گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو- یادداشت دانشجویی؛ حسین امیر عبداللهیان معاون سابق عربي و آفريقایی، وزارت امورخارجه متولد 1343 و فارغ التحصیل دکترای تخصصی PHD روابط بین الملل از دانشگاه تهران است. وی در دوران خدمت خود در وزارت امور خارجه مسئولیتهایی همچون مديركل خليج فارس و خاورميانه، وزارت امورخارجه، سفير جمهوري اسلامي ايران در منامه بحرین، رئيس ستاد ويژه عراق وزارت امور خارجه، معاون نماينده ويژه وزير خارجه در امور عراق، معاون مديركل خليج فارس وکارشناس و معاون سفارت جمهوري اسلامي ايران در بغداد بر عهده داشته است.
سوابق مدیریتی عبداللهیان و تجربیاتی که وی در کشورهای عربی داشته، او را دپیلماتی هوشمند و انقلابی ساخته است.
طی ماهها و هفته های اخیر خبرهای مختلفی از تغییر امیرعبداللهیان در وزارت امور خارجه شنیده میشد و بلاخره در روزهای آخر خردادماه وی در حالی از سمت معاون عربی و آفریقایی وزارت خارجه ایران برکنار شد که عملکردش در طی سالهای اخیر در مواجهه با جریانات منطقه و خاورمیانه اصولی و انقلابی بوده است.
بررسی تحولات منطقه بعد از حوادث لیبی و همزمان نیز شروع اعتراضات مردمی در بحرین، یمن و عربستان نشان میدهد که مواضع امیر عبداللهیان در جریانات مختلف بسیار پُر رنگ و بهموقع بوده است؛ بهطوریکه وی در اردیبهشت ماه امسال در گفتوگو با در مصاحبهای با روزنامه انگلیسی گاردین از سیاستهای افراطی عربستان که به رشد گروههای تروریستی منجر شده انتقاد شدیدی می کند و در واکنش به اظهارات عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان که تهران را به اشغال سوریه متهم کرده بود هم پاسخ داد. او گفت: «با توجه به این واقعیت که عربستان سعودی، هفت ماه است در تلاش است تا با استفاده از زور نظامی یمن را اشغال کند، آنها درباره سوریه، در جایگاهی نیستند که این اظهارات را مطرح کنند.»
شاید بتوان اینطور بیان کرد که عبداللهیان در جایگاه معاون وزیر امور خارجه توانست ماهیت رفتارهای خصمانه رژیم آل سعود و همچنین اقدامات آمریکایی اسرائیلی منطقه را در دیدارها و همچنین گفتگوهای دپیلماتیک و خبری بیش از شخص دیگری در وزارت خارجه بیان کند.
اقدامات امیر عبداللهیان تنها به جریان آل سعود ختم نمی شود و او در دیدار با خالد عماره رئیس دفتر حفاظت منافع جمهوری عربی مصر در تهران پیرامون روابط دوجانبه ایران و مصر و آخرین تحولات منطقه به ویژه اوضاع جاری در یمن بیان می کند، که انتظار داریم مصر کمک بیشتری برای تسریع در جستجوی رهیافت سیاسی برای یمن و جلوگیری از ادامه کشتار و توسعه درگیری کند و قابل قبول نیست که مصر در تحولات یمن خود را در مقابل مردم یمن قرار دهد. این سخنان هوشمندانه عبداللهیان به سرعت واکنش معاون وزیر خارجه مصر را به همراه داشت و یاسر المراد این سخنان را غیرقابل قبول خواند.
دفاع قاطع از جبهه مقاومت فلسطین، لبنان، سوریه و دیگر کشورهای منطقه از شاخصترین ویژگیهای عبداللیهان می توان برشمرد. وی همواره بر این موضوع تأکید داشت که «حمایت از فلسطین موضوع اول جهان اسلام است و بحرانهای تروریستی در منطقه نباید جهان اسلام را از توجه به موضوع فلسطین و قدس غافل سازد.»
معاون سابق عربی و آفریقایی وزارت امور خارجه در جریان سفر خود به لبنان به منظور تسلیت شهادت مصطفی بدرالدین از فرماندهان برجسته حزب الله و دیدار از مقبره شهدا موسوم به روضه الشهیدین به مطلب مهم و روشنی اشاره کرد و اظهارداشت: اشغالگران تکفیری و اسرائیلی دو روی یک سکه هستند.
