ابتهاج: بازار سهام نزول بعدی خود را آغاز کرده است/ پورحسین: خصوصی سازی عامل حبابی شدن سهام شرکت‌های کوچک

به گزارش خبرنگار اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»، عصر روز سه‌شنبه میزگردی با رویکرد بازار سرمایه و چشم‌انداز آینده آن در محل خبرگزاری دانشجو انجام شد.
 
در این میزگرد  از دو تحلیل‌گر خبره بازار سرمایه دعوت به عمل آمد تا به گفت‌وگو بپردازند. بدین ترتیب «شهاب پور‌حسین»، کارشناس و تحلیل‌گر فاندامنتالیست و «علی ابتهاج»، مدرس و تحلیل‌گر تکنیکال بازار سرمایه دعوت ما را پذیرفتند و به گفت و گو نشستند.
 
 به عنوان اولین سوال به وضعیت کلی بازار و روند شاخص کل بپردازیم. وضعیت به چه صورتی است؟

ابتهاج: بازار سهام نزول بعدی خود را آغاز کرده است

علی ابتهاج مدرس و کارشناس تکنیکال بازار سرمایه، گفت: به نظر من شاخص کل، نزول بعدی خود را شروع کرده است که حدس هم می‌زدیم با بازگشایی نماد پتروشیمی‌ها این اتفاق بیفتند.

وی افزود: فکر می‌کنم، شاخص در بهترین حالت خود حداقل تا حدود 78 هزار و800  واحد درگیر شود و افت کند.
 
ابتهاج دو سناریو را در روند حرکت شاخص موثر خواند و ادامه داد: ما دو سناریو داریم. سناریو زیگزاگ  A-B-C بزرگ، که در این صورت مینیمم 74 هزار و 700 را خواهیم دید. اما اگر سناریو زیگزاگ دوگانه به شکل A-B-C-X-A-B-C داشته باشیم، در اینصورت شاخص کل تا 78 هزار و 800  واحد و در حالت بدتر 75 هزار و 800 خواهد شد که امیدوارم سناریو دوم شکل بگیرد. با بازگشایی پتروشیمی‌ها تا حدود زیادی به 78 هزار می‌رسیم.

پورحسین:   یکی از امیدهای شاخص به بانکی‌هاست

شهاب پورحسین، تحلیل‌گر فاندامنتال بازار سرمایه به ادامه بحث پرداخت و بیان کرد: من هم صحبت‌های شما را قبول دارم، شاخص حداقل باید سقف قبلی خود را پر بکند. اما چند نکته وجود دارد. باید صنایع تاثیرگذار یر شاخص را به صورت بنیادی بررسی کنیم.  با توجه نرخ خوراک 13 سنتی پتروشیمی ها و ریسک کاهش نرخ ارز در سال آینده امید چندانی به 30درصد شاخص وجود ندارد تا به قیمت‌های قبلی خود برسند. صنایع فلزی نیز بعید است در این سمت سال تغییری کنند.

وی ادامه داد: در حال حاضر اکثر پتروشیمی‌ها  نزدیک به ارزش ذاتی هستند  و نه گران و حتی باید 5 تا 10 درصد بالاتر هم بروند اما این افزایش قیمت به مرور و طی سال انجام می‌پذیرد.

این کارشناس بازار سرمایه افزود: البته با توجه به اینکه شاخص بورس میانگین وزنی است و سود نقدی را نیز لحاظ می‌کند از این بابت ممکن است تغییر ارزش پرتفوی سرمایه‌گذار متناسب با تغییرات شاخص نباشد..

پورحسین به توصیف صنایع  تاثیرگذار بر شاخص پرداخت و اظهار داشت: فلزات اساسی در این چند وقت بازار آهن تکان خورده است، اما این تکان خوردن به این دلیل است که شمش وارداتی نداشتیم. امید دارم که سال آینده پروژه‌های عمرانی، ساخت و ساز و کلا مصرف آهن رونق بگیرد، اما من بعید می‌دانم فولاد خوزستان، ذوب آهن و فولاد مبارکه بتوانند قیمت 3 تا 4 ماه پیش خودشان را بفروشند. با توجه به اینکه شعار دولت در درجه اول کنترل تورم و بعد از آن رشد اقتصادی ا‌ست، پس امیدی نیز به فلزات اساسی نمی‌باشد.

