اعتقادی به بولتن‌سازی کتاب ندارم / بولتن‌سازی، قرآن را هم به یک کتاب ضاله تبدیل می‌کند
به گزارش خبرنگار فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»، سیدعباس صالحی در اولین نشست خبری خود با خبرنگاران که صبح امروز در دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد، در پاسخ به پرسش خبرنگار خبرگزاری فارس مبنی بر رای لغو مجوز انتشارات چشمه گفت: از زمانی که من به عنوان معاون فرهنگی وارد وزارت ارشاد شدم موضوع نشر چشمه مطرح بود و به عنوان مسئله‌ای از سوی حوزه داخلی وزارت؛ توسط خبرنگاران و مجموعه‌های بیرونی پیگیری می‌شد. معتقدم قانون بد بهتر از بی‌قانونی است، نمی‌توانیم در فضای بی‌قانونی حتی انتظار آزادی و عدالت داشته باشیم در بی‌قانونی چیزی اتفاق نمی‌افتد بلکه همه چیز علیه آزادی و عدالت است طبعا قوانین مصوب بالادستی و لازم الاجرا برای من و کسانی که با من کار می‌کند محترم جدی و لازم‌الاجرا است نباید تبصره سلیقه‌ای داشته باشیم.
وی در همین زمینه افزود: برای من چندچیز ارزش بنیادی محسوب می‌شوند که نمی‌توانم به عنوان شخصیت فکری و وجودی خود از آنها کناره بگیرم، مسلما دین، اخلاق اجتماعی، نظم عمومی و نظام اسلامی چهار ارزش بنیادی است که به آنها معتقد و ملتزم هستم و با این نگاه معاونت فرهنگی را اداره می‌کنم .از بن دندان معتقدم گفتمان متنوع فکری در چارچوب قانون و نظام به نفع نظام اسلام است؛ در واقع تنوع فکری در چارچوب قانون و نظام مسیری کشور را رو به جلو می‌برد، انسداد سلیقه‌گرایی‌ها و انحصارگرایی‌ها بسته‌نگری‌ها نه به نفع انقلاب است و نه به نفع اسلام، نظم عمومی، امنیت اجتماعی، امنیت پایدار و اسلام ماندگار؛ در واقع اخلاق اجتماعی بدون ریا با یک نظام آزاد گفتمانی در چارچوب قوانین مسلم کشور پیش می‌رود.
صالحی ادامه داد: سعی کردم در زندگی فکری و فرهنگی به خودم بباورانم اندیشه‌های مختلف در حوزه‌های فکری محترم هستند؛ قانون‌گرایی ارزش بنیادی من است و اعتقاد جدی به این دارم که این ارزش‌ها از طریق فضای آزاد گفت‌وگو جلو می‌رود نه از طریق انسداد فکری و ذهنی.
وی با اشاره به اینکه باید نشر چشمه را در دو بخش فرآیند حقوقی و قانونی تقسیم و محتوای آثار آن مورد توجه قرار داد، گفت: در این فرصت کوتاه نرسیدم آثار نشر چشمه را به خوبی بخوانم و آنها احتیاج به بازخوانی دارد؛ البته اعتقادی به بولتن‌سازی در حوزه کتاب ندارم؛ اگر اعوذبالله قرآن کریم را هم بولتن‌سازی کنیم تبدیل به یک کتاب ضاله می‌شود، البته نمی‌توان به پاراگراف جدا کردن کتاب‌ها اعتماد کرد؛ لذا باید مطالعه دقیقی صورت گیرد که کتاب‌های نشر چشمه چگونه بوده‌اند. من به مطالعات پیشین احترام می‌گذارم اما چون زمان آن گذشته است زمان می‌برد تا در مورد محتوای آن نظر بدهم؛ اما با بی انصافی مخالف هستم و نباید در مورد آن بی‌انصافی شود، البته راجع به بحث حقوقی آن از همان ابتدا ابهاماتی داشتم و اولین ابهام این است که اگر محکمه‌ای وجود دارد، باید ابلاغیه‌ای کتبی به محکوم داده شود و این امر طبیعی است؛ اما وقتی به پرونده چشمه نگاه کردم هیچ ابلاغیه کتبی در آن نبود حداقل دلم می‌خواهد حرفی که می‌زنم بدون اطلاع نباشد از این چندبار این موضوع را مرور کردم البته شفافی گفته‌اند اما بیان شفاهی به معنای ابلاغیه نیست و ابهاماتی دیگر از این قبیل که موجب شد کمیته حقوقی را مامور کنم تا به این پرونده رسیدگی شود.
وی در همین زمینه افزود: از تعدادی حقوقدان برجسته و قابل اعتماد برای معاونت فرهنگی درخواست کردم تا به عنوان کمیته حقوقی فرآیند کار را بررسی کنند؛ کار در حال انجام است و تقریبا به پایان رسیده؛ البته خودم هم حرف‌هایی دارم، اما در چون در حوزه حقوقی کار تاثیری نگذارد حرفی نمی‌زنم. پیش نویس این کار را من دیده‌ام؛ اما این افراد در حال تکمیل نظر هستند و پس از اتمام به سرعت نظر را بیان و رای حقوقی به زودی اعلام می‌شود.
صالحی در بخش دیگر سخنانش تصریح کرد: وزیر ارشاد دو نکته بیان کردند گاهی اوقات ادبیات مسئله خوب فهمانده نمی‌شود و فضایی که پدید می‌آید ناشی از بدون فهم آن ادبیات است؛ نکته اول در صحبت‌های ایشان این بود که نشر چشمه ابلاغ نشد و نکته دوم به این موضوع اشاره داشت که نشر چشمه در حال حاضر فعالیت های متنوعی دارد، این دو موضوعی که از سوی وزیر مطرح شدک املا درست و بدون اشکال است، از این جهت که نشر چشمه ابلاغ نشده و دوم اینکه نشر چشمه در حوزه کتاب فعال است.
