاند. در این شرایط اگر انسانی دستش را بگیرد و هدایتش کند چه بسا از اعتقادات باطلش دست بکشد. حالا چون دعا کردن خیر است آیا جایز است که برای او طلب مغفرت کنیم یا نه؟ جوابش منفی است. این دعا را تا وقتی که به صراط مستقیم نیامده است نباید برایش کرد.
بیمعنا بودن غفران برای منحرف
چون غفران برای منحرف، مشرک و کافر معنا ندارد. البته این غیر از طلب هدایت است. اینکه بگوییم: «أَللَّهُمَ اهْدِ»، خدایا! فلانی را هدایت کن، غیر از «اللَّهُمَ اغْفِرْ لَه» است. اینها دو تا است. «أَللَّهُمَ اهْدِ» یعنی، خدایا! به راه راست هدایتش کن. امّا «اللَّهُمَ اغْفِرْ لَه» معنایش این است که گناهانش را بیامرز؛ یعنی با وجود انحراف و شرک و کفر، او را بیامرز! اصلاً غفران نسبت به آنها معنا ندارد.
لذا خواستم این را تذکّر بدهم که وقتی میگوییم، دعا کردنِ مستضعف اشکال ندارد، منظور ما هر دعایی نیست، بلکه یک دعا را استثناء میکند و آن طلب مغفرت است. چون با بودن آن شخص در مسیر انحرافی مثل شرک و کفر و... اینکه از خدا بخواهیم تا از گناهش درگذرد، معنا ندارد.
دعا و دعوت، ابزار انبیا
هدایت خیلی چیز خوبی است و حتّی عرض شد که گاهی هم لازم است. اصلاً انبیا برای دستگیری همین اشخاص آمدند؛ هم برای هدایتشان دعا میکردند و هم آنها را به هدایت دعوت میکردند. انبیا دو کار انجام میدادند؛ یکی دعا و دیگری دعوت. بنابراین در آن بخش از بحثی که کردم این تذکّر را نداده بودم.
تذکّر دوّم؛ راجع به منحرفین مطرح شد که اگر مستضعف باشد دعا و دعوت کردن اشکال ندارد ولی اگر معاند باشد اینطور نیست. اول این روایتی را میخوانم و بعد سراغ مطلبی میروم که اساسی است و چه بسا در بحث دعا برای غیر، ممکن است مبتلا به هم واقع شود.
غضب الهی در مورد مردم
روایت از پیغمبراکرم است: «قال رسولالله(صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم): یَأتی عَلَى النّاس زَمانٌ یَدعُو فیهِ المُؤمِن لِلعامَّة»؛ زمانی میآید که مؤمن برای مردم دعا میکند، برای غیر، عامّه را بیان میکند و شخص خاصّی مطرح نیست بلکه عمومی است، «فَیَقُولُ الله تَعالى: أُدعُ لِخاصَّةِ نَفسِک»؛ خدا میگوید تو برای خودت دعا کن و به دیگران کاری نداشته باش. در حالی که دعا برای غیر خیلی فضیلت دارد. خلاصه اینجا خدا میگوید: «أُدعُ لِخاصَّةِ نَفسِک»؛ به آنها کاری نداشته باش و برای خودت دعا کن، «أَستَجِبُ لَک»؛ برای خودت دعا کن و من هم جوابت را میدهم و مستجاب میکنم، «فَأَمّا العامَّة فَإِنّی عَلَیهِم ساخِط»؛ امّا من از این مردم خشمگین میشوم. چرا؟
دعا در مقابل جامعۀ فاسد
اینجا یک بحث علمی است. در اینجا به سند روایت کاری ندارم، بلکه فقط میخواهم ببینم که این متن با معارف ما سازگار است یا نه؟ جوّ حاکم بر جامعهای، فساد باشد و افراد آن جامعه درصدد اصلاح نباشند بلکه محکوم به همان جوّ فاسد باشند که به تعبیر ساده، معروف، منکر شده و منکر، معروف؛ در اینجا میگویند برای این جامعه دعا نکنید.
نمیخواهم وارد بحث دیگری بشوم، امّا در باب امر به معروف و نهی از منکر روایات متعدّد داریم که خداوند خاصّه را به بدکاریهای عامّه و همچنین برعکس، عامّه را به بدکاریهای خاصّه مؤاخذه میکند. من کلیّت بحث را میگویم و آنها که اهل تحقیق هستند پیگیری کنند.
