مشکلاتی که تولیدکنندگان با آن مواجهند/ گناه سوء مدیریت خودمان را به گردن تحریم‌ها نیندازیم

به گزارش خبرنگار اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»، پنجمین نشست اتاق گفتگو با خبرنگاران روز سه شنبه (16 تیرماه) با حضور مدیران عامل شرکت های فعال در حوزه زنجیره تأمین و فرآوری خوراک دام، طیور و آبزیان برگزار شد.

در ابتدای این نشست، مجتبی نوروزی، مدیرعامل گروه سرمایه گذاری کشاورزی کوثر اظهار داشت: خوراک، یکی از حلقه‌هایی که بسیار حائز اهمیت بوده و به نوعی بر اساس اصول تغذیه ای در هر فارم پرورشی، دام، طیور و آبزیان 80 درصد هزینه های یک فارم مربوط به آن است.

وی افزود: امروزه تغذیه به عنوان یک فاکتور بسیار اساسی در کاهش قیمت تمام شده محصول نهایی حائز اهمیت می باشد و تنوع جیره و نهاده های تشکیل دهنده یک جیره می تواند در دسترسی به یک FCR مناسب در هر حوزه مورد توجه قرار گیرد.

نوروزی ادامه داد: جیره نویسی به عنوان عامل بسیار مهمی در صنعت دام، طیور و آبزیان برای ما بسیار مورد اهمیت است و به همین دلیل شرکتهای خوراک دام، طیور و آبزیانمان از جایگاه بسیار ویژه ای از نظر علمی، کاری و فنی برخوردارند.

وی تصریح کرد: بر اساس آمار وزارت جهاد کشاورزی سالیانه حجم جوجه ریزی در زمینه طیور و به خصوص مرغ گوشتی بین 1200 میلیون و 1350 میلیون بوده و 1850 الی 2000 میلیون تن گوشت مرغ به صورت سالیانه در کشور تولید می‌شود که عوامل تشکیل دهنده و میزان تولید آن‌ها در ارتباط مستقیم با جیره غذایی می باشد.

به گفته مدیرعامل گروه سرمایه گذاری کشاورزی کوثر، اهمیت جیره غذایی در تولید شیر، گوشت قرمز و بحث آب پروری نیز مطرح می باشد.

وی اضافه کرد: سازمان اقتصادی کوثر با توجه به اهمیت جیره غذایی با تشکیل کارگروه ها و کمییته های ویژه علمی و فنی و با استفاده از ظرفیت علمی کشور در زمینه تغذیه همواره به دنبال ارائه و تولید محصولاتی است که بتواند با  FCR مناسب کمک شایانی به تولید کند.

نوروزی در ادامه به اقتصاد مقاومتی در صنعت کشاورزی اشاره کرد و گفت: اقتصاد مقاومتی بر درونزا و برون نگر بودن اقتصاد تاکید دارد و ایران نیز از نظر وضعیت جغرافیایی و آب و هوایی شرایطی دارد که اگر  بتوانیم از این قاببلیت ها به درستی استفاده کنیم، توان تولید 300 میلیون تن محصولات کشاورزی را در سال داریم که این رقم در حال حاضر 100 میلیون تن است.

وی افزود: به عنوان مثال با توجه به زیرساختی که در زمینه تولید مرغ گوشتی در کشور داریم، با همین شرایط کنونی و با نگاهی بدبینانه توان تولید سه میلیون تن گوشت مرغ در سال وجود دارد در حالی که هم اکنون 1850 میلیون تا دو میلیون تن تولید می شود.

نوروزی تاکید کرد: با انجام برنامه ریزی درست برای صادرات در زمینه گوشت مرغ دیگر هیچگاه شاهد قیمت جوجه 200 یا 700 تومانی نخواهیم بود چرا که در حال حاضر یک قطعه در کشور ما حدود 950 تا هزار تومان است و این تولیدکنندگان به دلیل شرایط نامناسبی که در آن قرار دارند حدود 300 تا 800 تومان زیان می بینند.

وی اضافه کرد: کشورهای حوزه خلیج فارس و قفقاز سالی دو میلیون تن گوشت مرغ وارد می کند و این در حالی است که ایران از این بازار سهمی ندارد.

