پرستاران مرد دیگر بیکار نمی‌مانند/ کمبود پرستار، علت جذب پرستاران مرد

 گروه اجتماعی«خبرگزاری دانشجو»- مرضیه آزادی، کمبود نیرو در بیمارستان ها موجب شده است که هم اکنون مسئولان نظام در پی جذب نیروهای مرد باشند و از کمبود پرستاران مرد، ابراز نگرانی کنند.

طرحی که تصویب شد اما هرگز اجرا نشد

قانون انطباق امور اداری و فنی مؤسسات پزشکی با موازین شرعی در اردیبهشت ماه سال 1377 با قید دو فوریتی در مجلس اصولگرای پنجم مطرح شد و در 10 آبان ماه همان سال به تصویب رسید و به دولت ابلاغ شد. اجرای این طرح جنجال های فراوانی را در رسانه‌ها بر انگیخت و اغلب گروه های اصلاح طلب به مخالفت با آن پرداختند تا جایی که محمد فرهادی وزیر بهداشت وقت خواهان مسکوت ماندن آن برای شش ماه شد اما مجلس پنجم که آخرین سال فعالیت خود را پشت سر می گذاشت اصرار فراوانی برای تصویب آن داشت و نهایتاً با اصلاحاتی آنرا تصویب کرد.

دولت محمد خاتمی در ابتدا با این طرح موافق بود اما پس از آگاهی از مفاد آن به مخالفت با آن پرداخت، گرچه نهایتاً آیین نامه اجرایی آنرا نیز که بسیار سختگیرانه تدوین شده بود به تصویب رسید. اهداف کلی این طرح جداسازی زن و مرد (بیمار و کادر درمانی) در مراکز بهداشتی و درمانی، کنترل پوشش و روابط کادر و بیماران در مراکز بود. گرچه جداسازی بیماران در مراکز درمانی صراحتا مطرح نشده بود اما در سال های بعد توسط اصولگرایان پیگیری شد.

مخالفان، این طرح را توهین به فرهنگ جامعه ایرانی و کادر مراکز بهداشتی دانستند و همچنین اعلام کردند که جداسازی مراکز ضمن اخلال در ارائه خدمات بهداشتی (بدلیل نبودن کادر همجنس در همه مواقع و همه اماکن) هزینه‌های فراونی را برای جداسازی به دولت تحمیل می‌کند اما از طرف دیگر باید توجه داشت که طرح انطباق به منظور حفظ شخصیت و کرامت بیماران مطرح شده است و برای بیماران بهتر است که این طرح به طور کامل اجرا شود.
 
در سال 1386 که این طرح آماده اجرا شد دکترباقر لنکرانی وزیر بهداشت وقت، تعداد پرستاران زن را حدود 67 درصد دانشجویان دانشگاه های علوم پزشکی دانست و با ابراز نگرانی از چگونگی اجرای این طرح گفت: برای اجرای این طرح در آینده با مشکلات بسیاری مواجه هستیم، در حال حاضر تعداد زیادی از مردان مجبورند خدمات بهداشتی و درمانی را از زنان دریافت کنند که این برخلاف قوانین شرعی است و برای بیمار و پرستار مشکل ساز می شود. وی در ادامه افزود: ما سعی داریم که تعادل‌ را در سیستم بهداشتی و درمانی با آموزش درست در دانشگاه ها ایجاد کنیم.

سخنان ایشان، در آن زمان مورد بی توجهی قرار گرفت و به طرح انطباق و کمبود پرستاران مرد توجهی نشد و در آن زمان نیز در جهت افزایش تعداد پرستاران مرد اقدام موثری انجام نشد.

پرستاران مرد باید افزایش یابند و در مجموعه های بهداشتی جذب شوند

اخیرا سید حسن هاشمی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به کمبود جدی پرستاران مرد در کشور اشاره کرده و گفت: نسبت حضور مردان و زنان در رشته‌  پرستاری در آینده، باید اصلاح شود و تاکنون متاسفانه کار چندان چشمگیری در این خصوص انجام نشده است درصورتی که ما به دنبال رفع کمبود نیروهای پرستاری در تهران ومناطق محروم هستیم.

