گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، «اکثر شما منتخبان ملت تجربیاتی دارید چه نیازی است که پدربزرگها از بیرون مجلس شما را در زمینه سیاسی راهبری کنند؟!» لاریجانی گفت، در همایش روز گذشتهی نمایندگان اصولگرای راهیافته به مجلس دهم. چند ماه مانده به انتخابات دهمین مجلس شورای اسلامی، «سعید حجاریان» نظریهپرداز اصلاحطلب از اصطلاحاتی مانند اصلاحطلبنماها و یا اصلاحطلب اصلی و بدلی رونمایی کرد. این روزها اما، یادداشتها و گفتوگوهای مختلفی پیرامون موضوع «پارلمان در سایه» که از دیگر ابتکارات اوست، مطرح میشد. نطق روز گذشتهی لاریجانی احتمالاً در واکنش به همین سخنان بود.
شاید حجاریان نیز مانند دوستانش به این باور رسیده باشد که افرادی که از لیست موسوم به «امید» از تهران و برخی دیگر مناطق به مجلس دهم راه یافتهاند آنقدر تجربه و علم ندارند که بتوانند مستقلاً نقشی در تحولات کشور ایفا کنند؛ بنابراین لازم است تا کسی یا احیانا کسانی به عنوان «بلدی» پیشتاز حرکت آنها در مجلس باشند و قلم به دست گرفته و برای آنان نقشهی راه ترسیم نماید. حجاریان یک هفته پس از انتخابات 7 اسفند در گفتوگویی با روزنامهی دولتی «ایران» از لزوم تشکیل «اتاق فکر» برای مجلس دهم سخن گفته و در ادامه میگوید: « ژنرالهای دو جناح اصلاحطلب و اصولگرا به دلیل رد صلاحیت و رأی نیاوردن در مجلس دهم غایب هستند و شمار زیادی از منتخبان، تجربه جدی ندارند... راهکار جبران این مسأله تشکیل «پارلمان در سایه» از سوی دو جناح است.»
چه کسانی پدربزرگبازی درآوردند؟/ مجلس بدون ژنرال؛ بدون سرهنگ!
کارکرد «پارلمان در سایه» آن است که نمایندگان با عنوان یک حزب و یا جناح به مجلس راه پیدا میکنند و گروهی که به مجلس راه نیافتهاند در خارج از مجلس، طرحها و لوایح را چکشکاری کرده و مطابق با دیدگاه و رأی خود آنها را بهروزرسانی میکنند، سپس به نمایندگان خود در پارلمان اصلی انتقال میدهند تا آنها بدانند چه تصمیمی باید بگیرند. یک فعال سیاسی اصولگرا میگوید: «مجلس دهم نه تنها ژنرال ندارد، بلکه حتی سرهنگ هم کم دارد و این امر کارکرد مجلس را بسیار نگرانکننده میکند.» حجاریان از چندی پیش برای این مجلس بدون ژنرال و بدون سرهنگ به دغدغه و نگرانی افتاده است!
در همین راستا شنیده شده منتخبان مجلس دهم در تهران و برخی شهرستانها در هفتههای گذشته جلسهای با یکی از رؤسای جمهور سابق داشتهاند. وی در این جلسه به ارائهی چند رهنمود پرداخته است که عملاً ارتباطی با مسائل مهم و اصلی کشور ندارند؛ برگزاری جلسه با ظریف، توجه به محیطهای دانشجویی، محیط زیست و گشایش دفتر مستقل برای هر نماینده در تهران از جمله محورهای اصلی رهنمودهای بیان شده در این جلسه بوده است.
باز هم بازی تناقض!
تناقض اصلاحطلبان در موضوع «پارلمان در سایه» آغاز میشود. عدهای آن را راهکار بسیار مناسبی برای کنترل اوضاع مجلس دانسته و برخی کل این موضوع را زیر سؤال میبرند. روزنامهی آرمان نیز مثل همیشه یک روز تأیید میکند و یک روز تخریب!
