علی مطهرنیا، کارشناس مسائل بین الملل، در گفتگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری دانشجو با اشاره به فضای سیاسی محیط بین الملل بر عملکرد جنبش عدم تعهد گفت: این جنبش دارای چالش های جدی درون ساختاری است. زیرا چهار کشور موسس این نهاد که زمانی اصول آن را بر مبنای تبری جویی از تعاملات شرق و غرب پایه گذاری کردند، در قرن جدید در مرکز تعاملات، کشمکش ها و تقابل های جهانی قرار دارند.
وی همچنین با توجه به عضویت یک سوم کشورهای جهان در جنبش عدم تعهد افزود: از میان 118 کشور تشکیل دهنده این جنبش، بیشتر آنها در شرایط حال حاضر در وابستگی و پیوستگی با قدرت های بزرگ عمل می کنند. از این رو شاهد بودیم که در ماجرای پرونده هسته ای ایران و بحران سوریه این سازمان اثرگذاری کمرنگی داشت و در نهایت 6 کشور گروه 1+5 و معدود متحدین آنها توانستند تحولات بین المللی را شکل دهند.
این کارشناس مسائل بین الملل تاکید کرد: در فضای پسا دوقطبی این جنبش باید برنامه های عملیاتی جدیدی داشته باشد تا اعضای آن بتوانند از فرصت های پیشرو بهره مند شوند اما روشن است که چنین اراده ای در میان این دولت ها وجود ندارد و آنها بیش از آنکه به این مساله بپردازند درگیر دوران گذار خود از نظام دو قطبی به نظمی هستند که هنوز ابعاد آن کاملا مشخص نیست.
مطهرنیا در ادامه خاطرنشان ساخت: در نتیجه این مسائل، جنبش عدم تعهد در حوزه عملیاتی تنها کاری که از پیش می برد ارائه بیانیه و ایجاد فضاهای تبلیغاتی است که اثرگذاری بسیار اندکی نیز در نظام جهانی دارد. از این رو تنها مزیت ریاست کشورها بر چنین نهادی، تاکید بر این است که آن کشور کماکان پیشرو و حامی اصولی است که مبنای سازمان جنبش عدم تعهد هستند.
این استاد دانشگاه در پایان توجه ویژه بسیاری از محافل خبری جهان را به ریاست جمهوری اسلامی ایران بر این جنبش در چهار سال گذشته را بیش از آنکه ناشی از اهمیت این کرسی در تحولات بین الملل بداند، متاثر جایگاه اثرگذار این بازیگر در ساختار جهانی برشمرد.