وظایف متقابل عوام و خواصّ
روایات متعدّد داریم. یعنی اگر جوّ حاکم، جوّ فاسد باشد ولی در این جامعه افراد متدیّنی که به آنها خاصّه میگوییم هم هستند، خدا به چنین جامعهای غضب میکند و خشمگین میشود. چرا؟ چون به وظایفشان عمل نکردند. وظایف چه بود؟ نهی از منکر بود. این هر دو را در روایت داریم؛ یعنی آنجایی که خاصّه، نهی از منکر نکردند و عامّۀ جامعه بر آن فساد، حاکم شد و آنجایی که عامّه دیدند خاصّه منحرف شدهاند و نهی از منکر نکردند؛ اینجاست که خداوند نسبت به این جامعه خشمگین میشود. این را بدانید، که تمام مطالبی که میگویم از آیات و روایات است، چون اگر بخواهم از خودم بگویم از بحث اصلی منحرف شدهام.
غضب خداوند در عمل نکردن به وظایف
چون عامّه و خاصّه به وظائفشان عمل نکردند، لذا جوّ حاکم بر جامعه فساد شده است. اینجا میگوید: وقتی که مؤمن برای عامّۀ مردم دعا میکند، خدا میگوید: برای خودت دعا کن و من هم مستجابش میکنم، جوابت را میدهم و حاجتت را برآورده میکنم، امّا به عامّه کاری نداشته باش. چرا؟ چون اینها به وظیفهشان عمل نکردند و من نسبت به آنها خشمگین هستم. این روایت از نظر متن با آنچه که ما در معارفمان داریم همسو است. روایات زیادی داریم.
روایت: عذاب سراسری!
در روایتی از امامصادق(علیهالسّلام) است: «مَا أَقَرَّ قَوْمٌ بِالْمُنْکَرِ بَیْنَ أَظْهُرِهِمْ لَا یُغَیِّرُونَهُ إِلَّا أَوْشَکَ أَنْ یَعُمَّهُمُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِعِقَابٍ مِنْ عِنْدِهِ»؛ یک عذاب سراسری را مطرح میکند. روایت دیگری است: «إِنَّ الله لا یُعَذِّبُ العامَة بِعَمَلِ الخاصَّة، حَتَّى تَکونَ العامَّةَ تَستَطیع تُغَیِّر عَلَى الخاصَّة، فَإِذا لَم تُغَیِّر العامَّةَ عَلى الخاصَّة عَذَّبَ الله العامَّة والخاصَّة».
امر به منکر و نهی از معروف!
در روایت دیگری میگوید: شخصی خدمت پیغمبراکرم آمد و عرض کرد: یا رسولالله! چه چیزی عندالله، ابغضِ اعمال است؟ اول حضرت فرمودند: شرک بالله. گفت: بعد از آن چه؟ حضرت فرمودند: قطع رحم. گفت: بعد از آن چه؟ وقتی این را گفت حضرت فرمودند: امر به منکر و نهی از معروف مبغوضترین چیزها است.
منکر، منکر بودنش را از دست میدهد
میخواستم این را عرض کنم، خدا نکند که جامعهای به جوّی که گفتم مبتلا شود. یعنی جوّ ِ حاکمِ بر جامعه جوّ ِ فاسد و فساد باشد که منکر، منکر بودنش را از دست بدهد، به طوری که به حسب ظاهر، حتّی خاصّه هم جرأت نداشته باشند تا نهی از منکر کنند.
ریشۀ جامعۀ فاسد
در جامعه مسلمان هستند، محاسن هم دارند، ظاهرالصلاح هم هستند و وقتی هم که ذکر میگویند کذا و کذا است امّا همین افراد با منکر که برخورد میکنند، اهمیّتی نمیدهند و هیچ توجّهی نمیکنند. در مقابل خدا هم دعای این آدمها را مستجاب نمیکند و عذاب نازل میشود.