کارشناسان سیاسی و استراتژیک معتقدند که برکناری امیر عبداللهیان مسئله عادی نیست و نمیتواند پذیرفت که این تغییرات آنهم در زمان موفقیتهای چشمگیر جبهه مقاومت در سوریه و عراق و شکستهای پی در پی عربستان در یمن و همینطور آغاز موج اعتراضات مردمی در بحرین طبیعی بوده است.
در همین راستا رضا سراج، کارشناس مسائل سیاسی در تحلیلش از برکناری امیرعبداللهیان نوشته است که برکناری معاون عربی-افریقایی وزارت خارجه در راستای اجرای برجام 2 (برجام منطقهای) ارزیابی میگردد. در این پازل که لابی آمریکایی-ایرانی آن را کارپردازی و تصمیم سازی میکند، ایران و آمریکا به بهانه سوریه باید وارد گفتگو شوند. در این چارچوب آمریکا سعی کرد با ایجاد دست برتر در تحولات میدانی سوریه (از طریق جریان کردی و تروریست ها) و انتقال آن به میز سیاسی، خود را پیشاپیش آماده این مذاکرات نماید. در مقابل، طرف ایرانی همچنان به روش مذاکرات هستهای عمل نموده و مطابق میل طرف آمریکایی و لابی آنان عمل می کند.
عملکرد و فعالیتهای امیر عبداللهیان در تحولات منطقه ما را بهیاد شهید عزیز دکتر رکن آبادی که مظلومانه در فاجعه سعودی منا به شهادت رسید، میاندازد. مواضع اصولی و انقلابی شهید رکن آبادی در جبهه مقاومت خاری در چشم سرویسهای اطلاعاتی و امنیتی آمریکایی و اسرائیلی بود.
تحولات سالهای اخیر منطقه و نقش حمایتی و حضور مجاهدان فرزندان ایران در کشورهای سوریه و عراق خواب را از چشم آمریکا و آل سعود برده است و این دستاوردهای بزرگ جبهه مقاومت مرهون مجاهدتهای سردار سلیمانی، مدافعان حرم و همینطور نقش دپیلمات انقلابی عبداللهیان است.
بازتاب برکناری عبداللهیان در وزارت امور خارجه در سطح رسانههای سعودی بهقدری دارای اهمیت شد که در خط اصلی اخبار آنان اینگونه مطرح شد که «اقدام وزارت خارجه ایران در کنار گذاشتن امیرعبداللهیان بعد از آن صورت گرفت که هفته گذشته ظریف در اسلو با جان کری دیدار کرد. جایگزینی جابری انصاری، کسی که نزدیکی خوبی با کشورهای عربی دارد بهجای امیرعبداللهیان، از نتایج این دیدار است(الحیات)»؛ و در همین جهت العربیه رسانه آل سعود نیز نوشت: «عزل عبداللهیان نشان دهنده عزم دولت روحانی برای همکاری با اعراب است و از قول وزارت خارجه آمریکا نوشت که ایران آماده انعطافپذیری درباره اسد است» و همچنین روزنامه سعودی الشرق الاوسط با ابراز خوشحالی از برکناری امیرعبداللهیان از معاونت عربی آفریقایی وزارت خارجه اعلام کرد: «تغییر در این سطح از وزارت خارجه ایران نشاندهنده شکست سیاستهای امیرعبداللهیان و جمهوری اسلامی در منطقه و آفریقا بوده است».
بررسی تحولات خبری و سیاسی برکناری عبداللهیان در این مقطع زمانی نشان میدهد که وزارت امور خارجه دچار اشتباه محاسباتی شده است و این در زمانیکه جبهه مقاومت با آزادسازی فلوجه با قدرت در حال پیش روی به برای نابودی داعش و گروهکهای تکفیری است، این شائبه را به وجود آورد که آیا برجامهای 2 و 3 و 4 در قضایای منطقه که پیشتر رهبر معظم انقلاب اسلامی در نوروز امسال به آن اشاره داشتهاند، در حال شکلگیری باشد.
یادداشت از؛ محمود مقامی، مسئول اسبق بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند
انتشار یادداشتهای دانشجویی به معنای تایید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروهها و فعالین دانشجویی است