با حذف تحریم ها مشکلات ما حل و فصل نمی شود

به گزارش خبرنگار سیاسی «خبرگزاری دانشجو»، ‌علی طیب نیا وزیر امور اقتصاد ودارایی در جلسه ماهانه جامعه اسلامی مهندسین که امشب برگزار شد، اظهار داشت: اگر تحریم ها در شکل گیری و پیدایش وضعیت اخیر نقشی داشته اند یقینا عامل اصلی نبوده است سه عامل در ایجاد وضعیت کنونی موثر است.

وی عامل اول را ساختارهای اقتصادی نامتوازن و نامتعادلی عنوان کرد که از اوایل دهه ۵۰به ما به ارث رسیده است و افزود: همزمان با افزایش قیمت نفت شاهد افزایش قیمت ها بودیم و یکی از ثمرات نفتی بودن پدیده رشد اقتصادی منفی است.

وی تصریح کرد: بنده دوران برنامه سوم را علی رغم همه کاستی هایش موفق ترین دوره می دانم و شاید برنامه ای باشد که تا حدودی اجرا شد و آثار مثبتی هم ظاهر کرد.

وزیر امور اقتصاد ودارایی عامل دوم موثر در شکل گیری وضعیت اقتصادی کنونی را سیاست های نادرستی دانست که در دوره اخیر اجرا شد و در این باره گفت: در دوره اخیر برخی دولتمردان معتقد بودند که مشکل تولید و بیکاری را می توانند با افزایش حجم پول جبران کرد که این مسئله اشتباه است.

وی تصریح کرد: در آمد نفتی بالا رفتن و آن را در بودجه خرج کردند وابستگی بودجه به درآمدهای نفتی افزایش پیدا کرد و به همین دلیل بیماری هلندی واردات به شدت افزایش یافت و تولید کاهش پیدا کرد و مصرف ما به خارج وابسته تر شد در شرایطی که می دانستیم که مشکلات اقتصادی بیشتر می شود.

طیب نیا ادامه داد: زمانی که ما به اوج وابستگی رسیدیم دشمن تحریم ها را بر ما تحمیل کرد و اگر اقتصاد ما وابسته به نفت و آن پیشینه نبود تحریم ها نمی توانست تأثیر این مقداری داشته باشد.

وی با بیان اینکه در دوره گذشته طی دو سال متوالی رشد منفی اقتصادی داشتیم عامل سوم موثر در ایجاد وضعیت کنونی را تحریم ها عنوان کرد و تأکیدکرد: با حذف تحریم ها مشکلات ما حل و فصل نمی شود اما برای اینکه بتوانیم یک برنامه مناسب را اجرا کنیم لازم است که تحریم ها برداشته شود.

وزیر امور اقتصاد و دارایی افزود: نگرانی بنده این است که اگر بعد از حذف تحریم ها از شرایط درس نگیریم مشکلات ما به صورت جدی حل نمی شودو نگرانم چه بسا بعد از حذف تحریم ها همچنان ما کارهای گذشته را دنبال کنیم ما در مجموعه تیم اقتصادی دولت با هم همزبان شدیم که نگذاریم اقدامات گذشته تکرار شود.

وی گفت: تردیدی نیست که تحریم ها غیرمنطقی و غیرعادلانه است و همه ما می دانیم ایران قصد ساختن بمب اتم ندارد مسلما تحریم های لطماتی را در بر داشته است.

وی تصریح کرد: در شرایط فعلی اجماع بین المللی علیه ایران قابل وصول نیست، با همدلی که دولت و مجلس، انضباط مالی و به کار گیری عقلانیت شاهد حاکم شدن آرامش بر بازار بودیم و مردم اعتمادی پیدا کردند عامل بهبود شرایط کنونی اعتماد مردم است که ما باید این را حفظ کنیم.

وزیر امور اقتصاد ودارایی به مذاکرات هسته ای اشاره کرد و گفت: در طول یک سال گذشته که مذاکرات درحال انجام بود ما مرتب شرایط را رصد کردیم که به چه سمتی پیش می رویم دولت سعی کرد خودش را برای دو وضعیت یعنی رفع تحریم ها و یا احتمال تشدید آن آماده کند ما دو شرایط بدبینانه وخوشبینانه را پیش بینی کردیم و آمادگی مقابله با هر کدام از این شرایط را داریم.

طیب نیا افزود: در تحلیلی که از تحریم ها داشتیم به این نتیجه رسیدیم که تحریم از مسیر تراز مالی و تراز پرداخت های خارجی آثار خود را بر روی اقتصاد گذاشته بنابراین طبیعی است که حذف تحریم ها هم عمدتا از این دو مجرا می تواندآثار خود را ظاهر کند.

وی به بیانات مقام معظم رهبری در زمینه آسیب های اقتصادی اشاره کرد و گفت: مقام معظم رهبری دو آسیب اقتصادی را مطرح کردند بنده به عنوان یک دانشگاهی اذعان می کنم ایشان دقیقا دست را بر روی مشکل اصلی گذاشته که یکی از این مشکلات دولتی بودن و دیگری نفتی بودن اقتصاد است.

وزیر امور اقتصاد ودارایی اظهار داشت: اگر تحریم ها بر روی اقتصاد ما تأثیر گذاشت به دلیل نفتی بودن و دولتی بودن اقتصادمان است و اگر می خواهیم در دوران پسا تحریم به رشد و شکوفایی برسیم باید برنامه های برای خروج از این وضعیت داشته باشیم.

