از صالحی تا سیف؛ چه بر سرِ «آفتاب تابان» آمده است؟/ برجام‌گیت!

گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، اظهارات سیف تکان‌دهنده بود، آنقدر که زیر پای بزک‌کنندگان برجام را خالی کند؛ آنقدر که جماعتی را که روی کمک امریکا برای رسیدن به خواب و خیالاتشان حساب کردند، نومید کند. آنقدر که رسانه‌های حامی روحانی بدانند روی دیوار برجام نمی‌توانند و نمی‌شود یادگاری نوشت. رییس کل بانک مرکزی روز گذشته در شورای روابط خارجی ایالات متحده صراحتاً از خسارت محضی سخن گفت که «آفتاب تابان» روحانی برای مملکت به ارمغان آورده است؛ سیف گفت: «شرکای ما در توافق هسته‌ای هنوز به تعهدات خود عمل نکرده‌اند. ایران به طور کامل به تعهدات خود پایبند بوده اما آمریکا به تعهداتش عمل نکرده است.» اما سیف دقیقاً به چه چیزهایی اعتراف کرد؟ چرا این‌طوری شد؟

سیف چه گفت؟/ برجام‌گیت!

کمتر از دو هفته از نمایشی که بانک مرکزی برای اثبات برقراری اتصالات سوئیفت برگزار کرد، گذشته است. حالا رییس کل بانک کیلومترها دورتر، و در میان اعضای شورای روابط خارجی ایالات متحده، از عدم اتصال اقتصاد ایران به اقتصاد جهانی خبر داد؛ سیف گفت: «باید به ایران اجازه استفاده از سیستم مالی آمریکا و امکان لمس تراکنش‌های مالی ایران به سیستم مالی آمریکا داده شود. انتظار ما این بود که بعد از توافق هسته‌ای، ایران به سیستم اقتصادی بین‌المللی دوباره متصل شود اما تا کنون این اتفاق نیفتاده است.»

اعترافات صریح آقای رییس کل در حالی است که پیشتر رییس جمهور اتریش در گفتگو با خبرگزاری صدا و سیما صراحتاً از استمرار تحریم سوئیفت برای ایران، حتی پس از برجام خبر داده بود. اظهاراتی که البته خیلی زود با واکنش مقامات دولتی و دار و دسته‌ی ظریف مواجه شد. عراقچی معاونن وزیر امور خارجه همان روزها و در واکنش به سخنان فیشر گفته بود: اظهارات رئیس جمهور اتریش ناشی از "بی‌اطلاعی" است؛ و کُلاً هرکس شک دارد برود بانک مرکزی و خودش ببیند! اصلاً بعد از سخنان عراقچی، دولتی‌ها تور سوئیفت‌گردی به راه انداختند و برای اثبات کذب مدعای فیشر خبرنگاران را به ساختمان بانک مرکزی بردند.

برای اطلاعات بیشتر این گزارش را بخوانید: ادامه ماجرای سوئیفت/ روحانی یا فیشر؛ چه کسی راست می‌گوید؟

ده‌ها میلیارد دلار اموال بلوکه شده کشور چه شد؟

«ایران همچنان مشکلاتی برای دسترسی به دارایی‌های مسدود شده خود، که یکی از نتایج حاصل از توافق هسته‌ای باید باشد، دارد.» این بخش دیگری از سخنان سیف بود. آقای رییس کل صراحتاً خیال همه را راحت کرد؛ پس از برجام حتی خبری از اموال بلوکه شده‌ هم نیست! همان اموالی که تا پیش از این، زنجیره‌ای‌های توافق ندیده آن را تا صدها میلیارد دلار ارزش‌گذاری می‌کردند. بگذریم از این که همان میلیاردها دلار هم بعد از توافق آب رفت و کاشف به‌ عمل آمد اگر هم چیزی بوده پیش خور شده؛ و بانک مرکزی خیلی قبل‌تر به اعتبار همان دلارهای بلوکه شده هزاران میلیارد ریال اسکناس چاپ کرده است! سخنان سیف اما خیال ملت را از همان مختصری که مانده بود هم راحت کرد؛ پول هست ولی دسترسی نیست! دولت روحانی حتی بعد از اجرای برجام نیز تحت الطاف خفیه‌ی کدخدا البته! به پول‌های بلوکه شده نرسید.