وی عنوان کرد: معدنی‌ها و مشخصا سنگ‌آهنی‌ها و هلدینگ‌هایشان با توجه به گزارشاتی که داده‌اند، در حال حاضر به شاخص کمکی نمی‌کنند.  اما با توجه به طرح‌های توسعه‌ای موجود در آنها می‌توانند به مرور و با به نتیجه رسیدن طرح¬هایشان می‌توانند رشد داشته باشند. پس به نظر  می‌رسد از گزینه‌های اصلی کمک به شاخص صنعت بانک و آی‌تی است که می‌تواند در روند مثبت شاخص کل موثر واقع شود.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به وضعیت پالایشی‌ها ادامه داد: پالایشگاه‌ها به توجه به  ابهامات و اختلاف حسابهایی که با پالایش و پخش دارند وضعیت شفافی ندارند. البته پالایشی‌ها هم می‌توانند با توجه به بند ب تبصره الحاقی بودجه 93 (که می‌تواند اهمیت بسزایی در سودآوری این گروه داشته باشد) به شاخص کمک کنند. گزارش‌هایی که خودرویی‌ها دادند، گزارش بدی نبود.  تنها نکته‌ای که پیرامون این گروه وجود دارد این است که  آیا سهام خودرو با توجه به شرایط موجود در قیمتهای فعلی می‌ارزد یا خیر.
 
 

ابتهاج با اشاره به اینکه رشد شاخص همانند قبل نخواهد بود، گفت: خاصیتی که موج 5 دارد این است که به شدت موج 3 نیست، چرا که موج 3 از همه شدیدتر و سریع تر است. ضمن اینکه شاید حالت‌های مختلفی شکل بگیرد، یکی از این حالت‌ها کُنج است که در پروسه طولانی‌تری می‌تواند به اهدافش برسد.

وی ادامه داد: سود هر صنعتی را باید با توجه به سرمایه‌هایش به حساب آید و با تورم موجود کشور، سود حسابداری ناچیز است.

این مدرس بازار سرمایه افزود: بانکی‌ها در شاخص‌شان منطقه حساسی دارند که  حول و حوش 720 است و می‌تواند زیگزاک دوگانه A-B-C-X-A-B-C باشد. اگر این شاخص را از دست بدهند، شرایطشان پیچیده خواهد شد. اما در صورتی که این شاخص را حفظ کنند، می‌توان امیدوار بود.

وی تاکید کرد: باید در روزهای آینده فرآورده‌های نفتی را حساس‌تر بررسی کنیم، زیرا اگر به همین صورت‌ نزولی ادامه بدهند، روند صعودی بلند مدتشان به هم خواهد ریخت و ممکن است شکسته شود. در صنایع شیمیایی‌ نیز یک نزول فرسایشی مشاهده می‌شود که البته خیلی عمیق نیست، ولی کاملا فرسایشی است، مگر اینکه بتوانند از محدوده 5740 رد شوند.

ابتهاج خاطرنشان کرد: در حال حاضر شرایط بازار به سمت نزول جدید می‌رود و استارت این نزول نیز زده شده است، مخصوصا با بازگشایی پتروشیمی‌ها من فکر می‌کنم وارد فاز نزول شویم.

ابتهاج و پورحسین: قانون حمایت از سهامداران تنها یک مُسکن است و باید اصلاح شود

پورحسین بر اصلاح قانون جدید بورس اوراق بهادار مبنی بر حمایت از سهامداران اشاره کرد و گفت: خریداران منتظر هستند که بازار نرمال شود تا خرید را انجام دهند، اما اگر امروز بخواهم سهمی را خریداری کنم، فروشنده‌ای وجود ندارد و یا برعکس، من ممکن است بترسم سهمی را بخرم و در آن باقی بمانم، چرا که نقدشوندگی به شدت پایین آمده است.