تولید غذای حلال؛ ظرفیت بالقوه ایران

مدیرعامل گروه سرمایه گذاری کشاورزی کوثر به بحث تولید غذای حلال اشاره کرد و گفت: کشورهای همسایه مرغ ایران را 200 تا 300 تومان به ازای هر کیلو بیش از قیمت بازار خریداری می‌کنند و این تنها یک مورد از ظرفیتهایی است که در زمینه گوشت مرغ وجود دارد.

به گفته وی، ایران توان تولید 1.5 میلیون تن تخم مرغ را دارد اما در حال حاضر تولیدکننده تخم مرغ ما در مناطق مختلف کشور محصول خود را با زیان 500 تا 800 تومان زیان به ازای هر کیلوگرم به فروش می رساند.

نوروزی با اشاره به یک نمونه از سیاست های غلط و غیر کارشناسی مدیران وزارت بازرگانی که موجب آسیب رسیدن به صادرات می شود، اظهار داشت: متاسفانه به محض اینکه قیمت مرغ و تخم مرغ اندکی در بازار بالا می رود، مدیران ما اولین کاری که می کنند این است که جلوی صادرات را می گیرند.

وی افزود: به عنوان نمونه یکی از شرکت های ما با کشور عراق برای صادرات تخم مرغ قراردادی بست و طرف عراقی هم پول آن را به حساب ما واریز کرده بود. بعد از اینکه دو محموله برایشان ارسال کردیم ناگهان قیمت تخم مرغ در داخل اندکی بالا رفت و بلافاصله یک مدیر کل در وزارت جهادکشاورزی بخش نامه ای برای ممنوعیت صادرات ابلاغ کرد. در نتیجه محموله سوم ما از قصر شیرین ارجاع داده شد و چون هوا گرم بود همه تخم مرغ ها فاسد شد و از بین رفت. اعتماد مشتری عراقی هم به طور کامل از بین رفت و بازار این کشور را از دست دادیم.

به گفته مدیرعامل گروه سرمایه گذاری کشاورزی کوثر، عدم برنامه ریزی صحیح در حوزه صادرات و تصمیم گیران متعدد در وزارتخانه های متعدد موجب می شود تا صادرات شکل نگیرد.

گناه سوء مدیریت خودمان را به گردن تحریم ها نیندازیم

وی با بیان اینکه تا پایان سال حتی با برداشته شدن تحریم ها نیز اتفاقی نخواهد افتاد، گفت: گناه سوء مدیریت خودمان را به گردن تحریم ها نیندازیم. در حال حاضر تمام نهاده های ما وارد می شود و تنها در زمینه باز کردن ال سی ها ممکن است کمی شرایط تسهیل شود و به دلیل راحت تر شدن انتقالات پولی قیمت نهاده ها اندکی کاهش پیدا کند.

تفکر حاکم برخی از مدیران واردات محوری است

نوروزی خاطرنشان کرد: تفکر حاکم برخی از مدیران در برخی از وزارتخانه ها واردات محوری است که باید عوض شود. ما نیز می توانیم صادر کنیم.

وی در ادامه سخنان خود به نمونه ایی موفق از صادرات به کشورهای خارجی اشاره کرد و گفت: در حال حاضر شرکت تکلم سیب زمینی، پیاز، گوجه، کلم  و کیوی را به روسیه و سایر همسایگان صادر می کند. پس این کار عملی است.

مدیرعامل گروه سرمایه گذاری کشاورزی کوثر ادامه داد: ایران کشوری خشک و نیمه خشک است و به همین دلیل باید روی کشت فراسرزمینی سرمایه‌گذاری ویژه ای کنیم تا برخی از نیازهای داخلی را از این طریق تأمین شود.

وی افزود: کشور مصر با وجود اینکه از نظر علمی پیشرفته نیست اما در هر هکتار به طور میانگین 7 تن گندم برداشت می کند اما در ایران این رقم 4.5 تن است.

در ادامه مسعود شریعتی، مدیرعامل شرکت چینه با اشاره به قدمت 40 ساله این شرکت اظهار داشت: شرکت چینه به عنوان یکی از دو شرکت قدیمی تولیدکننده خوراک طیور و اولین تولید کننده خوراک آبزیان، خوراک میگو و کنستانتره های طیور در کشور است.

وی افزود: با توجه به ساختار و قدمت شرکت چینه یکی از بهترین تولیدکنندگان مواد اولیه در صنعت طیور و آبزیان را از آن خود کرده است.