لذا میخواستم این را عرض کنم؛ ما با چیزهایی در معارفمان برخورد میکنیم که میگوید: مسئله، تنها شرک و کفر و انحراف نیست، بلکه همین انحرافهایی که در جوامع اسلامی میبینیم، اگر جوری باشد که جوّساز شده باشد و جوّ فاسد بر جامعه حاکم شود، همین موجب میشود که دعا در حق اینها مستجاب نشود. خیال نکنید، صرف اینکه شهادتین گفت و بعد در جامعه هر کاری خواست بکند و هر بساطی خواست راه بیندازد دیگر ارزشی ندارد. مکرّر بیان کردم که انسان باید برود و دین پیدا کند. دینی که تمام اعمالش مطابق با دستورات الهیّه باشد.
بازگشت به صدر اسلام
این را بدانید که اگر جامعه ما و هر جامعۀ اسلامیای به اینجا برسد که معروف، منکر و منکر، معروف شود، همان مسائلی که در صدر اسلام برای مسلمین پیش آمد، در زمان ما هم پیش میآید. مسئلۀ امامحسین(علیهالسّلام) و صحنههایی که پیش آمد مسئلۀ کوچکی نبود.
آزاده بودن
زمانی گفتم که صرف نظر از دین باید آزاده هم بود. همان که خود امامحسین گفت: «إِنْ لَمْ یَکُنْ لَکُمْ دِینٌ فَکُونُوا أَحْرَاراً فِی دُنْیَاکُم»؛ دین نداری لااقل آدم باش، بشر باش، انسان باش. انسان چه دارد؟ فطریاتی دارد. موقعی که رفتند تا به خیمهها حمله کنند، این را گفت: «إِنْ لَمْ یَکُنْ لَکُمْ دِینٌ فَکُونُوا أَحْرَاراً فِی دُنْیَاکُم»؛ های های گریه میکرد و این را میگفت. اقلاً شرف داشته باشید، به زن و بچّۀ من چه کار دارید؟ چه شد که اینها مسخ شدند؟
[snews] => [bimg] => NULL [tmpl] => [sdate] => 13920429104400 [pdate] => 13920429104400 [udate] => 0 [sendby] => system [publishby] => system [updateby] => system [service_id] => 12 [cat_id] => 75 [sec_id] => 219 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 1 ) [extra_content] => [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 259368 [title] => دروغگویی ریشه در چه چیزی دارد؟/ پنج نشانه مؤمن در بیان حاجآقامجتبی [pdate] => 13920606124400 [service_id] => 12 ) [1] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 ) [2] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 ) [3] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 ) [4] => Array ( [id] => 254832 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512111700 [service_id] => 3 ) [5] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 ) [6] => Array ( [id] => 254823 [title] => اگر دعا به اجابت نرسید چه کار کنیم؟/ مواظب باش! اقلاً در مورد خدا نامردی نکن! [pdate] => 13920512102500 [service_id] => 3 ) [7] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 ) [8] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 ) [9] => Array ( [id] => 254184 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509115700 [service_id] => 3 ) [10] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 ) [11] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 ) [12] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 ) [13] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 ) [14] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 ) [15] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 ) [16] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 ) [17] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 ) [18] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 ) [19] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 ) [20] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 ) [21] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 ) [22] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 ) [23] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 ) [24] => Array ( [id] => 252529 [title] => با وجود اسلام هراسی، گرایش مردم غرب به قرآن رو به فزونی است [pdate] => 13920501112700 [service_id] => 12 ) [25] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 ) [26] => Array ( [id] => 252121 [title] => آیا میدانید تمام کتب آسمانی در ماه رمضان نازل شدند؟ [pdate] => 13920430165700 [service_id] => 12 ) [27] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 ) [28] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 ) [29] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 ) [30] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 ) [31] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 ) [32] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 ) [33] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 ) [34] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 ) [35] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 ) [36] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 ) [37] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 ) [38] => Array ( [id] => 251139 [title] => اعتکاف به نمایندگی از همه اهل محل!/ تا هدیه نگیریم افطار نمیکنیم! [pdate] => 13920431100300 [service_id] => 12 ) [39] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 ) [40] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 ) [41] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 ) [42] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 ) [43] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 ) [44] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 ) [45] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 ) [46] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 ) [47] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 ) [48] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 255294 [title] => دعا وسائل حکمت خدا را دگرگون نمیکند/ عقوبت مصلحت اندیشی برای خدا! [pdate] => 13920514013400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-27؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [1] => Array ( [id] => 251220 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-6؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [2] => Array ( [id] => 251844 [title] => افضل اعمال رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427112800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-9؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [3] => Array ( [id] => 250531 [title] => بدتر از مرگ چیست؟ [pdate] => 13920420112800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 2 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [4] => Array ( [id] => 251417 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 7 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [5] => Array ( [id] => 251434 [title] => دو چیزی که در ماه رمضان سفارش شده است/ فرق مستضعف و معاند در چیست؟ [pdate] => 13920425113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-7؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [6] => Array ( [id] => 251927 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920428100500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-10؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [7] => Array ( [id] => 251218 [title] => برخی رمضان را ماه ناز مینامند/ آیا رحمت خدا بر غضبش برتری دارد؟ [pdate] => 13920424111700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 6 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [8] => Array ( [id] => 250618 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است!/ جوان، حقّجو است [pdate] => 13920421041700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-3؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [9] => Array ( [id] => 251652 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و او را دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید [pdate] => 13920426115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 8 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [10] => Array ( [id] => 250765 [title] => در شبهای رمضان همه حجابها برطرف شده است/مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422112000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-4؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [11] => Array ( [id] => 250720 [title] => عدم جذب مردم بهخاطر بیعرضهگی ما است! [pdate] => 13920422101600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 3 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [12] => Array ( [id] => 252873 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121400 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-14؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [13] => Array ( [id] => 250356 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419111100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [14] => Array ( [id] => 252546 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431105800 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 13 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [15] => Array ( [id] => 254383 [title] => چگونه از خدا سپاسگزاری کنیم؟/ وقتی دعا میکنی با دلت به خدا رو بیاور [pdate] => 13920510035900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-23؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [16] => Array ( [id] => 253490 [title] => شب نوزدهم با کدام سرمایه به درگاه خدا برویم؟/ چگونه خودمان مانع اجابت دعایمان میشویم؟ [pdate] => 13920505114200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-18؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [17] => Array ( [id] => 253102 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502124600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 15 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [18] => Array ( [id] => 253218 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504042100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 17 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [19] => Array ( [id] => 253338 [title] => اگر سطح دعا پائین برود، سطح بلا بالا میآید/ آثار فراگیر شدن گناه در جامعه [pdate] => 13920504041200 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-17؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [20] => Array ( [id] => 253833 [title] => برای اجابت دعا چه کنیم؟/ گناهانت را به ذهن بیاور نه زبان! [pdate] => 13920507001000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-20؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [21] => Array ( [id] => 254832 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512111700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 25 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [22] => Array ( [id] => 252529 [title] => با وجود اسلام هراسی، گرایش مردم غرب به قرآن رو به فزونی است [pdate] => 13920501112700 [service_id] => 12 [rutitr] => نقدی در گفتوگو با «خبرگزاری دانشجو»: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [23] => Array ( [id] => 255644 [title] => وداع با ماه رمضان/ درهای آسمان در حال بسته شدن است [pdate] => 13920516041800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی- 28؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [24] => Array ( [id] => 252064 [title] => ائمه(ع) چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430094500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-12؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [25] => Array ( [id] => 252557 [title] => چرا نوح قوم خود را نفرین کرد؟/ تفاوت نفرین حضرتنوح با دیگر پیامبران [pdate] => 13920431112300 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-13؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [26] => Array ( [id] => 252343 [title] => ائمه معصومین چه کسانی را نفرین میکردند؟/ معاند بیضرر کیست؟ [pdate] => 13920430113400 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 12 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [27] => Array ( [id] => 253216 [title] => مقبولیت دعا مشروط بر ایمان است/ از نیازمندان مادی بخواهیم برایمان دعا کنند [pdate] => 13920503134900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 16 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [28] => Array ( [id] => 259368 [title] => دروغگویی ریشه در چه چیزی دارد؟