ابتهاج با تاکید بر گفته‌های پورحسین‌ در این خصوص اضافه کرد: دقیقا مشکل فعلی بازار همین موضوع است که ترس از خرید شکل گرفته است و حقوقی‌ها هیچ کاری نمی‌کنند. الان اگر بخواهیم سرمایه‌گذاری کوتاه مدتی را انجام دهیم با توجه به ابهامات موجود و اینکه نمی‌توانیم بفروشیم، ترجیح می‌دهیم فعلا وارد نشویم، در نتیجه سمت تقاضا ضعیف می‌شود.

وی ادامه داد: ما باید با تقویت طرف تقاضا و کم کردن هزینه‌ها، امتیازی برای خریدار قرار دهیم که به خرید ترقیب شود. اما وقتی به صورت دستوری عمل می‌شود، خیلی‌ها می‌ترسند. بالاخره یک روزی این قانون باید برداشته شود.

پورحسین‌ در ادامه بحث با اشاره به ریزش‌های اخیر گفت: هیچ شکی وجود ندارد که بخش بیشتر ریزش‌های عجیب و غریبی که شاهدش بودیم، هیجانی بود. پس این کار تنها یک مُسکن بوده و نمی¬تواند مدت زیادی دوام داشته باشد و باید اصلاح شود.

ابتهاج در ادامه این گفتگو گفت: مشکلی که الان با آن روبرو هستیم این موضوع است که در خیلی از سهم‌های بازار فشار ترس ریخته شده است و بسیاری از سهم‌ها نیز زیر ارزش قیمت خورده‌اند و خیلی دیگر هم همانطور که آقای پورحسین گفتند، ریسکشان زیاد است و شرایط مطلوبی ندارند.

وی افزود: وضعیت گروه خودرو هم خیلی جالب نیست و روند را شکسته است. اما اگر خود خودرویی‌ها را تک‌تک دنبال کنیم خواهیم دید اکثرا در بلندمدت پتانسیل صعودهای خوب را دارند.
 
 

پورحسین‌  پیش‌بینی سودآوری صنعت خودرو را  مشکل دانست و بیان کرد: برای  محاسبه سود خودرویی‌ها، شما باید درک صحیحی از اقتصاد و کشش بازار  داشته باشید و بازار خودرو را نیز به خوبی بشناسید. به عنوان مثال فرض کنیم ایران خودرو تولیدش که رسید به سال 90، آیا می‌تواند پژو  35 میلیونی‌اش را همانند پژو 12 میلیون تومانی در بازار به فروش برساند؟ به هر حال چیزی تحت عنوان قدرت خرید وجود دارد که بسیار کاهش یافته است.

ابتهاج گفت: با نگاهی به چارت‌ها می‌بینیم تنها بحثی که می‌تواند رشد خودرویی‌ها را تکان دهد این است که  تولیدکننده قدرتمند بین‌المللی آمده و با همان استانداردها و نرخ‌ها، این محصولات را تولید کند.

پورحسین‌ ادامه داد: بخشی از قیمت سهام، تنزیل انتظارات آینده است و اگر اتفاقی که جناب آقای ابتهاج فرمودند بیفتد، حتما در قیمت سهم  تاثیر می‌گذارد.

ابتهاج ابهام موجود در صنعت خودرو را زیاد توصیف کرده و تصریح کرد: در واقعیت اینها تولید ندارند، سود ندارند و تازه زیان هم می‌دهند، طبیعتا خیلی از جو بازار به خاطر امید به آینده وجود دارد. این یک وضعیت دو لبه است، در واقعیت چیزی ندارند و تولیدشان با مشکل مواجه است، اما اگر این اتفاقات بیفتد می‌تواند موثر باشد.

پورحسین: وضعیت صنعت خودرو در بازار سرمایه مبهم است

پورحسین‌ در تاکید صحبت‌های ابتهاج گفت: دقیقا بحث ما همین است، شما وقتی از خودرو صحبت می‌کنید، تمامی صحبت‌ها فرض است یعنی هیچ چیزی در دست نداریم و فقط یک انتظار از آینده است، به همین دلیل نباید این سهام هر روز بالا برود و هر کس خودرو را در بازار نفی می‌کند، این نفی او نسبت به قیمت است زیرا شکی در بهبود وضعیت این صنعت نسبت به دو سال گذشته وجود ندارد. تمام بحث این است که ما الان می‌گویم اگر خودروساز خارجی بیاید، اگر بتواند محصولش را با قیمت¬های فعلی بفروشد، اگر بتواند تولید کند، اگر هزینه‌های مالی‌اش را پوشش بدهد، اگر اصلاح در ساختارش به وجود بیاید، اگر اصلاح در قوانین به وجود بیاید و ... در حال حاضر کدام یک از این فرض‌ها را دارد؟ همه این‌ها مفروضاتی است که ما داریم و زمانی که همه چیز یک صنعت مفروضات است، ریسک سهم نیز افزایش می‌یابد.