با این اوضاع آخر و عاقبت برجام چه خواهد شد؟

«اگر اقدامات اخیر آمریکا بر علیه ایران منجر به رویارویی ایران با بانکهای بین المللی شود توافق هسته‌ای شکست خواهد خورد.» سیف گفت. واقع‌گرایی آقای رییس کل ستودنی است، حتی اگر در ایالات متحده باشد، حتی اگر در میان خبرنگاران و مقامات اجنبی. وی در بخش پایانی سخنانش به‌درستی فاتحه‌ی برجام را خواند؛ معاهده‌ی یک‌طرفه و بی چفت و بستی که دستاوردهای ده‌ها ساله‌ی دانشمندان جوان هسته‌ای مملکت را به باد داد و حالا آن طور که سیف می‌گوید هیچ دستاوردی برای ایران نداشته است.

چرا این‌طوری شد؟

سیف رفته بود برای مذاکره، برای نجات برجام. آقای رییس کل آن طور که در خبرها اعلام شده بود، برای شرکت در نشست بهاره‌ی بانک جهانی و صندوق بین المللی پول به سرزمین یانکی‌ها رفت، به این امید که شاید در حاشیه‌ی اجلاس بتواند با «جک لو» وزیر خزانه‌داری امریکا، موانع پیش پای برجام را مرتفع سازد. اگر چه دست‌کم سخنان روز گذشته‌ در شورای روابط خارجی نشان داد، در مذاکرات محرمانه مطلب دندان‌گیری دشت نشده است. احتمالاً اگر سیف می‌توانست حتی وعده‌ی بهبود اوضاع را از اطراف امریکایی مذاکرات بگیرد، حرف‌های دیگری می‌زد.

دولت روحانی گیر افتاده است؛ از سویی هر آنچه را که ابزار مذاکراتش بود، یک‌شبه نابود کرد و از سوی دیگر نتوانست هیچ دستاورد ملموس اقتصادی را در دوران پسابرجام خلق کند. اصلاً ایراد همین جا است؛ تَقدم اجرای تعهدات ایران بر تکالیف پنج به‌علاوه یک، کاغذی بودن تعهدات آنها و از همه بدتر، عدم پیش بینی یک ساز و کار تنبیهی مناسب برای بدعهدی‌های احتمالی حریف؛ همه و همه ایرادات بزرگ و کوچکی است که برجام را به یک معاهده‌ی یک‌طرفه بدل کرده است. یک معاهده‌ی استعماری که جز تحقیر و تخریب صنعت و استقلال مملکت هیچ دستاورد دیگری نداشته است.

چه بلایی سرِ سیف خواهد آمد؟

روحانی انتقادناپذیر است؛ همه می‌دانند. بدتر از همه آنکه فردی از مقامات دولتش بخواهد علیه آفتاب تابانش بدگویی کند! اسفندماه سال گذشته صالحی رییس سازمان انرژی اتمی، در گفتگو با وبگاه «العربی الجدید» ضمن تأکید بر ادامه فعالیت هسته‌ای ایران، اعلام کرد هنوز برخی تحریم‌ها برداشته نشده است. سخنانی که البته با واکنش تند آقای رییس جمهور مواجه شد؛ روحانی گفت: « صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی است و در زمینه مسائل اتمی هرچه بگوید صاحب‌نظر است، ولی وزیر امور خارجه، وزیر اقتصاد یا رئیس بانک مرکزی نیست بنابراین می‌توانید در رابطه با انرژی اتمی از وی سوال کنید.» جُرم صالحی این بود که نخواست آفتاب درخشانی را که روحانی خیال می‌کرد با برجام برای مردم سرزمینش به ارمغان آورده، ببیند. صالحی از واقعیت گفت، و تحقیر شد!

برای اطلاعات بیشتر این گزارش را بخوانید: چرا صالحی نباید حرف بزند؟/ برجام «آفتاب» است، حتی برای شما دوست عزیز!

حالا سیف هم شبیه همان حرف‌های صالحی را زد؛ سخنانی که قطعاً به مذاق روحانی تلخ آمده است، باید منتظر ماند و دید آقای رییس جمهور عمدتاً عصبانی با رییس کل بانک مرکزی خود چگونه رفتار خواهد کرد؛ رییس کلی که در روز روشن و در برابر چشمان رسانه‌ها آفتاب تابان برجام را انکار کرده است! علی نادری فعال سیاسی روز گذشته در گفتگو با خبرگزاری دانشجو گفت: «امیدواریم واقع‌گرایی سیف با برخورد گازانبری مسئولان عالی‌رتبه‌ی دولت مواجه نشود، تا از این به بعد اگر قرار شد مذاکراتی با آمریکایی‌ها داشته باشیم مثل دفعات قبل کلاه گشادی سرمان نرود!»