همه چیز درباره ماجرای «توزیع داروهای پیشگیری از بارداری»/ هاشمی وارد می‌شود!؟

گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو،‌ همه چیز از یک گزارش شروع شد، یا اگر بخواهیم کمی ریشه‌ای تر نگاه کنیم، از یک سفر جهادی. سفری که برای کمک به مردمی محروم در سرزمینی مرزی برنامه ریزی شده بود. در خلال این سفر اما، سرنخ‌هایی از یک اتفاق تلخ، یک سرپیچی آشکار و یک ظلم بزرگ نسبت به سیاست‌های کلان نظام دیده می‌شد. «توزیع بی رویه داروهای پیشگیری از بارداری» موضوعی نبود که گروه‌های جهادی از کنار آن به سادگی عبور کنند. پزشکان تیم جهادی، از همان ابتدای سفر شروع کردند به جمع آوری مستندات. با مردم منطقه گفتگو کردند و از سیستم بی رویه توزیع داروها شنیدند. از بهورزهایی که بدون انجام آزمایشهای اولیه پزشکی و بدون درنظر گرفتن عوارض، این داروها را به زنان منطقه تزریق می‌کردند.  فیلم‌های دیگری هم تهیه شد. از حضور فعال داروهای پیشگیری، در قفسه داروهای اورژانسی ِ خانه بهداشت. پزشکان می‌گفتند در منطقه‌ای که مسواک و خمیردندان به سختی پیدا می‌شود، این داروها به صورت گسترده و رایگان توزیع می‌شد!

اعضای تیم جهادی، مستندانشان را در اختیار خبرنگار خبرگزاری دانشجو قرار دادند تا موضوع،رسانه‌ای شود و از این طریق، راهکاری برای حل این مساله پیدا شود. حاصل بررسی این مستندات و گفتگو با متخصصین، شد گزارش «چه کسی می‌خواهد زنان جنوبی‌ترین خراسان ایران را عقیم کند؟ گزارش یک خیانت!». گزارشی که روز شنبه 23 مرداد روی خروجی خبرگزاری دانشجو قرار گرفت و با واکنش‌های زیادی از جانب مردم منطقه همراه بود.

یک روز پس از انتشار این گزارش، محمدصادق ناصری، رئیس شبکه بهداشت شهرستان زیرکوه در گفتگو با خبرگزاری دانشجو گفت:«آیا به نظر شما این درست است که ما یک جامعه با جمعیت زیاد داشته باشیم که مشکلات مادرزادی و آی‌کیوی پایین در آن زیاد باشد؟» او همچنین پس از متهم کردن خبرگزاری دانشجو به دروغ گویی و بی اطلاعی گفت:«این نکته را هم بگویم که این سیاست‌ها اصلاً خلاف سخنان مقام معظم رهبری نیست. شما سخنان رهبری را درست بخوانید. ایشان تاکید کردند که منظور من نخبگان است و اینکه چرا نخبگان فرزند بیشتر نمی‌آورند!» متن کامل گفتگوی ناصری با خبرنگار ما را از اینجا قابل دسترسی است.