به گفته شریعتی ظرفیت اسمی این شرکت 50 هزار تن در سال بوده و تا سقف 100 هزار تن به صورت خوراک پودری و آردی امکان تولید دارد اما ظرفیت عملی 30 تا 40 تن در سال می باشد.

وی ادامه داد: شرکت های برند تولیدکننده خوراک برای حفظ وضعیت خود در بازار به سمت اخذ گواهینامه های مختلف می روند که شرکت چینه نیز موفق به دریافت گواهینامه HACCP، گواهینامه ISO22000 و شرایط تولید خوراک مورد تائید سازمان دامپزشکی کشور شده و کد IR را از سازمان دامپزشکی کشور گرفته و مجوز صادرات دارد.

مدیرعامل شرکت چینه با اشاره به پروژه های در دست اجرای شرکت چینه گفت: با توجه به روند پیشرفت تکنولوژی در حوزه خوراک اتفاق افتاده است، شرکت چینه نیز پیشگام بوده و طرح های پژوهشی بسیاری را با همکاری اساتید دانشگاه تهران انجام داده و راندمان تولید خود را به طریق علمی افزایش داده است.

وی افزود: طرح های مختلفی از جمله طرح استفاده از آنزیم های مختلف در خوراک مورد بررسی قرار گرفته و نتایج آن موجود می باشد.

شریعتی تصریح کرد: در حوزه آبزیان با تتوجه به اینکه منابع آبی کشور در حال محدود شدن بوده و مدیریت علمی جدیدی حاکم شده است، نیاز بازار و خوراک این است که آلودگی کمتری برای آب تولید کرده و کارگر نیز راحت تر بتواند مدیریت فارم های آبزیان را انجام دهد.

وی در ادامه اضافه کرد: آنچه که خوراک تولیدی چینه را از بسیاری کارخانجات دیگر متمایز کرده است، مباحث کنترلی، قرنطینه ای و بهداشتی وسیعی است.

شریعتی تاکید کرد: شرکت چینه به واسطه رابطه اقتصادی که با شرکت اجداد به عنوان بهترین شرکت تولید کننده مرغ مادر دارد، به صورت انحصاری خوراک مورد نیاز آن را تامین می کند و به موجب آن تمام تلاش خود را در بهینه بودن مواد اولیه می کند.

به گفته مدیرعامل شرکت چینه عدم استفاده از هر گونه مواد افزودنی نظیر آنزیم ها و محرک های رشد در خوراک طیور از وجه تمایز دیگر این شرکت می باشد تا دام هایی ارگانیک و سالم تولید شوند.

وی خاطرنشان کرد: کنستانتره تولیدی شرکت چینه در زمینه آبزیان و طیور فاقد محرک ها و نگهدارنده ها بوده و همزمان با تولید اینگونه خوراک ها بر روی مسائلی همچون FCR، ضریب تبدیل و مسائل بهداشتی نظارت کام صورت می گیرد.

شریعتی با تاکید بر اینکه این خوراک به تقویت سیستم ایمنی آبزیان کمک قابل توجهی می کند، افزود: پرورش دهندگان ماهی که از محصولات چینه استفاده کرده‌اند، کمتر با بیماری VHC درگیر شده اند و این در حالی است که در حال حاضر بیش از 1200 مزرعه پرورش ماهی در کشور مبتلا به بیماری VHC شده است.

مدیریت درست بدان معناست که خام فروشی نکنیم

مدیرعامل شرکت چینه در ادامه با اشاره به تحقق خودکفایی بعد از انقلاب اسلامی عنوان کرد: نه می توان این صنعت را وابسته نامید نه مستقل چرا که در بسیاری از حوزه ها پس از انقلاب اسلامی پیشرفت قابل توجهی داشته ایم و باید از کسانی که این فرصت ها را به وجود آورده اند تقدیر شود اما با این وجود نیازمند تلاش های دیگری است تا در سایر حوزه ها نیز به این استقلال دست پیدا کنیم.

به گفته شریعتی بخشی از خودکفایی به مدیریت درست بر می گردد و مدیریت درست نیز بدان معناست که خام فروشی نکنیم.

وی افزود: با تولیدی که می کنیم نه تنها نیاز خود را تامین می کنیم بلکه به جمعیت دو برابر نیز می توانیم مدیریت شده خوراک بدهیم و صادرات نیز داشته باشیم.