وی گفت:  تحریم ها در کنار همه آثار سوئش آثار مثبتی از جمله اینکه میزان وابستگی دولت به درآمدهای نفتی را کاهش داد در کوتاه مدت ترکیب دو پدیده انتظارات و رفتارهای سودگرانه موجب ایجاد هیجاناتی در بازار شد بنابراین ما باید به گونه ای برنامه ریزی کنیم که در دوران پس از تحریم ها رفتارهای هیجانی ایجاد نشود و در این زمینه هم نگرانی های داشیم اما از قبل بانک مرکزی وسایر دستگاه های مربوطه برای خود برای خود برنامه ریزی های کردند و ما به هیچ وجه قصد نداریم که آثار مثبتی که توافق می تواند داشته باشد از بین ببریم بلکه می خواهیم از آن فرصت ها استفاده کنیم.

وی تأکید کرد: اگر ما نگرانی های داریم از رفتارهای هیجانی است  که آثار کوتاه مدت منفی را در اقتصاد ایجاد می کند امیدواریم بعد از لغو تحریم ها و حصول توافق نهایی بتوانیم زمینه یکسان سازی نرخ ارز را فراهم کنیم.

وی حساب ذخیره ارزی را تمهیدی عاقلانه عنوان کرد و گفت: حساب ذخیره ارزی تمهیدی بود برای اینکه تأثیر نوسانات نفت را از بین ببرد اما کاملا برعکس هدف حساب ذخیره ارزی پیش رفتند.

وی گفت: سیاست های اقتصادی کاملا عاقلانه ای در نظام داریم که می تواند بسترساز رشد اقتصادی باشد؛ طی یک سال و نیم اخیر دولت در زمینه مهار تورم توفیقاتی به دست آورد اما این امکان وجود دارد که بعد از حذف تحریم ها با سیاست های انبساطی و پولی، تورم افزایش یابد و تجربه نشان داده که تورم مخل تولید است.

وی تصریح کرد: تورم زمینه سرمایه گذاری را از سرمایه گذاران سلب می کند چرا که سرمایه گذار به یک فضای امن نیاز دارد تا بتواند بازدهی سرمایه گذاری خود را تخمین بزند.

وی افزود: ما در دوران پساتحریم سیاست های ضدتورمی را به صورت جد ادامه می دهیم؛ این احتمال وجود دارد که در دوران پساتحریم به دنبال افزایش واردات برویم و اگر دقت نکنیم این احتمال قوی تر می شود اما در مقابل هم می توانیم این مسئله را به فرصت تبدیل کنیم و سرمایه گذاران خارجی را به سمت سرمایه گذاری در کشورمان هدایت کنیم.

وی تأکیدکرد:باید سرمایه گذاری های خارجی را در حوزه فناوری بالا جذب کنیم و کالا را به خارج کشور صادر کنیم؛ در حال حاضر حجم سرمایه گذار خارجی که جذب می شود ناچیز است.

وی گفت: هم اکنون شرایط در منطقه فراهم است عراق بازار خوب و بادرآمدبالایی برای ماست و درحال حاضر هم بازسازی گسترده ای را انجام می دهد که نیاز به خدمات و کالا از خارج از کشورش دارد ما می توانیم کالا و خدمات فنی به عراق بفرستیم.

طیب نیا درباره اقتصاد مقاومتی اظهار داشت: برنامه های تنظیم کرده ایم که در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی است و فکر می کنیم سیاست های اقتصادمقاومتی فقط برای دوره تحریم نبوده بلکه دیوی که در زمان تنظیم این سیاست ها وجود داشت برای حالت گذرا نبود بلکه نگاه دائمی به این سیاست ها وجود داشت.

وی گفت: ما در وزارت اقتصاد هشت پروژه بزرگ را طراحی کردیم یکی از این پروژه ها بحث تأمین مالی پایدار برای دولت است و در این راستا طرح جامع مالیاتی هم به صورت جد پیگیری می شود.

وی ادامه داد: پیش بینی مشاور خارجی نشان داده با انجام طرح جامع مالیاتی درآمد حاصل شده از این طریق تا چهار برابر افزایش پیدا می کند و دیگر نیازی به درآمد نفت نخواهیم داشت.

طیب نیا گفت: تحریم ها اگر چه در شرایط کنونی موثر بوده اما یگانه عامل موثر و یا حتی عامل اصلی هم نیست با رفع تحریم ها نباید انتظار داشته باشیم که در مسیر رشد فراگیر قرار بگیریم بلکه آنچه که برای ما اهمیت دارد پایه ریزی اصلاحات نهادی است.

وی با بیان اینکه اجازه نمی دهیم لغو تحریم ها موجب فراموشی سیاست های اقتصاد مقاومتی شود گفت: در آستانه لغو تحریم ها باید سعی کنیم رفتارهای هیجانی و سوداگرانه را مهار کنیم و امیدواریم بتوانیم جلوی بی ثباتی ها را در کوتاه مدت بگیریم.

وی درباره نرخ سود بانکی گفت: اگر به بانک ها بگویم نرخ سود را پایین بیاورند مسلما بانک های که تحت امر هستند موافقت می کنند و با بانک های خصوصی هم می توان به توافق رسید اما موسساتی داریم که چندین شعبه دارند و مجوزی ندارند بانک های خصوصی هم داریم که مجوز دارند اما تابع بانک مرکزی نیستند.

وزیر اقتصاد وامور دارایی گفت: اگر بانک مرکزی نتواند کنترل کند هر سیاستی که می گذاریم به شکست منجر می شود، اگر کسی بخواهدیک ماست بندی بزند می رود یک مجور می گیرد اما بدون مجوز رفته اند موسسه مالی زده اند و اتفاقاتی رخ داده و مردم ریخته اند و می گویند پولمان را پس بدهید به من گفتند این موسسه را به بانک صادرات ببرید و ادغام کنید خب بانک صادرات مردم آمدند سرمایه گذاری کردند مگر ما می توانیم خسارت یک موسسه را به گردن بانک صادرات بیندازیم.