به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، تولید ریل ملی از جمله پروژه‌های مهم صنعت فولاد کشور در طی یک دهه اخیر است که با وجود همه تحریم‌ها و مشکلات انتقال فن‌آوری به مرحله تولید آزمایشی رسیده و به گفته مدیران شرکت ذوب‌آهن اصفهان به‌زودی در مرحله تولید نهایی قرار می‌گیرد.
با این حال، برخی اظهار نظرها نشان می‌دهد فروش این محصولات به راه‌آهن جمهوری اسلامی با مشکلاتی مواجه است و بعضاً کارشکنی در به ثمر رسیدن این پروژه ملی ادامه دارد. از یک‌سو هنوز قرارداد بین راه‌آهن جمهوری اسلامی و ذوب‌آهن نهایی شده و از دیگر سو واردات ریل از کشورهایی نظیر هند، امیدها به تحقق اهداف تولید ریل ملی و اتکای کامل به داخل را کمرنگ کرده است.
* واردات ریل از هند
هفته گذشته بود که مدیرعامل راه‌آهن جمهوری اسلامی با ادعای عدم تولید ریل در داخل کشور، واردات 50 هزار تن ریل از هند را توجیه کرد و گفت: با توجه به اینکه ریل در کشور تولید نشده، مجبور به واردات شده‌ایم.
پورسید آقایی در صحبت‌های خود مدعی شد که هنوز یک شاخه ریل نیز در داخل کشور تولید نشده و «از این رو نمی‌توانیم اجرای پروژه‌ها را متوقف کنیم. اما برای آنکه به تولید داخل هم صدمه‌ای وارد نشود تلاش کرده‌ایم در کنار خریدهای خارجی نگاهی هم به تولید داخل داشته باشیم».
مدیرعامل راه‌آهن اعلام کرد: درحالی 50 هزار تن ریل از محل فاینانس و تسهیلات 12 ساله با پیش پرداخت 20 میلیارد تومانی از هند خریداری شده که اگر می‌خواستیم همین میزان ریل را از داخل به صورت نقد تهیه کنیم به اعتبار 400 میلیارد تومانی نیاز بود.
*ادعای طلب 200 میلیاردی از ذوب آهن
پورسیدآقایی در ادامه صحبت‌های خود به طلب 200 میلیارد تومانی راه‌آهن از ذوب آهن نیز اشاره کرده و گفته «راه‌آهن 200 میلیارد تومان بابت حمل بارهای ذوب آهن از این شرکت طلب دارد، اما به پیشنهاد آن شرکت، مطالبات را دریافت نکردیم تا در احداث خط ریل سازی در ذوب آهن هزینه شود. با این حال قرار بود تیرماه سال جاری ریل ملی ساخته شود اما فعلاً به مهرماه موکول شده است».
*ریل وارداتی چند برابر گران‌تر از ریل ملی
ادعای صرفه واردات ریل در مقابل خرید ریل ملی در حالی مطرح می‌شود که در تاریخ 6 اردیبهشت سال جاری، مدیرعامل راه‌آهن قیمت ریل در بازار جهانی را حدوداً 700 دلار اعلام کرد و در آن زمان قیمت جهانی فولاد نیز در محدوده 200 دلار قرار داشت و در حال حاضر به محدوده 300 دلار (50 درصد) رشد رسیده است.
با این حال با فرض ثابت ماندن قیمت ریل در 700 دلار و احتساب دلاری 3 هزار و 600 تومانی و بدون در نظر گرفتن هزینه حمل و گمرک و سایر هزینه‌ها، هر تن ریل وارداتی دست‌اول، قیمتی در حدود 2 میلیون و 520 هزار تومان خواهد داشت.
با نگاهی به آخرین پیش بینی سود و زیان ذوب آهن (مورخ 14 تیرماه 95) در می‌یابیم که قیمت پیش بینی شده فروش هر تن ریل توسط این شرکت 2 میلیون و 250 هزار تومان در نظر گرفته شده که به معنی صرفه 270 هزار تومانی در هر تن نسبت به ریل وارداتی است.
از طرفی با توجه به وجود طلب 200 میلیارد تومانی از ذوب آهن، امکان تهاتر این طلب با ریل وجود داشته و عملاً نیازی به صرف وجه نقد نیست که تناقض کاملی با برخی ادعاها در این مورد دارد.
*عدم امکان واردات ریل قطارهای سریع‌السیر
موضوع مهم دیگر در این رابطه عدم امکان واردات ریل قطارهایی با سرعت بالای 300 کیلومتر در کشور است که دلیل آن طول بالای 100 متری این نوع از ریل است و الزامی است این گونه ریل‌ها در داخل کشور تولید شده و به وسیله واگن حمل گردند.
این یعنی اتکا به واردات ریل‌های معمولی و بعضا مستعمل از کشورهایی نظیر هند و چین، امکان توسعه خطوط ریلی کشور برای استفاده از قطارهای تندرو را سلب خواهد کرد.
*تولید روزانه 20 تن ریل در ذوب آهن
در این رابطه معاون فروش و بازاریابی ذوب آهن در گفت و گو با خبرنگار فارس به این اظهارات واکنش نشان داد و گفت: تولید ریل در ذوب آهن اصفهان از چندی پیش آغاز شده و در ماه جاری نیز قرار است مراسم افتتاحیه برای این پروژه برگزار شود.
احسان دشتیانه افزود: ظرفیت تولید بخش ریل ذوب آهن در صورت تولید صرفا ریل 400 هزار تن و در صورت تولید ترکیبی ریل، تیرآهن های بالا پهن و تیرآهن های سایز بالا 700 هزار تن است و روزانه 20 تن ریل در حال حاضر در این شرکت تولید می‌شود.
وی گفت: قرارداد در حال امضا شدن است. چون برای نخستین بار است که راه آهن قصد دارد با یک شرکت داخلی قرارداد امضا کند مسائل حقوقی خاصی دارد که برطرف شدن آن نیاز به زمان ندارد.