مدیرعامل شرکت چینه به مدیریت صحیح زنجیره، صادرات و مشوق های خوب صادراتی کشور ترکیه اشاره کرده و گفت: وام های بزرگ در این کشور به جای رفتن به سمت واردات، وارد زنجیره تامین شده و با کمک به صنایع بزرگ این کشور و ایجاد انگیزه تولید در میان تولیدکنندگان، بدون وجود منابع نفتی و گازی ترکیه را به یک تولیدکننده و صادر کننده بزرگ تبدیل کرده است.

نظارت واردات اگر هدفمند نباشد کشاورز را نابود می کند

وی با بیان اینکه سیستم نظارت واردات اگر هدفمند نباشد کشاورز را نابود می کند، تصریح کرد: متاسفانه در کشور ما به جای حمایت و تقویت تولیدکنندگان به محض کوچکترین اتفاقی نگرانی تولید کننده واردات بی رویه است.

شریعتی با طرح این سوال که چه کسی باید تولیدکننده را حمایت کند، اظهار داشت: حمایت تنها به یارانه باز نمی گردد بلکه در برخی مواقع مدیریت صحیح و نظارت بازار به درآمدزا بودن فعالیت کشاور کمک می کند .

وی افزود: برای حل معضل صنعت تولید طیور اگر واردات کمتر و صادرات با ارزش افزوده همراه شود، قطعا مشکلات فعلی را نخواهیم دید.

مدیرعامل شرکت چینه تاکید کرد: سیاستگذاران کلان اقتصادی باید بدانند که مدیریت دوران پس از تحریم سخت‌تر از دوران تحریم است چرا که در این دوران نقدینگی زیاد می‌شود و شرایط برای واردات افزایش می‌یابد.

مهدی آل ابراهیم، مدیرعامل شرکت خوراک دام پارس در ادامه این نشست با بیان اینکه شرکت پارس قدیمی‌ترین شرکت در صنعت خوراک دام و طیور است، گفت: این شرکت با ظرفیت اسمی 50 هزار تن و ظرفیت عملیاتی 35 هزار تن به دلیل استهلاک دستاه ها فعالیت می کند.

وی افزود: مسائل بهداشتی در راس توجه ما قرار دارد چرا که ما برند بوده و برند حوزه کیفیت را هدف می گیرد.

مدیرعامل شرکت خوراک دام پارس با اشاره به اینکه در حال حاضر بیش از 300 کارخانه در کشور و بیش از 60 کارخانه در تهران و حومه وجود دارد، بیان کرد: یکی از معضلات اساسی این صنعت را شرکت‌هایی می باشند که به هر نحوی به وجود آمده و بدون درنظر گرفتن استانداردها اقدام به تولید می‌کنند.

به گفته آل ابراهیم، صادرات نیازمند توجه و حمایت از تولیدکنندگان است که باید با گذاشتن مشوقهای صادراتی و تسهیل فضای صادرات صورت پذیرد.

وی تاکید کرد: 70 درصد هزینه تولید در یک مرغداری به دان مربوط می شود و بر همین اساس بازگشت سرمایه مرغدار نیازمند حمایت دولت می باشد اما در مقابل شاهد آن هستیم که در این وضعیت دولت با واردات مرغ به کشور شرایط سخت تری را برای مرغدار به وجود می آورد.

مدیرعامل شرکت خوراک دام پارس با اشاره ای به قیمت پایین 200 تومان جوجه یکروزه در برخی استانها همچون لرستان گفت: مسائل این چنینی صنعت را دچار مشکلات اساسی می کند.

پودر خون و پودر طیور به جای نهاده جو

وی همچنین در ادامه این نشست با اشاره به بازدید خود از 35 کارخانه، عنوان کرد: هیچ کدام از این کارخانه‌ها را در حال فعالیت ندیدیم و همه مدعی بودند که نهاده جو ما تمام شده است، در حالی که باید بگویم این کارخانه‌ها به جای نهاده جو از پودر خون و پودر طیور در خوراک طیور استفاده می‌کنند.

آل ابراهیم خاطرنشان کرد: بعضی مواقع این تخلفات به دام یا طیور آسیب نمی‌زند، بلکه آسیب آن مستقیما به مصرف‌کننده نهایی یعنی انسان می رسد.