بلومبرگ طی گزارشی نوشت، در جریان تلاش ایران برای حصول توافق هستهای، شاید مسکو یکی از بهترین همپیمانان ایران بود اما در صورت حصول توافق در این هفته، حکومت ولادیمیر پوتین رئیسجمهور حداقل یک دلیل دارد تا برحمایتش از ایران تجدید نظر کند.
به گفته تحلیلگران مدیران شرکتهای نفتی، بانکها و موسسات تجاری، روسیه که با عربستان و آمریکا در کسب رتبه نخست جایگاه بزرگ ترین تولیدکننده نفت در جهان در رقابت است، با بازگشت ایران به بازار جهانی انرژی، بزرگترین بازنده خواهد بود.
اد مورس رئیس موسسه تحقیقاتی سیتی گروپ در اینباره گفت: «ایران برای به دست آوردن بازار اروپا با روسیه رقابت خواهد کرد.»
ایران از سال 2012، زمان اجرای تحریمهای نفتی اروپا علیه واردات نفت از ایران، از فروش نفت به اروپا منع شده است. تحریمهای آمریکا نیز خرید نفت ایران به دلار را دشوار ساخت و سبب شد تا تولید نفت ایران از 3.6 میلیون بشکه در روز در سال 2011 به 2.6 میلیون بشکه در روز در سال گذشته کاهش یابد.
بر اساس آمارهای ترد مپ، پایگاه آماری تجاری میان کشورها، روسیه که نفت صادراتیاش به نفت ایران شباهت دارد، بزرگ ترین ذینفع کاهش صادرات نفت ایران بوده است. صادرات این کشور به بازارهای اصلی ایران در آسیا و اروپا، بیش از 2 برابر شده است و در فاصله سالهای 2011 تا 2014 روزانه 420 هزار بشکه افزایش یافته است.
اگرچه ایران و روسیه در بازار انرژی رقیب هستند اما این دو کشور از نظر سیاسی متحدانی نزدیک به شمار میروند. روسیه به ایران تسلیحات و دانش ساخت تاسیسات هستهای ارائه و دیگر قدرتهای جهانی را به توافق با ایران سوق داده است.
به گفته تجار، بیش از روسیه، کشورهایی از نیجریه و آنگولا گرفته تا کلمبیا و عراق با رقابت بیشتر در اروپا و آسیا مواجه خواهند شد.
این تجار افزودند، عوامل دیگری نیز وجود دارد که بر برآوردهایشان تاثیر میگذارد: صادرات نفت سوریه متوقف شده است، صادرات نفت عراق از طریق خط لوله به ناحیه مدیترانه نامنظم است، صادرات نفت لیبی و سودان جنوبی به شدت کاهش یافته است.
نفت صادراتی روسیه که «اورالز» نامیده میشود و خصوصیات مشابهی با نفت ایران دارد، پیش از تحریمها نیز به پالایشگاههای اروپا صادر میشد.
دیوید فیف رئیس بخش تحقیقات بازار در موسسه گانور در ژنو گفت: « احتمالا این نفت اوالز است که تا حد زیادی با نفت صادراتی ایران در اروپا رقابت خواهد کرد.»
وی افزود، نفت کرکوک عراق که از نظر کیفیت با اورالز و نفت ایران مشابه است، احتمالا در اروپا با رقابت بیشتری مواجه خواهد شد.
پالایشگاههای نفت در اروپا درحال حاضر در حال آماده شدن برای ازسرگیری خرید نفت خام ایران هستند.
ماراکو شوآوتی مدیر پالایشگاه ساراس با اشاره به اینکه این شرکت به طور منظم با ایران در تماس است، گفت: «ساراس مجددا نفت خام ایران را به هر دو صورت لحظهای و بر اساس شرایط قراردادی خریداری خواهد کرد.»