این سخنان ناصری، که تلویحاً و بلکه تصریحاً حاوی توهین به مردم منطقه است، با واکنش‌های گسترده‌ای از جانب مردم منطقه همراه شد. یکی از اهالی بیرجند در پاسخ به ناصری نوشت:«من به عنوان یک بیرجندی واقعاً با خوندن این خبر متأثر و متأسف شدم برای خودم آخه این آقای مثلاً مسئول از کجا خبر داره که بچه‌ای که قراره به دنیا به یاد آی کیو بالا داره یا پایین! اگر ایشون کمی انصاف و مروت داشته باشند همچین انگی رو به همشهریهاش نمیزنه.» و  فرد دیگری از ناصری پرسیده است:«ببخشید بعنی چی که رهبری فقط گفته نخبگان فرزندآوری بیشتر داشته باشن؟ نخبه کیان؟ مگه چندتان؟ کجا این حرف را فرمودند؟؟؟» و یک نفر، با ظرافت، داستان تولد اسطوره موسیقی دنیا را برای آقایان مسئول تعریف کرده بود:«اگر شما زن حامله‌ای را بشناسید که در حال حاضر هشت تا بچه‌ی کور و کچل دارد، آیا موافق هستید که این خانم حامله سقط جنین بکند تا یک نفر دیگر به کور و کچل‌های این دنیای لعنتی اضافه نشود؟ این را هم بگویم که: از هشت تا کور و کچل‌های این علیامخدره‌ی محترمه!، سه تا شان کر و لال، دو تا شان نا بینا، یکی‌شان عقب افتاده‌ی ذهنی است و خود علیا مخدره هم به بیماری سیفلیس مزمن مبتلاست! به نظر شما آیا این خانم حامله، باید سقط جنین کند؟؟ اگر شما به سئوال فوق پاسخ مثبت داده‌اید، از تولد بتهوون جلوگیری کرده‌اید!!»

پس از اظهارات عجیب ناصری، پزشکان حاضر در اردوی جهادی خراسان جنوبی واکنش نشان داده و نوشتند:«متاسفانه زنان منطقه به دلیل عدم آموزش از ساده‌ترین نکات بهداشتی فردی هم بی اطلاع بودند و ما بارها این نکته را به ماماها و بهورزان منطقه گفتیم اما آنها می‌گفتند این مردم شعورشان به این حرفها نمی‌رسد و باید با آمپول جلوی بارداری اینها را بگیریم!» متن کامل پاسخ پزشکان جهادی را می‌توانید از اینجا بخوانید.

سخنگوی وزارت بهداشت نیز در پاسخ به پیگیری‌های خبرنگار خبرگزاری دانشجو درباره این موضوع گفت:«کلماتی همچون عقیم‌سازی، توزیع گسترده‌های داروهای ضدبارداری مورد تأییدمان نیست و چنانچه گزارش و مستنداتی در این زمینه وجود دارد به ما ارائه کنید و دفتر بازرسی مأمور بررسی آن خواهد بود. اول باید ببینیم چنین اتفاقی افتاده یا خیر اگر تخلف احتمالی در این زمینه رخ‌داده باشد با آن تخلف همچون دیگر تخلف‌ها برخورد خواهیم کرد.»

فرهاد فلاحتی، نماینده مردم قائن و زیرکوه در مجلس شورای اسلامی نیز در گفتگو با خبرگزاری دانشجو گفت:«من از طریق مطالب سایت شما در جریان این موضوع قرار گرفتم. بنده این موضوع را از شبکه  بهداشت و درمان شهرستان زیرکوه حتماً پیگیری خواهم کرد و از آنها یک گزارش مفصل و مستدل درباره اصل ماجرا خواهم خواست.» فلاحتای همچنین ضمن تشکر از گروه‌های جهادی که پیگیر این موضوع بوده‌اند افزود:«حضور گروه‌های جهادی، به خصوص پزشکان مثل مسکّنی برای  مشکلات و دردهای مردم است.»

داستان، به قسمت‌های آرام رسیده بود و به بچه‌های گروه جهادی، پیگیری پرونده را از کانال مسئولین مربوطه آغاز کرده بودند که صبح روز چهارشنبه 27 مرداد، متن بیانیه‌ای از جانب معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند روی سایت این دانشگاه قرار گرفت. بیانیه‌ای که به طرزی ناشیانه و از زبان معاون بهداشتی این دانشگاه تنطیم شده بود. در این بیانیه، هیچ اشاره‌ای به اظهارات عجیب رئیس شبکه بهداشت بیرجند نشده است.

