گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، یادداشت دانشجویی*، حل مشکلات اقتصادی و به نتیجه رساندن پرونده هستهای از وعدههای کلیدی روحانی در کوران رقابتهای انتخاباتی بود، وعده هایی که سرانجام زمینهساز روی کار آمدن دولت تدبیر و امید گشت. با گذشت چندی از ضرب الاجل صد روزهای که روحانی برای حل مشکلات اقتصادی در تبلیغات انتخابات وعده داده بود، آقای رئیسجمهور ادعا کرد حل گرفتاریهای معیشتی مردم با تمرکز بر سیاست خارجی و بصورت خاص پرونده هستهای، و در صورت برداشته شدن تحریم ها محقق میشود.
استدلالهای آقای رییسجمهور و تیم اقتصادی دولت در ابتدای کار مورد توجه مردم قرار گرفت، اما رفته-رفته سبب ایجاد تردیدهایی در سودمندی اصل و اساس این مذاکرات در میان مردم شد. شاهد این مدعا را میتوان از نارضایتی بازار و رکود بی سابقه و همچنین در میان گزارشهای منفی روزنامههای حامی دولت از اوضاع اقتصادی مملکت و البته علیه فعالیتهای اقتصادی دولت جستجو کرد.
پیشنهاد حل مشکلات اقتصادی به این ترتیب، یعنی نگاه به بیرون و جستجوی کلید حل آن در لوزان و نیویورک، اگرچه آنچنان که ناظرین سیاسی معتقد بودند از ابتدا فرایندی پرخطر مینمود، چرا که هیچ کمترین تضمینی برای شروع مذاکرات بین ایران و بهخصوص اطراف اروپایی وجود نداشت، اما با پافشاری دولت بر این مواضع اتفاق افتاد. با شروع اولین دور مذاکرات و نهایی شدن اولین سند در ژنو که حامیان دولت و رسانه های متعلق به آنها از آن به عنوان فتح الفتوحی تاریخی نام بردند که قادر است وضعیت کشور را از مثلاً چاه ویل به قول یکی از به اصطلاح روشنفکران بیرون آورد و میتواند به شکل محسوسی اوضاع اقتصادی مردم را تحت تاثیر قرار دهد!
اولین قسط تعهدات غربی ها در پی این سند برای ایران حدود 500 میلیون دلار گشایش ارزی ایجاد کرد، پولهایی که از همان ابتدا هم نحوه مصرف و استفاده از آنها در هالهای از ابهام قرار داشت. به درستی روشن نبود این دلارها قرار است با چه ترفندی در زندگی مردم تحول ایجاد کند.
با این همه پیش از حصول توافق هستهای، رسانههای زنجیرهای و برخی دولتمردان بر طبل حل مشکلات اقتصادی پس از مذاکرات می کوبیدند و با اظهاراتی بعضاً متناقض سعی در بزرگنمایی آثار این مذاکرات در معیشت مردم داشتند. بررسی برخی از این اظهارات در شرایط پسابرجام خالی از لطف نیست!
به عنوان نمونه نجفی پیش از توافق اظهار داشت با توافق هستهای سرعت خروج از رکود بیشتر میشود و یا محمد باقر نوبخت اظهار کرد باید تحریمها برداشته شود تا پروژههای عمرانی را تکمیل کنیم. طیب نیا وزیر اقتصاد و دارایی نیز سال 94 را سال به ثمر نشستن اقتصاد ایران با توافق هسته ای دانست. نهاوندیان مسؤل دفتر رییس جمهور هم که نمیخواست از قافله وعده دادن به مردم جا بماند، گفت بعد از توافق منتظر رشد اقتصادی، کاهش تورم و خروج از رکود باشید. بعد از این که اعضای مختلف اقتصادی دولت تقریباً همه چیز را به مذاکرات هسته ای و رفع تحریمها گره زدند، ریاست محترم جمهور آب خوردن مردم را هم مرتبط با تحریمها دانست.
اینها بخشی از اظهارات دولتمردان بود که البته پس از حصول توافق هستهای و تصویب برجام دچار گردش 180درجه ای در مواضع خود شدند، که در ذیل چند نمونه از این اظهارات را بیان میکنیم:
نجفی دبیر ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، پس از توافق سال جاری را بدترین سال اقتصاد پس از انقلاب دانست و یا نوبخت اظهار می کند مردم پس از توافق انتظار بیش از حد از اقتصاد نداشته باشند! همچنین وزیر اقتصاد گفت لغو تحریمها مشکلات اقتصادی را حل نمیکند!
اظهارات اعضای تیم اقتصادی دولت بیش از همه بیانگر این است که دولتمردان کاملا به این نتیجه رسیدند ، به تبع توافق هسته ای سود چندانی عاید اقتصاد کشور نخواهد شد و راه حل برون رفت از اوضاع کنونی، اصلاحات ساختاری است. احتمالاً به همین خاطر هم در حال زمینه چینی هستند تا عدم تغییر اوضاع اقتصادی کشور بعد از توافق هسته ای را مسئله ای عادی جلوه دهند. و حتی اخیراً رئیس جمهور محترم نیز در جلسات هیئت دولت صراحتاً تأکید داشت که رفع تحریم ها تنها یکی از عوامل حل مشکلات اقتصادی کشور است. آقای نیلی به عنوان مغز متفکر تیم اقتصادی دولت نیز چندی پیش آب پاکی درباره رشد اقتصادی پایدار تا سال 1397 را روی دستان همه ریخت!
بدون شک مردم براساس وعده های حجت الاسلام روحانی به وی اعتماد کردند و وی را به عنوان منتخب خود برگزیدند، اما به عقیده برخی کارشناسان، دولت از طریق پیشبرد مذاکرات هسته ای بدنبال تامین مقاصد سیاسی خویش بود تا بتواند میوه آن را در مجلس پیش رو بچیند؛ اگر نه چه معنایی دارد که از ابتدای سال تا انتهای آبان ماه بیش از ده بار رئیس دولت از انتخابات پیش رو سخن بگوید! اگر به تعبیر رئیس جمهور محترم «کاسبی فتنه» امری مذموم است؛ کاسبی تحریم که به غلط چرخ زندگی مردم را به چرخ سانتریفیوژ گره بزند نیز اشتباه است. هر چند برخی می گویند در حال حاضر هیچ چرخی نمی چرخد!
حرف آخر، دولتی که در جمهوری اسلامی روی کار می آید باید با مردم خویش صادق باشد و نمی شود که قبل از رای آوری طوری حرف بزند و بعد از اتلاف زمان و منابع کشور به مدت دوسال به نحوی دیگر که اگر چنین باشد دیگر در آینده مردم هیچ سخنی از دولت را نمی پذیرند و مصداق این بیت از سعدی می شوند:
نه آیین عقل است و رای خرد که دانا فریب مشعبد خورد
مرتضی محمدپور -فعال دانشجویی
انتشار یادداشتهای دانشجویی به معنای تایید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروهها و فعالین دانشجویی است.