داستان تخلفات موسسات مالی و اعتباری غیرمجاز تمامی ندارد. گرچه این روزها تمامی نگاهها به سمت عملکرد این موسسات مالی و اعتباری غیرمجاز است و دائما از سوی مسئولان اقتصادی و دولتی و بانک مرکزی درباره سپرده گذاری مردم در این موسسات هشدار داده می شود، اما باز هم این موسسات با شگردهای خاص خود در پی جذب سپرده و فعالیت در بازار غیرمتشکل پولی هستند.
با سپردهگذاری بلندمدت یک روزه وام بگیرید
این شگردها به جذب سپردههای بلندمدت رسیده است و آنها با شیوههایی که در پیش گرفته اند، به دنبال این هستند که سپردههای بیشتری را به سمت خود جذب کنند. این موسسات غیرمجاز مالی اخیرا با نصب اطلاعیه هایی اعلام می کنند که «با سپرده گذاری بلندمدت یک روزه وام بگیرید».
اما این اطلاعیه ها فقط ترفندی برای جذب سپرده های بلندمدت از بانکها به سمت این موسسات است. متقاضیان این وامها باید با سپردهگذاریهای بلندمدت و حداقل یکساله (که البته یکساله کوتاه مدت محسوب می شود) بتوانند وامی را از موسسات مالی دریافت کنند و با توجه به اینکه این روزها پرداخت وام از سوی بانکها قفل شده است، گرایش مردم به سمت این موسسات برای دریافت وام و در نتیجه سپرده گذاری بیشتر می شود.
اما بخوانید از نحوه وام دهی در قبال سپرده گیری که البته در جای خود قابل تامل است. پرداخت وام که از سوی این موسسات یک روزه عنوان می شود به هیچ وجه یک روزه نیست و پروسه ای طولانی مدت را باید گذراند. این موسسات مطرح می کنند که سپرده گذاران می توانند در قبال سپرده خود سود ۲۶ درصد دریافت کنند و از سوی دیگر نرخ سود پرداختی در قبال تسهیلات دریافتی ۳۱ درصد است. یعنی نرخ سود تسهیلات دریافتی ۵ درصد بیشتر از نرخ سود سپرده گذاری است.
موسساتی که هیچ قانونی ندارند
این نرخ برای تمامی سپرده های بلندمدت مصداق دارد. نکته جالب اینکه این موسسات سپرده های یکساله را هم که کوتاه مدت محسوب می شود، جزو سپرده های بلندمدت درنظر می گیرند. از سوی دیگر، نرخ سود سپرده های کوتاه مدت یکساله توافقی در شبکه بانکی کشور هم اکنون ۲۰ درصد است اما این موسسات نرخ سود ۲۶ درصد به آن می پردازند و هیچ قائده و قانونی را بر نمی تابند.
میزان واهی دهی بستگی به مدت زمان سپرده گذاری و میزان سپرده دارد و ۸۰ درصد مبلغ سپرده گذاری و ۸۰ درصد زمان سپرده گذاری در پرداخت تسهیلات مدنظر قرار می گیرد. البته نحوه دریافت وثیقه و ضامن و غیره هم برای خود پروسه ای دارد.
به عنوان مثال، اگر فردی مثلا ۱۰ میلیون تومان در یکی از این موسسات غیربانکی و غیرمجاز سپرده گذاری کند بابت یکسال سپرده گذاری ۲۱۳ هزارتومان در هر ماه سود می گیرد و اقساط ماهیانه آن هم اگر ۱۰ ماهه محاسبه شود، یک میلیون و ۱۴ هزار تومان خواهد شد. البته با افزایش مدت زمان سپرده گذاری مبلغ پرداختی اقساط ماهیانه کمتر هم خواهد بود.
به هر حال آنچه از این شیوه های غیرمتعارف شبکه موسسات مالی و اعتباری غیرمجاز بر می آید، اینکه بانک مرکزی تاکنون نتوانسته این موسسات را مجاب به اجرای قوانین و مقررات نظام بانکی کند و این موسسات با همین شیوه ها تاکنون پولهای بسیاری را در اختیار گرفتهاند و می توانند برای نظام اقتصادی کشور خطرآفرین باشند.
این در حالی است که هنوز هیچ دستگاهی به عنوان متولی این موسسات معرفی نشده است و بانک مرکزی متولی برخورد با این موسسات را قوه قضائیه می داند و قوه قضائیه هم بانک مرکزی را مسئول خطاب می کند اما اخیرا به گفته سیف رئیس کل بانک مرکزی رئیس قوه قضائیه دستور تشکیل دادگاههای تخصصی برای برخورد با موسسات غیرمجاز را صادر کرده است.
بانک مرکزی اسامی تمامی موسسات مالی و اعتباری مجاز را در سایت خود قرار داده است و از سوی دیگر، از مردم می خواهد که اسامی غیرمتخلفین را هم به این بانک معرفی کنند اما شیوههایی که این موسسات به کار می گیرند در حالی که تسهیلات دهی بانکها قفل است، راهی است برای جذب مشتریان بیشتر به این شبکه های غیرمجاز مالی و اعتباری.