به نظر می‌رسد مسئول محترم روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی یا به خود زحمت نداده است که فیلم موجود در گزارش خبرگزاری دانشجو را تماشا کند و یا دارای انگشتانی ویژه و پر تعداد می‌باشد که نوشته است:«با توجه به محدود شدن ارائه خدمت به بارداریهای پرخطر در سنوات اخیر توزیع این دارو بر اساس تعداد استفاده کنندگان می‌باشد که با توجه به ترند مصرف کنندگان در سطح خانه‌های بهداشت منطقه یاد شده از عدد انگشتان دست در توزیع فصلی تجاوز نمی‌کند. بنابراین ذکر لفظ کارتن، بدون ذکر تعدادی که در آن موجود بوده است سبب ایجاد تصور نادرست در خواننده مطلب می‌گردد که شاید هدف نویسنده محترم نیز همان بوده است.» و این درحالی است که کارتن‌های 25 تایی آمپول پروژسترون در فیلم موجود، که به عنوان بخشی از گزارش اول روی خروجی خبرگزاری دانشجو قرار گرفت، قابل مشاهده است.

در بخش دیگری از این متن آمده است:«همان طور که قبلاً گفته شد اقلام پیشگیری از جمله کاندوم افراد پرخطر خریداری و توزیع می‌گردد، لذا در صورتی که دوستان لیست متقاضیان وسیله پیشگیری را که برای دریافت ثبت نام کرده‌اند بررسی می‌نمودند یقیناً آنان در گروهی که واجد شرایط دریافت وسیله بوده‌اند قرار نمی‌گرفته اند. چرا که با توجه به محدود بودن این وسیله و توصیه به تجویز به افراد پرخطر برای بارداری در این گروه قرار نمی‌گرفته اند.» و نکته تعجب آور این بخش آنجاست که حضرات دانشگاه علوم پزشکی، پوشش بهداشتی برای ییشگیری طبیعی از بارداری را در میان اقلام پرخطر در نظر گرفته و به سختی در منظقه توزیع می‌کنند، در حالی که آمپول پروژسترون، با عوارض شدید و بعضاً خطرناک را به صورت رایگان در مناطق محروم توزیع می‌کنند! گفتنی است اسناد مربوطه و متن گفتگوی اعضای گروه جهادی با پزشکان در خصوص عوارض آمپول پروژسترون نیز موجود و قابل ارائه می‌باشد. به نظر می‌رسد پشت این اولویت بندی عجیب، دستی در کار است که نمی‌خواهد سیاست‌های کلان نظام در حوزه جمعیت به درستی اجرا شود.

نکته تأسف بار، واکنش شدید و توهین آمیز دانشگاه علوم پزشکی نسبت به پیگیری‌های گروه جهادی است. در بخش‌هایی از این بیانیه آمده است:«بدیهی است پایش عملکرد کارکنان چیزی نیست که در شرح وظایف گروههای جهادی بگنجد.» و یا «ضرورت و عدم ضرورت وجود داروها چیزی نیست که توسط گروههای جهادی باید تعیین شود.» این موضع گیری دانشگاه علوم پزشکی  در حالی مطرح شده است که فرهاد  فلاحتی، نماینده قائن و زیرکوه در مجلس شورای اسلامی از پیگیری‌های گروه جهادی تشکر کرده بود. اگرچه این واکنش عصبی از سوی دانشگاه علوم پزشکی دور از انتظار نبود اما بدیهیست که این دست پاسخ‌ها هرگز عزم رسانه‌ها برای بررسی مشکلات موجود در مناطق محروم را کاهش نخواهد داد. گروه‌های جهادی هم وظیفه خود می‌دانند که با نگاهی آسیب شناسانه، مسائل مناطق محروم را رصد کرده و از راههای مختلف به پیگیری آنها بپردازند. و در صلاحیت دانشگاه علوم پرشکی نیست که برای  آسیب شناسی و بررسی مشکلات مناطق محروم توسط گروه‌های جهادی تعیین تکلیف کند.

