به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، رویترز گزارش داد همچنان که وزارت خزانهداری آمریکا در مورد اینکه برای فروش هواپیماهای مسافری بوئینگ و ایرباس به ایران مجوز دهد، تصمیم میگیرد، مخالفان توافق هستهای برای جلوگیری از اجرایی شدن این قراردادها لابی گستردهای را آغاز کردند.
تحت توافق هسته ای میان ایران و قدرتهای جهانی که تحریمها علیه تهران را در قبال محدود شدن فعالیت هستهای تسهیل کرد، فروش هواپیماهای مسافری امکانپذیر میشود، اما بعضی از نمایندگان کنگره آمریکا درصدد جلوگیری از فروش حدود ۲۰۰ فروند هواپیمای مسافری به ارزش حدود ۵۰ میلیارد دلار به شرکت هواپیمایی ایرانایر هستند.
بر اساس این گزارش، این نمایندگان با هرگونه اقدامی که ایران را تقویت کند مخالف بوده و استدلال میکنند ایران ممکن است از هواپیماهای مسافری برای اهداف نظامی مانند حمل نیروهای نظامی برای مقابله با ارتش آمریکا یا متحدانش در سوریه و نقاط دیگر استفاده کند.
بوئینگ و ایرباس که غولهای هواپیماسازی جهان هستند با شرکت هواپیمایی ایرانایر اوایل سال جاری توافقهای مقدماتی امضاء کردند، حتی اگر وزارت خزانهداری آمریکا با این قراردادها موافقت کند، کنگره آمریکا که اکثریت آن در اختیار جمهوریخواهان است ممکن است قانونی را تصویب کند تا مانع فروش این هواپیماها به ایران شود.
مجلس نمایندگان آمریکا ماه گذشته دو متمم تصویب کرد که فروش این هواپیماها را ممنوع میکند با این همه متممها برای اینکه به قانون تبدیل شود باید از سوی سنا تصویب شده و به امضای باراک اوباما – رییس جمهور آمریکا – که یک دموکرات است، برسند.
هفته گذشته بنیاد دفاع از دموکراسیها که یک گروه تحقیقاتی سیاست خارجی مستقر در واشنگتن است، ارسال نامههایی را سازماندهی کرد که به امضای دهها نفر از چهرههای امنیت ملی رسیده و در آنها نسبت به فروش هواپیماهای مسافری به ایران ابراز نگرانی شده است. این گروه با توافق هستهای ایران مخالفت کرده و خواهان تحریمهای شدیدتر علیه ایران بوده است،
در میان ۴۲ نفری که امضای آنها در پای این نامهها به چشم میخورد جورج شولتز، وزیر خارجه سابق و مایکل هایدن، مدیر سابق سازمان سیا و جوزف لیبرمن، سناتور سابق آمریکا هستند.
به گفته کارشناسان صنعت هواپیمایی، وزارت خزانهداری آمریکا تا هشتم نوامبر که انتخابات ریاست جمهوری آمریکا برگزار میشود، احتمالا فروش این هواپیماها را تصویب نخواهد کرد. با این همه شرکتهای هواپیمایی مایل هستند در این زمینه سریعتر اقدام کنند.
هیلاری کیلنتون نامزد حزب دموکرات و وزیر خارجه سابق تحت دولت اوباما از توافق هستهای حمایت میکند در حالی که دونالد ترامپ با آن مخالفت میکنند.
وزارت خزانهداری آمریکا اعلام کرد درباره مذاکراتش با شرکتهای خاص صحبت نمی کند.
سخنگوی ایرباس هم درباره کمپین لابی حاضر به اظهارنظر نشد و گفت: این شرکت با مقامات آمریکایی همکاری میکند تا اطمینان حاصل کند همه فعالیتهایش مطابق با قوانین و مقررات است.
سخنگوی بوئینگ هم اظهار کرد: این شرکت به مذاکرات با شرکتهای هواپیمایی ایرانی مورد تایید مقامات آمریکایی ادامه میدهد و همه فعالیتهایش تا این تاریخ با مجوز دولت آمریکا انجام گرفته و هرگونه توافقات نهایی نیازمند موافقت خواهد بود.
بوئینگ که در شیکاگو مستقر است پیش از اینکه به ایران هواپیما بفروشد باید مجوز وزارت خزانهداری را دریافت کند و ایرباس که در فرانسه مستقر است هم به دلیل اینکه در ساخت هواپیماهای بیش از ۱۰ درصد قطعات آمریکایی هستند، باید برای فروش به ایران مجوز دریافت کنند.
حامیان فروش بوئینگ میگویند اگر دولت آمریکا مانع فروش هواپیما به ایران شوند شرکتهای آمریکایی عرصه را به رقیبان خارجی خود خواهند باخت با اینهمه اگرچه توافق هستهای تحریمها علیه ایران را تسهیل کرده است، تحریمهای مربوط به ادعاهای آمریکا مانند حمایت از تروریسم و نقض حقوق بشر به قوت خود باقیمانده اند.