وی افزود: بر اساس مدل گوردون زمانی که ریسک یک سهم بالا می‌رود، باید نرخ بازدهی مورد انتظار من نیز از آن افزایش پیدا کند.  به عبارت دیگر باید فاصله قیمتی سهم از ارزش ذاتی آن ریسک خرید در قیمتهای فعلی را توجیه کند که به نظر من این اتفاق با خرید سهام خودرویی در قیمت¬های فعلی ممکن است نیفتد.

پورحسین‌ در جواب به سوالی در خصوص حباب بازار سرمایه گفت: با توجه به اینکه نرخ سپرده¬گذاری یک ساله در بانک حداقل 20 درصد است، (یعنی P/E بدون ریسک برابر 5)  برای بسیاری از سهام موجود در بازار با توجه به عدم سودآوری بسیار بالا برای شرکت در سالهای آتی نسبت¬های P/E بالا هیچ توجیهی ندارد و بعضی سهام موجود در بازار با این حساب حباب دارد. اما زمانی که از حباب صحبت می‌کنیم، باید متوجه کل بازار باشیم. درست است که  برخی از سهم‌ها حباب دارند، اما بسیاری از سهم‌ها هم واقعا حبابی نیستند و در قیمتهای فعلی بسیار ارزنده هستند و وضعیت کنونی به هیچ وجه قابل قیاس با سال‌ 83 نیست.

ابتهاج: سرعت زمانی افت کنونی بازار بسیار شدیدتر از سال 83 بود

ابتهاج نیز در این خصوص بیان کرد: ما در سال 83 نزول به این سرعت نداشتیم. مثلا در یک زمان یکساله بازار افت سنگینی داشت اما در حال حاضر بازار در حدود یک ماه با افت متوسط 30 تا 40 درصدی همراه بود.
 
 

ابتهاج و پورحسین: عرضه های خصوصی‌سازی عامل حبابی شدن برخی سهم‌های کوچک

هر دو کارشناس بازار سرمایه، خصوصی‌سازی را یکی از مقصران اصلی بازار در حبابی‌شدن بسیاری از سهم‌های کوچک خواندند. فعالیت‌های خصوصی‌سازی در عرضه بی‌محابای سهم های بزرگ، باعث خرید سهم‌های کوچک توسط سهام داران شد که بعضاً این سهم‌ها را به بیش از ارزش واقعی آنها رساند و اصطلاحاً حبابی شدند.

در ادامه گفن و گو از تاثیر بودجه تصویب شده بر روند بازار سرمایه پرسیدیم. پورحسین گفت: اگر بخواهیم بودجه را صنعت به صنعت بررسی کنیم بحث اول بهره مالکانه بود. واقعا بهره مالکانه اثر بدی بر سنگ‌آهنی‌ها نداشت بلکه اشتباه از بازار بود. قبلا بهره مالکانه 5 درصد شمش فولاد خوزستان بود. چادر ملو و گل گهر تقریبا 10 درصد شمش فولاد خوزستان محصولشان را می‌فروختند، پس وقتی می‌گوییم 5 درصدش بهره مالکانه یعنی نصف آن درآمد را باید بدهند که می‌شود 50 درصد.
 
در حال حاضر در بودجه سال 93 این میزان اصلاح شده و 30 درصد است. پس می‌توان ادعا کرد سهامداران اشتباه کرده و بودجه ضربه‌ای به معدنی‌ها نزده است. البته هنوز فعالان بازار سرمایه شفاف نمی‌دانند بهره مالکانه را سنگ‌آهنی‌ها باید به تنهایی بدهند یا با مشارکت فولادی‌ها.