در انتهای این جوابیه نیز، لحن خشمگین دانشگاه علوم پزشکی آشکارتر شده و آقای مهدیزاده می‌فرمایند:«در پایان یادآوری می‌شود با توجه به موارد ذکر شده تعداد زیادی از مطالب مندرج کذب محض بوده و نگارنده گزارش با هدف تشویش اذهان مردم محروم خراسان جنوبی و ایجاد جو بی اعتمادی نسبت به نیروهای مخلص و بی ادعای بهداشتی، درمانی از سطوح محیطی تا ستادی سعی در تخریب سیستم بهداشتی نموده است.»

این البته آخرین واکنش آقای مهدی زاده‌ی خشمگین به گزارش خبرگزاری دانشجو نیست و ایشان، چند روز بعد می گویند:«طی چند هفته اخیر بحث عقیم‌سازی در یکی از روستاهای شهرستان زیرکوه مطرح شد که به هیچ عنوان موضوعیت ندارد.» او با بیان اینکه عقیم‌سازی تنها به صورت مشاوره انجام می‌شود، گفت: «در مواردی که سلامت مادر و کودک به خطر می‌افتد پیشگیری به صورت علمی انجام می‌شود.» معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند با بیان اینکه تنها به خانم‌های باردار خدمات مشاوره‌ای داده می‌شود، افزود: «گزارشاتی که بعضی از سایت‌های استانی در مورد عقیم‌سازی زنان زده بودند صحت ندارد.» مهدی با بیان اینکه باید هم و غم خود را برای سلامت مردم بگذاریم، تصریح کرد: «آن فردی که چنین گزارشی تهیه کرده است از سلسله مراتب سلامت آگاهی لازم نداشته است.»

یک کارشناس جمعیت پس از مطالعه واکنش‌های دانشگاه علوم پزشکی بیرجند به خبرنگار می‌گوید: «استدلال‌های اینها روی آب است. چون مدام دارند به سیاست‌های کلان ابلاغی از طرف وزارتخانه استناد می‌کنند. درحالی که مشکل اصلی همین سیاست‌ها هستند. چرا وزارت بهداشت برای اجرای سیاست‌های کلان جمعیت، که توسط مقام معظم رهبری در سال 93 ابلاغ شد، کاری نمی‌کند؟ چرا یک لایحه به مجلس نمی‌دهند؟»

آقای کارشناس راست می‌گفت. علوم پزشکی بیرجند و همه علوم پزشکی‌های کشور، فقط مجری هستند. مجری سیاست‌های کلانی که از جانب بالاسری‌ها ابلاغ می‌شود. بچه‌های بسیج دانشجویی دانشگاه شریف هم، به خوبی این موضوع را فهمیدند و پس از واکنش‌های تند دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، بیانیه‌ای منتشر کردند که هدفش، ورود به مجادله با «مجری‌ها» نبود. آنها، کارگردان را صدا می‌زنند و از او سؤال می‌پرسند. متن کامل بیانیه بسیج دانشجویی دانشگاه شریف، تنها گروه جهادی که به پیگیری این موضوع می‌پردازد، از اینجا قابل دریافت است. بیانیه‌ای که برای پاسخ به ادعاهای علوم پزشکی بیرجند، فقط به یک عکس اکتفا کرده و بزرگترهای این دانشگاه را مخاطب قرار داده است.

سایر رسانه‌ها نیز، پس از پیگیری‌های خبرگزاری دانشجو، گزارش‌هایی  از وضعیت توزیع داروهایی پیشگیری از بارداری در کشور، خاصه خراسان جنوبی منشتر کرده‌اند. توجه رسانه‌ها بی شک می‌تواند به پیگیری سریع و مؤثر این اتفاق منجر شود.

امروز چهارشنبه، وزیر بهداشت برای افتتاح چند پروژه راهی خراسان جنوبی است اینجا و انتظار می‌رود درباره توزیع داروهای پیشگیری از بارداری، موضع مناسبی اتخاذ کند. دانشجویان جهادگر هم در حال پیگیری موضوع و ارائه مستنداتشان به نهادهای مربوطه هستند و قرار نیست تا حل و فصل کامل موضوع، از بررسی آن کنار بکشند.  این داستان، هنوز ادامه دارد...