محمدرضا تابش نمایندهی اردکان در گفتوگویی با روزنامهی همدلی از طرح پارلمان در سایه با عنوان یک «تدبیر» بسیار خوب یاد کرده و پس از ابراز نگرانی از نامشخص بودن خط فکری پارلماننشینان جوان اصلاحطلب میگوید: «با توجه به ظهور پدیدهای به نام «الهه راستگوئیسم» در شورای شهر تهران، این نگرانی که آیا نمایندگان امید به اصول اصلاحطلبی پایبند هستند یا نه، افزایش پیدا میکند و این نگرانی در بین شخصیتهای بزرگ اصلاحطلب وجود دارد.»
«آرمان» نیز از همه جا بیخبر در گفتوگو با یک فعال سیاسی اصلاحطلب، پس از بیان اینکه اصلا طرح موضوع «پارلمان در سایه» از اساس اشتباه است مدعی میشود این طرح، تاکتیک اصولگرایان برای دامن زدن به تشتت در درون جریان اصلاحطلبی است! روز دیگر نیز در یادداشتی مخالف با یادداشت پیشین که پارلمان در سایه را اشتباه دانسته بود، مدعی میشود «پارلمان در سایه» خیلی هم چیز خوبی است و این رسانههای اصولگرا هستند که متوجه منظور حجاریان نشدهاند: «آنها از واژهی «در سایه» هراس دارند و تصور میکنند قرار است تصمیماتی در پارلمان در سایه اتخاذ شود که به ضرر آنهاست، اما نمیدانند که قرار است در این نهاد، آنچه به اجماع اصلاحطلبان برسد که در جهت منافع ملی و نه شخصی و جناحی باشد! پارلمان در سایه در جهت وحدت و اتخاذ تصمیمات مشترک در مجلس در مسیر تحقق خواست ملت است و لاغیر.»
از سوی دیگر «حسین کمالی» نیز پا را فراتر از خیالبافیهای «آرمان» گذاشته و در مصاحبه با «ایلنا» پارلمان در سایه را «پارلمان اصلاحات» نام مینهد: «پارلمان اصلاحات که پشتوانه فکری پارلمان اصلی خواهد بود در حقیقت پارلمانی است که نظرات اصلاحطلبان را منسجمتر کرده و آنان را به صورت کارشناسی ارائه میدهد تا برای کار در مجلس و تبدیل کردن به یک مصوبهی ملّی و خوب به کار کشور بیاید.» کمالی در ادامهی این گفتوگو مدعی میشود با طرح پارلمان در سایه میتوان بی آنکه کار غیرقانونی اتفاق بیفتد، از ظرفیتهای برخی از چهرهها و بزرگان اصلاحطلب که در محدودیت و ممنوعیت به سر میبرند در عرصهی تصمیمگیری امور مهم کشور استفاده کرد.
دستاندازی برای عارف!
تحلیل برخی رسانههای اصلاحطلب در فضای مجازی نیز چیزی کم از تحلیلهای روزنامهی «آرمان» ندارد. در برخی از این رسانهها، طرح موضوع «پارلمان در سایه» پس از کسب رأی بالا توسط محمدرضا عارف در تهران به عنوان سرلیست اصلاحطلبان و گمانهزنیها دربارهی ریاست او بر قوهی مقننه، زنگ خطری برای برخی بزرگان اصلاحطلب است و حجاریان با طرح پارلمان در سایه شاید به دنبال این بوده است تا علاوه بر کنترل اوضاع داخلی مجلس توسط بزرگان اصلاحطلب، در صورت انتخاب عارف به عنوان رئیس مجلس بتوانند او را مهار کنند.
یک سایت سیاسی اصولگرا نیز در یادداشتی به بیان سؤالات وابهاماتی در این رابطه پرداخته و نظریهی سعید حجاریان را توهین به رأی و انتخاب مردم و ایجاد تردید جدی در مردمسالاری میداند: «این امر به نوعی توهین و جسارت به انتخابات مردم است. کسانی که مردم آگاهانه انتخاب کردهاند در روند سیاسی کنار گذاشته و در حد یک بازیگر گوش به فرمان قرار گیرند تا عدهای در پشت صحنه تصمیمها را گرفته و به آنها ابلاغ کنند و مردم نیز از این وضعیت مطلع نشوند.»