این کارشناس بازار سرمایه نکته دیگر را خوراک پتروشیمی‌ها خواند که یکی از بزرگترین ضربه ها را بر بازار سرمایه زدند.

ابتهاج نیز در این خصوص گفت: قضیه خوراک پتروشیمی‌ها به دیگر سهم‌های بازار همچون خودرو و معدن نیز ضربه زد، چرا که با بسته شدن نماد پتروشیمی‌ها جور این نمادها را دیگران کشیدند.

پورحسین ادامه داد بودجه عمرانی در این دولت افزایش یافته است و می‌تواند محرکی برای سیمانی‌ها و فلزات باشد. البته با توجه به نرخ ارز، فلزات را در درجه دوم اهمیت می‌بینم. در کل گذشته از صنایع تاثیرگذار بر شاخص صنایع دیگری مثل سیمان و دارو هم با توجه به پتانسیل¬هایی که دارند، می¬توانند برای سال 93 با افزایش قیمت سهام مواجه گردند.

وی ادامه داد: مورد دیگر فاز دوم هدفمندی یارانه‌هاست. به عنوان فعال بازار برایم شفاف نیست و نمی‌دانیم این افزایش از چه منبعی قرار است جبران شود، بنزین، گاز، برق و یا منابع دیگر. این ابهامات هنوز در مورد بودجه وجود دارد. البته با توجه به سقف درآمد دولت از محل هدفمندی با افزایش بنزین به قیمتهایی که به گوش می¬رسد (نرخ¬های 8000 و 11000 ریال) بخش بزرگی از درآمد دولت از محل هدفمندی تامین می¬شود و نگرانی خاصی بابت سایر موارد وجود ندارد.

پورحسین: بازار به لحاظ بنیادی از سال گذشته‌اش بهتر است

از دو کارشناس در خصوص چشم‌انداز آینده صنایع بورسی فارغ از شاخص کل سوال شد. پورحسین این موضوع را بسته به برداشت سرمایه‌گذار و تحلیل‌گر از متغیرهای تاثیرگذار بر بازار خواند و تصریح کرد: در حال حاضر نرخ ارز یکی از فاکتورهای تاثیر‌گذار در بازار سرمایه است که نمی‌توان پیش‌بینی دقیقی از آن داشت. ما نمی‌دانیم سیاست دلار تثبیتی از این به بعد هم اجرا می‌شود یا خیر؟ همچنین باید ببینیم آیا این تک نرخی‌شدن طبق مدل قبل است یا ما به التفاوت تورم داخل و خارج در آن لحاظ می‌شود؟ اگر مدل قبل باشد که وضعیت پتروشیمی و برخی از دیگر صنایع نامناسب خواهد بود، اما اگر مدل قبل نباشد بحث متفاوت خواهد بود.نکته دوم تورم می‌باشد. اگر تورم کاهش پیدا کند، دیگر نرخ 22 درصد بانک معنایی ندارد و اصطلاحاً P/E بازار می‌تواند افزایش یابد.

وی ادامه داد: اکنون رشد اقتصادی ما منفی است و با توجه به اینکه هدف ما رشد اقتصادی مثبت است، پس این نیز بر روند بازار تاثیر می‌گذارد. اما در کل می‌توان گفت شرایط بنیادی بازار با تمام ابهامات از سال گذشته‌اش بهتر است.

ابتهاج نیز در این خصوص اظهار کرد: ما همیشه دو نوع ریسک داشتیم. یکی ریسک‌های کلان همانند مباحث سیاسی و تحریم و دیگر همین ابهامات بودجه‌ای و قوانین. اما آنقدر بحث‌های کلان غالب بودند که خیلی به جرئیات توجهی نمی‌شد. در حال حاضر با توجه به رفع مشکلات کلان کشور، بازار باید به صورت جدی‌تر به جزئیات بنگریم. الان اگر شفاف سازی‌ها اتفاق بیفتد، بازار از هیجان دور می‌شود و امکان برنامه‌ریزی بلندمدت نیز وجود دارد در نتیجه بازار وضعیت خوبی پیدا می‌کند.
 

ادامه دارد