معاون فرهنگی وزیر ارشاد در پاسخ به سوال یکی دیگر از خبرنگاران حاضر در جمع گفت: در اصلاحیه ضوابط نشر مصوب سال 89 دو هیئت دیده شد یک هیئت نظارت بر آثار مربوط به بزرگسال و دیگری هیئت نظارت بر آثار مربوط به کودکان در آن دوران ترتیبی از شورا پیش بینی کردندکه بر مبنای آن تعداد افراد در هیئت نظارت بر بزرگسال 5 نفر به بالا و در کودکان 5 نفر باشد؛ اما توسط رئیس جمهور وقت آن زمان احمدی‌نژاد ابلاغ نشده است، بنابراین در حال حاضر در شرایطی هستیم که این حکم ابلاغ نشده و تاکیدمان بر قانون‌گرایی است؛ از این رو با مشورت اعضای فرهنگ کمیته‌ای را تهیه و پس از تایید وزیر آماده ارسال به شورای عالی انقلاب فرهنگی است. احساس می‌کنم ترکیب هیئت نظارت پیشنهادی ما ترکیب رو به جلویی خواهد بود و اگر رای بیاورد در ساختار نظارت بر اداره کتاب قانونمند خواهد بود.
صالحی گفت: درخصوص این سوال که مسئولیت ناشر قبل از نشر چیست، برخی از دوستانی که در دوران قبل بوده اند تفسیر موسع دارند و به اعتبار آن به برخی از اعمال قانون ها پرداختند؛ به عنوان مثال ناشری که کتابی می آورد تا مجوزی بگیرد و ارشاد به هر دلیلی به آن مجوز ندهد صرف آوردن آن مسئولیت حقوقی و جرم حقوقی ایجاد می کند. براین اساس هیئت رسیدگی به تخلفات ناشرین به بحث های پس از نشر به صورت روشن پرداخته و مطابق با ضوابط باید عمل کند طبق قوانین درست ناشرین مسئولیت دارند پس از نشر طبق قانون شورای عالی انقلاب فرهنگی عمل کنند.
وی در بخش دیگری در پاسخ به سوال یکی دیگر از خبرنگاران ابراز داشت: ما در فضای مسیری که به طرف جریان آزاد اطلاعات می رویم، باید ببنیم آینده حوزه اطلاعات چه خواهد بود و کتاب چه نقشی دارد. کتاب یک کالای نخبگانی شده و ما باید میان آن با کالاهای عمومی تفاوت نظر قائل شویم. کتاب تبدیل به یک تیپ خاص شده است و من به عنوان معاون فرهنگی ملتزم به قوانین هستم و نه پارتی بازی می کنم و نه قوم و خویش گرایی و نه جناح گرایی، نه در گذشته، نه الان و نه آینده سیاسی نبوده و نیستم؛ البته حزب را در کشور لازم می دانم اما چون یک عنصر فرهنگی بوده ام تمایلی ندارم در چارچوب سیاسی تعریف شوم و از این به بعد هم تمایلی نخواهم داشت.
صالحی ادامه داد: تا زمانی که ضوابط نشر شورای عالی انقلاب فرهنگی باشد آن را رعایت می کنم منتهی مشکلات ما همیشه در اجرای قانون نیست؛ بلکه ناشی از اجرای سلیقگی قانون و عدم کارشناسی خوب مجریان قانون است اما متاسفانه خیلی اوقات این اتفاق می افتد، کسی که می خواهد کتاب را بررسی کند باید خود کتاب شناس باشد.
وی با اشاره به اجرای خوب قانون افزود: حرکت برای اصلاح قوانین یکی از مسائلی است که باید مورد توجه قرار گیرد، مگر قوانینی که داریم وحی الهی و یا آیه قرآن هستند که قابلیت اصلاح نداشته باشند؟. سیستم های ما باید برای حرکت به سمت اصلاح قانون فعال شوند که البته این حرکت باید متناسب با تغییر شرایط و احوالات باشد که خیلی وقت ها ضعیف بوده است.
وی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه ما دو موضوع را باید مدنظر قرار دهیم، نخست اینکه آرمان های که انسان به آن اعتقاد دارد باید معنادار باشد؛ اظهار داشت: متاسفانه ادبیات عامرانه در محیط های زندگی خودمان جواب نمی دهد چه برسد به زندگی های اجتماعی. معتقدم ادبیات ایدئولوژیک با این تغییر ادبیاتی که از آن بالا و پایین در بیاید نه یک همدلی در حوزه حاکمیت های جدید این ادبیات نه در خانواده و نه در حوزه ادبیات شهری و اجتماعی جواب نمی دهد باید به ادبیات همدلی برسیم.
وی خاطر نشان کرد: معتقد نیستم ما همین فردا می توانیم این کار را بکنیم؛ چرا که با مجموعه ای از قوانین جریان های مختلف ریشه دار روبرو هستیم و طبیعی است که باید برآیندی اتفاق بیافتد تا مسیر رو به جلو حرکت کند. اگر احساس کنم این مسیر رو به جلو نیست پرونده کاریم را می بندم. اما نمی توان انتظار داشت که این اتفاق بزرگ همین فردا رخ دهد جوری که آن صدا کند و از من انتظار چنین چیزی نداشته باشید.