سید قاضی‌زاده هاشمی با ابراز امیدواری از رفع مشکلات پیرامون کمبود تعداد پرستاران مرد و تبعاتی که به دنبال خواهد داشت، گفت: در حال حاضر مشکل کمبود نیروی مرد را علاوه بر حوزه پرستاری در حوزه پزشکی نیز داریم و زنان بیشتر در رشته‌های پزشکی و پرستاری پذیرفته می‌شوند. این مساله به ویژه برای ارائه خدمت در مناطق محروم مشکلاتی را برای ما ایجاد کرده است زیرا زنان برای حضور در مناطق محروم با محدودیت روبرو هستند بنابر این ما خواستار طرح ها و برنامه هایی هستیم که بتوانیم از نیروی پرستاری مرد بهره ببریم.

وی ادامه داد: اقداماتی را برای رفع این مشکل در دست داریم که جرات اعلامش را نداریم زیرا ممکن است مورد اعتراض واقع شویم اما به هر حال نیاز به پرستاران و پزشکان مرد در کشور وجود دارد و باید این نسبت‌ها در آینده اصلاح شود.

به کارگیری دانشجویان پرستاری در زمان تحصیل
 
وزیر بهداشت درباره استخدام پرستار و وعده‌ای که دولت پیشین برای بکارگیری 70 هزار پرستار داده بود، اظهار کرد: ما در این زمینه قولی نمی‌دهیم اما پرستاران مشکلات بسیاری دارند و از جهتی رضایت‌مند نیستند ما در جهت رفع مشکلات پرستاران گام برمی‌داریم و برنامه‌ای که در حال حاضر در دست اقدام داریم استفاده از دانشجویان پرستاری برای رفع کمبودهای پرستاران در بیمارستان‌ها است.

 وزیر بهداشت افزود: اکنون 60 هزار دانشجو داریم که می‌توانند سریعا به جمع پرستاران در قالب خرید خدمت اضافه شوند. راه حل نهایی توسعه دانشکده‌های پرستاری در کنار بیمارستان‌ها است.

وی در مورد کمبود نیروی پرستار مرد، گفت: این واقعیتی است که هم اکنون در جامعه وجود دارد، در آزمون‌هایی که مربوط به استخدام پرستاران می شود، زنان بیشتر قبول می‌شوند و این مشکل در مناطق محروم به بحران تبدیل شده است و ما در صدد هستیم که تعداد پرستاران مرد را افزایش بدهیم.

هاشمی درمورد اقداماتی که در این زمینه و برای استخدام پرستاران مرد صورت گرفته است، اظهار داشت: برنامه هایی در این زمینه وجود دارد و البته فکر‌هایی کرده‌ایم که اینجانب جرات گفتن و بیان ‌آن را ندارم چون معتقدم به محض بیان ایده های جدیدی، مورد اعتراض واقع می‌شوم اما بیمارستان ها نیاز جدی را در مورد جذب نیروی مرد دارند.

قاضی زاده هاشمی در مورد استخدام نیروی پرستار گفت:‌ نداشتن ردیف استخدامی مشکل وزرات بهداشت است در حال حاضر بالای 100 هزار نفر شاغل وجود دارد که ردیف استخدامی ندارند و سازمان مدیریت برنامه‌ریزی در مجلس پولی نمی‌دهد.

نظام پرستاری درصدد جذب نیروهای جدید است

جعفری رییس شورای عالی نظام پرستاری گفت: پیگیری های لازم  برای رفع کمبود نیروی پرستاری، صورت گرفته است تا تعداد پرستارانی که در نظام سلامت فعالیت می کنند افزایش یابد اما نتایج آن را شاید در سال آینده بتوانیم مشاهده کنیم.

وی در ادامه بیان کرد: برای اجرای طرح انطباق نیازمند نیروهای پرستار مرد بیشتری هستیم که در بیمارستان ها فعالیت کنند اما متاسفانه دانشجویانی که از دانشگاه ها فارغ التحصیل می شوند بیشتر زن هستند و به همین دلیل در اجرای این طرح مشکل داریم اما تمام تلاش ما این است که همان تعداد معدود پرستار مرد که از دانشگاه ها فارغ التحصیل می شوند را نیز در بیمارستان ها جذب کنیم و از نیروهای جدید، در ارتقای سلامت مردم بهره بگیریم.