/ پنج نشانه مؤمن در بیان حاجآقامجتبی [pdate] => 13920606124400 [service_id] => 12 [rutitr] => یک جرعه اخلاق-1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [29] => Array ( [id] => 251139 [title] => اعتکاف به نمایندگی از همه اهل محل!/ تا هدیه نگیریم افطار نمیکنیم! [pdate] => 13920431100300 [service_id] => 12 [rutitr] => مهمانی خدا در چهار گوشه ایران؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [30] => Array ( [id] => 254823 [title] => اگر دعا به اجابت نرسید چه کار کنیم؟/ مواظب باش! اقلاً در مورد خدا نامردی نکن! [pdate] => 13920512102500 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 24 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [31] => Array ( [id] => 253615 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506041000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-19؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [32] => Array ( [id] => 254070 [title] => چه امری موجب میشود دعا زود به اجابت برسد/چرا در بعضی مواقع خدا عنایت نمیکند؟ [pdate] => 13920508044500 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-21؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [33] => Array ( [id] => 252862 [title] => عمر نوح(ع) از نگاه خودش!/ حضرت نوح چگونه عناد همه کفّار روی زمین را تشخیص دادهاند؟ [pdate] => 13920501121900 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 14 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [34] => Array ( [id] => 253687 [title] => «تذکّری مهم» برای استفاده بهتر از لیالی قدر/ تأثیر دید انسان بر دعایش [pdate] => 13920506114000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 19 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [35] => Array ( [id] => 252121 [title] => آیا میدانید تمام کتب آسمانی در ماه رمضان نازل شدند؟ [pdate] => 13920430165700 [service_id] => 12 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [36] => Array ( [id] => 254237 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509120900 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-22؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [37] => Array ( [id] => 254830 [title] => دعا و درخواست از خدا واجب است/ وقتی عبد به ربّش اعتنا نمیکند! [pdate] => 13920512103800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-25؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [38] => Array ( [id] => 255197 [title] => اجابت دعا، تضمینشده است/مخارج چه کسی در دنیا کم میشود؟ [pdate] => 13920513130100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقا مجتبی تهرانی-26؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [39] => Array ( [id] => 254184 [title] => در لیالی قدر از خدا چه بخواهیم؟/ مأیوس نشو، بخشیده میشوی! [pdate] => 13920509115700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 22 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [40] => Array ( [id] => 253137 [title] => آیا دعای کافر بر مسلمان مستجاب میشود؟/ دعای کسی را کوچک نشمارید [pdate] => 13920502140000 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-15؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [41] => Array ( [id] => 251631 [title] => پیامبر کدام نوزاد را ملعون خواند و برایش دعا نکرد؟/ امور دنیوی را هم برای معاند نخواهید! [pdate] => 13920426103700 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-8؛/ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [42] => Array ( [id] => 251847 [title] => افضل اعمال ماه رمضان چیست؟ / ریشۀ استضعاف مادّی، استضعاف فرهنگی است [pdate] => 13920427115000 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 9 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [43] => Array ( [id] => 250785 [title] => در شبهای ماهرمضان همه حجابها برطرف شده است/ مواظب باش چه دعایی میکنی! [pdate] => 13920422115100 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 4 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [44] => Array ( [id] => 250978 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟ / طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113200 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 5 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [45] => Array ( [id] => 250373 [title] => خدا در ماه مبارک رمضان هر گره کوری را باز میکند [pdate] => 13920419110600 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 1 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [46] => Array ( [id] => 250526 [title] => بدتر از مرگ چیست؟/ تا دعا میکنید فرشتگان میگویند آمّین [pdate] => 13920420112100 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-2؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [47] => Array ( [id] => 252015 [title] => از خدا بخواه که ما را عذاب کند!/ نفرینی که امام حسین(ع) در حق دشمنش کرد [pdate] => 13920429100700 [service_id] => 3 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی - 10 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [48] => Array ( [id] => 250974 [title] => بالاترین دعای خیر چیست؟/ طلب آمرزش برای کافران اثری ندارد [pdate] => 13920423113800 [service_id] => 12 [rutitr] => پای درس آخرین رمضان آقامجتبی تهرانی-5؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) ) ) [media] => Array ( ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => سرآمد ادعیه [id] => 150102 [tag_id] => 352092 ) [1] => Array ( [tag] => اعمال رمضان [id] => 150103 [tag_id] => 351457 ) [2] => Array ( [tag] => دعای رمضان [id] => 150104 [tag_id] => 351087 ) [3] => Array ( [tag] => حاج آقا مجتبی تهرانی [id] => 150105 [tag_id] => 229714 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( ) [comments_stats] => Array ( ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1