این ها از برنامه هایی هستند که نظام پرستاری خواهان اجرای آن است اما این برنامه ها مشخص نیست که تا چه زمانی به نتیجه می نشیند اما با توجه به گفته های ایشان، جذب نیروی پرستار مرد، از پروژه هایی است که در نظام پرستاری به آن توجه و رسیدگی شده است.

دولت برنامه های تشویقی برای جذب نیروهای مرد در نظام سلامت دارد

هنگامی که به بیمارستان ها مراجعه می کنیم، مشاهده می کنیم که سرپرستار، رییس بخش، پرستاران و... همگی زن هستند و کمبود نیروی مرد به اندازه ای در میان پرستاران چشمگیر و واضح است که می توان تعداد انگشت شمار آنها را شناسایی کرد.

این موضوع زمانی سخت تر می شود که به بخش مردان مراجعه می کنید، بخشی که به پزشک و پرستار مرد احتیاج دارد، اما در آنجا نیز کمبود پزشکان و پرستاران مرد، واضح و شایان است و در اینجاست که می توان گفت در زمینه کمبود و نبود پرستار مرد، نیازی به آمار نداریم.

محمد میرزا بیگی، معاون پرستاری وزارت بهداشت، در این رابطه و درخصوص رفع  کمبود نیروهای پرستاری مرد گفت: 5 برنامه در حوزه پرستاری تاکنون نهایی شده است که استفاده از دانشجویان گروه پرستاری در بالین (به صورت موقت و داوطلبانه)، استفاده از نیروهای مامایی به صورت داوطلبانه با گذراندن دوره تکمیلی پرستاری از جمله مهمترین این برنامه ها است.

میرزابیگی در ادامه گفت: از اهداف در دست اقدام معاونت پرستاری که در آینده نزدیک اجرا خواهد شد، رضایت‌مندی مردم از خدمات حرفه پرستاری و نظام سلامت، گزینش عرصه خدمتی پرستاران از طریق خودشان و به روز بودن دانشکده‌های پرستاری از نظر علمی و توانمندی است.

یعنی بر اساس صحبت ایشان باید طرح به درستی اجرا شود و بیماران با پرستاران برخود داشته باشند که از لحاظ شرعی مشکلی نداشته باشند و آنها به راحتی بتوانند مشکلات خود را بیان کنند و از پرستار خود کمک بگیرند اما انگار با برنامه هایی که وزارت بهداشت دارد، انگار اجرای این طرح، عملی نیست.

 کمبود پرستار مرد، امسال برطرف می شود

آقاجانی معاون درمانی وزارت بهداشت در مورد کمبود پرستاران مرد، گفت: کمبود پرستاران مرد، مردم مشکلات زیادی را برای حوزه پرستاری ایجاد کرده است و طرح انطباق را با بحران عظیمی روبرو کرده است و به همین منظور برای از بین بردن مشکلات موجود طرح ‌های تشویقی را به سازمان نظام پزشکی ارائه دادیم تا بتوانیم زمینه اشتغال همکاران مرد را فراهم کنیم.

معاون وزیر بهداشت در مورد کمبود نیروی پرستار مرد گفت: در سال‌های اخیر، گرایش مردان به رشته پرستاری کم شده چرا که باید در بیمارستان ها طرح انطباق جنسیتی و شرعی رعایت شود اما کمبود پرستار اجرای آن را با مشکل مواجه کرده بنابراین طرح‌هایی داریم تا از نیروهای مرد بیشتر استفاده شود چرا کمبود این گروه جدی است.

در نهایت می توان نتیجه گرفت که درصورتی که مردان خوب درست بخوانند و در رشته پرستاری و یا پزشکی قبول بشوند می توانند امیدوار باشند که از لحاظ کاری با مشکلی رو به رو نخواهند شد و بعد از اتمام تحصیل به دنبال کار نخواهند بود.